Svart á hvítu - 01.01.1980, Blaðsíða 28

Árni Óskarsson
Jóhanna V. Þórhallsdóttir
Viötal viö Brötzmann
Hér fer á eftir viðtal við þýska klarinett- og saxófón-
leikarann Peter Brötzmann, sem fyrir tilstilli Gallerí
Suðurgötu 7 gaf íslendingum tækifæri á að hlýða á sig
sl. haust. Lengst af hefur Brötzmann starfrækt tríó með
Hollendingnum Han Bennink á trommur og Belganum
Fred Van Hove á píanó og hefur hróður þeirra borist
víða. Nokkur ár lék hann líka með risasveitinni Globe
Unity Orchestra, eða þar til hann varð ósáttur við mið-
stjórnina um markmið og leiðir. Sitthvað brallaði hann í
firndinni með Fluxus-manninum Nam June Paik, þeim
sem Islendingar hafa aldrei fyrirgefið. Þannig mætti
lengi telja. En það er synd að næstum allir misstu af
þessum tónieikum, því það kann að líða dágóð stund
þar til við heyrum svo þróttmikinn, áleitinn og blæ-
brigðaríkan blástur hér um slóðir.
Hafa aðstæður til tónlistarsköp-
unar breyst síðan þú hófst tón-
listarferil þinn á sjöunda áratugn-
um?
Þegar ég byrjaði var eiginlega
enginn vettvangur til fyrir þessa
spunatónlist. Þá starfaði ég með
Peter Kowald í heimabæ mínum.
Hann var þá ennþá í skóla, en við
spiluðum svona fjórum sinnum í
viku í n.k. jazzklúbbi. Við vorum á
höttunum eftir trommuleikara og
svo loks árið 1966 hitti ég Sven Ake
Johannson, sem var þá nýkominn
frá Brussel, og þannig störfuöum
við saman sem tríó um tíma. Þá var
mjög erfitt að ná sambandi við aðra
þýska jazzleikara, en við kynntumst
nokkrum Ameríkönum, þ.e. Carla
Bley, Mike Mantler, Steve Lacy, og
með þeim fórum við í tónleikaferð
um Evrópu, Skandinavíu, Ítalíu og
Belgíu. í gegnum Steve Lacy kynnt-
ist ég Don Cherry og starfaði dálítið
með honum í París og það hjálpaöi
mér talsvert, því Þjóðverjar sýndu
engin viðbrögð við þessari tónlist.
Það helsta sem var á döfinni í
Þýskalandi um þetta leyti var e.k.
bebob, svo sem hljómsveit Manfred
Schoof (Alex Schlippenbach var í
þeirri hljómsveit). Seinna hófst svo
betra samstarf við þetta fólk, sér-
staklega við Alex Schlippenbach.
Árið 1967 var Alex falió að gera
músik fyrir Donaueshingen-tónlist-
arhátíðina og þá var Globe Unity
Orchestra stofnuð upp úr kvintetti
hans og tríóinu okkar, ásamt nokkr-
um fleiri gestum. Þá fór þetta að
ganga betur, ég gaf út fyrstu
tríó-plötuna á sama ári og við lékum
á nokkrum stærri tónlistarhátíðum.
Við höfðum líka tengsl við
stúdentahreyfinguna í Þýskalandi,
utanþingsandstöðuna (APO) og
fengum gegnum hana talsvert að
gera, ástandið batnaði mikið.
Spiluðuð þið þá í háskólunum?
Já, í ýmsum háskólum og klúbb-
um í tengslum viö stúdentahreyf-
inguna. Þessi tækifæri voru hins
vegar úr sögunni í byrjun þessa
áratugar. Nú ber mest á pop eða
rockmúsik í háskólunum.
Fyrsta platan okkar seldist allvel,
þ.e.a.s. við töpuðum ekki á henni,
fengum jafnvel eitthvað fyrir okkar
snúð og við gáfum út aðra. Stuttu
áður byrjaði samstarfið við enska
tónlistarmenn, Evan Parker, Paul
Rutherford, Derek Bailey. Evan lék
með okkur á þessari nýju plötu,
Machine Gun. Sömuleiðis fórum við
að leika með hollenskum tónlistar-
mönnum, svo sem Han Bennink og
William Breuker. Þannig hófst þetta
alþjóðlega samstarf. Samt sem áður
voru atvinnumöguleikar litlir, ég var
ennþá að vinna á auglýsingastofu
um þetta leyti, því þaö var ekki hægt
að þéna nóg af tónlistinni til að lifa
af. En þetta skánaði með tímanum,
sömuleiðis hvarf sú tortryggni, sem
hafði gætt af hálfu annarra tón-
listarmanna, og samvinnan jókst.
26
SVART Á HVÍTU