Austurland - 06.01.1956, Qupperneq 1

Málgagn sósfalista á Austurlandi
6. árgftDg'ur, Ncskftupsts-ð, 6. junuur 1956.
1. tölublað.
Stefna ríkisstjómarinnar:
Hálaun mega hœkka
. \
Áður var lýst yfir að 11 próc. kauphækkun verkafólks stofn-
aði efnahagskerfinu í voða. Nú er lagt til að hækka ráðheralaun
um 7 próc. og kaup ýmsra embættisinanna um 35—40 próc.
Fróðlegar umræður fóru fram á
Alþingi dagana fyrir jólin um
kaupgjaldsmál og kom glögglega
fram afstaða manna og flokka í
þeim efnum. Tilefnið voru hin
nýju launalög embættismanna
ríkisins.
11% kauphækkun verkafólks
Flestum er enn í fersku minni
verkföllin miklu í vor, þegar kaup
verkafólks var hækkað um 11%
eftir 6 vikna vinnustöðvun í
Reykjavík og Hafnarfirði.
Þá taldi ríkisstjórnin og blöð
hennar kröfur verkafólks hinar
háskasamlegustu. Og að deilunni
lokinni hélt Eysteinn Jónsson og
Ölafur Thors og þeirra fylgilið
því fram, að með kauphækkuninni
hefði öllu efnahagskerfi þjóðar-
innar verið raskað og mætti því
búast við stóraukinni dýrtíð og
jafnvel stöðvun atvinnulífsins.
Svo mikil áhrif áttu 11% launa-
bætur til handa hinum lægst laun-
Uðu í landinu að hafa.
Hækkun vöruverðs
Strax að afstöðnu verkfallinu
byrjuðu verðhækkanir eins og
flestir muna. Olíufélögin hækka
ýmsa þjónustu sína um 60% og
hver aðilinn rak annan með 25—
10% hækkun.
Fylgilið rikisstjórnarinnar lét
sér allar þessar verðhækkanir vel
líka, en gáfu venjulega þá skýr-
*ngu að þarna sæju menn afleið-
ingar verkfallsins.
' Öllum mátti þó vera ljóst að
verðhækkanirnar voru í engu
samræmi við kauphækkun verka-
fólks. En ríkisstjórnin, sem þó
talaði urn hættur vaxandi dýrtíð-
aL fékkst ekkert um þótt augljóst
Væri að vörur og þjónusta var
þækkað langt fram yfir tilefni
kauphækkananna. Þetta þótti
mörgum harla einkennilegt.
Kauphækkanir embættis-
manna
Nú fyrir jólin kom til kasta
Alþingis að ákveða kauphækkun
embættismanna.
Ný launalög voru lögð fram,
ákvæðunum um vísitölu var
breytt og grunnlauna-uppbætur
hækkaðar. Nú var greinilegt að
framkoma ríkisstjórnarinnar var
breytt frá því í verkfallinu.
Nú stóð ríkisstjórnin sjálf að
stórkostlegri kauphækkun til
ýmsra embættismanna og miiklu
meiri hækkun en verkamenn
höfðu fengið með 6 vikna hörðu
verkfalli.
Þau tíðindi gerðust nú, að Ey-
steinn Jónsson, sem áður var
harðastur gegn kauphækkun
verkamanna, var nú aðalmálsvari
hinnar miklu kauphækkunar til
handa hæstlaunuðu embættis-
mönnum ríkisins.
Þegar Framsóknarmaðurinn
Skúli Guðmundssorí lágði fram til-
lögur fjárhagsnefndar, 168 tals-
ins, ssmi allar mæltu með meiri
kauphækkun, en frumvarpið gerði
ráð fyrir, þá stóð fjármálaráð-
herrann Eysteinn Jónsson upp og
þakkaði fjárhagsnefnd fyrir
„röggsamlega afgreiðslu máls-
ins“ og mælti eindregið með sam-
þykkt allra hækkunartillagnanna
og frumvarpsins sem heild. Nú
var Eysteinn sem sagt orðinn að-
alhvatamaður sem mestra launa-
hækkana til embættismanna, en
var áður aðalfjandmaður kaup-
hækkunar verkamanna.
