Austurland - 26.07.1968, Side 1

MÁLGAGN ALÞYÐUBANÐALAGSÍNS A AUSTURLANDI
18. árgangur. Neskaupstað, 26. júlí 1963. 31. tölublað.
Kreppudstand ríkir í atvinnn- h vii-
Gjörbreyting á stjórnarsteínunni tijóðarnauðsyn
Virði menn fyrir sér þjóðarbú-
skap Islendinga á þessum áratug,
hlýtur sú staðreynd að vera
hverjum manni Ijós, að lengst af
hefur ríkt eindæma góðæri. Afla-
brögð hafa verið meiri en dæmi
eru til áður og verð á útfluttum
sjávarafurðum hátt og hækkandi.
1 landinu hefur því ríkt almenn
velmegun. Þó eru til þýðingar-
miklar atvinnugreinar, sem átt
hafa erfitt uppdráttar og farið
hnignandi. Landbúnaðurinn hefur
barizt í bökkum í ýmsum lands-
hlutum m. a. vegna óhagstæðrar
veðráttu, og iðnaðinum hefur leg-
ið við hruni, vegna heimskulegrar
verzlunarstefnu.
Ríkisstjórnin og málpípur henn-
ar hafa viljað þakka stjórnar-
stefnunni — viðreisninni — vel-
gengnina. I því felst, að það hafi
verið viðreisninni að þakka hve
vel hefur aflazt, hve verðlag á
útflutningsvörum okkar hefur
verið hátt og svo framvegis. Gum-
að var af gildum gjaldeyrisvara-
sjóðum og satt er það, að þjóðinni
tókst að afla mun meira en
stjórnarvöldunum tókst að eyða,
þótt allar gáttir væru opnaðar
fyrir óþörfum sem þörfum inn-
flutningi. Og svo vel tókst ríkis-
stjórninni að telja landsmönnum
trú um að velgengnin væri stjórn-
arstefnunni að þakka, a G þeir
vottuðu henni traust í þingkosn-
ingunum í fyrra.
En nú hafa orðið snögg veðra-
brigði.
Þegar á árinu 1966 bentu ýms
sólarmerki t;l þess, að ekki væri
alveg víst, að góðærið yrði eilíft.
Þó tókst ríkisstjórninni að draga
hulu yfir ýmsar óþægilegar stað-
reyndir fram yfir kosn;ngar, en
þegar þær voru lukkulega um
garð gengnar, var tjaldið dregið
frá og raunveruleikinn blasti við.
Velgengnisvíman _var á enda. Og
það alvarlegasta var, að mark-
aðsverð á ýinsum þýðingarmestu
útflutningsvörum landsmanna
hafði fallið svo um munaði. En
menn hugguðu sig við það, að
þetta væri tímabundið verðfall og
að verðið mundi skjótt hækka að
nýju. En þetta reyndust því mið-
ur tálvonir. Verðið hélt áfram að
lækka, einkum á bræðslusíldaraf-
urðum, á árinu 1967 og á þessu
ári hefur verð á síldarlýsi haldið
áfram að falla. Og hér við bætist,
að nú hefur verð á freðfiski fall-
ið stórlega og erfiðleikar eru á
sölu Saltfisks. Og nú er farið að
tala um, að verðfallið sé varan-
iegt.
Það er því ekki bjart í álinn
fyrir þjóðarbúskapinn. Gjaldeyr-
isvarasjóðurinn er að tæmast, ekki
eru horfur á teljandi síldveiði
fyrr en undir haust og fram-
leiðsluvörurnar seljast ekki. En
ríkisstjórnin aðhefzt fátt annað
en að boða nýja styrki og að
leggja á nýja skatta til þess að
standa straum af þeim styrkjum.
En hún þrjóskast við að setja
skynsamlegar reglur um innflutn-
inginn og virðist starfa eftir
kenningunni: Flýtur á meðan
ekki sekkur.
Ríkisstjórnin þakkaði sér vel-
gengni uppgripaáranna. E;gi að
skrifa þá velgengni á reikning
viðrsisnarinnar, ber einnig að
skrifa á þann reikning aflabrest-
inn, verðfallið hafísinn og aðra
óáran. En hvorutveggja er jafn
fráleitt.
En samt ber að sakfella stjórn-
arstefnuna fyrir hvernig komið
er. Ef þjóðarbúið hefði verið rek-
ið af skynsamlegu viti, væri ekki
komið sem komið er. Ef fylgt
hefði verið heilbrigðri stjórnar-
stefnu, værum við nú undir það
búnir, ís!end;ngar, að mæta að-
steðjandi erfiðleikum. En spila-
borg viðreisnarinnar hlaut að
falla við minnsta andblæ.
