Austurland - 23.12.1968, Side 11

JÖLIN 1968
AUSTURLAND
11
Þegar iþessi litli angi skríður
úr egginu er hann ekki frýnileg-
ur. En ef maður strýkur hann
með bómullarhnoðra vætlum í
feiti er eins og unginn sé snertur
með töfrasprota. Dúnninn reisir
sig upp og í staðinn fyrir hrá-
blaufa vesalinginn hefur maður
nú í hendi sér spriklandi dún-
hnoðra.
Fyrsli grágæsarunginn minn lá
á hitapúðanum og safnaði kröft-
um. Hann hallaði undir flatt og
horfði á mig með öðru auganu.
Það gera fuglar alltaf þegar þeir
þurfa að skoða eitthvað vendi-
lega.
Þegar ég hreyfði mig og sagði
eitthvað, hætti hann að kíkja og
■— heilsaði. Já, þetta litla kríli
heilsaði nákvæmlega eins og full-
orðin gæs. Teygði fram hálsinn,
gaf frá sér sama hljóðið, aðeins '
miklu lægra, næstum því eins og
hvískur.
Hið furðulega var ekki aðeins
það, að hann heilsaði eins og
fullorðinn, heldur ekki síður hitt,
að hann gerði það þannig, að það
var eins og hann hefði gert það
þúsund sinnum áður.
Éig bar gæsarungann út í
hundabyrgið, þar sem tamin gæs
lá á eggjum, og stakk honum
undir hana. Þar með hélt ég, að
ég væri laus allra mála og þyrfti
ekki að hugsa um ungann meira,
en ég fékk brátt að reyna annað.
Ég beið dálitla stund fyrir fram-
an 'hreiðunskýlið til þess að vita,
hvort allt væri ekki í lagi. Allt
í einu heyrði ég tíst. „Ví-ví-ví-'Ví“,
heyrðist undan belgnum á þeirri
gömlu. Hún svaraði með róandi
kvaki: „Bra-bra-bra,‘. Þetta hefði
nægt öllum skynsömum gæsa-
Heilabrot
1. Ef Anna rímar á móti Hanna
þá skrifaðu tölurnar 5—10 og
byrjar aftan frá. Ef það rím-
ar ekki, þá skrifaðu tölurnar
í réttri röð.
2. Teiknaðu ferhyrning, ef B er
ekki þriðji stafur í stafrófinu,
en ef svo er, gerir þú kross.
3. Ef A er sama sem 1, Á sama
sem 2 o. s. frv. Hvað er iþá
C + D mikið?
4. Ef það er skakkt að Frakk-
land sé stærra en Belgía, þá
teiknaðu jólakerti. Annars
slkaltu skrifa A.
5. Ef það er rétt að rottur veiði
hunda og mýs ketti, þá teikn-
aðu blóm, en ef það er ekki
rétt þá skrifaðu einstafa odda-
tölu, sem verður að jafnri
tölu þegar henni er snúið við.
Svör á bls. 23.
börnum og þau hefðu hætt að
kvarta, en gæsarunginn minn
kom bröltandi út úr hlýjunni,
horfði með öðru auganum á fóst-
urmóður sína og hljóp svo há-
grátandi frá henni. „Píp-píp-píp!“
Þessi vesalingur stóð nú þarna
miðja vegu milli mín og gæsar-
innar, óhamingjusamur og hrín-
andi. Þá gerði ég smá hreyfingu
og gaf hljóð frá mér — grátur-
inn hætti og litla kornið teygði
hálsinn og kom þjótandi til mín
og tísti í sífellu: „Ví-ví-ví-ví“.
Þetla snart tilfinningar mínar,
en ég haffði ekiki hugsað mér -að
gerast gæsamamma. Þess vegna
tók ég ungann, stakk honum
iangt undir belginn á þeirri
gömlu og ætlaði að forða mér
hið bráðasta. En ekki hafði ég
farið nema nokkur skref, þegar
ég heyrði gráthljóðið aftur. „Píp-
píp-píp“. É|g leit við, og það hefði
getað komið steinhjarta til að
vikna, að sjá þetta grey brölta
áfram, hrasa, rísa upp aftur og
elta mig með furðulegum hraða.
