Austurland - 11.10.1984, Blaðsíða 1

AusturlandK
34. árgangur. Neskaupstað, 11. október 1984. 37. tölublað.
Sigfinnur Karlsson:
Kaupmáttaraukning er aðalkrafa
verkalýðshreyfingarinnar
Um þessar mundir er búið að
vera nokkurra daga verkfall hjá
opinberum starfsmönnum,
nokkurra vikna verkföll hjá
nokkrum félögum og flest félög
innan Verkamannasambands
íslands hafa sagt upp launalið-
um gildandi kjarasamninga, svo
að það er gefið mál, að mjög
mikil ókyrrð er á vinnumarkað-
inum.
Launafólk er nær einhuga
um, að forsendur hins hófsama
samnings frá því í vetur eru
brostnar með öllu.
Ríkisstjórnin
fékk tækifæri
Ríkisstjórnin nýtti ekki það
gullna tækifæri, sem launafólk
gaf henni, heldur hefur hún
þvert á móti kosið að slá á út-
rétta hönd samtaka þess.
Uppsögn launaliða gildandi
samninga hefur af ýmsum ráða-
mönnum verið túlkuð sem póli-
tísk atlaga að ríkisstjórninni, að
nú eigi að fara í hart í því skyni
að koma ríkisstjórninni frá
völdum. Petta er mikill mis-
skilningur eða kannski réttara
að kalla þetta útúrsnúning á
staðreyndum, því að baki upp-
sagnanna liggur réttmæt og
skiljanleg óánægja bæði vegna
þróunar mála frá því að kjara-
samningar voru samþykktir og
einnig uppsöfnuð óánægja, því
að æ betur er að koma í ljós út
á hvað stefna ríkisstjórnarinnar
gengur í sambandi við launa-
fólk.
Stórkostlegar
fjármunatilfærslur
Ríkisstjórn þessi, sem lét það
verða sitt fyrsta verk að ráðast
af fádæma hörku á kjör launa-
fólks og afnema samningsrétt
um ákveðinn tíma, hefur allt
frá fyrstu tíð haldið ótrauð
áfram á þeirri braut að dýpka
og útvíkka þá gjá, sem er á milli
ríkra og fátækra hér á landi.
Við sjáum stórkostlegar
fjármunatilfærslur frá launa-
fólki til þeirra betur stæðu í
þjóðfélaginu. Þetta sjáum við
daglega. Þeir ríku sjá sér fært
að reiða fram milljónir króna til
kaupa á lóðum og byggja ótrú-
leg stórhýsi, svo að eitthvað sé
nefnt. Á sama tíma blasir gjald-
þrot við mörgum alþýðuheimil-
um, verkafólk á vart lengur fyrir
nauðsynjavöru. Hvarvetna
blasa við sönn dæmi um versn-
andi stöðu þeirra, sem minnst
mega sín í þjóðfélaginu.
En ekki þykir ríkisstjórninni
nóg að gert að ráðast með bein-
um hætti á kjör Iaunafólks. Af
einhverjum óskiljanlegum
ástæðum þótti sérstök ástæða til
að vega að hinum öldruðu og
sjúku í landinu með þvf að
margfalda hlutdeild þessa fólks
í læknis- og lyfjakostnaði. Það
þarf enginn að vera í vafa um,
hverja þessar aðgerðir hitta
fyrir, en við hljótum hins vegar
að spyrja, hvaða hugarfar það
er, sem býr hér að baki.
Þolinmæðin þrotin
En segja má að eina samstaða
ríkisstjórnarinnar sé einmitt
fólgin í slíkum aðgerðum, sem
ég hef minnst á hér að framan,
að rýra á allan hátt kjör þeirra,
sem verst eru settir í þjóðfélag-
inu. Er nema von, að launafólk
sé óánægt? Er nema von, að þol-
inmæðina þrjóti og allt launa-
fólk snúist til varnar?
Við eigum því að berjast fyrir
því með öllum ráðum, að kaup-
máttur fólksins verði tryggður.
Við vitum, að kaupmátturinn
var keyrður niður á einu ári um
25 - 30%. Þetta tókst ríkis-
stjórninni með því að blekkja
almennt launafólk með verð-
bólgukjaftæði - forusta verka-
lýðsfélaganna og launafólk féll
meira og minna fyrir þessum
verðbólgutrúarbrögðum.
