Morgunblaðið - 31.10.2011, Qupperneq 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 31. OKTÓBER 2011
SVIÐSLJÓS
Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Allt frá því Sölvi Oddsson hóf í
sumar að flytja inn búnað til að
rafknýja reiðhjól hefur áhuginn
vaxið jafnt og þétt. Nýr gámur er
á leiðinni og þegar sá búnaður
verður kominn í notkun hafa
Sölvi og félagar hans í Rafhjólum
ehf. sett búnað á hátt í 400 reið-
hjól. „Þetta selst alltaf upp,“ seg-
ir Sölvi. Hann er orkutæknifræð-
ingur og vélstjóri hjá verkfræði-
stofunni Mannviti.
Rafhjól bjóða upp á breytingu á
reiðhjólum í rafhjól ásamt því að
geta útvegað rafhjól í samstarfi
við reiðhjólaverslanir.
Sölvi segir áhugann ótrúlegan.
Í fyrstu hafi hann aðeins ætlað að
setja rafmagnsbúnað á sitt eigið
hjól og verið búinn að prófa sig
áfram með ýmsan búnað þar til
hann fann þá samsetningu sem
notast er við í dag. Eiginkonan
hafi raunar verið fljót til að gera
hjólið hans upptækt og því þurfti
hann að setja búnað á hennar hjól
einnig. Síðan hafi fleiri og fleiri
sýnt áhuga á að fá hjá honum
hjól og því ákvað hann að hefja
innflutning.
Fyrst flutti hann inn búnað fyr-
ir um 50 hjól í einu, síðan 100 og
nú er von á gámi með búnaði fyr-
ir 250-300 hjól. Hann gerir ráð
fyrir að sá skammtur dugi eitt-
hvað fram á vorið.
Á sama tíma er Sölvi að hanna
og breyta þeim búnaði sem hann
hefur flutt inn og hann segir að á
næstu misserum muni Rafhjól
kynna nýjar lausnir þar sem um
verður að ræða nýjan og bættan
búnað.
Úr Mosfellsbæ í
Hafnarfjörð
Sölvi segir fjölbreyttan hóp
nota rafhjólin. Einn notandinn
búi t.d. í Mosfellsbæ en sæki
vinnu inn í Hafnarfjörð en leiðin
þarna á milli sé um 20 km löng.
Þessi maður hafi áður hjólað
þessa leið, a.m.k. á sumrin og í
góðu veðri og tekið strætó inn á
milli. Nú þeysi hann á milli á raf-
hjólinu og sé mun fljótari á milli
á hjólinu. Aðrir fara styttra.
Sölvi segir að kostirnir við
rafhjólin séu m.a. að menn geti
farið langar vegalengdir á
hjólunum án þess að svitna.
Hægt sé að láta rafmagnið um að
koma hjólinu áfram en flestir
kjósi þó að hjóla með, annars sé
hætt við að mönnum verði kalt.
„Ég hjóla alltaf með, það er bara
mín miðstöð,“ segir hann.
Aðspurður hversu hratt hjólin
komist segir Sölvi að búnaður-
inn, eins og hann sé settur upp
hjá Rafhjólum, dugi til að koma
hjólinu á um 25 km hraða á jafn-
sléttu. Á hinn bóginn sé einfalt
að stilla búnaðinn þannig að
hjólið farið hraðar, upp í 40-50
km hraða en þá sé það jafnframt
orðið skráningarskylt og þurfi
próf og tryggingar til að nota
það. Raunar geti hver sem er
keypt sér samskonar búnað, sett
hann á hjólið og búið svo um
hnútana að það fari mun hraðar.
„En þetta eru bara reiðhjól og
bremsur og annað er ekki smíð-
að fyrir slíka vitleysu,“ segir
hann. Hjá Rafhjólum ehf. sé mið-
að við 25 km hraða, í samræmi
við lög og reglur.
Sölvi bætir því við að hann sé
ekki hrifinn af því að selja börn-
um rafhjól sem komist upp í 25
km hraða, enda ekki víst að þau
ráði þá við hjólin. „Ef maður
getur ekki hjólað upp í 25 kíló-
metra hraða, þá á maður ekki að
vera á rafhjóli sem kemst upp í
25,“ segir hann. Þetta eigi líka
við um rafmagnsvespurnar. For-
eldrar þurfi að íhuga vel hvort
börn þeirra geti farið með slík
tæki.
Rafhjólum fjölgar hratt á stígunum
Morgunblaðið/Ómar
Rafmagnað Sölvi þeysir um á rafhjólinu. Þegar hjólum er breytt í rafhjól er gamla gjörðin tekin af og gjörð með
rafmagnsmótor sett í staðinn. Hjólið er kraftmikið og alls ekki borgar sig að fara á fullri ferð í beygjur.
