Austurland - 19.03.1965, Blaðsíða 1
AmXmlmú
Málgagn sósíalista á Austurlandi
15. árgangur.
Neskaupstað, 19. marz 1965.
11. tölublað.
Viðreisnarsíj órnin grípur
iil neyðarráðsiafana
Ráðherrar flýja land
¦Það langt er nú viðreisnar-
'Stjórnin komin á óheillagöngu
smni, að hún hefur gripið til sér-
stakra fjármálalegra ráðstafana,
sem ekki geta kallazt öðru nafni
en neyðarráðstafanir. Og þetta
gerist í mesta góðæri, sem ís-
landssagan kann frá að herma.
Niðurskurður verklegra
framkvæmda
Ríkisstjórnin hefur nú tilkynnt,
að hún hafi ákveðið að nota sér
fjárlagaheimild til að skera niður
framlög ríkisins til verklegra
framkvæmda, þar á meðal til
framkvæmda sveitarfélaga, sem
ríkinu ber, lögum samkvæmt, að
greiða hluta af. Nemur þessi nið-
urskurður hvorki meira né minna
en 20%, eða 120 millj. kr.
Þessar neyðarráðstafanir eru
rökstuddar með þvi, að ríkis-
*>tjórnin hafi lofað stuðningi við
sjávarútveginn, er samið var um
fískverðið í vetur, svo og 6.6%
hækkun á launum opinberra
starfsmanna, en í fjárlögum var
ekki gert ráð fyrir þessum út-
gjöldum. Launahækkunin telur
ríkisstjórnin að nema muni 65
millj. kr.
Ekki fyrir sjávarútveginn
Ríkisstjórnin hafði heitið því,
að greiða á þessu ári 25 aura
uppbót á kg. línu- og færafisks.
Ennfremur hafði hún heitið því,
að greiða 33 milljónir í styrk til
fíystihúsanna og er jgyg heita
syo, að hann eigi að ganga til I
sérstakra umbóta í rekstri þeirra,
en auðvitað verður sami háttur
á hafður og í fyrra, þ. e. upp-
hæðinni skipt milli þeirra í réttu
hlutfalli við umsetningu og afla-
verðmæti sem hreinni verðupp-
bót. Rétt er að taka það fram,
að upphæð þessi er mun lægri, en
greidd var til sjávarútvegsins sl.
ár.
Það þarf ekki að skera niður
framkvæmdir ríkisins vegna þess,
að afla þurfi fjár til að standa
undir einhverjum greiðslum til
sjávarútvegsins. Þtess fjár var
aflað fyrir meir en ári með al-
mennum skatti á þjóðina.
í janúar 1964 var söluskattur-
inn hæKkaöur úr 3% í 5^2%. eóa
una ca. 300 miiij. miöaó við árs-
ínnneimtu. Var gerc raó íyrir
því, að sjávarutvegarinn íengi
taisverðan hluta þessarar upp-
hæðar, en nú heíur rífeissjóður
tekið þessar tekjur til sín af
sjávarútveginum, þannig, að nú
fær sjávarútvegurinn miklum
mun minna af þeim sköttum, sem
lagðir haia verið á þjóðina hon-
um til hjálpar, en áður var.
J?að er þyí ekki til hjálpar sjáv-
arútveginum, að gripið er tii þess
örþrifaráös að skera stórlega nið-
ur verkiegar íramkvæmdir. Hér
er um aö ræða björgunartilraun
en það er ekki sjávarútvegurinn,
sem á að bjarga, heldur stjórnar-
stefnan og ríkisstjórnin, seni^ þó
er ekki við bjargandi, því stefna
hennar leiðir til æ meira öng-
þveitis og hlýtur að enda í al-
gjörri sjálfheldu. Ekki verður
annað ályktað, en að þrátt fyrir
gífurlega skattheimtu, sé ríkis-
sjóður kominn í þrot.
Það kemur í ljós„ að sú hækk-
un söluskatts, sem ákveðin var
í fyrra og nú aftur í vetur, nem-
ur 560 millj. kr. Af þeirri upp-
hæð eiga aðeins 55 niillj. kr. að
renna til sjávarút\'egsins. Hitt
rennur beint í ríkissjóðinn. Og
þetta á áð nota sem aðra aðal-
ástæðuna fyrir því, að skera nið-
ur verklegar fraimkvæmdir um
120 millj. kr.
Ríkisstjórnin hefur dregið til
sín stórar fjárfúlgur, sem hún
hefur heimt af þjóðinni undir
því yfirskini, að þær ættu að
ganga til að styðja sjávarútveg-
inn. Og enn á að beita sömu að-
ferð.
