Austurland - 10.12.1981, Side 2

____________Æjsturland--------------------------
Málgagn Alþýðubandalagsins á Austurlandi
Ritnefnd: Elma Guðmundsdóttfr, Guðmundur Bjarnason, Kristína
V. Jóhannsson, Smári Geirsson og Þórhallur Jónasson.
Ritstjóri: Bjarni Þórðarson s. 7571 — h. s. 7178.
Auglýsingar og dreifing: Unnur Jóhannsdóttir s. 7571 — h. s. 7252.
Pósthóif 31 — 740 Neskaupstað.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar: Egilsbraut 11, Neskaupstað,
sími 7571.
Prentua: NESPRENT.
Útgefandi kjördæmisráð Alþýðubandalagsins
Stoðgreiðslnkerfí
sknttn
Frumvarp um staðgreiðslukerfi skatta hefur nú verið lagt
fram á Alpingi og ef marka má umræður um málið í Sjón-
varpi nú fyrir skömmu gæti það komið til framkvæmda 1983.
Launamenn hafa áhuga á staðgreiðslu skatta þar sem
tekjur eru oft sveiflukexmdar og í von um lækkun verðbólgu.
En slíkt kerfi á að leiða til einföldunar og hagræðingar en
ekki til aukinna útgjalda og miðstýringar eins og frumvarpið
gerir ráð fyrir.
Það er hins vegar hið versta verk, ef frumvarp fetta yrði
samþykkt svo stórgallað sem það er .
í j>ví sambandi má m. a. benda á eftirfarandi atriði.
— Samkvæmt frumvarpinu yrðu innheimtukerfin 3 í stað
tveggja. Með pví priðja hyggst ríkið fleyta rjómann ofan
af innheimtu sveitarfélaganna og leggja inn í Seðlabank-
ann. Þaðan fá svo sveitarfélögin greiðsluna allt að }>rem-
ur vikum seinna en nú er.
— Innheimtukostnaður er áætlaður 3% af ríkinu. Ef sú
áætlun er rétt ætti það eitt að hindra framgang frum-
varpsins. Það skerðir tekjur sveitarfélaga um 2% eða
með öðrum orðum eykur skrifstofukostnað þeirra um
25—30%. Þessi 3% innheimtukostnaður svarar til 2.2%
launalækkunar hjá ríkisstarfsmönnum og nær 5% hjá
bæjarstarfsmönnum.
— Frumvarpið gerir ráð fyrir aukinni skriffinnsku og fyrir-
höfn hjá launagreiðendum og launamönnum, sem ekki
eiga greiðan aðgang að upplýsingum um álagningu og
greiðslu eða annað, sem skattheimtuna varðar.
Frumvarpinu }>arf að breyta með eftirfarandi markmið í
huga:
— Innheimtukerfið verður aðeins eitt og sköttum fækkað.
— Gjaldheimtur- og upplýsingamiðstöð verði á hverju
Jxjónustusvæði.
— Innheimtufé safnað saman heima í héraði og gerð skil
reglulega.
— Launafólk hafi möguleika á að hafa áhrif á tilhögun
greiðslu og framtalsreglum breytt til aukins hagræðis
fyrir launafólk.
Af ofangreindu má glöggt sjá, að mikil vinna er enn
óunnin, ef staðgreiðslukerfi skatta á að verða spor í framfara-
átt en ekki aftur á bak eins og }>að frumvarp, sem nú liggur
fyrir Alþingi sýnilega er.
L. K.
Takið eitir
Vinsælu ilmolíulamparnir eru komnir aftur.
Gott úrval af gashitunartækjum, ofnum og ljósum.
Sjófatnaður, landvinnufatnaður, regnfatnaður og
sportfatnaður.
Verið velkomin.
Verslun SÚN
Hús til sölu
Til sölu er íbúðarhúsið Urðarteigur 12 Neskaupstað.
Allar upplýsingar gefur Viðskiptapjónusta Guðmund-
ar Ásgeirssonar, Melagötu 2, sími 7677, Neskaupstað.
Haraldur Kr. Guðmundsson
skólastjóri, f. 30. júlí 1922 — d. 29. nóvember 1981
Minningororð
Ég man, að mér }>óttu það á
sínum tíma stór og góð tíð-
indi, að Haraldur Guðmunds-
son, prentari og tónlistarmað-
ur ætlaði að flytja hingað til
bæjarins.
