Austurland - 30.11.1951, Blaðsíða 1

r\
Þetta er austfirzkt
blað
Austfirðingar
kaupið það og lesið
Málgagn sósfalista á Ansturlandi
1. Árgangur.
Neskaupstað, 30. nóv. 1951.
14. tölublað.
FRÁ ALPINGI
Raforkumáí Austfirðinga
Loks er fram komið á Al-
þingi frumvarp um raforku-
framkvæmdir á Aiisturlandi
og standa að því allir þing-
menn af Austurlandi 9 tals-
ins, 5 Framsóknarmenn, 3
sósíalistar og 1 Sjálfstæðis-
maður.
Frumvarpið felur í sér
beimild fyrir Rafmagnsveitu
ríkisins til að ráðast i tvær
rafvirkjanir á Austurlandi.
A að virkja Fjarðará (í Seyð-
isfirði fyrir Seyðisfjörð, Nes-
kaupstað og Eskifjörð. Er
?ert ráð fyrir að virkja 1830
heslöfl, en alls er gert ráo
fyrir að hægt sé að virkja
þa.r 10 þúsund hestöfl.
Þá er gert ráð fyrir að
rirkja 500 hestöfl i Hvammsá
i Vopnafirði fyrir Vopna-
fjarðarkauptún.
Rafmagnsveitunum heim-
ilast að taka að láni 19 milj.
645 þús. kr. til að standa
strauim af kostnaði við fram-
kvæmdir og mun það áætl-
aður kostnaður.
Það er samnarlega orðið
Ú’mabært að farið sé að gera
eitthvað af alvöru i raf-
orkumálum Austurlands,
Austurland hefir jafnan ver-
ið mjög afskipt um þessi mál
eins og raunar fleiri.Verður
að væn,ta þess, að Alþingi
samþykki þetta frumvarp
kreiðlega.
Togararnir
Austfirðingur
fór áleiðis til Englands á
toiðvikudag með um 4000 kit.
Selur væntanlega á mánu-
<%.
Egill rauði
er entn i slipp, en mun fara,
á veiðar um miðja næstu
yiku.
Goðanes
fór áleiðis til Englands á
fimmtudag með um 3000 kit.
Selur á þriðjudag.
Isólfur
er á veiðum. Fiskar i is.
¥
I ráði er að Norðfjarðar-
kgararnir hefji n.ú veiðar
fyrir frygtihús i bænum.
Ennfretmur verður að vænta
þess, að hafist verði handa
um framkvæmdir þegar í
vor.
Ef þessar virkjanir verða
framkvæmdar, fá 3 sta;rs-u
þorpin á Austurlandi raf-
magn frá Fjarðará og edtt
uppvaxandi þorp, Vopna-
fjörður,, frá Hvammsá. Þá
má ætla, að ekki líði á löngu
unz Seyðisfjarðarhreppur,
Mjóafjarðarhreppur, Norð-
f jarðarsveit og norðurbyggð
Reyðarfjarðar svo og Vopna-
fjarðarsveit, kornist í sam-
band við rafveitukerfin.
En við verðugn að liíta svo
á, að hér verði um upphaf
en,n frekai'i raforkufram-
kvælmda að ræða. Mörg þorp
verða utan við orkusvæðin og
»HVER HEFIR SINN DJÖFUL
AÐ DRAGA«.
Það er nú komið talsvert á
annan áratug síðan Oddur
A. Sigurjónsspn var sottur
niður hér í Neskaupstað sem
pólitiskur ölmusumaður Al-
þýðuflokksins. Stíðasta ráð-
herraverk Haralds Guðm.
var að veita þessum
pólitíska ölmusumanjni em-
bætti skólastjóra við Gagn-
fræðaskólann hér. Sú em-
bættisveiting varð til þess,
að imeð öllu tók fyrir allan
þroska skólans og nú fæst
enginn til að koma þangað,
nema hann sé beinljínis til
þess skyldugur og allir for-
eldrar, sem tök hafa á, kjósa
fremur að seinda böim sín i
fjarlæga skóla, en að trúa
Oddi fyrir uppeldi þeirra. Og
þennan dragbít hafa Narð-
firðingar orðið að þola á
skólamálum sinum, vegna
þess að Haraldur Guðmundss.
mat ímeir, að fleygja bitling í
umkomulausan skjólstæðing,
en að sjá borgið framtíðarhag
Gagnfræðaskólans i Neskaup
stað.
