Austurland - 09.11.1951, Blaðsíða 1

Þetta er austfirzkt
blað
Austfirðingar
kaupið það og lesið
Málgagn sósíalisía á Aiislurlandi
1. Árgangur.
Neskaupstað, 9. nóv, 1951.
Lánsfjárskorturinn á mesta sðk
á atvinnuleys
11. tölublað.
mu
Mikill áhugi er nú ríkjandi
meðal almennings og forystu
majnna bæjarfélagannna yf-
ireitt, fyrir því, að togararn-
ir leggi afla sinn á land til
vinnslu hérlend'is.
Yrði horfið að því ráði,
' mundi það gjörbreyta at-
vinnuástandinu og skapa
aukna möguleika fyrir frysti
húsin og önnur fiskiðjufyrir-
taaki til að standa straum af
reksturskostnaðinium.
Einn hefir þó ekki verið
horfið að þessu ráði svo
nokkru nemi og á hinn góði
markaður undanfarið vafa-
laust mikinn þátt í þvi.
tjtgerðirnar vilja skiljan-
Mjólkurmál
Seyðfirðinga
Það má með sanni segja
um Seyðfirðinga að þeir þjást
ekki »af skorti á mjólkur-
leysi«, því að á Seyðisfirði
hefir verið mjólkuriskortur ár
um saman.
Varðandi lausn þessa máls
er stundum talað um að
koma á fót bæjarrekmiu kúa-
búi, þar eð landrými er all-
mikið hér í dalnum og i Vest-
dal.
önnur og líklega nærtæk-
9ri lausn væri það, að bænd-
úr i Seyðisfjarðarhreppi
birgðu bæjarbúa upp af
ttiíjólk. Er einkennilega hljótt
Um þá hugmynd í bænium, og
iÞað, sem kannske má heita
merkilegra, að bændur sunn-
an fjarðar virðast ekki hafa
komið auga á þetta sem at-
vinnumöguleika fyrir sig.
Hafa þeir þó nóg lamdrými
til þess og viðráðanleg skil-
yrði til að koma mtjólkinni á
markað í bænum.
Hefir mjólkurframleiðsla
þó gefið mörgum bændum
sæmilegar tekjur hin síðari
ár, Einn bóndi norðan f jarð-
ar, bóndinn á Dvergasteini,
hefir framleitt mjólk fyrir
bæjarbúa i mörg ár, ég hygg
með sæmilegum árangri. Hef
ir hann þó einnig haldið uppi
mjólkurbúð i bænum.
Það er vaf alitið, að markað
ur er fyrir helmingi meiri
mjólk, en bæjarbúar hafa nú
til neyzlu.
lega nota tíl fullnustu þá
mögiuleika, sem þar eru fyrir
hendi.
önnur ástæða er þó fyrir
hendi. Lán til útgerðanma
eru skorin mjög við nögl.
Fæst skipin hafa nokkur
teljandi rekstrarlán og þurfa
því að fá aflann greiddan
jöfnum höndum eða rífleg
lán út á hann.
En lánsfjárskortur útgerð-
anna skaðar þjóðarbúið bein-
línis um stórkostlegar f jár-
fulgur. Afleiðingin er at-
vinnuleysi og minnkandi
gjaldeyrisöflum
Þetta hefir bezt komið í
Ijós, þegar um saltfiskinn
hefir verið að ræða. 1 haust
hafa talsverð brögð verið að
þvi, að íslenzkir togarar hafi
siglt með saltfisk til Dan-
merkur. Þar er hann pakkað-
ur og síðan seldur i sami-
keppni við íslenzkan fisk.
Astæðan til þessa ráðslags
er, hve lítil lán eru veitt út á
fiskinn. Og þessi lánapólitík
verður til þess, að íslenzkar
hendur tapa af mikilli vinn|u,
sem brýn þörf er fyrír og
þjóðarbúið tapar gjaldeyri,
Ekki er því þó til að dreifa
a.m.k. ekki í öllum tilfellum,
að fiorráðamenn skipanna
viliji fremur sigla með aflann
en leggja hann á land hér
heima. T. d. má geta þess, að
í isept kom Siglufjarðartog-
arinn Hafliði af veiðum með
Vestdalsárbrúin
Þann eftirminnilega dag,
19. ágúst í fyrra, tók brúna
af Vestdalsá í Seyðisfirði.
Tók þá um tíma fyrir mjóilk
urflutninga til bæjarins frá
búinu á Dvergasteini. Var
flutningunum þó fljótlega
komið á aftur við hálfgerð
ókjðr.
Nú í haust var hafin end-
urbygging á brú yfir á
þessa. Hafa stöplarnir verið
steyptir. Unnu við það um 10
menn> auk bflstjóra.
Kenust bó brúin því miður
ekki upp í bráð, þar eð eftir
miun vera að flytja inn aðal-
máttarstólpa, eða öllu heldur
máttarbita hennar frá Ame-
ríkm
saltfisk. Forráðamenn kaup-
staðaring höfðu mikinn bug á
að láta losa skipið á Siglu-
firði óg ráða þannig ofurlitla
bót á því mikla atvinnuleysi,
sem þar'riMr. En þeir urðu
að hætta við það. Þeir urðu að
senda skipið til Esbjerg með
aflann. Astæðan var einfald-
lega sú, að svo lítið var lán-
Framhald á 4. síðu.
Rafmagnsmál
Seyðfirðinga
Rafmagnsskortur hefir ver-
ið á Seyðisfirði um Jangt
árabil. Fyrir nokkrum ártum
f ékkst þó nokkur bót á þessu
er ný vél var keypt til raf-
stöðvarinnar. Jókst þá fram'-
leiðsla rafmagns um þriðj-
ung. En þá þegar var það séð
að slík lausn á rafmagnsmál-
um bæjarins, væri aðeiiis til
bráðabirgða og 'mundi ekki
fullinægja rafmagnsþörf bæj-
arbúa.
