Austurland - 05.01.1968, Blaðsíða 2
2
AUSTURLAND
Neskaupstað, 5. janúar 1968.
Æviniýri í Ausiurlöndum
Framha'.d ór síðasta blaði.
Beirut er hættuleg borg og fátt
segir af einum. Þar eru skugga-
legar götur með kirfilega lokuð-
um búðargluggum — mörg dimm
húsasund og þröngar hliðargötur.
Á endanum komumst við til
„Martyr“-torgsins, en þar er mið-
punktur borgarinnar — miðbær-
inn.
E;gi sáust mjög margir á ferli
miðað við þá umferð sem er þeg-
ar ,,markaðurinn“ er opinn.
Við tókum því næst le:gubíl til
baka — auðvitað þurftí að
„prútta“ um hversu m'kið skyldi
greiða fyrir aksturinn. — Við
strandgötuna — þar sem sér út
til hafsins — er heilt hverfi af
hótelum, dýrum hótelum, fínum
hótelum.
Bráðlega var dvölinni í Beirut
lokið og við tók næsti áfangi:
Ferðin til Egyptalands, lands
Faraóanna fornu, lands pýramíd-
anna og lands leyndardómanna.
Egyptaland
Mig minn;r, að klukkan hafi
verið um 9 f. h. er lagt var af
stað frá Continental og út á flug-
völl. — Það skal tekið fram, að
komið var við í fríhöfninni á
leiðinni.
Flugferðin með þotunni frá
M.E.A. tók ekki langan tíma.
Egyptatand er land skriffinnsk-
unnar, og þótt flugferðin tæki
ekki langan tíma, tók það hins
vegar langan tíma að útfylla öll
þau eyðublöð er útfylla þurfti.
Flugstöðin í Kaíró er all stór
bygging en hamingjan sanna,
hvílíkur hiti, þarna var enn heit-
ara en í Beirut. Ekki var allri
skr;ffinnsku lokið ennþá, því á
flugstöðinni varð hópurinn að
bíða í óratíma, en þar mátti hins
vegar sjá ýmislegt fólk, þar voru
Indverjar í þjóðbúningi og vafa-
laust ýms;r aðrir fulltrúar ým-
issa Asíu og Afríkuþjóðflokka, —
þ. e. a. s. frá löndum Araba.
Þarna voru einnig egypzkar yng-
ismeyjar með Kleópötru-augu —
frá náttúrunnar hendi, en ekki
tilbúin e;ns og sjá má víða á
Vesturlöndum. Að lokum var bið-
in á enda og við fengum að fara
í gegnum tollinn án strangrar
skoðunar og var það vel gert af
vandalausum, því tollskoðun var
sögð ströng í landi Nassers.
Utan við flugstöðina var gos-
brunnur. Arabar virðast hafa
mikið yndi af því að leika sér
með vatnið — mörg dæmi höfðum
við um það frá Líbanon og Sýr-
landi.
Ekið var með hópinn í ágætis
1. flokks hótel sem stóð á eyju
út í Níl. Manual Palace Hotel,
eða eitthvað því um líkt heiti var
á þessum dvalarstað okkar í höf-
tiðborg Egyptalands. Þetta ágæta
þótel, sem við dvöldum á, var
forðum aðalaðsetur hins valda-
mikla Muhamed Ali, er var mik-
ill vinur Faraó (Farúks) hins
feita og sællífa konungs, er rek-
inn var frá völdum í byltingunni
sem Nagib herðhöfðingi stóð fyr-
ir í upphafi. Nagib varð hins
vegar að víkja úr sessi fyrir Nass-
er nokkru eftir byltinguna, eða
u.m 1954, ef ég man rétt. Þessi
einkabústaður Múhameðs Ali, en
til hans var ekkert sparað í gulli
og gimsteinum og ýmiss konar
skrauti, enda kostaði hann marg-
ar tugmilljónir (í ísl. kr.), á
meðan þjóðin svalt heilu og hálfu
hungri. Þessi bústaður með öllum
þeim dýru munum er þessi höfð-
ingi safnaði að sér, er nú safn.