PóLITISKAR ÓFARIR.
j Um þær mundir, sem Odd-
ujr var fluttur tí þessa sveit,
var örvæntingarfullur flótti
brostinn ií lið kratanna, sem
einráðir höfðu stjórnað bæn,-
svo til allir sveitahreppar.
En Austfirðingar munu
fagna þeim skrið, sem nú
virðist vera að komast á
þet.ta mikla bawsmunamðl
fiórðungsins o<r þeir munu af
atbye-li fylgjast með af-
greiðslu Aiþing:s á máli þessu
og s'ðan framkvæmdum Raf-
magnsveitunnar.
Hinsvegar virðist svo i
fljótu bragði, sem algerjega
ófullnægjandi sé að 'virkja
3830 hestöfl i Fjarðará og
væri skynsamlegra að virkja
það myndarlega, að ekki
þurfi innan skamms að ráð-
ast í viðbótarvirkjun.
Þó kann þetta að verða
sæmilega nóg orka,, sé reikn-
að með þvti að nota rafstöðina
i Neskaupstao, sem toppstöð.
um um nokkur ár á þann
hörmulega hátt, sem bæjar-
búar þekkja.
Oddur hefir hinsvegar bor-
ið sig mannalega við forystu
Alþýðuflokksins fi Reykjavik
og þózt þess umkominn, að
stöðva flótta.nn og fylkja leyf
um hins tvís.traða liðs til
varnar gegn sifellt aukinni
framsókn kommanna. En það
fór sam við var að búast. Gor
geirinn i Oddi reyndist tóm-
ur vitndur. Þegar hann fór að
hafa afskipti af mönnum og
málefuum hér !í bæ, k.eyrði
fyrst um þverbak .með ófarir
kratanna og flóttinn 1 liði
þeirra varð enn ofboðslegri.
Verður ekki annað séð, en að
Oddur munj ekki fyr skiljast
við þessi mál, en h.ann stend-
ur einn uppi ,sem fylgjandi
Alþýðúflokksins i þessum bæ.
Oddur taldi sig vel til for-
ystu fallinn og sótti mjög eft-
ir þvfi, að fá að vera i kjöri
til Alþingis. En flokksforyst-
an sá þó, að þessi mannalæti
voru vindgangur einn og for-
dild og leyfði hon,um ekki að
vera á kjöri, neima, þar, sem
fylgi flokksins var tiltölulega
lítið og þvi litlu að tapa. —
Reynzlan varð Ifika sú, að
Oddur fór með það fylgi, sem
flokkurinn átti lí þeim kjör-
dæmum, þar sem hann var í
kjöri og hefir flokkurinn
ekki átt sér þar viðreisnar
von sfiðan.
Við kosningarnar 1949 var
Aumastur allra
CR fréttabréfum
Reyðarfjörðu-
I. RÆKTUN.
1. »NÍRÆKTIN«.
Um 1930 fékV Re- ð'rf’ar*-
nrbrénnur lanð ð leVn úv
jörðinni Kollalelra. sem er
n^sH bær innan v:ð kaup-
túnið.
Byr.iaði svo breprurinn á
svokallaðri Nýrækt. Stöðvun
var á ræktun landsins á he'r-
námsárunufm.
Alls er búið að rækta um
40 hektara, 1 ár — 1951 —
var isáð i 4.5 hektara.
Garðland — til kartöflu-
rækta,r aðllega —er þarunn-
ið og i vinnslu 1.3 ha. Brotið
land til næsta árs 4 ha.
