Austurland - 23.11.1956, Síða 1
Málgagn sósfalista á Anstnrlandi
6. árgangur. Neskaupstað, 23. nóvember 1956. 39. tölublað.
Alþýðusambands-
þingid hafid
Þing Alþýðusambands íslands,
hið 25. í röðinni, hófst í Reykjavík
20. nóv., eins og ráð hafði verið
fyrir gert.
Forseti sambandsins, Hannibal
Valdimarsson, félagsmálaráð-
herra, setti þingið og bauð full-
trúa og gesti velkomna. Hann
minntist látinna forvígismanna
verklýðshreyfngarinnar og merk-
isafmæla, sem tveir a* forustu-
mönnum verklýðssamtakanna áttu
á þessu hausti. Það voru þeir Ottó
N. Þorláksson, sem nýlega varð
85 ára, og Ólafur Friðriksson, sem
nýlega varð 70 ára. Voru þeir
Rætt um sölu
Rafveitu
I ráði er að Rafmagnsveitur
ríkisins kaupi Rafveitu Neskaup-
staðar svo og aðrar rafveitur á
fyrirhuguðu orkuveitusvæði Gríms
árvirkjunar.
Nokkrar viðræður hafa farið
fram milli aðila og liggur nú fyr-
ir uppkast að samningi, sem raf-
veitustjórn og bæjarstjórn munu
á næstunni taka afstöðu til.
Til greina kom tvennt í máli
þessu, annarsvegar að Rafmagns-
veitur ríkisins keyptu einungis
rafstöðina með vélum og útbún-
aði og ræki stöðina sem varastöð
og toppstöð, en bærinn keypti orku
í heildsölu og seldi hana neytend-
um, og hinsvegar að Rafmagns-
veiturnar keyptu innbæjarklerfið
Hka og önnuðust dreifingu ork-
unnar. í samningsuppkastinu er
gert ráð fyrir að síðari leiðin verði
valin.
Ætlazt er til, að bærinn taki
rafveituna á leigu og reki hana
unz Grímsárvirkjun er lokið. Þá
taka ríkisveiturnar að öllu leyti
við rekstrinum.
Með virkjun Grímsár er grund-i
vellinum kippt undan rekstri raf-
veitna þorpanna. Þess vegna er
ríkið nú að yfirtaka þær, enda
þarf það á varstöðvum og topp-
stöðvum að halda.
báðir viðstaddi'r þingsetninguna,
Ottó sem gestur og Ólafur sem
fulltrúi Sjómannafélags Reykja-1
víkur.
Innan Alþýðusambandsins eru
nú um 150 félög með 28.816 með-
limi og hafði þeim fjölgað um
meira en tvö þúsund milli þinga.
Á þessu ári eru liðin 40 ár frá
stofnun Alþýðusambandsins. Var
þess minnzt með hátíðarsamkomu
í Austurbæjarbíói í gærkvöldi.
Þingstörf gengu óvenju greið-
lega og var þegar fyrsta kvöldið
lokið afgreiðslu kjörbréfa og kosn-
ingu starfsmanna þingsins, en
hingað til hefur oft farið langur
tími í þessi störf, jafnvel margir
dagar.
Forseti þingsins var kosinn Sig-
urður Stefánsson, formaður Sjó-
mannafélagsins Jötuns í Vest-
mannaeyjum, 1. varaforseti Ósk-
ar Hailgrímsson, formaður Félags
íslenzkra rafvirkja og 2. varafor-
seti Kristján B. Gíslason, Stykk-
ishólmi. Voru þeir, svo og ritarar
þingsins, kosnir í einu hljóði, Spá-
ir það góðu um samstarf þingfull-
trúa og árangur af þinghaldinu.
Fyrir þinginu liggja mörg þýð-
ingarmikil mál og mun afgreiðsla
þeirra rakin nánar hér í blaðinu
síðar eftir því sem ástæða þykir
til og rúm leyfir.
Frá Eskifirði
Nýr bátur
Til Eskifjarðar kom 10. þessa
mánaðar nýr fiskibátur, sem
byggður var í Fredrikssund í
Danmörku. Báturinn heitiir Jón
Kjartansson og eru einkennisstaf-
ir hans S. U. 111. Hann er 64 smá
lestir að stærð með 240—265 ha.
