Austurland - 23.02.1968, Blaðsíða 1
MALGAGN ALÞÝÐUBANEtALAGSmS A AUSTURLANDI
18. árgangur. Neskaupstað, 23. í'ebrúar 1968. 8. tölub'að.
Verklýissflitikii búast til
allsherjflrverkffllls 4. nrz
Krefjost óbreyttra samninga - í valdí ríklsstjórnarinnar ai tryggja vinnufrið
Hér í blaðinu hefur áður verið
skýrt frá samþykktum 30. þings
ASI og 3. þings Verkamannasam-
bandsins um kjaramál.
Meginkrafa þessara þinga er
sú, að vísitöluuppbætur á kaup
haldist ósKtið.
Þá kaus Alþýðusambandið fjöl-
menna nefnd til þess að annast
viðræður við atvinnurekendur og
er svo að sjá sem verklýðsfélög-
in ætli að fela þessari nefnd við-
ræðurnar fyrir sína hönd.
Gert hafði verið ráð fyrir því,
að verklýðsfélögin boðuðu til alls-
herjarverkfalls frá og með 1.
marz, ef með þyrfti til þess að
knýja fram kröfur samtakanna.
Sá frestur reyndist of stuttur til
þess að félögin almennt gætu
komið því við að halda fundi um
málið. Er nú við það miðað, að
félögin verði búin til átaka 4.
marz.
Ekki hefur blaðið spurnir af
öðrum félögum á Austurlandi,
sem komið hafa því í verk að
halda fundi um málið, en verk-
lýðsfélögunum á Fáskrúðsfirði og
Eskifirði. En i kvöld heldur Verk-
lýðsfélag Norðfirðinga fund um
málið.
I upphafi valdaferils síns af-
nam viðreisnarstjórnin vísitölu-
greiðslu á kaup og átti sú ráð-
stöfun, ásamt öðrum, að lækna
öll mein efnahagslífsins. En allir
kunna söguna af því, hvernig það
fór.
Fyrir nokkru tókst verklýðs-
samtökunum að knýja fram vísi-
töluuppbætur að nýju og stóð svo
þar til í nóv. sl., að hert var á
viðreisninni og vísitalan tekin úr
sambandi að nýju. Við það tæki-
færi lék verklýðshreyfingin stór-
iega af sér og tapaði mjög því
trausti, sem launþegar höfðu til
hennar borið. Var sú uppgjöf
mjög dramatísk. Forseti heildar-
samtakanna afhenti formanni
andstæðinganna uppgjöfina með
leikrænum tilburðum, þegar and-
stæðingunum kom bezt. Það var
nrkið niðurlægingaraugnablik fyr-
ir íslencka verklýðshreyfingu 03
minnti helzt á það, er sigraður
herforingi fellst á uppgjafarskil-
mála andstæðinga smna og það
áður en orustan er hafin. En
vonandi rekur forusta heildar-
samtakanna nú af sér slíðruorðið
og sækir fram til fulls sigurs —
óslitinna vísltöluiappbóta á kaup.
Samkvæmt þeim kjarasamning-
um, sem gilt hafa fram að þessu,
á kaup að hækka um nálægt 5%
1. marz, vegna mjög mikilla verð-
hækkana að undanförnu. Þessari
vísitöluuppbót og síðari uppbót-
um af þessu tags á að svipta
launþegana. Það er sýnilegt, að
verðlag heldur áfram að hækka,
en fylgi kaupið ekki verðhækk-
uninni, hefur hver verðhækkun í
för með sér minnkaðan kaupmátt
launa.
Margir atvinnurekendur munu
ekki frábitnir því, að gengið verði
að þessari meginkröfu verklýðs-
samtakanna, en svo er komið, að
þeir eru ekki sjálfráðir gerða
sinna. Það er ríkisstjórnin, sem
segir síðasta orðið um það hvort
vinnufriður helzt eða all'sherjar-
verkfall skellur á nú, þegar líf
Eftir beiðni Austurlands drep
ég nú niður penna í tilefni sýn-
ingar Leikfélags Fáskrúðsfjarðar
á gamanleiknum „Leynimelur 13“
í Egilsbúð sl. sunnudag. Það hef-
ur hins vegar ekki verið venja að
leggja neinn dóm á þær leiksýn-
ingar, sem áhugamannafélögin
okkar eru að sýna, í þá veru, að
leikdóm megi nefna. Svo mun
ekki heldur verða gert nú.
Leikrit það, sem Leikfélag Fá-
skrúðsfjarðar sýndi nú heitir,
eins og áður segir, Leynimelur 13
og er eftir Þrídrang. Er það því
íslenzkur gamanleikur. Höfundar
leiksins eru í raun þrír; þeir:
Indriði Waage, Emil Thoroddsen
cg Haraldur A. Sigurðcson.
virðist vera að færast í aflabrögð-
in.
Aldrei áður hefur tekizt jafn
víðtæk samstaða innan verklýðs-
hreyfingarlnnar sem nú. Stjórn-
málaskoðanir skipta engu máli.