Niðurskurðuir framkvæmda
Þær verklegar framkvæmdir,
sem niðurskurðurinn kemur eink-
um til með að bitna á, eru hafn-
arframkvæmdir, skólabyggingar,
sjúkrahúsabyggingar, vegagerð,
lagning raforkulína og ýmsar
aðrar almennar framkvæmdir
ríkisins.- Samdráttur í þessum
framkvæmdum hlýtur að valda
miklum vönbrigðum, . þar sem
þeirra er víða mjög mikil þörf og
sums staðar hafði árum saman
verið barizt fyrir því, að framlög
til tiltekinna framkvæmda væru
tekin á fjárlög. Niðurskurðurinn
hlýtur að leiða til bagalegra tafa
á nauðsynlegum framkvæmdum
sveitarfélaganna.
Nær ekki til einstaklinga
Niðurskurður verklegra fram-
kvæmda nær aðeins til fram-
kvæmda ríkisins og þeirra fram-
kvæmda sveitarfélaga, &e,m,
styrktar eru af ríkinu. Einstak-
Jingar og gróðafyrirtæki fá að
halda áfram hindrunarlaust.
Engar ráðstafanir eru gerðar til
að hafa hemil á fjárfestingu
þsirra aðila, en framkvæmdir,
sem einstaklingar eru að ráðast
í, eru sumar mjög vafasamar
verðbólguráðstafanir.
Það eru aðeins skólabyggingar,
sjúkrahúsabyggingar o. s. frv.,
sem draga skal úr, en bílahallirn-
ar í Reykjavík fá að rísa með
sama hraða og áður.
Eftir 5 ára viðreisn
Það er á margan hátt ömurlegt
ástand í landinu eftir 5 ára við-
reisnaróstjórn. Árferði hefur þó
verið mjög gott og því er það að
þakka, að þrátt fyrir viðreisnina
býr almenningur við þokkaleg
kjör, þó vinnutíminn og þræl-
dómurinn sé óhugnanlegur.
Hvað ríkissjóð snertir er á-
standið svona: Nýjar álögur á
nýjar álögur ofan og stórfelldur
niðarskurður verklegra fram-
kvæmda.
Ríkisstjórnin að tvístrast
Þess sjást nú mörg dæmi, að
ríkisstjórnin og ábyrgðarmenn
hennar, eru að sundrast.
Jónas Haralz, einn höfuðspá-
maður viðreisnarinnar, er a för-
um í ársútlegð til Venezuela, hvað
svo sem þarlendir hafa til saka
unnið.
En einnig ráðherrarnir eru að
flýja land.
Langur krókur tíl
Bessastaða
Gunnar Thoroddsen, fjármáia-
ráðherra viðreisnarinnar, hef ur
Framh. á 4. síðu.
Ráðstefnur um
verklýðsmál
Alþýðusambandið hefur kvatt
saman ráðstefnu um verklýðsmál
og kemur hún saman í Reykja-
vík næsta föstudag, 26. marz.
Mun þar verða fjallað um upp-
sögn samninga, kjarabótakröfur
og annað varðandi átök þau, sem
fram undan eru í kaupgjaldsmál-
um.
Tveir Austfirðingar, Sigfinnur
Karlsson og Alfreð Guðnason,
Eskifirði, munu sækja þessa ráð-
stefnu.
Þá verður haldin ráðstefna
fulltrúa frá fjórðungssamböndum
Alþýðusambandsins á Norður-
landi og á Austurlandi á Akur-
eyri 14. apríl. Verður þar rætt
um samstarf sambandanna við
væntanlega kaupgjaldssamninga í
vor, en samböndin höfðu slíkt
samstarf við síðustu samninga-
gerð og þótti það gefast vel.
Fimm eða sex fulitrúar héðan
að austan munu sækja Akureyr-
arráðstefnuna.
Frá Taflfélaginu
Skákkeppni stofnana lauk sl.
þriðjudagskvöld. 12 sveitir tóku
þátt í keppninni og var hver
sveit skipuð tveimur mönnum.
Leikar fóru þannig, að A-sveit
bæjarsjóðs sigraði og hlaut 16lá
vinning. Þessi sveit sigraði einn-
ig í fyrra og var þá skipuð sömu
mönnum, þeim Karli Hjelm og
Erni Scheving.
Önnur úrslit urðu:
2. Netagerð Friðriks Vilhjálms-
sonar A-sveit (1. borð: Rafn
Einarsson, 2. borð: Árni Vil-
hjáimsson, varamaður Þórður
Björnsson) 15y2 vinning.
3. Bæjarsjóður B-sveit (Jóhann
Eyjólfsson og Karl Marteinsson).
4. Dráttarbrautin hf. A-sveit
(Einar Solheim og Óskar Jóns-
son) 13 Ví> vinning.
5. Sæsilfur hf. (Stefán Péturs-
son og Sigfinnur Karlsson) 12 v.
6. Gagnfræðaskólinn (Vigfús
Framh. á 4. síðu.
Haft er í
flimtingum
að nú sé háð hörð barátta í
stjórnarherbúðunum um
ambassadorsstöðuna í Was-
hington;
að Gvendur I. renni hýru auga
til bitans;
að vandfundinn sé maðiar, er
Sám frænda falli betur við;
að efnahagsmálin og alúmín-
iðja séu hreinir smámunir
hjá þessum storbitlingamál-
um.