Eitt fyrirtæki brátt búið að selja búnað til að breyta hátt í 400 reiðhjólum í rafhjól
Gerð fyrir hraða upp í 25 km/klst Hægt er að breyta hraðastillingu og fara þannig hraðar
Þarf að bæta reglur
» Sölvi segir að regluverk-
inu um rafmagnshjól sé að
mörgu leyti ábótavant. Í
umferðarlögum er reiðhjól
m.a. skilgreint með eftirfar-
andi hætti: „Lítil vél- eða
rafknúin ökutæki, sem
hönnuð eru til aksturs á
hraða frá 8 km og upp í 25
km á klst. Undir þessa skil-
greiningu fellur m.a.
vélknúið hlaupahjól sem bú-
ið er stigbretti, er á hjólum
og með stöng að framan
sem á er stýri. Slíkum far-
artækjum má ekki aka á ak-
braut.“
» Það er mat Sölvi að
breyta þurfi reglunum svo
notkun rafhjóla verði með
sama hætti og hefðbund-
inna reiðhjóla.
» Fleiri selja rafmagnshjól,
s.s. El-bike, Örninn og
Orkuver en þau eru ann-
arrar gerðar en þau sem
Rafhjól selja.
Búnaðurinn sem um ræðir samanstendur af gjörð með
rafmagnsmótor, litíumrafhlöðu, inngjöf sem höfð er í
handfangi hjólsins og mælum sem seldir eru aukalega.
Búnaðurinn er 8-10 kg, sem bætist við þyngd hjólsins
og mótorinn heldur aðeins við þegar hjólað er þannig
að aðeins þyngra er að stíga hjólið ef rafmagnið er ekki
notað. Ekki er einfalt mál að taka búnaðinn af hjólinu.
Búnaðurinn, sem er frá Kína, kostar frá 115.000 kr.
með minnsta mótornum og minnstu rafhlöðunni en al-
gengasti búnaðurinn er á 135.000 kr. Uppsetning kost-
ar um 24.000 kr.
Ódýrara en að hjóla sjálfur
Um endinguna er ekki gott að fullyrða en Sölvi segir að
eftir að rafhlaðan hefur verið hlaðin þúsund sinnum
eigi hún að hafa 80% geymslugetu á við nýja rafhlöðu.
Búnaðurinn eigi klárlega að duga 40.000 kílómetra,
hið minnsta. Það þýði að kostnaður á hvern kílómetra
sé fjórar krónur. „Það hefur verið reiknað út að þetta sé
tuttugu sinnum ódýrara en að reka sparneytinn smá-
bíl,“ segir Sölvi. „Þetta er hagkvæmasti samgöngumáti
sem völ er á.“ Sölvi bendir á að rafhjólin séu umhverf-
isvænsti og ódýrasti samgöngumáti sem völ er á.
Snilldin við þau felist m.a. í því að fólk geti tekið reið-
hjól sem það notar e.t.v. lítið og notað þau í breyt-
inguna. Á vef Rafhjóla ehf. (rafhjol.is) má m.a. lesa um
að hagkvæmara sé að hjóla á rafhjólum en hjóla sjálfur.
Raforkan sé nefnilega ódýrari en sá matur sem hjól-
reiðamaður þarf til að bæta sér upp þær hitaeiningar
sem tapast við hjólreiðarnar.
Umhverfisvænn og ódýr samgöngumáti
ÓDÝRARA AÐ KNÝJA RAFHJÓL EN AÐ HJÓLA SJÁLFUR
Mótor Batterí og gjörð með mótor eru sett á reiðhjól.
Heyrðu umskiptin
Fáðu heyrnartæki til reynslu
Tímapantanir 534 9600
Heyrn · Hlíðasmári 11
201 Kópavogur · heyrn.isHEYRNARÞJÓNUSTA
„Ærumeiðingar
og mannorðs-
morð eru daglegt
brauð í opinberri
orðræðu fjölmiðla
og bloggheima.
Það er alvarlegt
samfélagsmein
og ógnun við
grundvöll heil-
brigðs þjóð-
félags.“ Þetta
sagði Karl Sigurbjörnsson, biskup
Íslands, í prédikun í Hallgrímskirkju
í gær og einnig að makalaust væri
hvernig sleggjudómar og upphróp-
anir hefðu tekið yfir.
Karl sagði að íslenska þjóðin væri
í sorg. „[Þ]essi þjóð, sem fyrir
nokkrum árum taldist ein sú ham-
ingjusamasta í heimi.“ Hann sagði
vonleysi og neikvæðni í kjölfar
bankahrunsins hafa lagst þungt á
þjóðarsálina, leitin að sökudólgum
og blórabögglum tæki á og reiðin
spýtti galli um þjóðarlíkamann. „En
hún mun engu skila! Þar er ekki
sannleikann að finna, lausnirnar,
framtíðina. Það mun ekki heldur fást
í vísitölum og greiningum. Engar
hagtölur hugga í sorg.“
Að endingu sagði biskupinn að
sannleikurinn mundi gera okkur
frjáls.
Daglegar ærumeiðingar
alvarlegt samfélagsmein
Biskup segir leit þjóðarinnar að sökudólgum engu skila
Karl
Sigurbjörnsson
Hallgrímskirkja
» Karl Sigurbjörnsson flutti
prédikun sína í hátíðarmessu,
sem haldin var í tilefni af 25
ára vígsluafmæli Hallgríms-
kirkju.
» Hann sagði kirkjuna þjóð-
arstolt og vísaði í könnun
ferðaskrifstofu sér til stuðn-
ings, en sú sýndi fram á að
Hallgrímskirkja teldist ein tíu
fegurstu kirkna heims.