Svart á hvítu - 01.01.1980, Blaðsíða 13
um hljómleika, „Contact Net" um
samræmingu og upplýsingar, mörg
sjálfstæö útgáfufyrirtæki eru starfandi
(t.d. Silence, MNW, Nackswing) og tvö
blómstrandi dreifingarfyrirtæki:
SAM (sem hefur 11% af innan-
landssölunni í sínum höndum) og
Platt Langarna.
En hin tónlistarlega „Andstaða"
er undarlega íhaldssöm. Hún er
annað hvort amerísk rokkmúsík
með róttækum textum á sænsku,
eða þjóðlagatónlist. Zamla eru
nokkurs konar andstaða gegn
þessari andstöðu. Þeir þerjast fyrir
óamerískri instrúmental rokkmúsik
— og jafnvel öðru sjaldheyrðara,
rokkspuna (það eru varla nokkrar
aðrar hljómsveitir í Svíþjóð að fást
við þetta — helst Arbete och, Fritid
og Králdjursanstalten). Vegur þeirra
er erfiður. Þó þeir virðist vissulega
eiga samleið með þeirri „Andstöðu"
sem þegar hefur skapast eru þeir
um leið nauðsynlegt mótvægi við
það sjálfumglaða kerfi sem fer ekki
nema hálfa leiðina í róttækninni.
Bæði Stormy Six og Zamlas hefur
hlotnast vald og virðing í eigin lönd-
um — sem kemur auðvitað til af
pólitísku andrúmslofti þar og því
skipulagi sem nú þegar er fyrir
hendi til útbreiðslu framsækinnar
tónlistar.
UNIVERS ZERO
frá Belgíu
Univers Zero eru á hinn bóginn í
gjörólíkri aðstöðu. Belgía er verri en
England — sinnuleysið er ríkjandi.
Það eru engir nýir valkostir í útgáfu
eða tónleikahaldi, né nokkur einasti
áhugi á að skapa slíkt — venjan er
streit rokk undir bjórsumbli. Þannig
er staða Univers Zero langsamlega
verst af öllum RlO-grúppunum. Og
þetta sýnir sig í tónlist þeirra
— sem er að öllu leyti evrópsk
og fylgir altaðþví íhaldssamri hefð
— þó að þeir séu greinilega rokk-
grúppa (útbúnaður hljómsveitarinn-
ar er til marks um það). Ólíkt Stormy
Six og Zamlaz þá er sjálf tilvera
þeirra ógnandi andstaöa gegn
fjandsamlegu menningarumhverfi.
Þeir fá sjaldan tækifæri til að
koma fram en hafa sent frá sér eina
plötu, sem er gefin út í Frakklandi af
nýju fyrirtæki sem er rekið af tíma-
ritinu Atem. Það er athyglisvert að á
fyrsta Lundúnakonserti RIO þá
fengu þeir minni undirtektir en seldu
fleiri plötur. Einsog Henry Cow eru
þeir líklegir til að finna áheyrendur
utan heimalands síns. Ekki alls fyrir
löngu störfuðu þeir með 12 manna
grúppu sem samanstóð af þeim og
frönsku hljómsveitinni Art Zoyd III.
Það krefst gífurlegrar einbeitni að
halda sjálfstæði sínu bæði í tónlist
og á efnahagslegum grundvelli í
Belgíu og þetta speglast í strang-
heiðarlegri andstöðu Univers Zero.
HENRYCOW
frá Bretlandi
Að síðustu Henry Cow. Henry
Cow gerðu samning við Virgin og
kynntust með biturri reynslu vanda-
málum sem fylgja því að reyna að
spila eigin tónlist og starfa ígegnum
venjulegt kapítalískt hljómplötu-
ETRON FOU LeLOUBLAN
frá Frakklandi
Etron Fou LeLoublan frá Frakk-
landi eru í sérstakri stööu, miðað viö
hljómsveitirnar sem hefur verið
minnst á, vegna þess að í Frakklandi
er nú þegar stór hópur hljómsveita
sem er búinn aö skipuleggja sig. I
Frakklandi er stór markaður fyrir
allskonar músik — þar eru áheyr-
endur fyrir allt og tónlistarleg með-
vitund á háu stigi. Frá Frakklandi
koma flestar áhugaverðar nýjar
grúppur af löndum Evrópu. Frakkar
hafa nú þegar náð öðru stigi í þjóð-
legri tónlistarþróun. Hið fyrsta, í
upphafi áratugsins, óx upp í kring-
um Magma (ákaflega evrópsk) og
Gong og þær eru nú orðnar nokk-
urskonar stofnun og eiga sér marga
afkomendur: Zao, Surya, Weidorje,
Yochk’O Seffer, Faton Cahen,
Teddy Lasry, o.s.frv. Svo er auðvit-
að stór flokkur nýrra hljómsveita
undir áhrifum frá Magma. En þó
þetta lið hafi leitt heimabaráttuna,
var það gert með því að neyða
hljómplötuiðnaðinn til að viður-
kenna sig (með styrkri stoð Griorgio
Gomelsky sem vann náið með
Magma í mörg ár).
Önnur bylgja er að brjótast fram
utan iðnaðarins og er þar meiri fjöl-
þreytni í tónlistinni: þannig eru
Etron Fou Leloublan, Art Zoyd III,
ZNR, Camisole og Heratius Music
Corp, meðal annarra. Ekki það að
þessar hljómsveitir séu nýjar af nál-
inni — margar eru næstum eins
gamlar og Magma, en núna hafa
þær afturámóti svigrúm og eru byrj-
aðar að skapa sitt eigið. Ný samtök
sem skipuleggja tónleikahald vaxa
nú upp í kringum þær, svo og nýtt
sjálfstætt dreifingarkerfi hljóm-
platna.
Etron Fou eru með eigin útgáfu en
það sem mikilvægara er: þeir eru
hluti sameiginlegrar andstöðu sem
er hvorttveggja efnahagsleg og list-
ræn og er sprottin uppúr sérstæðu
andrúmslofti Frakklands.
Univers Zero frá Belgíu
fyrirtæki, jafnvel þó það virðist
„framfarasinnaó". Markaðslögmál-
in syngja sinn söng og viðskiptin
stefna að útþenslu og hagnaöi — að
lokum taka viðskiptafræðingarnir
yfir fyrirtækið. Þannig var það með
Virgin og það sem fór vel af
stað fyrir Henry Cow (hafði fengið
útgefna plötu, henni dreift og
hljómsveitin auglýst o.s.frv.) snérist
smátt og smátt þeim í óhag —
stærðar upptökuskuldir og plötur
þeirra urðu illfáanlegar utan Bret-
lands. Hljómsveitin var í þeirri
undarlegu aðstöðu að 90% starfs
hennar átti sér stað í Evrópu (7
mánuðir á ári), í löndum þar sem
plötur þeirra voru aðeins fáanlegar í
SVART Á HVÍTU
11