Austurland - 23.12.1968, Blaðsíða 20
20
AUSTURLAND
JÓLIN 1968
stakl væri verk Hákonar í
kvæmasöfnuninni. I bréfi sínu til
mín, rituðu strax eftir heimkom-
una til Rómaborgar, skrifar hann
m. a.:
„Hallormsstaður er merkisstað-
ur, sem athygli mun vissulega
beinast að úr ýmsum áltum. Ég
cska yður mikilla framfai’a í hinu
þýðingarmikla verki yðar“.
Árið 1965 er eina árið, sem
enginn erlendur fagmaður í skóg-
rækl kemur hingað. En seinni
pirt ágúsl bar samt að garði sér-
kennilegan gest frá Englandi:
Mr. Parker, þingmann frá Lond-
on, formann skógræktarnefndar
Neðri málstofu Hennar Hátignar!
Á leið sinni yfir Jökuldalsheiði
sat hann fastur í skafli marga
klukkulíma, en hafði gaman af,
þótt kominn væri á efri ár, með
s:1furhvítt hár, sem slóð í allar
áttir! Hann sendi mér línur strax
eftir heimkomuna til London, þar
sem hann segir m. a.: „Haliorms-
staðaskógur er sö.nnun þess, að
raunverulegir skógar geta vaxið
á ís!'indi“. Ég skal viðurkenna,
að enga skrift hefur mér gengið
eins erfiðlega að komast í gegn-
um og þessa Ijúfa, glaðlynda
Englendings!
I júlí 1966 ráku tvær stórheim-
scknir hvor aðra. Fyrst kom 10 j
manna hópur Hins konunglega j
brezka skógræktarfélags með
varaformann þess og fram-
kvæmdastjóra í broddi fylkingar.
Skoðuðu þeir skóginn hér í heil-
an dag. I ársfjórðungsriti félags-
ins birtist mjög ýtarleg og
skemmtileg ferðasaga eftir fram-
kvæmdastjcrann. Lýsir hann
ferðinni frá degi til dags af
llr jetiilÉ Hallormsstaðashógar
miklu fjöri og glettni. Mig furð-
aði á því, hve nákvæmlega hann
endursegir allar þær upplýsing-
ar, sem ég lét þeim í té á göngu
okkar um skóginn. Ég gæti sem
bezt lesið upp úr frásögn hans,
ef ég missti skyndilega minnið
cg þyrfti að ganga með fólki um
skcginn. I frásögn sinni lætur
hann yfirleitt tölurnar tata, en
ég set hér tvær málsgreinar, sem
sýna vel hinn ísmeygilega húmor,
sem þessir skemmtilegu Englend-
ingar eru gæddir:
„Dagurinn í skóginum hjá
Hal'ormsstað var sannarlega há-
punktur ferðar okkar. I meira en
60 ár hafa hungraðai' sauðkind-
ur verið útilokaðar frá meira en
650 ha lands og um sömu mund-
ir og girt var ’hófust fyrstu til-
raunir með erlend bari'tré".
Sama daginn og Englending-
arnir fóru, komu stórmenni frá
Þýzkalandi i heimsókn. Nýr skóg-
ræktarstjóri Vestur-Þýzkalands,
Firanz Klose, prófessor Herbert
Hesmer í annað sinn og Ruff
nokkur, heljarmikill bolti, sem
var yfir stóru skógaumdæmi í
Suður-Þýzkalandi og hafði 130.
000 manns í þjónustu sinni. Að-
alei-:ndi þeirra til íslands var að
afhenda hinni nýju tilraunastöð í
skógrækt á Mógilsá vísindatæki
•ið verðmæti um 1.2 millj. kr.
sem gjöf frá sambandslýðveldinu.
Var nú kominn í ljós árangur af
komu dr. Walthers Manns hingað
þremur árum áður.
I bréfi til mín, rituðu við heim-
komuna til Bonn, fer Klose við-
urkenningarorðum um þann ár-
angur, sem náðst hafi hér á
Hallormsstað.
Síðar á sumrinu barði að dvrum
hjá mér danskur maður, sem
sagði, að Einar Olgeirsson hefði
vísað séi' á mig, er til Hallorms-
staðar kæmi. Reyndist hér vera
kominn þingmaður SF-flokksins
Nils E. Ringset, bóndi frá Sunnmæri, prófessor Hans Heiberg frá
Ási, frú Hvoslef, Othar Hvoslef, fylkisskógræktárstjóri á Roga-
Iandi, firú Norén og Gustav Noréu, framkvæmdastj. norska blaða-
mannasambandsins.
Framh. af 7. síðu.
sókna þeirra dr. Köhlers og próf.
Hesmers. En heimsókn dr. Manns
átti þó eftir að hafa fyrir okkur
Islendinga sérstaka þýðingu, sem
síðar verður að vikið.
