Austurland - 31.08.1956, Side 1

Málgagn sosfalista á Ansturlandi
6. árgangur. Neskaupstað, 31. ágúst 1956. 31. tölublað.
Ríkisstj órnin ræðst gegn dýrtíðinni
Kaupgjald og verðlag fest næstu fjóra mánuði í
samráði við samtök vinnustéttanna
Arfur íhaldsins
Undanfarið hefur dýrtíðin færst
geigvænlega í aukana og ógnar at-
vinnuvegum og öllu efnahagskerfi
þjóðarinnar og áframhald á sömu
braut getur ekki leitt til 'annars
en algjörs öngþveitis og hruns.
Allar hafa síðustu ríkisstjórnir
lýst yfir því, að þær litu á það
sem eitt af sínum höfuðverkefnum
að vinna bug á þessum ógnvaldi,
en í reyndinni hafa stjórnarað-
gerðir beiniínis stuðlað að örum
vexti dýrtíðarinnar. Sköttum af
fjölbreytilegustu tegundum hefur
verið hlaðið á þjóðina, verðlags-
eftirlit afnumið á flestum vörum
og umyrðalaust orðið við kröfum
um verðhækkanir af hálfu þeirra,
sem annast dreifingu vara, sem
enn eru háðar verðlagseftirliti.
Hafi örlað á viðleitni til að spyma
við fótum, beindist hún öll gegn
hagsmunum alþýðunnar og ekkert
reynt til að hafa samráð við al-
þýðusamtökin. Allar slíkar tilraun-
ir voru því fyrirfram dæmdar til
að misheppnast.
Arfurinn, sem núverandi ríkis-
stjórn tók við, var helsjúkt fjár-<
málakerfi, gjaldþrota atvinnuveg-
ir á ríkisframfæri og sívaxandi
úýrtíð, sem var búin að kippa
grundvellinum undan heilbrigðu
atvinnu- og fjármálalífi.
Það var því augljóst, að ríkis-
stjórnin þurfti að taka með ein-
heitni og festu á málunum, ef tak-
ast átti að stöðva óheillaþróun þá,
sem hlaut að leiða til algjörrar
upplausnar og öngþveitis.
Meira en orðun tóm
Núverandi ríkisstjórn hefur á
stefnuskrá sinni sem eitt aðaU
Verkefni, að stöðva dýrtíðina og
lækka siðan. Eins og áður er sagt,
hafa margar ríkisstjórnir haft
þetta á stefnuskrá og munu því
ekki allir hafa tekið það hátíðlega,
þó núverandi stjórn tæki það upp.
En það er nú í ljós komið, að hug-
Ur fylgir máli og hefur ríkis-
stjórnin þegar hafizt handa í
uiálinu.
Fyrsta sporið var það, að
skömmu eftir stjórnarskiptin var,
í samráði við alþýðusamtökin,
skipuð sérfræðinganefnd til að
rannsaka hvaða ástæður valda öf-
ugþróuninni. Verður þetta nokk-
urskonar úttekt á þjóðarbúinu í
lok valdatímabils íhaldsins. Á nið-
urstöðum þessarar nefndar hyggst
svo ríkisstjórnin byggja viðreisnn
artilraunir sínar.
En á msðan beðið er eftir nið-
urstöðum nefndarinnar, en starf
hennar hlýtur að vera umfangs-
mikið, er nauðsynlegt og óhjá-
kvæmilegt' að grípa til ýmissa
bráðabirgðaráðstafana til að
hamla gegn verðþennslunni og
stöðvun atvinnuveganna.
Austurland hóf göngu sína 31.
ágúst 1951 og er því 5 ára í dag.
Blaðið hefur komið út nokkurn
veginn reglulegu einu sinni í viku
þessi 5 ár, þó nokkrum sinnum
hafi verið nokkurra vikna hlé á.
Alls hafa komið út 219 tölublöð
af Austurlandi að þessu meðtöldu.
Ég hef annazt ritstjórn blaðsins
frá upphafi og það er ekki mitt að
meta hvernig mér hefur tekizt það
verk, En mér er það Ijóst, að blað-
ið hefur borjð þess greinileg merki,
að því er stjórnað af manni, sem
er önnum kafinn fyrir við erilsamt
starf og getur ekki sinnt blaðinu,
nema í stopulum tómstundum.
En þrátt fyrir þá annmarka, sem
eru á ritstjórn blaðsins, hygg ég
að það standist samanburð við
önnur hliðstæð blöð og er að sumu
leyti nokkuð sérstætt í röð ís-
lenzkra blaða.
