Austurland - 20.08.1965, Blaðsíða 4

4
AUSTURLAND
Neskaupstað, 20. ágúst 1965.
t
Á að hætta síldarleitinni?
I sumar hafa þrjú skip verið
við síldarleit fyrir Austurlaudi.
Eru það Ægir, Hafþór og Pétur
Thorsteinsson.
Nú er það haft eftir góðum
heimildum, aö tvö þessara skipa,
Ægir og Pétur Thorsteinsson, séu
í þann veginn að hætta síldar-
leitinni og verður þá Hafþór einn
eftir. Er því borið við, að fjár-
veiting til síldarleitar sé á þrot-
um.
Þetta eru furðuleg tíðindi og
sýna það eitt hve fádæma skamm-
sýnir menn fara feð stjórn sjáv-
arútvegsmálanna og hve stein-
blindir þeir eru á gildi síldarleit-
arinnar og síldveiðanna. Verður
því ekki trúað að óreyndu, að
þessar fyrirætlanir verði látnar
koma til framkvæmda. Þessi rík-
isstjórn er svo oft búin að mis-
bjóða síldveiðisjómönnum og
ganga á rétt þeirra, að skynsam-
legast væri fyrir hana að vega
ekki enn í saimia knérunn.
Engum blandast hugur um, að
síldarleitin er mjög mikilsverð
fyrir veiðarnar og það þyrfti að
auka hana fremur en draga úr
henni. Að hætta síldarleit nú,
þegar ef til vill mest á ríður, er
beint tilræði við þennan atvinnu-
veg.
Nú er t. d. vitað, að ekki hefur
enn verið saltað nema fjórðungur
þess síldarmagns, sem seldur var
fyrirfram. ^
Hagsmunir allrar þjóðarinnar
krefjast þess, að allt sé gert, sem
unnt er, til þess að árangur síld-
veiðanna verði sem beztur. Síld-
veiðisjómenn, útgerðarmenn, salt-
endur, verksm.eigendur, verka-
fólk og yfirleitt þjóðin öll, eiga
að taka höndum saman um að
koma vitinu fyrir forráðamenn
sjávarútvegsmálanna. Það er auð-
velt, ef imenn eru samtaka. Það
sýndi sig í vor, er sjómennirnir
neyddu ríkisstjórnina til að
ógilda bráðabirgðalög, sem stefnt
var gegn hagsmunum þeirra, að-
eins örfáum dögum eftr að þau
voru sett.
Það má ekki láta neina skrif-
stofugreifa í Reykjavík, sem
hafa pottlok fyrir himin, ráða
því, að síldarleitinni verði hætt.
og fyrirslátturinn, að fjárvteit-
ingin til síldarleitarinnar sé búin,
er blátt áfram hlægilegur. Síldar-
leitinni á að halda áfram, hvað
sem hún kostar og það kemur !
Ný kaup-
greiðsluvísitala
Ný kaupgreiðsluvísitala geng-
ur í gildi 1. sept. n. k. Hækkaði
vísitalan um 2 stig og er nú 171
stig. Grunnlaun hækka um 4.88%
og verður almennt kaup verka-
manna í Neskaupstað kr. 41.02,
en er nú 39.64, hækkar um 48
aura á klukkustund.
ekkert málinu við, hvort kostnað-
ur fer fram úr áætlun, eða ekki.
Það fé, sem eytt er í síldarleit-
ina, keimur margfalt aftur í rikis-
kassann, svo ekki sé minnnst á
stórfelldan hagnað. þjóðfélags-
þegnanna. Síldarleitin er senni-
lega arðbærasta fjárfestingin,
sem þjóðin hefur lagt í og ætti
að spara á flestum útgjaldaliðum
ríkisins fremur en síldarleitinni.
Raunar er það til skammar, að
þeir, sem að síldarleitinni og öðr-
um fiski- og hafrannsóknum
starfa, skuli ekki búa við imiklu
betri starfsskilyrði, en raun er á.
