Austurland - 26.05.1968, Page 1
18. árgangur. Neskaupstað, 26. maí 1968. 22. tölublað.
Skeriði nú d strdkar og veriði
Viðtai við Sigurð Jónsson, skipstjéra, Neskaupstað
Éij náði stuttu viðtali við Sig-
urð nú á dögunum í tilefni sjó-
mannadagsins, en hann gefur sér
varla tíma t'l að setjast niður
ennþá, þótt hann eigi að vera
setztur í helgan stein eftir lang-
an sjómannsferil. Hann hefur
jafnan sagt öllum blaðamönnum
að fara veg allrar veraldar, hafi
ekkert við þá að tala. Hann fyllir
áttunda áratuginn á þessu ári,
en er þó varla farinn að átta
sig á því ennþá, enda hætti hann
ekki að stunda sjóinn fyrr en í
fyrra.
Hvar ert þú fæddur, Sigurður?
Éig er fæddur í Víðivallagerði í
Fljótsdal 28. júní 1888. Foreldr-
ar mín'r voru Jón ísleifsson og
Sigríður Árnadóttir. Misserisgöml-
um var mér komið fyrir á Karls-
stöðum í Vöðlavík hjá Jóhann-
esi Auðunssyni og Guðrúnu Jóns-
dóttur. Ólst ég þar svo upp til 16
ára aldurs, en þá fór ég til Norð-
fjarðar og hef átt hér heima síð-
an.
Fórst þú strax að kynnast sjó-
sókn í Vöðlavík?
Já, lítilsháttar var það nú. Það
var alltaf eitthvað róið á sumrin,
svona til að fá í soðið og stund-
um var nú eitthvað um innleggs-
fisk. Ég var 12 ára þegar ég fór
fyrst á sjó, það var alltaf verið
með færi þegar farið var á sjó.
Annars var bara sveitabúskapur
á Karlsstöðum, hann var innsti /
bærinn í Vöðlavík.
Hvað varð til þess að þú fórst
til Norðfjarðar frekar en eitthvað
annað ?
Mig langaði í tilbreytingu, eins
og oft vill verða, og að komast
á sjó. Á Norðfirði var þá orðin
mikil sjósókn og þar var stjúp-
faðir minn, Jóhann Eiríksson. É|g
fór þó ekki til hans, heldur réðst
ég strax til Vilhjálms Stefánsson-
ar, kom til hans 3. maí. Þá var
Vilhjálmur að byggja Hátún, og
vann ég fyrst með honum við það.
Þetta sumar kom Gauti, sem Vil-
hjálmur keypti ásamt fleirum. Á
honum var ég látinn róa svona í
ígripum, en beitti við hann þess
á milli. En svo kom Sunnlending-
ur sem varð sjómaður á Gauta,
svo ég reri ekki meira á honum
það sumar. Þá lánaði Vilhjálmur
m;g til Jóns Bessasonar, og reri
ég með honum í 2 mánuði á ára-
báti, ásamt Norðmanni. Eftir það
fór ég aftur að beita við Gauta.
Um veturinn var ég njá Vilhjálmi
og fór hvergi. Það var svo sem
ekki mikið að gera, maður dútl-
aði eitthvað við saltfisk og þess
háttar. Vorið eftir byrjaði ég svo
að róa á Gauta, þá var Jón Benja-
mínsson formaður, reri ég þó
ekki nema í hálfan mánuð, því þá
fór ég að gæla við þá hugmynd
að verða sjálfur formaður á ára-
báti. Vilhjálmur tók vel í það og
fékk hann lánaðan lítinn árabát
hjá Hinriki Þorsteinssyni, sem
Trassi hét. Byrjaði ég að róa á
honum og Stefán Ásmundsson
með mér, hann var hálfu ári eldri
en ég. Rerum við nú 3 róðra og
allt gekk vel, en í fjórða róðrin-
um gerði NA strekkju, vorum við
þá fyrir sunnan Horn, ásamt fleiri
bátum. Þar á meðal var maður á
skekktu við annan mann, minnir
mig hann heita Vilmundur, reri
hann á sumrin en var kennari og
organisti í kirkjunni. Honum þótti
við fara glanna’.ega og kærði hann
okkur fyrir Vilhjálmi þegar í land
kom. Hefur Vilhjálmi sjálfsagt
ekki litizt á þetta, því fleiri róðra
fórum við ekki. Tók Vlhjálmur
mig þá með sér á færeyskan ára-
bát, sem hann reri á, hét hann
Silfurpílur. Rerum við saman í
hálfan annan mánuð en fórum svo
báðir að Gauta og reri ég á hon-
um róður og róður. Hjá Vjlhjálmi
var ég svo um veturinn, hafði svo
sem lítið að gera annað en að
slæpast. Sótti stöku sinnum hey
inn að Tandrastöðum og dútlaði
eitthvað við skepnur.
Sumarið eftir réðist ég svo til
Jóns Benjamínssonar og Bjarna
Hávarðssonar, en þeir höfðu eign-
azt bát, 7 eða 8 tonna, sem Sveinn
í Viðfirði smíðaði, og hét hann
Sveinn. Vorum við Helgi Bjarna-
son með þeim félögum. Um vet-
urinn fór ég á vetrarvertíð í Vest-
mannaeyjum.