Hreppurinn leigir einstak-
lingum fullunnið lapd til sán-
ingar með vægu vérðh’. Ein-
staklingar kaupasérsvosjálf
ir fræ og áburð. Hreppurinn
sér um vegi og viðhald á
mannvirkjuim Nýræktarinn-
ar. Þar hefir skurðgrafa
grafið 1.2 kílómetra. Ofan við
Nýræktiha er,u svokallaðir
Flóar um 24 ha. Ágætt land,
ef ræst væri fram.
Það er uæsta stóra verk-
efnið, sem fyrir liggur, að
ræsa flóana fram.
2. RÆKTUN H.TA EINSTAK—
LINGUM.
Á þessu ári hafa einstak-
lingar rnjög aukið ræktun
sína,, enda gengið be,tur að ná
í tæki til sliks.
1 hreppnum munu nú vera
7 dráttarvélar, og Ræktunar-
samband Reyðai-fjarðar á
jarðýtu, ,sem reynst hefir
prýðilega, og hennar verið
næg not,
1 sumar varu by'ggðar í
hreppnum að minnsita kosti 5
votheyshlöður. Mun hafa ver-
ið verkað í súr- og sæthey,
nema i eimii, þar er græn-
hey, Sú hlaða er raunar lítill
turn, og grasið fergjað með
flokkurinn orðinn langþreytt-
ur á óföruim Odds og sá sér
ekki fært að hafa hanjn sem
sjálfstæðan frambjóðanda,
En Oddur sóttfi fast á, að fá
að vera lí kjöri og til þess að
gera honum einhverja úr-
lausn, var það þrautaráð tek-
í ið, að fela hann að baki Jóns
FramhaJd á 4. siðu.
vogars^öng úr timbri, og hler
irr, ha^ður það stór og þéttur
að ckkert loft kemst að, til
þess e.ð seOa gerð í grasið.
Þessi fergjunaraðferð virð-
ist reynast vel. Hún mun ný-
i lunda og athjyvlisverð. Byriað
er °ð rrefa gr nt hcyið og
rr.un s a a kaup á f’ður-
korni.
II. HOSBYGGINGAR.
Byggð hafa verið tvö íbúð-
arhús hér i kauptúnjnu og
byrjað að grafa fyrir grunrn
tveggja annarra.
Kaupfélag Héraðsbúa er
nú að setjauppfatahreinsun.
Verið er að ganga frá lítilli
byggingu undir þessa starf-
semi, og er húsið fokhelt.
III. SLATRUN SAUÐFJÁR
HJA KAUPFÉLAGI
HERAÐSBUA.
Slátrun sauðfjár er nú
reytndar lokið, en þó er öðru
hverju verið að lóga hér
nokkruim kindum,
Alls mun hafa verið lógað
í haust hjá K.H.B. um 22 þús.
fjár, og er það um 8 þús.
færra en í fyrrahaust.
1 isláturhúsinu að Egils-
stöðum var flestu lógað — urn
8.500 fjár. Að Fossvöllum um
7 þús. og á Búðareyri 6.500.
Meðalþungi kroppa reynd-
ist rösklega 13.5 kílá
Fé mun viða rýrara en áð-
ur vegna fjárkvilla og harð-
indaástandsins síðasta vetur.
IV. SKÖLAMÁLu
Ákvæði fræðslulaganina um
unglinganám ei’u hér koxnin
til framkvæmda,, en hér
hafði starfað unglingaskóli
frá árinu 1934.
1 vetur starfar aðeins yngri
deild, þar eð svo mörg börn
luku unglingaprófi í fyrra
vor.
Af 16 nemendumi, sem í
skólanum voru i fyrravetur,
eru nú 7 við mám annarsstað-
ar. Efitt haustið fóru héðan
frá unglingaskólanum 6 nern-
endur í 3. bekk Eiðaskóla.
Nú er staddur hér dansk-
ur sendikennari, serni ferðast
milli skólanna.
I barna- og unglingaskóla
Búðareyrarþorps eru í vetur
74 nomendur.
Miklar umbætur voru gerð-
FramhaJd á 2. siðu.