Múhameð Ai andaðist í Sviss um
1952, eftir því, sem þarlendir
menn sögðu — en hann varð
landfiótta um 1948, ef ég man
þessi ártöl rétt, sem leiðsögu-
mennirnir voru að þylja yfir okk-
ur. Margt mætti skrifa um Eg-
yptaland, af nægu er að taka.
Ekki þurfti að kvarta yfir að-
búðinni þarna á hótelinu, í blóma-
og trjágarði Múhameðs Ali.
Síðar um daginn var farið með
hópinn í kynnisferð um Kairo-
borg — en það verð ég að segja,
að hvergi hef ég séð eins mikla
fátækt og sóðaskap og á þessari
höfuðborg Egyptalands — mikið
bar jafnframt á áróðri — áróðri
um heilagt stríð við Israel.
Þarna sáust auðvitað minjar frá
heimsveldistíma Rómverja —
þarna voru t. d. leifar af róm-
verskri vatnsveitu. Níl rennur í
gegnum Kairo og er mikið uppá-
hald Egypta, jafnvel hótelher-
bergi er snúa út að Níl eru dýr-
ari en þau sem vita frá dásemd-
inni. „Look at Nil“ var viðkvæð-
ið hjá þeim. „Yes, wonderful",
sögðum við í kurteisisskyni. Lit-
urinn á árvatninu er eins og lit-
ur á skólpi — en rétt er það, að
vatn;ð frá Níl gerir mikið gagn
jurtagróðrinum, því skammt frá
ánni tekur við gulur eyðimerkur-
sandurinn.
En alls staðar voru hermenn
og herflutningavagnar, er sýna
skyldi herveldi og styrk Egypta.
Nasser hefur gert mikið fyrir
sína þjóð, bætt efnahag og kjör
almennings frá því sem var á
veldistíma Farúks, sem hugsaði
mest um sjálfan sig og sinn
maga — og nautnir. — Þó getur
hver og einn ekki varizt þeirri
hugsun, hvort því mikla fé sem
Nasser ver til herkostnaðar síns
væri ekki betur varið til þess að
bæta enn kjör fólksins í landinu,
en þegar hefur verið gert.
Margs er að minnast frá dvöl-
inni í Egyptalandi, engu síður en
frá Beirut.
I Luxor
Ferð langja fórurn við meðan
dvalið var í Egyptalandi, þ. e. til
Luxor, sem er um 315 mílur
(ens.kar) suður frá Kairo. Þang-
að varð að fara fljúgandi um
tveggja til tveggja og hálfrar
stundar flug frá Kairo flugvelli.
Lagt var af stað fyrir birtingu
•— fyrir sólarupprás. — I Luxor
er hin forna höfuðborg Egypta-
lands, Þeba. Að koma þangað er
eins og að komast margar aldir
aftur í tímann, þar eru engir bíl-
ar á götunum og fólkið ferðast
gangandi til markaðsins, berandi
allt á höfð;nu eða á asnanum sín-
um, sumir eiga hestakerru. Þar
er ekkert sem heitir tímaleysi,
því þar stendur tíminn hér um
bil kyrr. Að vísu er þar til bif-
re;ð (langferðabíll) sem notuð er
til þess að flytja ferðamenn á
mil'i flugvallarins og hótels;ns —-
því Luxor er fjölsóttur ferða-
mannastaður. — i þetta sinn voru
að vísu fáir sem engir ferðamenn,
sakir h'ns skuggalega útlits fyrir
botni Miðjarðarhafsins.
Við fengum til umráða tvö her-
bergi á líklega eina ferðamanna-
liótelinu í bænum. Ráðgert var
að fara yf;r Níl og líta á kon-
ungsgrafirnar og drottningar-
musterið, þ. e. a. s. gröf Hapsep-
sut drottningar fyrir hádegið og
fara til markaðsins og því næst
til Karnakmusterisins eftir há-
degið.
Hitinn var um 38 gráður á C
til um 40 gráður, og því vel volgt
á þessum slóðum á 26. eða 27.
breiddarbaug norðan við miðbaug.
Loftslagið er sem betur fer þurrt
á þessum slóðum, annars væri
þarna ólifandi. Beint á móti hó-
telinu voru rústir af fornu hofi,
ekki lltum við á þær að þessu
sinni. Við gengum niður að Níl,
þar sem farkosturinn átti að taka
okkur.