Austurland hefur einkum leit-
azt við að styðja að tvennu. I
fyrsta lagi að auknum áhrifum
verklýðshreyfingar, bættum hag
alþýðunnar og vexti og viðgangi
stjórnmálasamtaka alþýðunnar,
Sósíalistaflokksins og Alþýðu-
Krafa um verðhækkanir
Ýms auðfélög, sem annast dreif-
ingu einstakra vörutegunda og
ýmsa þjónustu, hafa frá stjórnar-
skiptum ekki linnt látum með að
krefjast leyfis til verðhækkana.
Þessi starfsemi er háð verðlags-
eftirliti, en þeir, sem sloppnir eru
undan eftirliti, hafa vafalaust ekki
sparað verðhækkanir.
Olíufélögin hafa krafizt þess, að
fá að hækka henzínlítrann um 8
aura og gasolíuna um 6 aura
lítrann.
Kolakaupmenn í Reykjavík hafa
krafizt þess að fá að hækka verð
á kolum um 3 krónur tonnið.
Sérleyfishafar hafa krafizt 10%
hækkunar á fargjöldum.
bandalagsins. Og í öðru lagi hefur
blaðið viljað vinna að áhuga- og
hagsmunamálum þessa fjórðungs
og túlka sjónarmið þeirra, sem
barizt hafa fyrir sérmálum Aust-
firðinga.
Hvernig blaðinu hefur tekizt að
rækja þessi ætlunarverk sín skal
ég ekki reyna að leggja dóm á. En
það hygg ég, að allir geti fallizt á,
bæði samherjar og andstæðingar,
að ef Austurlands hefði ekki notið
við, hefði sigur Alþýðubandalags-
ins í Suður-Múlasýslu ekki orðið
jafn glæsilegur og raun varð á nú
í vor.
Ekki voru allir bjartsýnir á
framtíð blaðsins þegar það hóf
göngu sína fyrir 5 árum. Ýmsir
töldu, að í svona litlu bæjarfélagi
væri ekki unnt að halda úti prent-
uðu vikublaði, vegna kostnaðar,
því þó talsvert seljist af blaðinu
utan bæjar, byggist fjárhagsaf-
koma þess að langmestu leyti á
sölu hér í bænum og auglýsingum
úr bænum.
En þetta hefur allt gengið von-
um betur og blaðið er rekið tekju-
| hallalaust, en þess ber að gæta, að
Bæjaryfirvöldin í Reykjavík
hafa í hyggju að hækka raf-
magnsverð um 6%.
Verðlagsmál heyra undir Hanni-
bal Valdimarsson, félagsmálaráð-
herra, og hefur hann vísað öllum
þessum kröfum á bug.
Verðhækkunarpostularnir lýsa
yfir mikilli undrun yfir því að
ekki skuli umyrðalaust orðið við
kröfum þeirra um verðhækkanir.
Þeir hafa vanizt því, að slíkar
kröfur væru teknar til greina
fljótt og vel, þótt verkafólk hafi
orðið að heyja harðvítuga baráttu
til að hækka verð á sinni vöru —
vinnuaflinu, sem skapar öll þau
verðmæti, sem þjóðin lifir á.
Kaupgjald og verðlag fest
til bráðabirgða
Nú um mánaðamótin átti kaup-
Framhald á 2. síðu.
qra
ekkert er greitt fyrir ritstjórn og
afgreiðslu. Væri það gert, mundi
rekstur þess vera vonlaus.
Ýmsir góðir menn hafa lagt mér
lið við útgáfu b’aðsins með ábend-
ingum og með því að skrifa í það,
en þeir hefðu þó gjarnan mátt gera
meira að því, og sérstaklega hefðu
fleiri mátt senda blaðinu línu. Von-
ast ég til að í framtíðinni finni
fleiri en hingað til hvöt hjá sér
til að koma áhugamálum sínum á
framfæri í blaðinu.
Mér hefur oft verið mikil
ánægja að því, að annast ritstjórn
Austurlands, þó oft hafi ég orðið
að leggja allhart að mér til þess
að koma blaðinu út. Og mér hefur
verið það mikið ánægjuefni að
finna, hve mikinn áhuga menn hér
i bæ hafa á blaðinu. Það má segja,
að það sé orðið þýðingarmikill
þáttur í bæjarlífinu. Þetta hef ég
hvað eftir annað fundið, þegar við
hefur borið, að útgáfa blaðsins
hefur fallið niður, eða útkomu
þess seinkað. Og þessi almenni á-
hugi á að hvetja þá, sem að blað-
inu standa, til að láta útgáfu þess
Framh. á 4. síðu.
Austurland fimm