Hafa nú rafveitustjóri og
rafveitunefnd hafízt handa
um að fá áætlanir gerðar um
nýja virkjun fyrir bæinn.
Br þeirri athugun ekki lok
ið, en góðrar isamvinnu er
yænzt við Rafmagnseftirlit
ríkisins, ef til framkvæmda
kemur.
Fyrir nokkrum árum gerði
rafveitunefnd tilraun til að
hrinda af stað svipaðri vírkj-
im og nú er um rætt.
Af framkvæmdum varð þó
ekki og mun hin háreista
hugmynd um Austfjarða-
virkjun hafa orðið málinu að
aldurtila þá. Vonandi fer
ekki eins nú. (Akaflega er
annars gott að fá hugmynd-
ir).
Fréttapistlar frá Hornaflrði
Vatnsveitufram-
kvæmdir á
Seyðisfirði
Bæjarstjórn Seyðisfjarðar
hefir um tíma ráðgert aukn-
ingu á vatnsveitukerfi bæj-
arinis. Er áætlað að leggja
vatnsæð ofan af Botnabrún
úr svonefndum Dagmálalæk.
Efni mun hafa verið pant-
að og er það fyrsta væntan-
legt á sumri komanda.
VATNAVEXTIR 1 LÖNI.
Helst hefir verið um það
rætt hér um slóðir undanf ar-
ið, að haug.tið var óvenju vpt-
viðrasamt, og erum við Horn
firðingar vondlu vanir í þeim
sökum.
Fastast hefir þó tíðaríarið
sorfið að LónmönnUm, enda
rak hvert stórhlaupið annað
í Jökulsá.
Miðhluti sveitaríninar á af-
rétt í innfjöllum og liggja
þar saman afréttir Lóns og
Fljótsdals. Til þessa afréttar
verður að sækja yfir Jökulsá
þegar farið er úr Lóni, en
það reyndigt torsðtt í þetta
sinn.
Seint í síðasitliðnum mán-
uði tókst þó að smala afrétt-
inn pg koma fénU, fram en þá
kom eitt stórhlaupið ensu í
Jökulsá svo ófært var að
komast til kaupataðar, í dag
var svo loks það f jarað Úr
ánni að hún taldist fær með
reks,tur.
Fyrsta slátrun úr Miðlóni
mun því verða næstkomandi
laugardag (3. nóv.).
Fyrir þá pem eru kunnugir
á þessum slóðum má geta
þess„ að nú undanfarin ár hef
ir Jökulsá öll fallið um aust-
anverðan sandinn og í vöxt-
um lagst mrjög .upp á Kndin
austanvið.
1 hlajupunum í haust hefir
hún t.d. fallið umhverfis bæ^
ina Byggðarholt, Hraunkpt
og jafnvel Bæ.
Ef ekki verður að gert, þá
eyðist byggðin á þessu svæði,
en vonandi -s'erður hér rönd
við reist, enda er það tiltölu-
lega auðvelt, gera þarf fyrir-
hleðslu frá Háubökkum og út
í Holt, og það er ekki langur
vegur.
Skömmu áður en vatna-
vextirnir hófust var lokið við
að stejípa stöplana undir hina
yæntanlegu brú á Jökulsá,
svo nú getur brúin komið
hvenær sem er, þegar efni til
hennar kemur, en það á að
verða á næsta sumri.
VEGAGERÐ A
LÓNSHEIÐI.
1 isumar var fullgerður veg-
ur um Lónsheiði stunnam-
verða, ur Lóni og upp að
sýslumörkum, en vegurinn á
heiðinni er foráttu vondUr
eftir að komið er í Suðunnúla
sýslu.
Náttúrlega mun fjármála-
ráðherrann sjá um sína sýslu,
enginn efast um það!
MANNALAT.
Persónufréttir eru fáar.
Tvær konur hafa látist hér
unda'nfarnar vikur. Guðný
Eyjólfsdóttir fyrrverandi
húsfreyja á Uppsölum í Suð-
ursveit og kona Jóns Bjarna-
sonar, sem þar bjó, lézt að
heimili sínu hinn 14. sept, og
Agnes Moritsdóttir Steinsen
kona SigUrðar Eymundsson-
ar verkamanns á Höfjn, lezt'
á Landisspítalanum hinn 27.
sept, en var jarðsungin hér
heima í Hornafirði.
AÐEINS EINN PRESTUR
I SÝSLUNNI.
Sem stendur er ekki nema
einn prestur í allri Austur —
Framhald á f jórðu síðu
Togararnir
Austfirðingur
hefir undanfarið losað salt-
fisk í Esbjerg. Reyndist afl-
imi um 240 lestir.
Egill Ranði
fór.áleiðis til Bretlands með
afla sinn í dag. Muln selja
næsta þriðjudag.
Goðancs
er væntanlegt frá Bretlandi
í dag. Mun fara á veiðar aft-
ur um helgina.
Isólfnr
er á veiðum
AFLASÖLUR
Goðanes
seldi afla sinn í Grimsby
þriðjtudaginn 6. þ. m., 4439
kit fyrir £ 13598.
Er þetta hæzta sala skipsims
frá upphafi og aflamagn
mun vera það mesta, sem ísr
lenzkur togari hefir losað i
Bretlandi í haust.
Valþór frá Seyðisfirði seldi
mánudaginn 5. þ. mk í Aber-
deen tæp 40 tonn fyrir £ 2183
Björg frá Neskaupstað
seldi í gær i Aberdeen um 28
tonn fyriír £ 1370.