Hann var pá vel }>ekktur
tónlistarmaður. bæði í höfuð-
borginni og utan hennar.
Ekki man ég glöggt stund
eða stað }>egar fundum okkar
bar fyrst saman, en man pó,
að ég hreifst strax af vin-
gjamlegu og frjálslegu við-
móti hans og geislandi lífs-
gleði.
Og árin liðu og kynni okk-
ar leiddu til góðrar vináttu.
Mér varð fljótt ljóst. að
Haraldur var gæddur óvenju
fjölþættum gáfum og miklum
viljastyrk.
Vinnudagur hans var jafn-
an langur. Oft ótrúlega lang-
ur.
Meðan hann starfaði í prent-
iðninni hafði hann jafnan
hljómlistaræfingar sem auka-
starf. Þá voru hvíldarstundir
oft fáar, en brennandi áhugi
hans og samviskusemi, sam-
fara ríkri lund, knúði hann
áfram. Trúlega var }>etta
mikla vinnuálag mjög á kostn-
að heilsunnar, }>ví langtímum
saman gekk hann ekki heill
til skógar. Aldrei kvartaði
hann og aðspurður um heilsu-
farið var }>að jafnan sagt í
góðu lagi.
Það var mikil gæfa fyrir
okkar Tónskóla. að Haraldur
skyldi taka }>ar við stjóm. Áð-
ur var skólinn eins og hálfgert
óreiðu skip, par sem sífellt er
verið að skipta um skipstjóra
og áhöfn.
Stundum tókst vel til, stund-
um miður. Við ráðningu
Haralds, sem skólastjóra, kom
festa í skólastarfið og skólinn
efldist á allan hátt. Nemendur
Haralds eru nú orðnir fjöl-
margir og gætir áhrifa af
kennslu hans og músíkupp-
eldis æskunnar hér í bæ yfir
langt tímabil víða um landið.
Fjölhæfni Haralds sem tón-
listarmanns var með ólíkind-
um. Hann virtist jafnvígur á
blásturshljóðfæri og strengja-
hljóðfæri. Þannig kenndi hann
á öll blásturshljóðfæri, sem
tíðkast í lúðrasveit. Enn frem-
ur kenndi hann á fjölmörg
strengjahljóðfæri, svo sem
fiðlu, selló, bassa, gítar,
mandólín o. fl.
Sem dæmi um einstaka
hæfni hans á strengjahljóð-
færi má nefna, að pegar Þjóð-
leikhúsið setti á svið Grikkj-
ann Sorba, var Haraldur einn
íslendinga, sem gat leikið á
}>að gríska strengjahljóðfæri,
sem par var leikið á og gerði
hann paö með svo miklum
ágætum að hann var talinn
betri. en Grikkinn. sem hann
leysti }>ar af hólmi.
Banjó var eitt af uppáhalds
hljóðfærum hans og var mikil
unun að hlýða á leik hans á
}>að hljóðfæri.
Samleikur þeirra Höskuldar
Stefánssonar á harmonikku og
banjó er eitt pað besta og
fágaðasta, sem hér hefur ver-
ið flutt í hljómlist af heima-
mönnum, og er mikil eftirsjá,
að sá flutningur skuli ekki
vera varðveittur á plötu.
Haraldur var ekki einungis
snjal] hljóðfæraleikari og
kennari heldur og mjög góður
útsetjari. Vann hann á þeim
vettvangi mikið verk. T. d.
held ég að hann hafi útsett
flest }>að. sem lúðrasveitir
un,dir hans stjóm léku.
Haraldur Guðmundsson
kom víða við á tónlistarferli
sínum. Hann var m. a. stofn-
andj og stjómandi Mandolín-
hljómsveitar Reykjavíkur á
áranum 1945—1949. Varð-
veist hefur upptaka frá hljóm-
leikum pessarar hljómsveitar
og nú við útför Haralds sl.
laugardag var }>essi upptaka
flutt. Það sýnishom af leik
hljómsveitarinnar bar stjóm-
anda hennar fagurt vitni.
Einnig stjómaði Haraldur
kór verkamanna í Reykjavík.
Haraldur var einnig stofn-
andi og fyrsti stjómandi
Lúðrasveitar verkalýðsins.