Ekki er rétt að gera lít;ð úr
þeim vanda sem þjóðinni er nú á
höndum í efnahagsmálunum.
Þeim vanda þarf að mæta með
réttum ráðstöfunum, en það verð-
ur ekki gert fyrr en horfið hefur
verið frá ríkjandi stjórnarstefnu.
1 stað hennar þarf að taka upp
þjóðlega stefnu, sem kemur at-
vinnulífinu á lieilbrigðan grund-
völl og losar atvinnuvegina úr
þeirri áþján, sem þeir nú eru í.
Það þarf að losa þá við afæturn-
ar, vaxtaokrið og önnur viðreisn-
arfyrirbrigði.
En enginn treystir núverandi
ríkisstjórn til að gera það sem
gera þarf. Hún starfar á allt öðr-
um grundvelli og stefnir að því,
að aðlaga viðskipta- og atvínnu-
líf okkar erlendum markaðsbanda-
lögum, svo við getum orðið þar
hlutgengir.
Það er þjóðarnauðsyn, að rík-
isstjórnin fari frá og að efnt
verði til nýrra kosninga, sem ef
til vill gætu leitt t;l þeirra breyt-
inga, sem lífsnauðsynlegar eru.
Margt bendir til þess, að stjórnar-
flokkarnir njóti nú ekki lengur
trausts þjóðarinnar, en hvað sem
því líður á ríkisstjórnin, vegna
gjörbreyttra aðstæðna og gjald-
þrots stjórnarstefnunnar, að leita
eftir traustsyfirlýsingu hjá þjóð-
inni.
Við skulum ekki gera lítið úr
þeim vanda, sem þjóðin nú er í.
Þeim vanda verður að mæta með
raunsæi og markvissum ráðstöf-
unum. í landinu er raunverulega
Síldveiðin
Enn heldur síldin s;g lengst
norður í Dumbshafi, enn lengra
en í fyrra og munu um 1.000 míl-
ur frá miðunum til Islandsstranda.
Þátttaka í veiðunum er enn lít-
il og afli fremur lítill. Þó hafa
flutningaskip;n þrjú ekki undan,
vegna langrar siglingar, og eru
nú nokkur skip á landleið, þ. á.
m. Birtingur, sem er með 240
tonn og verður það fyrsta síldin,
sem til Neskaupstaðar berst á
þessu sumri.
Aflahæsti bátur, sem um er
vitað, er Bjartur með talsvert á
annað þúsund tonn.
Nokkrir bátar, þ. á. m. þrír
Eskifjarðarbátar, eru á síldveið-
um í Norðursjó og selja afiann
ísvarinn í Þýzkalandi. Afli hefur
ekki verið mikill, en markaður
góður og stöðugur. Börkur, sem
verið hefur á trolli og aflað dá-
vel, mun nú halda á þessi mið.
Almennt mun ekki gert ráð
fyrir að síldin nálgist íslandsmið
fyrr en í haust.
Valtýr Þorsteinsson hefur tek-
ið á leigu skip til að flytja salt-
síld til Raufarhafnar og er síldin
söltuð um borð. Hefur þegar ver-
ið losaður á Raufarhöfn einn
farmur, nær 4000 tunnur, sem
þegar verða fluttar til Finnlands.
Síldarútvegsnefnd hefur tekið á
leigu tvö skip sem tuka við sait-
aðri síld á miðunum.
Nokkrir bátar flytja saltsíld í
land og er Hafdís frá Breiðdals-
vík nú á leið þangað með saltsíld-
arfarm.
lír bcenum
Aímæli
Sigurbergur Bergsvei'nsson,
fyrrverandi skipstjóri, Strand-
götu 22, varð 65 ára 22. júlí.
Hann fæddist í Mjóafirði, en hef-
ur átt hér heima síðan 1914.
Stefanía Stefánsdóttir, verka-
kona, Miðstræti 1, várð 75 ára 23.
júlí. Hún fæddist í Seldal í Norð-
fjarðarhreppi, en fluttist hingað
1920.
FVamh. á 3. síðu.
Hópganga íþróttatólks við setningu 13. landsmóts UMKl á Eiðuin.
Lúðrasveít Neskaupstaðar í fararbroddi. — Sjá frásögn á 4. s:ðu.