Austurland - 20.09.1968, Side 1

ÆJSTURLAND
MALGAGN ALÞYÐUBANDALAGSINS A AUSTURLANDI
18. árgangnr.
Neskaupstað, 20. september 1968.
38. tölublað.
Veoií di) AlþýðubandalaginH úr launsdtri
Síðan í vetur hefur verið unnið
að því að undirbúa róttækar
skipulagsbreytingar á Alþýðu-
bandalaginu í samræmi við álykt-
anir síðasta miðstjórnarfundar.
Fram að þessu hefur Alþýðu-
bandalagið verið kosningasamtök,
sem heimila félagsmönnum sínum
að vera í öðrum stjórnmálasam-
tökum jafnframt. En á landsfundi
samtakanna eftir sex vikur, á að
breyta skipulagi þeirra svo, að
þau verði venjulegur stjórnmála-
flokkur, sem ekki heimilar félög-
um sínum aðild að öðrum stjórn-
málaflokkum.
Á miðstjórnarfundinum í vetur
var sjö manna nefnd falið að
semja drög að lögum flokksins.
Hefur hún lokið störfum og til-
lögur hennar hafa að undanförnu
verið kynntar og ræddar í félög-
um og kjördæmaráðum samtak-
anna.
Nefndin leggur til, að flokkur-
inn marki sér sósíaliska stefnu og
setji sér það mark, að koma á
sósíalisma á íslandi eftir lýðræð-
islegum og þingræðislegum leið-
um. Er það í samræmi við marg-
ar tillögur og samþykktir Alþýðu-
bandalagsmanna og hafa stuðn-
ingsmenn Hannibals Valdimars-
sonar ekki sízt haldið hátt á lofti
kröfunni um að Alþýðubandalag-
inu yrði breytt í slíkan flokk.
Upphlaup á Vestfjörðum
I upphafi fundar í kjördæmis-
ráði Alþýðubandalagsins á Vest-
fjörðum 7. september gerðist það,
að 11 Bolvíkingar og tveir menn
aðrir gengu af fundi og hurfu
jafnframt úr Alþýðubandalaginu.
Hafði forsprakki þeirra áður les-
ið upp langa yfirlýsingu, sem vera
átti til skýringar þessu atferli. Er
þar m. a. færð fram sú ástæða,
að í ráði sé að breyta Alþýðu-
bandalaginu í sósíalskan flokk, en
því vilja þessir Vestfirðingar ekki
una. Þá er skorað á alla þá, sem
eru á Bolvíkingalínunni, að segja
af sér öllum trúnaðarstorfum,
sem þeir gegna innan Alþýðu-
bandalagsins, segja sig úr sam-
tökunum og fá aðra til þess að
gera slíkt hið sama. Ekki hafa
þó borizt fregnir um, að nokkur
hafi orðið við þessari áskorun. En
áskorunin staðfestir svo ljóst
sem verða má, að hér er um
beina, ógrímuklædda klofnings-
iðju að ræða.
Afstaða Hannibals
I fyrstu munu flestir hafa ætl-
að, að upphlaup þetta hafi verið
gert að tilhlutan Hannibals og má
vel vera, að svo hafi verið. En
yfirlýsingin ber það með sér, að
hún er ekki samin af Hannibal
og hefur ekki verið lesin í hans
eyru áður en hún var lögð fram.
Hún er svo illa gerð og ambögu-
leg, að útilokað er, að Hannibal,
sem er maður vel ritfær og hefur
gott vald á íslenzkri tungu, hafi
látið annað eins frá sér fara. A.
m. k. hefði hann ekki haft punkt
og greinarskil, þar sem að réttu
lagi á að vera komma.
En þrátt fyrir þetta hefur andi
Hannibals sjálfsagt svifið yfir
vötnunum þar vestra.
Atburðurinn á Vestfjörðum er
í sjálfu sér engin stórtíðindi, en
útvarpið og blöðin hentu hann
á lofti og gerðu úr honum rosa-
frétt. .
Einn þeirra manna, sem kvadd-
ur var til viðtals í sjónvarpi og
hljóðvarpi var Hannibal Valdi-
marsson, sem nú má víst telja
fyrrverandi formann Alþýðu-
bandalagsins. Hann tók mjög ein-
dregna afstöðu með Bolvíkingum
og kvaðst jafnan hafa tamið sér
að hlusta á rödd fólksins og fara
eftir henni. Nú hefði rödd fólks-
ins borizt til sín frjáls og óþving-
uð og mundi hann hlýða kalli
hennar. Þá lýsti hann yfir því,
að hann mundi ekki sækja lands-
fund Alþýðubandalagsins í haust,
ef hann væri sjálfráður gerða
sinna. Ætla má líka, að hann
hlýði rödd fólksins, segi af sér
öllum trúnaðarstörfum innan sam-
takanna og segi sig úr þeim og á
eftir það ekki rétt til að sækja
landsfundinn.
Ekki kveðst Hannibal hafa í
hyggju að stofna nýjan flokk, en
tók ekki fyrir það, að hann kynni
að snúa aftur til Alþýðuflokks-
ins, en úr honum var hann rek-
inn á sínum tíma. En ekki er
víst, að á þeim bæ verði alikálf-
inum slátrað til þess að fagna
heimkomu týnda sonarins, miklu
líklegra að sigað verði á hann
hundum, i
Bjöm Jónsson, alþingismaður,
nánasti sálufélagi Hannibals, ku
hafa lýst yfir því, að hann teldi
vel koma til mála að þeir félagar
stofnuðu nýjan flokk.
