Austurland - 15.11.1968, Blaðsíða 1
'
MALGAGN alþýðubandalagsens a austuriandi
18. árgangur. Neskaupstað, 15. nóvember 1968. 46. tölublað.
Síldveiðin
Áframhald hefur verið á hinum
þrálátu ógæftum. Þó var stutt
hlé um helgina og fékkst þá
nokkur veiði, sem öll mun hafa
verið softuð.
Loks í gær slotaði svo veðrinu
og fóru bátarnir þá út. Veður er
nú gott og veðurhorfur góðar.
I morgun höfðu 21 skip til-
kynnt afla, 1010 lestir.
Viðreisnin sýnir klœrnar
Gengi krónunnar lækkað
í annað sinn á einu ári
Nú um nokkurra vikna skeið
hafa menn átt von á enn einum
„bjargráðum“ ríkisstjórnarinnar.
Það hefur ekki farið dult, að rík-
isstjórnin ætlaði sér enn einu
sinni að fella krónuna stórlega og
kaupahéðnarnir höfðu nægan
tíma til þess að bjarga sínu á
þurrt og undirbúa nýtt gróða-
brall. I öðrum löndum, sem fram-
kvæma gengisbreytingar, eru þær
gerðar fyrirvaralaust og það þyk-
ir syndlaust athæfi, þótt ráðherra
sverji allt að því með hönd á
helgri bók, að gengisbreyting
komi ekki til mála, þótt hann í
sömu andrá skelli gengislækkun-
inni á. En hér ríkir svo mikið
frelsi, að það telst frelsisskerðing
ef takmarkaður er réttur manna
til þess að græða á neyðarráðstöf-
unum, eins og telja verður að
gengislækkun sé.
Viðræðuir stjórnmála-
flokkanna
Ríkisstjórnin efndi til viðræðna
við andstöðuflokkana um efna-
hagsmál og lét í veðri vaka, að
hún vildi skapa þjóðareiningu
gegn aðsteðjandi þjóðarvoða, og
gaf í skyn, að helzt kysi hún, að
allra flokka stjórn leysti viðreisn-
arstjórnina af hólmi. Viðræður
þessar reyndust með öllu óundir-
búnar af stjórninni og sjálfa
skorti ráðherrana nauðsynleg
gögn í þeim málum, sem um
þurfti að ræða. Mestallur við-
ræðutíminn fór því í gagnasöfnun.
Hugmyndin um allra flokka
stjórn mætti mikilli andspyrnu
innan allra flokka. Þó varð greini-
lega vart ríkrar tilhneigingar
meðal forystumanna Framsóknar
til að fallast á allra flokka
stjórn. Kom það m. a. fram í út-
varpsþætti þar sem þeir ræddu
saman Eysteinn Jónsson og Gylfi
Þ. Gíslason.
Líklega hefur ríkisstjórnin
meint alvarlega hugmyndir sínar
um allra flokka stjórn. Henni er
auðvitað ljósara en öllum öðrum,
að viðreisnin er komin i algjöra
sjálfheldu og þess vegna hefur
hún viljað gera aðra flokka sam-
ábyrga með því að fleka þá til
stjórnarþátttöku. Alþýðubanda-
lagið og Framsóknarflokkurinn
áttu að gerast hækjur viðreisnar-
innar og Eysteinn var tilbúinn að
taka það hlutverk að sér, en
aðrir höfðu vit fyrir honum.
Margt bendir líka til þess, að
ríkisstjórnin meinti ekkert með
skrafi sínu um samvinnu um úr-
ræði, ef ekkert yrði af allra
flokka stjórn. Undir þeim kring-
1 umstæðum mundi hún fara sínu
fram án þess að hlusta á rök
stjórnarandstæðinga, og það hef-
ur hún nú gert. Á laugardaginn
slitnaði upp úr viðrækum stjórn-
málaflokkanna og var nú skammt
mikilla tíðinda að bíða.
Gengislækkun tilkynnt —
Dollarinn hækkar á einu ári
úr 43 krónum í 88
Á mánudag var öll gjaldeyris-
sala stöðvuð og um hádegi á
Leikfélag Neskaupstaðar hefur
að undanförnu æft gamanleikritið
Grátsöngvarann eftir brezka leik-
ritahöfundinn Vernon Sylvaine.
Sýningar hefjast á sunnudag, sbr.
auglýsingu hér í blaðinu.
Leikstjóri er Kristján Jónsson,
sem þekktur er orðinn fyrir leik-
stjórn sína víða um land og í út-
varpi. Hann hefur stjórnað flutn-
ingi allmargra útvarpsleikrita og
nú síðast á leikritinu Gulleyjan,
sem leikin hefur verið sem fram-
haldsleikrit og lauk í gærkvöld.
Það leikrit samdi Kristján eftir
skáldsögu Roberts Stevensons,
sem þýdd var af Páli Skúlasyni.