ÖIII verklýðshreyfingin er sam-
mála og nú hefur liún án alls efa
almenningsálitið með sér. Séu for-
ingjar verklýðssamtakanna enn
eitthvað deigir, ætti þessi stað-
reynd að geta veitt þeim siðferði-
legan styrk t'l að standa fast á
rétti launþega.
Rétt er að vekja athygli á því,
að verklýðshreyfingin hefur ekki
uppi neinar kröfur um kauphækk-
anir; hún krefst sama kaupmáttar,
hún krefst þess að hún fái verð-
hækkanir nauðsynjavara bættar.
Það er ekki á valdi einstakra
verklýðsféiaga að brjóta á bak
aftur ofurvald atvinniarekenda-
samtakanna og ríkisstjórnarinnar.
Aðeins sameinnð verklýðshreyfing
getur þa,ð. En vonandi er, að rík-
isstjórnin sjái að sér í tíma, við-
urkenni réttmæti kröfu verklýðs-
samtakanna og afstýri allsherjar-
verkfalli með því að fallast á þær.
Grunntónn leiksins er skopmynd
húsnæðisvandræðanna fyrir miðja
öldina, sem menn þekkja vissu-
lega fullvel enn. Um efmð er far-
ið þeim höndum, er minnir á
Arnold og Bach, og þarf ekki að
minna á, að þeir eru íslenzkum
leikhússgestum vel kunnir fyrr og
síðar.
í gamanleik sem þennan þarf
góða leikara og leikstjóra og
hæfilegan hraða í leikinn sjálfan,
svo að vel fari. Er mesti mis-
skilníngur, að auðveldara sé að
setja upp einfaldan gamanleik en
ýmis önnur leikrit. 1 túlkun þeirra
þarf að gæta mikils hófs, svo að
úr verði ekki skripaleikur. svo
Framh. á 3. síðu.
Leynimelur 13
Kaupa stálbát
Áður hefur verið frá því skýrt,
að á Seyðisfirði sé verið að smíða
45 lesta stá'.bát.
Það er nú afráðið, að 5 norð-
firzkir sjómenn kaupi þennan bát,
þe'r Einar Kjartansson, Haukur
Þórðarson, Jóhann Hjálmarsson,
Óli Ólafsson og Steindór Olsen,
þrautreyndir bátaútvegsmenn.
Báturinn á að afhendast um
miðjan júní.
Sjósóhn Norójjarðarbdta
Sæfaxi II hefur að undanförnu
verið á útilegu með línu og lagt
afla sinn upp hér í bænum. Hefur
hann þegar far'ð 4 „túra“ og
fengið samtals um 110 tonn.
Sveinn Sveinbjörnsson var
fyrstur Norðfjarðarbáta til að
taka netin. Kom hann úr fyrsta
„túrnum“ í fyrrinótt með 50 tonn
og var m;kill meirihluti aflans
ufsi.
Magnús tók netin í Vestmanna-
eyjum og er nú kominn á miðin
og kemur væntanlega heim með
afla sinn. Barði og Bjartur fóru
út með netin í fyrrakvöld og
munu báðir landa heima. Björg
hefur verið á trolli, en lítið feng-
ið og mun bráðlega fara til Eyja
og taka netin, sem þar eru geymd.
Glófaxi og Glaður eru farnir á
veiðar með troll.
Bör.kur kom h'ngað með full-
fermi af loðnu í fyrrinótt og fór
hún í bræðslu, utan 5 tonn, sem
fryst voru til beitu fyrir Vest-
firðinga. Mun þetta í fyrsta sinn
sem loðna er unnin í Neskaup-
stað. Birtingur er einnig á loðnu-
veiðum. Eru þeir báðir nú á heim-
leið, Börkur með 260 tonn og
Birtingur með 200.
I nótt var mikil loðnuveiði og
fara bátarnir ýmist til Vest-
mannaeyja eða Austfjarðahafna.
Atvinnuleysi er nú úr sögunni
og lík'.egt að fljótlega skorti
vinnuafl.
Opnor ojtur
Bakaríið í Neskaupstað opnaði
aftur á mánudaginn eftir að hafa
verið lokað í tvo mánuði eða
meir. Mun það öllum bæjarbúum
ánægjuefni.
Ottó Sigurðsson, bakarameist-
ari, hefur nú tekið við rekstri
bakarísins.
Kirkjan.
Messað verður í Norðfjarðar-
kirkju nk. sunnudag kl. 2. Fyrir
börn kl. 11. - Sóknarprestur.
AfmæU.
María Hansdóttir Beck, hús-
móðir, Ásgarði 6, varð 50 ára 1S.
febr. — Hún fæddist ;á Sóm’ástöð-
um í Reyðarfiröi, en hefur átt
hér heima síðan 1944.
Aiuia Finnsdóttir, verkakona,
■ i
Melagötu 15, varð 50 ára 21.
febr. Hún fæddist hér i bæ og
hefur jafnan átt hér heijna.