Þola eklci lýðræði
Eins og áður var á drepið, hef-
ur því oft verið hreyft, að breyta
bæri Alþýðubandalaginu í sósí-
alskan verklýðsflokk. Hafa Hanni-
balsmenn ekki sízt haft uppi há-
værar kröfur um það. En nú, þeg-
ar ákveðið hefur verið að hafa
þennan hátt á, rísa þeir öndverð-
ir gegn þeim fyrirætlunum.
Þessi stefnubreyting sýnlr, að
fyrir þeim félögum vakir ekki að
stofna nýjan flokk, nema þeir
geti fyrirfram tryggt sér þar
tögl og hagldir. Það er valda-
græðgi og drottnunargirni, sem er
driffjöður þeirra. Þeir una ekki
lýðræðislegum vinnubrögðum.
Lýðræði er fallegt orð og þá ekki
síður hugtakið, sem að baki því
býr. En því aðeins vilja þessir
menn hafa það í heiðri, að þeir
geti notað það sér til persónulegs
framdráttar og til að svala per-
sónulegum metnaði sínum. Sé það
ekki hægt, skal það fótum troðið.
Frumhlaup
Framkoma Bolvíkinga er frum-
hlaup, sem sennilega hefur komið
Hannibal og samstarfsmönnum
hans í opna skjöldu. Margt bend-
ir til, að þeir hafi ekki talið tíma-
bært að láta til skarar skríða og
að Bolvíkingar knýi þá til at-
hafna fyrr en þeir töldu æskilegt.
Og þar á ofan eru rök Bolvíkinga
byggð á sandi. Meginástæðan,
sem þeir færa fram er sú, að flutt
hefur verið tillaga. Eftir var að
ræða hana á réttum vettvangi og
samþykkja. Það var fyrst eftir að
samþykkt hafði verið gerð, að
brotthlaup af þessari ástæðu var
réttlætanlegt. Með framkomu
sinni hafa Bolvíkingar kastað frá
sér öllum möguleikum til þess að
hafa áhrif á það, hvernig hin nýju
flokkssamtök verða mótuð, hvaða
stefnu þau marka sér og hvernig
lögum þeirra verður háttað.
Flestir munu vera þeirrar
skoðunar, að Alþýðubandalagið
eigi að vera sósíalskur flokkur,
enda hefur öðru ekki verið hreyft
fyrr en nú að gripið er í það
hálmstrá í leit að klofningsástæðu.
Framh. á 3. síðu.
Fórst af slysförum
Víðir Sveinsson, skipstjóri á
Jóni Garðari, fórst af slysförum
um borð í skipi sínu í fyrrinótt,
þegar það var á leið á miðin
norðaustur af landinu. Um nánari
atvik er ekki vitað.
Víðir var sor.ur Sveins Magn-
ússonar, Hólsgötu 4 hér í bæ og
íyrri konu hans, Sigurveigar Ket-
ilsdóttur. Kvæntur var hann Jó-
hönnu Óskarsdóttur frá Fram-
nesi hér í bæ.
Jafntefli
Austurlandsmeistarar í knatt-
spyrnu, A-lið Þróttar, er nú í
Reykjavík í keppnisför. I gær-
kvöld háði það sinn fyrsta kapp-
leik og átti þá við Snæfellinga.
Jafntefli varð, 3:3.
Síldin nálgast
Síldartorfurnar eru enn á
hraðri leið vestur og eru komnar
vestur um 0-lengdarbaug, en hafa
enn ekki gengið að ráði suður
fyrir 71° n. br. — Búizt er við, að
þegar torfurnar koma vestur á
3—5° v. 1., þar sem kuldaskil
munu vera í sjónum, taki þær
að ganga suður á bóginn í átt á
miðin úti fyrir Austurlandi.
Veiði hefur glæðzt, þótt ekki
verði talað um mikla veiði, og
veiðiskipum fjölgar dag frá degi.
Síld er líka tekin að berast á
land á Austfjörðum og söltun er
að komast í fullan gang.
Síldin veldur skjótri breytingu
á svip austfirzku þorpanna. I
stað rólegs yfirbragðs og sums
staðar kyrrðar og deyfðar, kemur
fjör og þróttur, hávaði og iðandi
mannlíf. Stundum hefur verið
sagt, að gullgrafarasvipur færist
yfir suma síldarbæina.
Við höfum rökstudda ástæðu
til þess að ætla, að mikil síld ber-
ist að landi á Austfjörðum í
haust og framan af vetri. Það,
sem helzt er ástæða til að kvíða,
er að veður spillist þegar líður á
haustið. Þannig fór í fyrra.
Allir fagna síldinni og enginn
þarf að halda, að sjómenn og
verkafólk taki ekki mannlega á
móti.
Mil smdbdtflútaerð
I sumar hefur mikill fjöldi
trillubáta og smærri vélbáta ver-
ið gerður út frá Norðfirði. Um
skeið öfluðu bátarnir ágætlega,
en að undanförnu hafa aflabrögð
verið miklu lélegri. En fiskurinn
hefur verið smár og óhagstætt
fyrir frystihúsin að vinna hann.
Fiskurinn hefur haldið sig
alveg uppi í landssteinum í allt
sumar. Segja sjómenn, að til-
gangslaust sé að renna fyrir fisk
á dýpra vatni en 20 föðmum. Vita
menn ekki hverju þetta sætir, en
gera sér helzt í hugarlund, að
I Framh. á 3. tdðu,