Næsta sumar keyptu þeir fé-
lagar Bjarni og Jón bát, sem
hét Haki, í félagi við þá Tröllnes-
inrra S’r6Ínsson cIkíccmis
Hávarðsson, en þeir áttu annan
bát sem hét Kraki. Magnús var
alltaf formaður á honum en Jón
Sveinsson og Bjarni Hávarðsson
skiptust á um að vera formenn á
Haka. Éig var það sumar með Jóni
Benjamínssyni á Sveini. Hjá Jóni
var ég um veturinn og fór hvergi.
Hvenær verður þú í'yUst for-
maður, Sigurður?
Það var sumarið eftir þetta, en
þá ræðst ég til Sigfúsar Sveins-
sonar, formaður á Herkúles, og
var ég með hann það sumar. Þetta
var sumarið 1910, en það sumar
er Stella keypt hingað og verður
Bjarni Hávarðsson skipstjóri á
henni. Réðum við okkur nokkrir
strákar á hana um haustið og fór
hún á vetrarvertíð í Vestmanna-
eyjum. Um vorið þegar ég kom
heim spyr Sigfús mig hvort ég
niuni ekki koma formaður til sín
um sumarið. Segi ég Sigfúsi, að
ég hafi verið beðinn að koma for-
maður á bát á Seyðisfirói. Já,
segir Sigfús, borga þeir betra
kaup? Éig segist hafa sett upp 6
krónur fyrir skippundið og þyki
mér það mikið. Gengu þeir að
því? spyr Sigfús. Já, þeir gengu
að því, segi ég, en ég lofaði engu,
sagðist myndi tala við þá þegar
ég kæmi heim frá Vestmannaeyj-
um. Þá segir Sigfús, að þetta geti
hann ekki borgað, þetta sé allt
of hátt kaup. Varð ekki rneira úr
samningum milli okkar Sigfúsar
að þessu sinni.
Þegar ég er á heimle’ð frá Sig-
fúsi mæti ég Vilhjálmi Stefáns-
syni. Spyr hann mig strax hvort
ég verði ekki fáanlegur til að
koma formaður á Hrólf, bát,
sem þeir áttu Hinrik Þorsteins-
son og hann. Segi ég Vilhjálmi að
ég sé eiginlega ráðinn á bát á
Seyðisfirði og ef ég komi til þeirra
þá setji ég upp hátt kaup. Vil-
hjálmur segir þá að mér sé óhætt
að kveða það upp. Ég kvaðst
skyldi koma fyrir 12. part af afl-
anum. Þetta kvaðst Vilhjálmur
þurfa að ræða við Hinrik en hann
muni svara þessu fljótlega. Vil-
hjálmur kemur svo fljótlega aft-
ur og segist þá ganga að tilboð-
inu. Verður þetta afráðió og ég
hrin"1' á Seyðisf 'örð ^turkalla
ráðninguna þar. Á Hrólfi er ég
svo í 3 sumur formaður.
Var þá byrjað að róa í Kist-
una?
Það var byrjað á því annað
sumarið sem ég var með Hrólf.
Það hefur auðvitað gengið vel
hjá þér á Hróífi?
Það gekk bærilega, þó sérstak-
lega seinasta árið og þá um
haustið var mokfiskirí í Kistunni.
Man ég það, að síðustu vikuna
sem við rerum þá um haustið,
var svo mikið fiskirí, að við þurft-
um að hausa hvern einasta fisk og
var báturinn þó drekkhlaðinn.
Það var eins hjá öðrum bátum.
Kölluðum við þetta að kjölhausa
í bátinn.
Síðasti róðurinn atvikaðist ein-
kenniiega. Við höfðum róið alla
vikuna 25 til 28 mílur frá Horni,
út í Kistu eins og fyrr segir.
Höfðum við róið 4 róðra samfleytt
og fengið þennan afla. Ég var far-
inn að þreytast og þegar við er-
um að stíma út í 5. róðurinn
ákveð ég að halla mér svolitla
stund í lúkarnum. Hávarður Þór-
arinsson var með mér á vakt og
bið ég hann nú að standa einan
á meðan. Skuli hann bara passa
upp á Ijósið á Kraka sem var
rétt á undan okkur, og elta hann.
Gerir nú Hávarður svo. Er ég
hafði sofið góða stund vakna ég
og fannst mér þá að ég hafi sof-
ið lengi. Fer ég strax upp til að
athuga hvernig gengið hafi. Spyr
ég þá Hávarð hvar ljósið á Kraka
sé, því það gat ég ég hvergi séð.
Benti hann mér þá á ljós, seim
var framundan og sagði aó þar
væri Kraki. Ég sá strax að þetta
var stjarna út og norður í hafi.
Hafði Hávarður einhverra hluta
vegna ruglazt í þessu og tekið
stjörnuna i'yrir ijósið á Kraka, og
vorum við nú komnir langt af
leið. É|g átta mig þó fljótlega á
því að við erum stadlir út og suð-
ur af Glettmgnum og setti ég
stefnuna þaðan í SA. Héldum við
svo í þrjá og hálfan l.íma, feng-
um þar 90 faðmu .;ýpi og lögðum
Framh. ú 3. síðu.