Alpha-dísilvél. Báturinn er prýðis-í
vel útbúinn m. a. með radar og
talsíma úr stýrishúsi í hásetaklefa.
Ferðin frá Danmörku til Eski-
fjarðar tók 10 sólarhringa. Vegna
óveðurs varð hann að liggja einn
sólarhring í Noregi og fjóra sólar-
Framhald á 3. síðu.
Yfirlýsing
I tilefni af tilkynningum þeim sem birtar hafa verið um
samkomulag í löndunardeilunni við Breta viljum við taka þetta
fram:
1. Ríkisstjórnin hefur enga samþykkt gert eða yfirlýsingar
gefið af sinni hálfu í máli þessu, og er því ekki um að ræða
neinn samning ríkisstjómarinnar við brezka togaraeigendur.
2. Við töldum óþarft, og óeðlilegt, að íslendingar gæfu nokkra
yfirlýsingu eða nokkur fyrirheit varðandi landhelgismálið,
eða þær venjur sem skapazt hafa hjá landhelgisgæzlunni þeg-
ar skip leita inn í landhelgina undan óveðrum.
3. Islenzkir togaraeigendur hafa ekki aflað sér heimildar til
samningagerðar um fisklandanir í Bretlandi, og hafði þeim
þó borizt aðvörun sjávarútvegsmálaráðherra í því efni áður
en þeir fóru utan til samninga.
4. Við teljum rétt og sjálfsagt að Islendingar hafi samninga
við Breta um fisklöndunarmál, en við viljum engan þátt eiga
í samningum eða yfirlýsingum varðandi landhelgismál Is-
lands í þvi skyni að fá með því brezka togaraeigendur til
þess að létta af sínu ólöglega löndunarbanni.
Lúðvík Jósepsson.
Hannibal Valdimarsson.
Landhelgismál
-- löndunarbann
Eins og lauslega var á drepið í
síðasta blaði, hafa Bretar nú loks
gefizt upp á hefndarráðstöfunum
sínum gegn Islendingum og hafa
lítinn sóma af haft.
Með löndunarbanninu átti að
kúga íslendinga til að hverfa frá
stækkun landhelginnar, en stækk-
un hennar er ekki aðeins mesta
hagsmunamál þjóðarinnar, heldur
jafnframt eitt stærsta sjálfstæðis-
mál hennar. En það.fór svo með
löndunarbannið, eins og ýmsar
aðrar refsiráðstafanir, að það
hitti þann sjálfan, sem fyrir refsi-
aðgerðunum stóð, en varð þeim til
góðs, sem refsa skyldi.
Samningarnir um lausn löndun-
ardeilunnar hafa fyrst og fremst
verið í höndum útgerðarmanna og
allt fram að síðustu kosningum
var um málið rætt á þeim grund-
velli, að erlend fiskiskip fengju
viss veiðiréttindi innan landhelgi,
en fall ríkisstjórnar Ólafs Thórs
réði því, að þeirri fyrirætlun var
ekki fram komið.
Það hefur hinsvegar komið í
ljós, að ríkisstjórnin hefur enga
samþykkt gert um þessi mál og
togaraeigendur hafa gert samn-
inginn um fisklandanir í Bretlandi
án heimildar, og hafði nefnd
þeirra þó borizt aðvörun sjávarút-
vegsmálaráðherra áður en hún
fór utan.
Ráðherrar Alþýðubandalagsins
hafa gefið út yfirlýsingu um
þetta mál og birtist hún á öðrum
stað hér í blaðinu.
Það er öllum Islendingum að
sjálfsögðu fagnaðarefni, að
brezka útgerðarauðvaldið hefur
orðið að lúta í lægra haldi og
hverfa frá ofbeldisaðgerðum sín-
um. Við viljum hafa vinsamleg
skipti við Breta sem allar aðrar
þjóðir, en við viljum ekki kaupa
þau viðskipti fyrir þjóðarhags-
muni okkar.