Fyrir fiskveiðaþjóð ætti það að
Fyrir nokkrum árum ákvað
'Eimskipafélag Islands að sigla
beint frá útlöndum á fjórar ís-
lenzkar hafnir, eina í hverjum
landsfjórðungi. Hafnir þessar eru
Reykjavík, Isafjörður, Akureyri
og Reyðarfjörður. Verða beinar
siglingar á þessar hafnir frá
Bretlandseyjum, meginlandi Evr-
ópu og öoru hvoru frá Ameríku.
Auk þess verður siglt beint á aðr-
ar hafnir, þegar nægur flutningur
býðst.
Vafalaust verður þetta nýja
fyrirkomulag til mikilla bóta frá
því sem nú er. En í frétt Eim-
skipafélagsins um málið, er ekki
minnst á hvernig það ætlar að
dreifa vörunni frá umhleðsluhöfn-
unum á aðrar hafnir. Til þess að
vel sé, verður félagið að gera út
strandferðaskip til að dreifa vör-
unni. Að öðrum kosti kemur þessi
úrbót að itakmörkuðum notum
fyrir aðra en þá, sem á umskip-
unarhöfnunum búa og í næsta
nágrenni þeirra. það er t. d. vafa-
mál hvort hagkvæmara er fyrir
Norðfirðing, að eiga vörur sínar
í vörugeymslum Eimskips í
Reykjavík eða á Reyðarfirði og
undar vissum kringumstæðum
getur verið hagkvæmara að hafa
hana í Reykjavík.
Þá væri fróðlegt að fá það upp-
lýst hver bera skal kostnaðmn af
dreifingu vörunnar. Á t. d. Esk-
firðingur, Norðfirðingur eða
Seyðfirðingur að borga kostnað
við að flytja vöruna með Esju
frá Reyðarfirði? Sé svo, búa þeir
við verri viðskiptakosti en Reyð-
firðingar.
Væntanlega sér Eimskipafélag-
ið, að slíkt fyrirkomulag hlýtur
að verða óvinsælt. Og væntanlega
setur það einhvern Fossinn í
strandsiglingar vegna vörudreif-
ingar frá umhleðsluhöfnunum,
eða kaupir til þess skip við hæfi.
Fyrir Eimskipafélagið sjálft
teljast alveg sjálfsagt, að fá
fiskifræðingunum fullkomin rann-
sóknarskip til að vinna á. Mundi
þá árangurinn af starfi þeirra
enn meiri. Skip þau, sem þeir
þurfa að nota, eru smíðuð til allt
annarra þarfa.
Að fenginni reynslu í fyrra,
binda menn miklar vonir við
haust- og vetrarsíldveiði á Aust-
fjarðamiðum. Nauðsynlegt er að
knýja það fram, að þá verði gerð
út síldarleitarskip svo að viðun-
andi sé.
Og það imætti kannske spyrja
hvað þessi að endemum fræga
ríkisstjóm okkar hyggst gera við
getur þetta fyrirkomulag verið
dálítið varasamt, ef það ekki
tryggir sjálft greiða og ódýra
dreifingu vörunnar. Það á þá á
hættu, að önnur skipafélög, sem
bjóðast til að sigla beint á hafn-
irnar, nái frá því flutningi.
En hvað sem þessu líður, er
hér um imerka tilraun að ræða
til að losa okkur dreifbýlismenn
undan því ófremdarástandi, að
þurfa að flytja mestan hlutann
af vörum okkar til Reykjavíkur.
Það er mest undir Eimskipafélag-
inu sjálfu komið hvernig þessi
tilraun heppnast.
Fyrir Reyðarfjörð og Reyðfirð-
inga hefur það auðvitað mjög
mikla þýðingu, að sá staður varð
fyrir valinu sem umskipunarhöfn.
Sveitarfélag þeirra, ekki síst
hafnarsjóður, hljóta að hafa af
þessu verulegar tekjur beint og
óbeint og mikil atvinna hlýtur
að fylgja umhleðslustöðinni. Lík-
lega myndast á Reyðarfirði sér-
stök stétt hafnarverkamanna.