Hann kom og einnig mikið
við sögu tónlistarlífs í Vest-
mannaeyjum og átti par m. a.
gott samstarf við tónskáldið
vinsæla Oddgeir heitinn
Kristjánsson. Þar stofnaði
hann og H. G.-sextettinn,
danshljómsveit. sem mjög var
rómuð.
Eftir að Haraldur flutti til
Norðfjarðar stofnaði hann nýj-
an H.G.-sextett. sem var af-
burða skemmtileg og raunar
listræn danshljómsveit.
Hann tók við stjóm Lúðra-
sveitar Neskaupstaðar árið
1955 og segja má að síðan hafi
hann stjómað lúðrasveit hér
}>ótt skipt hafi verið um nafn
og meðlimi. Nú síðustu árin
hefur það verið Skólahljóm-
sveit Neskaupstaðar, skipuð
nemendum úr tónskólanum og
hefur hún farið víða og leikið
og allsstaðar við mjög góðan
orðstír. Um tíma stjómaði
Haraldur karlakór hér og
voru pá stundum haldnir sam-
eiginlegir tónleikar lúðrasveit-
arinnar og karlakórsins. Þessi
kór varð pó ekki langlífur og
var }>að sumpart vegna tíma-
skorts.
f stuttri minningargrein er
ekki hægt að minnast nema á
fátt eitt af áhugamálum og
störfum }>essa fjölgáfaða
manns.
Það sem mér fannst fyrst
og fremst einkennandi fyrir
hann var aðdáun hans og
elska á öllu }>ví sem fagurt
var. Þótt hljómlistin væri hans
hjartans mál var hann og
einnig unnandi fagurra bók-
mennta og málaralistar. Að
vísu hefi ég ekki }>ekkingu til
}>ess að dæma um djúpsæi
hans á J>essum sviðum. en
kvnni mín af honum voru næg
til }>ess að skynja ást hans á
fegurð }>essa og göfgi.
Eins og áður segir var
Haraldur fyrst og fremst ást-
mögur tónlistarinnar. Ungur
festi hann ást á henni, en hann
var aðeis 5 ára pegar hann fór
að leika á banjó.
Þegar hann fluttist með
foreldrum sínum frá fæðingar-
bæ sínum Vestmannaeyjum
til Reykjavíkur 8 ára gamall,
var hann orðinn leikinn á
mandolín og banjó og lék pá
og söng öðram til skemmtun-
ar.
Nú era hljómar mandólíns
og banjós }>agnaðir.
Hvellir og tærir tónar
trompetsins óma ekki framar.
Mjúkur taktsláttur stjóm-
andans seiðir ekki framar
fram samhljóma blásaranna.
Þakklát kveðjum við góðan
vin og velgjörðarmann, sem
veitti okkur svo margar
ánægjustundir og gaf okkur
svo oft innsýn í fegurð pá.
sem mest er, hljómlistina.
Söknuður okkar er mikill og
sár, en mestur pó hjá ástvin-
um hans, eiginkonu, bömum,
tengdabömum og bamaböm-
um.
Eiginkona hans. Gréta Þór-
arinsdóttir, var honum sam-
hentur og góður lífsföranaut-
ur. Heimili þeirra, að Þilju-
völlum 36. ber sambúð þeirra
og samstarfi fagurt vitni. Þar
er snyrtimennskan og smekk-
vísin einstök, jafnt utan húss,
sem innan.
Ég og fjölskylda mín vott-
um Grétu og öllum aðstand-
endum dýpstu samúð.
Stefán Þorleifsson
—O—
Fundum okkar Haralds
Guðmundssonar bar fyrst
saman á útmánuðum veturinn
1953. Tilefnið var aðkallandi.
Það Jmrfti að koma upp lúðra-
sveit, sem teldi pað verðugt
verkefni að vinna fyrir verk-
lýðshreyfinguna og Sósíalista-
flokkinn.
Um pær mundir æddu
stormar kalda stríðsins hvað
naprast um landið og }>jóðina.
Lúðrasveitir borgarinnar
höfðu stundum öðrum hnöpp-
um að hneppa en gegna kalli
verklýðsfélaganna }>egar }>eim
]á á liðsinni }>eirra.
Framkvæðið að stofnun
Lúðrasveitar Verkalýðsins
kom frá Stefáni ögmundssyni
og Haraldi Guðmundssyni, en
fundarstaður fyrirtækisins var