Austurland - 19.03.1965, Síða 1

Amturlmil
Málgagn sósíalista á Austurlandi
15. árgangur. Neskaupstað, 19. márz 1965. 11. tölublað.
Viðreisnarstj órnin grípur
iil neYðarráðsiaíana
Ráðherrar flýja land
Það langt er nú viðreisnar-
stjórnin komin á óheillagöngu
sinni, að hún hefur gripið til sér-
stakra fjármálalegra ráðstafana,
sem ekki geta kallazt öðru nafni
en neyðarráðstafanir. Og þetta
gerist í mesta góðæri, sem Is-
landssagan kann frá að herma.
Niðurskurður verklegra
framkvæmda
Ríkisstjórnin hefur nú tilkynnt,
að hún hafi ákveðið að nota sér
fjárlagaheimild til að skera niður
framlög ríkisins til verklegra
framkvæmda, þar á meðal til
framkvæmda sveitarfélaga, sem
ríkinu ber, lögum samkvæmt, að
greiða hluta af. Nemur þessi nið-
urskurður hvorki imeira né minna
en 20%, eða 120 millj. kr.
Þessar neyðarráðstafanir eru
rökstuddar með því, að ríkis-
stjórnin hafi lofað stuðningi við
sjávarútveginn, er samið var um
íiskverðið í vetur, ,svo og 6.6%
hækkun á launum opinberra
starfsmanna, en í fjárlögum var
ekki gert ráð fyrir þessum út-
gjöldum. Launahækkunin telur
ríkisstjórnin gð nema muni 65
millj. kr.
Ekki fyrir sjávarúríeginn
Ríkisstjórnin hafði heitið þ.ví,
að greiða á þessu ári 25 aura
uppbót á kg. línu- og færafisks.
Ennfremur liafði hún heitið því,
að greiða 33 milljónir 1 styrk til
frystihúsanna og er látið heita
syo, að hann eigi að ganga til
sérstakr.a umbóta í rekstri þeirra,
en auðvitað verður sami háttur
á hafður og í fyrra, þ. e. upp-
hæðinni skipt milli þeirra í réttu
hlutfalli við umsetningu og afla-
verðmæti sem hreinni verðupp-
bót. Rétt er að taka það fram,
að upphæð þessi er mun lægri, en
greidd var til sjávarútvegsins sl.
ár.
Það þarf ekki að skera ndður
framkvæmdir ríkisins vegna þess,
að afla þurfi fjár til að standa
undir einhverjum greiðslum til
sjávarútvegsins. Þess fjár var
aflað fyrir meir en ári með al-
mennum skatti á þjóðina.
í janúar 1964 var söluskattur-
inn hæKkaöur ur 3% i 5^2%! eöa
uui ca. 300 miiij. miöaö við árs-
mnneimtu. Var gerc raö lyrir
því, að sjávarutvegurinn tengi
taisverðan hluta þessarar upp-
hæðar, en nú hefur rikissjóður
lekið þessar tekjur til sin af
sjávarútveginum, þannig, að nú
íær sjávarútvegurinn miklum
mun minna af þeim sköttum, sem
lagðir hara veriö á þjóðína hon-
um tíl hjálpar, en áður var.
Það er því ekki til hjálpar sjáv-
arútveginum, að gripiö er tii þess
örþrifaráös að skera stórlega nið-
ur verkiegar framkvæmdir. Hér
er um ao ræða björgunartiiraun
en það er ekki sjávarútvegurinn,
sem á aö bjarga, heldur stjórnar-
stefnan og ríkisstjórnin, sem þó
er ekki við bjargandi, því stefna
hennar leiðir til æ meira öng-
þveitis og hlýtur að enda í al-
gjörri sjálíheldu. Ekki verður
annað ályktað, en að þrátt fyrir
gífurlega skattheimtu, sé ríkis-
sjóður kominn í þrot.
Það kemur í ljós„ að sú hækk-
un 'Söluskatts, sem ákveðin var
í fyrra og nú aftur í vetur, nem-
ur 560 milij. kr. Af þeirri upp-
hæð eiga aðeins 55 millj. kr. að
renna til sjávarútvegsins. Hitt
rennur beint í ríkissjóðinn. Og
þetta á að nota sem aðra aðal-
ástæðuna fyrir því, að skera nið-
ur verklegar framkvæmdir nm
120 millj. kr.
Ríkisstjómin hefur dregið til
sín stórar fjárfúlgur, sem hún
hefur heimt af þjóðinni undir
því yfirskini, að þær ættu að
ganga til að styðja sjávarútveg-
inn. Og enn á að beita sömu að-
ferð.