Mest hækkun hálauna
Og hverjar eru svo þær kaup-
hækkanir embættismanna sem
Eysteinn er nú aðaltalsmaður
fyrir ? •
Eftirfarandi tafli gefur nokkuð
til kynna um það:
Laun í des. 1954, vísit. 159 Laun í jan. ’56 ef vísit. væri óbr. Hækk- un í kr. Hækk- un í% Raunv. laun í jan. '56 Árslaun vísit. 171 st.
5.847,25 4.906,30 8.612,50 2.765,25 47,3% 9.262,50 111.150,—
Skrifst stj í ráðuneytnm 6.797,25 1.890.95 38,5% 7.310,25 87,723,—
— með bílastyrk 2,640,95 53,8% 8.060,25 96,723,—
4.698,74 3.956,13 2.790,45 6.280,50 1.581,76 33,4% 6.754,50 81.054,—
Skrifst.stj. í ríkisstofnunum . . . . XTTT lflima.fi 5.326,50 3.140,25 1.370,37 349,80 34,6% . 12,5% 5.728,50 3.377,25 68.742,— 40.527, -

Aðalatriðin eru því þessi:
Kaup ráðherra hækkar um
47.3%, eða um 33.000.00 á árinu,
kaup skrifstofustjóra í ráðuneyt-
um hækkar alls um 53.8% eða
um 32.000.00 á ári. Kaup prófes-
sora hækkar um 33.4%, eða um
19.000.00 á ári. Kaup skrifstofu-
stjóra í ríkisstofnunum hækkar
um 34.6% eða um 16.500.00 á ári.
Kaup í XIII. launaflokki, en þar
er kaup svipað og kaup verka-
manna, hækkar um 12.5%, eða
urn 4.000.00 kr.
Þetta eru nokkur sýnishorn.
Samkvæmt upplýsingum, sem
fram komu í umræðunum nemur
kauphækkun embættimanna rík-
isins á yfirstandandi ári um 65
milljónum króna alls.
Hvað verður kaupið?
Og hvaða kaup fá svo t. d. ráð-
herrar eftir þessum tillögum?
Þeir fá kr. 111.150.00 á ári, en
auk þess full þingmannslaun og
þar að auki ýms hlunnindi.
Og skrifstofustjórarnir kr.
96.723.00 auk alls konar bitlinga
sem alkunnugt er.
Allt verkföllunum að kenna
Auðvitað verður skýringin eins
og jafnan áður: allt er þetta,
kauphækkun verkafólks í vor að
kenna.
Sem sagt: Vegna þess að kaup
verkamanna hækkaði um 3—4000
kr., þá skal ráðherrakaup hækka
um 33.000 kr.
Hvað 'segir verkafólk um þessa
skýringu ?
Ætli með þessum tillögum og
framkomu Eysteins nú og áður í
verkföllunum í vetur, hafi ekki
komist ful’greinilega upp um 'svik
piltsins Tuma?
Getur Eysteinn vonazt eftir
stuðningi láglaunamanna hér
eftir?
Þór og Hamar
Ihaldið gaf út Þór sinn fyrir
jólin, en heldur fer þar lítið fyrir
andagift og frumlegheitum íhalds-
manjia hér. Birtist þar forn grein
eftir’ próf. Alexander og segjast
íhaldsmenn birta hana til heiðurs
Halldóri Kiljan Laxness! Flestir
aðrir mundu hafa talið bet.ur við-
eigandi að birta eitthvað um
skáldið sjálft eða ritgerð eftir
það, sögukafla eða ljóð. Ef að-
standendur Þórs eru það illa
kunnugir verkum Nóbelsverð-
launaskáldsins, hefði ritstjóri
þessa blaðs gjarnan hlaupið undir
Framli. á 4, síðu.