Og gráthljóðið var skerandi. Það
var ekki um að villast: Það var
ég en ekki tamda gæsin sem var
mamman.
Þessi dúnhnoðri var ekki meira
en tvö grömm, en ég vissi vel
hvílík byrði þetta fósturbarn yrði
mér.
Það sem eftir var dagsins leið
hjá mér eins og öðrum gæsa-
mömmum.
Við héldum okkur á enginu og
mér tókst að láta fósturbarnið
skilja, að saxað egg með brenni-
netlum er ágætis matur. Aftur á
móti gat barnið gert mér það
skiljanlegt að það vildi ekki án
mín vera eina mínútu. Éig bjó
mér því til körfu handa Maríu
minni, en svo hafði ég skírt hana,
og skildi hana aldrei við mig.
Á næturnar lá María undir
hitapúða, sem ég hafði komið fyr-
ir í einu homi herbergisins. Þegar
ég setti hana þar á kvöldin gaf
hún frá sér ánægjuhljóð, „Virr“,
svona eins og góð börn eru vön
að gera þegar þau fara að sofa.
En rétt þegar ég var að festa
blundinn þá -heyrði ég að María
endurtók syfjulega „ViriTrr". Ég
hreyfði mig ekki. Þá heyrðist
hljóðið aftur svolítið hærra og
eins og spyrjandi: „Ví-vi-ví-vi“.
I sinni ágætu bók um ferðir Ní-
elsar Hólmgeirssonar hefur SeLma
Lagerlöf svo réttilega sagt, að
þetta hljóð þýddi: Hér er ég,
hvar ert þú? É|g anzaði ekki
fremur en áður, og gróf mig
dýpra niður í koddann, og von-
aði að bamið sofnaði. En það var
nú ekki því að heilsa: Aftur kom
hljóðið og það var einhver óró-
leiki og kvíði í röddinni. Og brátt
kom píphljóðið skerandi og ör-
væntingarfullt: „Píp-píp-píp“.
Ég varð að rísa upp og sinna
barninu. Og María heilsaði mér
með gleðitísti sem aldrei ætlaði
að enda: „Ví-ví-ví-ví!“ Hún var
svo glöð að fá vissu sína fyrir
því að hún var ek!ki ein í myrkri.
Ég ýtti henni undir hitapúðann
og hún dillaði af ánægju: „Virr,
virr“, og sofnaði þegar.
Það gerði ég líka, en það var
varla liðinn einn tími þegar ég
vaknaði aftur við spurnartístið.
„Ví-ví-ví-ví!“ Aftur varð ég að
skríða fram úr og sinna barninu.
Þetta endurtók sig a klukkutíma
fresti, klukkan 12, klukkan eitt.
Þegar klukkuna vantaði 11 mín-
útur í þrjú þoldi ég ekki meira,
rauk upp, sótti vögguna, þ. e.
körfuna, og setti hana við höfða-
lagið.
Eins og ég átti von á lét María
í sér heyi-a kl. þrjú. Ég svaraði
eins og gæsamamma: Bra-bra-
bra, og dumpaði létt á hitapúð-
ann. ,,Vírrrr“, sagði Maria og
sofnaði með það sama. Fljótlega
komst ég upp á lag með að segja
bra-bra-bra án þess að vakna, og
ég held að ég mundi gera það
enn í dag, ef ég heyrði vívíví í
svefnrofunum.
Um morguninn þegar bjart var
orðið, dugði mér ekki lengur að
segja bra bra bra og dumpa í
hitapúðann. María hafði komizt
að því að púðinn var ekki ég.
Hún vildi koma til mín og grét.
Nú, og hvað gerir maður, þeg-
ar litli sæti kraikkaanginn hrín
kl. 5 að morgni? Jú, alveg rétt,
maður kippir honum upp í rúmið
til sín og biður þess í hljóði, að
þessi litli engill lofi manni að
sofa í npkkrar mínútur enn. Og
það gerir líka blessaður engillinn
og maður nýtur morgunblundsins
þar til — já, þar til allt verður
blautt við hliðina á manni.