Auðvitað voru þarna götusalar
ekki síður ágengir en frændur
þeirra í Líbanon og Sýrlandi, auk
þeirra bættust nú við ljósmyndar-
ar. Farkosturinn, sem flutti okk-
ur var vélknúinn fljótabátur.
Ramses III. minnir mig að hann
hafi heitið. Engir farþegar voru
með bátnum nema hinn íslenzki
ferðamannahópur — eða hluti
hans, 21 af 23 ef ég man rétt.
Ferðin yfir fljótið tók ekki
langan tíma, þótt báturinn færi í
boga yfir að hinum bakkanum,
en þar beið okkar úr sér genginn
strætisvagn.
Leiðsögumaður okkar var Peter
guid. Luxor-þekkt persóna þar
um slóðir og tilheyrði koptisku
kirkjunni eins og flestir þarna um
slóðir, annars e;ru Egyptar Mú-
hameðstrúar. Peter þessi var hinn
fróðasti karl og hafði unnið með
enskum fornleifafræðingi, þeim
hinum sama er fann gröf Tulan-
kamons. Ekið var því næst í
Dauðadalinn eða Konungsdalinn,
þar sem grafir konunganna eru.
Þar við hliðið var vopnaður her-
vörður.
Fyrst var litið á gröf Tutan-
kamons, sem er víst eina gröfin
af gröfum Faraóanna sem fund-
izt hefur óhreyfð — allar hinar
grafirnar hafa verið rændar. All-
ir munir úr þessari gröf hafa
verið fluttir á þjóðminjasafnið í
Kairo.
Myndir, málaðar í litum, sýna
ýmsa atburði úr ævi konungsins.
Þá eru þarna táknmyndir. Alls
staðar, eins og á öðrum myndum
í egypzkri list frá þessum tímum,
er mynd konungsins stærri en
annarra. Einkennin eru alls stað-
ar hin sömu. Augu séð framan,
andlit á hlið (í prófíl), herðar
framan. Mitti og læri (fætur) frá
hlið.
Ein kistan af þremur, sú
stærsta, er höfð á gröfinni enn,
hinar eru á safninu í Kairo, sagði
herra Peter okkur.
Eftir að hafa litið á gröf Tut-
ankamons var litið á tvær aðrar
grafir stærri og var önnur gröf
Ramsesar, sú þriðja var lang
stærst. Allar voru grafir þessar
meitlaðar (unnar) af manna
höndum og vel myndskreyttar, og
með áletrunum rituðum með
híeroglyfri (myndletri forn-Eg-
ypta).
Enginn veit hvernig og með
hvaða verkfærum grafir þessar
hafa verið gerðar. Eins og ég gat
um að framan var þriðja gröfin
stærst, en þar var heil íbúð neð-
anjarðar og auk þess annað
stórt herbergi með sér gangi!
1 stærsta herberginu var auð-
vitan konungskistan, en hins veg-
ar er mér ekki ljóst til hvers
hliðarherbergin, sem eru minni,
hafa verið notuð, líklega þó sem
munageymsla eða jafnvel, að þar
hafi verið altari eða stallur fyrir
ýmsar guðaverur.
Meðfram veggjunum er að
minnsta kosti nokkuð breið hilla.
Öll hvelfingin og inngangurinn
niður í gröfina, en hann er mjög
langur, eru þakin myndum, sem
eru mjög vel varðveittar.
Landið er á þessum slóðum
eyðilegt, gróðurlaust alveg og
fjöllin eða hæðirnar úr ljósleitum
sandsteini —- og sennilega
skammt í eyðimörkina — með
öðrum orðum — staðurinn er
sannnefndur dauðadalur, enda var
þorstinn farinn að gera vart við
s;g, þó að ég segi ekki beinlínis,
að tungan hafi verið skrælnuð,
þá voru kverkarnar þurrar. Til
allrar hamingju fengust gos-
drykkir (eljus) á þessum stað.
Frá konungagröfunum var hald-
ið á brott og ekið að drottning-
armusterinu (eða drottningar-
gröfinni), sem sagt er að Hatsh-
epsut drottning hafi látið gera.
Þetta er hið veglegasta must-
eri og þó ekki að fullu útgrafið
eftir því sem Peter sagði okkur
frá.
Framhald.