Eysteinn til
Búlgaríu
Fyrsti þingmaður Austfirðinga,
Eysteinn Jónsson, fór í fyrradag
til Búlgaríu í boði bændaflokks-
ins þar og mun það í fyrsta
skipti, sem Eysteinn fer austur
fyrir tjald.
Ekki er frá þessu sagt vegna
þess, að blaðinu þiki það tiðind-
um sæta á þessari miklu utan-
faraöld, að Eysteinn Jónsson
bregður sér út fyrir landsstein-
ana. En hitt kunna ýmsir, sem
trúað hafa því, að í Búlgaríu
væri Kommúnistaflokkurinn eini
leyfði flokkurinn, að telja til tíð-
inda, að þar skuli vera bænda-
flokkur, sem boðið getur for-
imanni íslenzka bændaflokksins
opinberlega í heimsókn.
Ægi. Bíða hans einhver meir að-
kallandi verkefni en síldarleitin ?
Blaðið hefur frétt, að mikill
kurr sé upp kominn í hópi síld-
arskipstjóra út af þeim fyrirætl-
unum að láta tvö af þremur leit-
arskipum hætta að fylgjast með
síldargöngum. Hafa sumir þeirra
haft við orð, að sigla ætti öðru
sinni á þessu sumri suður til að
koma vitinu fyrir ráðamenn.
En bezta ráðið væri að af-
munstra ríkisstjórnina og alla þá,
er stjórna sjávarútvegsmálunum,
og ráða í rúm þeirra menn, sem
eitthvað kunna til þessara verka
og eitthvert skynbragð bera á
þarfir sjávarútvegsins og sjó-
imannanna.
Fá 4 prós. hækkun
Samningar hafa tekist milli
fjármálaráðuneytisins og B. S. R.
B., að starfsmenn ríkisins skuli
fá 4% launahækkun frá 15. júlí
sl. að telja. Einnig var um það
samið, að þeir starfsmenn, sem
fram að þessu hafa haft 48 klst.
vinnuviku skuli framvegis búa
við 44 stunda vinnuviku og er
það í samræmi við vinnutíma
verkamanna eftir samningana í
vor og sumar.
Þó samningar þessir gildi að-
eins fyrir ríkisstarfsmenn má þó
fullvíst telja, að hann verði einn-
ig látinn ná til starfsmanna sveit-
arfélaga.
Síldaraflinn um síð-
ustu helgi
I lok síðustu viku var síldar-
aflinn á sumarsíldveiðunum fyrir
Austurlandi orðinn 1.434.685 mál
og tunnur. Á sama tíma í fyrra
var aflinn 1.825.933 mál og tunn-
ur.
Aflinn hefur verið hagnýttur
sem hér segir: I salt 103.517 upp-
saltaðar tunnur (I fyrra 226194),
í frystingu 6.291 uppmældar
tunnur (24.494) og í bræðslu
1.324.877 mál (1.575.195). Viku-
aflinn síoustu viku varð 118.929
mál og tunnur.
Síldveiðin hefur verið mjög
treg að undanförnu hér við land.
Aftur á móti hefur frétzt um
mikla veiði við Norður—Noreg
og héldu nokkur íslenzk skip
þangað í fylgd með síldarflutn-
ingaskipi.
Bræla hefur verið á síldarmið-
unum hér fyrir austan síðustu
daga og mörg skip í höfn. Margir
sjómenn ætla, að síld muni fást
þegar veiðiveður kemur aftur og
vænta, að þá hafi þau skilyrði
skapast í sjónum að síldin, sem
talsvert virðist af í sjónum, taki
að veiðast. Og það vonum við öll.
Nokkrir dagar eru síðan síldar-
verksmiðjan í Neskaupstað lauk
bræðslu og líklega eru allar síld-
arverksimiðjur á Austfjörðum nú
verkefnalausar.
Umskipnnarhöln á
Reyðarfirði