I þessum sama júlímánuði
koma hingað þrír Norðmenn, sem
voru alveg óvenjulegir aufúsu-
gestir. Fyrir mig var þetta sér-
stök ánægja, þar eð ég þekkti
þá alla persónulega. Þeir voru
próf. Elías Mork, sem verið hafði
forstöðumaður Skógræktartil-
raunastöðvar Noregs á Ási,
fiemsti sérfræðingur Norðmanna
í nýrækt skóga. Hjá honum hafði
ég unnið um skeið, áður en ég
byrjaði á háskólanum. Annar var
próf. Jul Lág, minn gamli prófes-
. .. Ég var einnig mjög hrifinn
af því, hvaða árangur hefur náðst
hjá ykkur við hinar eifiðu að-
stæður".
Ég get ekki stillt mig um að
segja frá því, að við gáfum Max-
well ei.nu sinni saltfisk að borða.
Hann varð geysilega 'hrifinn af
honum og minntist á saltfiskinn
bæði í ofannefndu bréfi og eins,
er ég fékk frá honum jólakort
veturinn eflir!
Næst í gestabókinni eru nöfn
tveggja Finna, hinna fyrstu, er
hingað hafa komið. Fyrst kom
ungur skógfræðingur að nafni
Peter Tigerstedt. Faðir hans kom
upp stærsta safni erlendra trjá-
tegunda, sem til er í Evrópu og
er það á óðali þeirra feðga,
Haukur Ragnarsson tilraunastjóri á Mógilsá, Robeirt Lines frá
Edinborg og Hákon Bjarnason skógræktarstjóri.
sor í jarðvegsfræði, frábær vís-
indamaður. Hinn þriðji var Tor-
alf Austin, deildarstjóri í norsku
skcgræktarstjóminni, sem hefur
með höndum alla yfirstjórn á
nýrækt skóga í Noregi. Þeir fé-
lagar dvöldust ihér tvo daga, en
hálfan mánuð alls á landinu. Var
heimsókn þeirra ákaflega þýð-
ingarmikil.
Árið 1964 kemur hingað
snemma í júní skozkur skógrækt-
armaður A. H. Maxwell að nafni,
yfirmaður eins af 4 skógræktar-
svæðum Skotlands, búsettur í
Inverness. Er þetta með allra
viðfelldnustu mönnum, sem ég
hef kynnzf og ákaflega margt af
hcnum að læra, því að Skotar
hafa við ýmis mjög lík vandamál
að glíma í skógræktinni hjá sér
og við, enda þótt skilyrði séu þar
að sjálfsögðu betri. í bréfi, sem
hann skrifaði mér nokkru eftir
heimkomuna, kemst hann svo að
orði:
„Ég er nýkominn úr ferðalagi
til nyrztu hluta umdæmis míns
ásamt skógræktarstjóra mínum.
Þessi ferð sýndi mér aftur, að
sum vandamál ykkar eru mjög
skyld okkar. Það undirstrikar
vissulega, að við — eins og þið —
megum engrar hvíldar unna okk-
ur í þeim fasta ásetningi að finna
hin heppilegustu trjákvæmi.
I Mustila. Trjásafnið á Mustila hef-
ur þá sérstöðu umfram venjulega
trjásýnisgarða, að þar voru heil-
ir skógarteigar af hverju kvæmi.
Er það að því leyti sams konar
og safn okkar, sem við höfum
byggt upp hér á Hallormsstað á
siðustu 20 árum.
Hinn Finninn var dr. Nils A.
Osara, hinn risavaxni forstöðu-
maður skógræktardeildar FAO í
Rómaborg (Matvæla- og landbún-
aðarstofnun Sameinuðu þjóð-
anna). Áður en hann tók við
þessu mikilvæga starfi, var hann
skégræktarstjóri Finnlands og
höfðu þeir Hákon Bjarnason
kynnzt á þingum norrænna skóg-
ræktarmanna. Litlu munaði eitt
sinn, að Osara yrði í framboði
til forsetakjörs á mót-i Kekkonen.
Mér er í minni, þegar við Hákon
komum með Osara inn í Gut.t-
ormslund. Þá hrópaði hann upp
yfir sig af hrifningu: Hvílíkur
skó-gur!
Á blaðamannafundi í Reykja-
vi'k, áður en Osara fór á brott,
sagðist hann oft hafa brotið 'heil-
ann um það, hvað FAO gæti gert
fyrir Island. Eftir það, sem hann
hefði séð, gæti hann sagt að
miklu fremur þarfnaðist FAO Há-
konar Bjarnasonar en Island
þarfnaðist aðstoðar FAO! Með
þessu vildi hann sýna, hve ein-