Niðurskurður framk\æmda
Þær verklegar framkvæmdir,
sem niðurskurðurinn kemur eink-
um til með að bitna á, eru hafn-
arframkvæmdir, skólabyggingar,
sjúkrahúsabyggingar, vegagerð,
lagning raforkulína og ýmsar
aðrar almennar framkvæmdir
ríkisins. Samdráttur í þessum
framkvæmdum hlýtur að valda
miklum vonbrigðum, . þar sem
þeirra er víða mjög mikil þörf og
sums staðar hafði árum saman
verið barizt fyrir því, að framlög
til tiltekinna framkvæmda væru
tekin á fjárlög. Niðurskurðurinn
hlýtur að leiða til bagalegra tafa
á nauðsynlsgum framkvæmdum
sveitarfélaganna.
Nær ekki til einstaklinga
Niðurskurður verklegra frarn-
kvæmda nær aðeins til fram-
kvæmda ríkisins og þeirra fram-
kvæmda sveitarfélaga, sem
styrktar eru af ríkinu. Einstak-
lingar og gróðafyrirtæki fá að
halda áfram hindrunarlaust.
Engar ráðstafanir eru gerðar til
að hafa hemil á fjárfestingu
þeirra aðila, en framkvæmdir,
sem einstaklingar eru að ráðast
í, eru sumar mjög vafasamar
verðbólguráðstafanir.
Það eru aðeins skólabyggingar,
sjúkrahúsabyggingar o. s. frv.,
sem draga skal úr, en bílahallirn-
ar í Reykjavík fá að rísa með
sama hraða og áður.
Eftir 5 ára viðreisn
Það er á margan hátt ömurlegt
ástand í landinu eftir 5 ára við-
reisnaróstjóm. Árferði hefur þó
verið mjög gott og því er það að
þakka, að þrátt fyrir viðreisnina
býr almenningur við þokkaleg
kjör, þó vinnutíminn og þræl-
dómurinn sé óhugnanlegur.
Hvað ríkissjóð snertir er á-
standið svona: Nýjar álögur á
nýjar álögur ofan og stórfelldur
niðarskurður verklegra fram-
kvæmda.
Ríkisstjórnin að tvístrast
Þess sjást nú mörg dæmi, að
ríkisstjórnin og ábyrgðarmenn
hennar, eru að sundrast.
Jónas Haralz, einn höfuðspá-
maður viðreisnarinnar, er á för-
um í ársútlegð til Venezuela, hvað
svo sem þarlendir hafa til saka
unnið.
En einnig ráðherrarnir eru að
flýja land.
Langur krókur til
Bessastaða
Gunnar Thoroddsen, fjármála-
ráðherra viðreisnarinnar, hefur
Framh. á 4. siðu.
Ráðstefnur um
verklýðsmál
Alþýðusambandið hefur kvatt
sarnan ráðstefnu um verklýðsmál
og kemur hún saman í Reykja-
vík næsta föstudag, 26. marz.
Mun þar verða fjallað um upp-
sögn samninga, kjarabótakröfur
og annað varðandi átök þau, sem
fram undan eru í kaupgjaldsmál-
um.
Tveir Austfirðingar, Sigfinnur
Karlsson og Alfreð Guðnason,
Eskifirði, munu sækja þessa ráð-
stefnu.
Þá verður haldin ráðstefna
fulltrúa frá fjórðungssamböndum
Alþýðusambandsins á Norður-
landi og á Austurlandi á Akur-
eyri 14. apríl. Verður þar rætt
um samstarf sambandanna við
væntanlega kaupgjaldssamninga í
vor, en samböndin höfðu slíkt
samstarf við síðustu samninga-
gerð og þótti það gefast vel.
Fimm eða sex fulitrúar héðan
að austan munu sækja Akureyr-
arráðstefnuna.
Frá Taflfélaginu
Skákkeppni stofnana lauk sl.
þriðjudagskvöld. 12 sveitir tóku
þátt í keppninni og var hver
sveit skipuð tveimur mönnum.
Leikar fóru þannig, að A-sveit
bæjarsjóðs sigraði og hlaut 1612
vinning. Þessi sveit sigraði einn-
ig í fyrra og var þá skipuð sömu
mönnum, þeim Karli Hjelm og
Erni Scheving.
Önnur úrslit urðu:
2. Netagerð Friðriks Vilhjálms-
sonar A-sveit (1. borð: Rafn
Einarsson, 2. borð: Árni Vil-
hjálmsson, varamaður Þórður
Björnsson) 15% vinning.
3. Bæjarsjóður B-sveit (Jóhann
Eyjólfsson og Karl Marteinsson).
4. Dráttarbrautin hf. A-sveit
(Einar Solheim og Öskar Jóns-
son,) 13%. vinning.
5. Sæsilfur hf. (’Stefán Péturs-
son og Sigfinnur Karlsson) 12 v.
6. Gagnfræðaskólinn (Vigfús
Framh. á 4. síðu.
Haft er í
flimtingum
að nú sé háð hörð barátta í
stjórnarherbúðunum um
ambassadorsstöðuna í Was-
hington;
að Gvendur I. renni hýru auga
til bitans;
að vandfundinn sé maðiiir, er
Sám frænda falli betur við;
að efnahagsmálin og alúmín-
iðja séu hreinir smámunir
hjá þessum stórbitlingamál-
um.