En svoleiðis nokkuð kom aldrei
fyrir Maríu. Hún var sérstaklega
þrifið barn. Og það var ekki af
óþekkt, þó að hún vildi ekki vera
ein nokkra stund. Við verðum að
hafa í huga að verði fuglsungi
viðskila við móður sína er honum
dauðinn vís. Það er því skiljan-
legt, að hann reki upp hljóð, þeg-
ar hann týnir móður sinni, ef
það gæti orðið til þess að hún
finni hann.
María elti mig um allt. Þegar
ég sat við skrifborðið kúrði hún
undir stólnum mínum. Og hún
var ánægð, ef ég svaraði henni,
þegar hún kallaði. Á daginn gerði
hún það á nokkurra mín. fresti
en á nóttunni á klukkustundar
fresti Mér þætti gaman að sjá
þann mann — eða réttara sagt —
ég kærði mig ekki um að sjá
þann mann, sem ekki hrærðist
yfir slíku trúnaðartrausti.
—o—
Um það leyti sem vorið breyt-
ist í sumar, verður þessi Mtli dún-
hnoðri að fullorðnum fugli. Og
hvílík dásemd er það, þegar væng-
irnir fá flugkraftinn og þenjast
út og lyfta honum frá jörðunni.
Konrad Lorenz.
Tunglferð Munchausens
Þið kannizt öll við Miinchaus-
en barón. Munið þið eftir sögunni
þegar hann klifraði upp bauna-
grasið alla leið upp í tunglið ?
Það var ekki eina ferðin hans til
tunglsins. Og nú skuluð þið fá
að heyra aðra tunglferðarsögu
eftir Munchausen.
Eitt sinn er ég var í sigMngum
lenti skip mitt í hvirfilvind og
þeyttist að minnsta kosti þúsund
mílur upp í loftið. Þar sveif það
á skýjunum þar til vindhviða
fyllti seglin. Þá tók það skriðinn
með ógurlegum hraða. 1 sex vik-
ur sigldum við skýjum ofar. Þá
sáum við 1-and. Það var kringlótt
eyja og silfurglitrandi á að sjá.
Brátt fundum við góða höfn. Þar
gengum við á land og komumst
brátt að því að eyjan var byggð.
Langt. fyrir neðan okkur sáum
við annan hnött með bæjum og
borgum, fjöllum, ám og vötnum
og við vorum ekki lengi að átta
okkur á því, að þetta hlaut að
vera sú jörð, sem við komum frá.
Hér á tunglinu — því auðvitað
vorum við staddir á tunglinu —
sáum við einhverjar ógnarstórar
verur sem svifu fram og aftur á
risastórum, þríhöfðuðum gömm-
um.
Það segir Mtið um stærð þess-
ara risafugla, þó að ég segi ykk-
ur það, að vængir þeirra voru
stærri en stórseglið á skipi okk-
ar. En tunglbúar nota þessa
fugla á sama hátt og við besta.
Allt er svona stórvaxið á
tunglinu. Ósköp venjuleg lús er
á stærð við sauðkind hjá okkur.
Hættulegasta vopn þeirra tungl-
búa eru gulrófur. Þeir kasta þeim
eins og við spjóti og sá sem
verður fyrir slíku skeyti hnígur
samstundis dauður niður. Enginn
tunglbúanna er minni en 10 m á
hæð. Ekki eyða þeir miklum
tíma í að borða. Þeir opna ein-
faldlega hlera vinstra megin á
maganum, stinga matnxnn þar
inn og loka svo. Þetta gerist einu
sinni í mánuði. Með öðrum orð-
um, þeir borða bara 12 sinnum á
ári.
Þeir toafa aðeins einn fingur á
hvorri hendi, en þessi eini gerir
sama gagn og okkar ffimm.
Höfuðið geyma þeir undir
hægri handleggnum og þegar þeir
fara að heiman eða taka þáitt í
íþróttakeppni, skilja þeir það
slundum eftir heima.
Ylkkur kann ef til vill að þykja
þetta ósennilegt, en ef þið trúið
ekki orðum mínum, þá getið þið
Framh. á 10. síðu.
Gœsarunginn