Austurland - 29.06.1956, Síða 1
Alþýðubandalagíð
nœst stœrsti ílokkurinn
Framsókn minnsti - Þjóðvörn úr sögunni
Kosningaúrslitin á sunnudaginn
leiddu margt athyglisvert í ljós.
Þegar á heiidina er litið, vekur það
aesta athygli, að hræðslubanda-
lagið hefur stórtapað fylgi, Þjóð-
vörn dáið drottni sínum og að hin
nÝju stjórnmálasamtök alþýðunn-i
ar, Alþýðubandalagið, hafa náð
°rnggrí fótfsstu, þar sem nær
fimmti hver kjósandi greiddi því
atkvæði.
Hér er ekki rúm til að rekja
kosningaúrslitin í einstökum
kjördæmum. Verður því að nægja
að minna á heildarúrslitin og áhrif
kosninganna á styrkleikahlutföll
flokkanna.
Hræðslubandalagið
Eins og alræmt er orðið mynd-
uðu tveir flokkar, Alþýðu- og
Framsóknarflokkurinn þetta
bandalag í þeim eina tilgangi að
hrifsa til sín fleiri þingsæti, en
Þeir með réttu áttu að fá og var
fl gangur þeirra að ná hreinum
Þingmeirihluta með svívirðilegu
atkvæðabraski.
Enda þótt hræðslubandalaginu
tækist ekki að fá meirihluta,
tókst því þó að vinna allmörg
kjördæmi frá íhaldinu. Samvinna
þessara flokka um að vinna kjör-
dæmi stríðir á engan hátt gegn
anda eða bókstaf kosningalaganna,
en svindlið er í sambandi við upp-'
bótarsætin, eins og áður hefur ver-
'ð rakið.
Aiþýðuflokkurinn hlaut við
þessar kosningar 15.143 atkvæði
°S 4 menn kjördæmakosna. Hann
vann Akureyri, Siglufjörð og
Hafnarfjörð af íhaldinu, Mikið af
Þessu fylgi, líklega 4—5 þús. at-
kvæði er lánsfylgi frá Framsókn.
Við kosningarnar 1953 hlaut
flokkurinn 12.093 atkvæði, en það
ern 15.6% gildra atkvæða. Nú fékk
hann 18.3%, eða 2.7% meira en
1953.
Alþýðuflokknum hefur verið út-
hlutað 4 uppbótarsætum og hefur
þá 1892 % atkvæða á bak við
hvern þingmann. Hinsvegar er
óvíst að Alþingi samþykki
kjörbréf uppbótarmanna Alþýðu-
flokksins, vegna þess hvernig þeir
eru til komnir.
Framsóknarflokkurinn hlaut við
þessar kosningar 12.925 atkv., en
það eru 15.6% gildra atkvæða. Við
kosningarnar 1953 fékk hann
16.959 atkvæði, en það eru 21.9%.
Flokkurinn hefur því tapað 4034
atkvæðum og hlutfallslegt fylgi
hans hefur lækkað um 6.3%. Þrátt
fyrir þetta mikla tap vann Fram-
sókn tvö sæti af íhaldinu, Barða-f
strandasýslu og Seyðisfjörð, hið
síðarnefnda kjördæmi með geysi-
legum yfirburðum. Aftur á móti
tapaði flokkurinn einu sæti til Al-
þýðubandalagsins og hefur nú 17
þingmenn. Hver þeirra hefur að
baki 760 5/17 atkvæða til jafn-
aðar.
Samanlagt atkvæðamagn Al-
Orslitin í Alþingiskosningunum
í Suður-Múlasýslu komu flestum á
óvart, en þó líklega engum eins og
Framsóknarmönnum, því þeir
töldu sig „eiga“ þetta kjördæmi og
það er ekki laust við að sumir
þeirra telji Sunnmýlinga hafa
brotið stórlega af sér með því að
neita að virða þennan eignarrétt
Framsóknar. En þeir Framsóknar-
menn hafa sannariega gott af því,
að Sunnmýlingar sýni þeim, að
þeir verða ekki alltaf leiddir að
kjörborðinu eins og fé, sem leitt
er til slátrunar.
þýðu- og Framsóknarflokksins við
kosningarnar 1953 var 29.052 eða
37.5% gildra atkvæða, en við
þessar kosningar fengu þeir
28.068 atkvæði, eða 33.9%. Þeir
hafa því tapað allrfi eðlilegri aukn-
ingu og nær 1000 atkvæðum að
auki. Má því segja að hræðslu-
bandalagið hafi goldið afhroð í
kosningunum.
Sjálfstæfjisflokkurinn
Sjálfstæðisflokkurtnin reyndist
mjög sterkur í Reykjavík og Gull-
bringusýslu og þar á hann mikinn
meirihluta fylgis síns. Hinsvegar
á flokkurinn víða lítið fylgi úti um
land. Flokkurinn tapaði 5 sætum,
en vann eitt í Reykjavík frá
Þjóðvörn. Uppbótasæti fékk flokk-
urinn tvö og alls 19 þingmenn, eða
2 færri en áður.
Vegna hins gífurlega fylgis
íhaldsins í Reykjavík og Gull-
bringusýsu, hækkaði heildarat-
Framhald á 2. síðu.
Urslitin urðu sem hér segir:
Alþýðubandalagið hlaut 771 at-
kvæði og kom Lúðvíki Jósepssyni
að sem öðrum þingmanni kjör-i
dæmisins. Við kosningarnar 1953
hlaut Lúðvík 629 atkvæði og hef-
ur því bætt við sig 142 atkvæðum.
Framsóknarflokkurinn hlaut
1528 atkvæði og kom Eysteini
Jónssyni að, en Vilhjálmur á
Brekku féll. Þess er að geta, að
með í atkvæðatölu Framsóknar
eru talin 84 atkvæði, sem hver
heilvita maður sér, að flokkurinn
á ekkert í og virðist óskhyggja
Lúðvík Jósepsson
annar þingmaður Sunnmýlinga.
Helgi Seljan
varaþingmaður Sunnmýlinga.
annar
yfirkjörstjómar fremur en hlut-
lai'.st mat ráða því, að atkvæði
þessi eru talin Framsókn. En full-
víst má telja, að atkvæði þessi
verði tekin af Framsókn og lækk-
ar þá atkvæðatalan í 1444 og tap-
ar þá Eysteinn 53 atkvæðum.
Þessi 84 atkvæði eru þannig, að
kjósendur hafa sett merki sín í
auðu reiðina fyrir ofan landslista
Alþýðuflokksins. Þarf meira en
lítið hugmyndafiug til að telja
þessi atkvæði til Framsóknar.
Helzt væri hægt að láta sér detta
, Framhald á 2. síðu.
Lúðvík Jósepsson
þingmaður Sunnmýlinga