Kristján Jónsson er nú í fyrsta
sinn leikstjóri hjá Leikfélagi Nes-
kaupstaðar, en áður hefur hann
sviðsett leikrit hjá öðrum leikfé-
lögum á Austurlandi: á Höfn í
Hornafirði, Reyðarfirði og Fá-
skrúðsfirði, en þar stjórnaði hann
Leynimel 13, sem sýndur var sl.
vetur allviða, m. a. hér í Nes-
kaupstað. ' .
þriðjudag var tilkynnt, að geng-
islækkun væri komin til fram-
kvæmda, í annað skipti á einu
ári. Og þetta var svo sem ekkert
smáræði. Gengið var lækkað um
35.2% og hækkaði dollarinn úr
57 krónum í 88 krónur, eða um
54%. Áður en gengið var fellt,
27. nóv. í fyrra, jafngiltu kr.
42.95 einum Bandaríkjadollar, en
nú þarf kr. 88.00 á móti einum
dollar. Þannig þarf nú meira en
lielmingi fleiri krónur en um
þetta leyti í fyrra, til að kaupa
vörur fyrir einn dollar. —
Engin smáræðis gengislækkun það.
Stórkostleg kjararýrnun
Hér eru ekki tök á því að gera
þessu máli þau skil sem vert
væri. En eins og vant er, á að
láta launþegana taka skellinn. —
Á Alþingi hefur forsætisráðherra
skýrt frá því, að ætlunin sé að
Framh. á 2. síðu.
Leikfélagið hefur vetrarstarf
sitt nú með sýningum á Grát-
söngvaranum en ætlunin er að
sýna annað leikrit síðar á þessu
leikári.
Grátsöngvarinn er léttur gam-
anleikur með nokkrum söngvum
og ættu allir að geta skemmt sér
við að horfa á hann, jafnt börn
sem fullorðnir.
Ætlunin er að sýna leikritið á
nágrannastöðum, ef aðstæður
leyfa.
Grátsöngvarinn hefur verið
sýndur áður hér á landi: hjá
Leikfélagi Reyk.javíkur 1957—
1958, þar sem sýningar urðu 50.
Þar léku aðalhlutverkin: Brynj-
ólfur Jóhannesson, Árni Tryggva-
son og Guðbjörg Þorbjarnardótt-
ir. 1959 var Grásöngvarinn sýnd-
ur á Sauðárkróki og Leikfélag
Reyðarfjarðar sýndi hann 1961
undir stjórn Erlings E, Halldórs-
sonar. B. S.
Gmtsöngvarinn
i
Vantraust
Á mánudaginn verður lögð fram
tillaga til þingsályktunar um van-
traust á ríkisstjórnina. Flutnings-
menn eru Ólafur Jóhannesson,
formaður Framsóknarflokksins og
Lúðvík Jósepsson, formaður þing-
flokks Alþýðubandalagsins.
Umræðum um vantrauststillög-
una mun verða útvarpað.
Mikið tjón oj vdtnavöJítum
ó Austorlandi
Fyrri hluta vikunnar rigndi
mjög mikið á Austurlandi og náði
vatnsveðrið hámarki á þriðjudag
og miðvikudagsnótt. Urðu þá
víða mjög miklar skemmdir, eink-
um á vegum. Litlir og sakleysis-
legir fjallalækir urðu að beljandi
vatnsföllum, sem brutu skörð í
vegi og flæddu yfir þá, ár flæddu
yfir bakka sína og ruddu burt
fyrirhleðslum og vegum og voru
margar brýr í hættu og viðbúið
að skemmdir hafi orðið á þeim
sumum. Sums staðar féllu skrið-
ur úr fjöllum, lokuðu vegum og
gerðu önnur spjöll. Vegir voru
algjörlega ófærir víða á Mið- og
Suðausturlandi, m. a. um Fagra-
Framhald á 3. síðu.
Slrcndjerðir í ólestri
1 haust hafa strandferðir verið
með þeim hætti, að furðu gegnir,
að landsmönnum skuli boðið upp
á annað eins. Er ekki annað að
sjá, en að þeir, sem með þau mál
fara, vinni markvíst að því, að
gera þjónustu stofnunarinnar svo
smávægilega og fyrirferðarlitla,
að hægt verði að leggja fyrírtæk-
ið niður, án þess að það sæti
verulegum mótmælum.
I haust hefur aðeins eitt lítið
skip, Herðubreið, annazt strand-
ferðirnar og má nærri geta með
hverjum hætti sú þjónusta er. Ef
síldveiði hefði verið með eðlileg-
um hætti, hefði verið fullkomið
öngþveiti í samgöngumálunum,
því miklum umsvifum á sviði at-
vinnumála, fylgir mikil flutninga-
þörf.
í september var Esja tekin úr
Framh. & 3. síðu.