Auðvitað er mönnum ljóst,
að lítill vandi er að ná niður
verðbólgu með því að skera
miskunnarlaust niður launin, en
mönnum er líka ljóst, að aðgerð
þessi leysir ekki efnahagsvand-
ann til frambúðar. Þar þarf ann-
að og meira til.
Krafa utn
aukinn kaupmátt
Á formannafundi Verka-
mannasambands fslands, er
haldinn var í Reykjavík 19.
júní sl., var samþykkt að skora
á öll félög innan sambandsins að
segja upp launaliðum gildandi
samninga fyrir 1. ágúst, þannig
að þeir yrðu lausir 1. sept. sl.
Þetta gerðu flest félög, þó ekki
öll, tvö allstór félög, þar sem
framsóknarmenn eru í forystu,
sögðu ekki upp samningum.
Kröfugerð þessa sama fundar
var í aðalatriðum, að 5 lægstu
taxtarnir yrðu felldir niður,
þannig að 14. taxti yrði lág-
markstaxti, bil milli aldurs-
flokka yrði 3%, bil milli taxta
yrði 3.5% og niður í 2%, lág-
markskaup yrði kr. 14.000 og
tvöfalda kerfið yrði lagt niður
helst strax en til vara í áföngum.
Kröfur þessar má færa út á ann-
an hátt en fleiri krónur í umslag-
ið. Höfuðáhersla er lögð á auk-
Aðalfundur kjördæmisráðs
Alþýðubandalagsins í Austur-
landskjördæmi var haldinn um
síðustu helgi að Staðarborg í
Breiðdal. Var fundurinn vel
sóttur og líflegur og samþykktar
voru þar margar ályktanir, sem
birtar verða í næstu blöðum
AUSTURLANDS.
Fundarstjórar aðalfundarins
voru Björn Ágústsson, Egils-
stöðum, Þorgrímur Sigfússon,
Breiðdal og Magnús Stefáns-
son, Fáskrúðsfirði og fundarrit-
arar Margrét Óskarsdóttir,
Eskifirði og Björn Jónsson,
Reyðarfirði.
Sigurjón Bjarnason, formað-
ur kjördæmisráðsins, setti fund-
inn kl. 10 á laugardagsmorgun
með snjallri ræðu. Hann gerði
einnig grein fyrir störfum stjórn-
arinnar og lagði fram reikninga
kjördæmisráðsins. Guðmundur
Bjarnason lagði fram reikninga
AUSTURLANDS.
Margar merkar framsögu-
ræður voru haldnar á laugardag
um ýmis mál. Sigfinnur Karls-
son og Árni Þormóðsson höfðu
framsögu um Alþýðubandalag-
ið og verkalýðshreyfinguna,
Helgi Seljan um stjórnmálavið-
horfið, Hjörleifur Guttormsson
um sjávarútveg og fiskvinnslu,
Lárus Sigurðsson um landbún-
að, Ásgeir Magnússon um iðnað
og nálægð Austurlands við um-
heiminn og Sigurjón Bjarnason
um forvalsreglur.
Nefndir störfuðu á laugar-
dagskvöld og sunnudagsmorgun
inn kaupmátt frá því sem nú er
og að það, sem fæst út úr samn-
ingum, verði ekki tekið strax til
baka af ríkisstjórn, heldur verði
varanlegt.
Tekjuröskun
Tvöfalda kerfið veldur því-
líkri röskun á t. d. yfirvinnuá-
lagi, að álag á eftirvinnu í 10.
flokki er aðeins 20% miðað við
dagvinnu í stað 40%, sem gert
er ráð fyrir í samningum. Alvar-
leg hætta er á, að slíkt ástand
verði varanlegt, ef ekki eru
gerðar gagnráðstafanir. Nægir
þar að benda á reynsluna af
og álit þeirra afgreidd upp úr
hádegi. Síðan fóru fram kosn-
ingar og fundarslit voru kl. 15.
Forval
Samþykkt var tillaga að regl-
um fyrir forval Alþýðubanda-
lagsins í Austurlandskjördæmi
til skipunar framboðslista vegna
alþingiskosninga. Tillagan skal
síðan rædd í aðildarféiögunum
og reglurnar svo endanlega af-
greiddar á næsta fundi kjör-
dæmisráðsins.
Stofnun
verkalýðsmálaráðs
Stofnað var á fundinum
verkalýðsmálaráð AB á Austur-
landi, sem ætlað er fyrst og
fremst „að efla tengsl þeirra
flokksmanna, sem gegna trún-
aðarstörfum í hinni pólitísku og
faglegu hreyfingu".
Kosin var undirbúningsstjórn
verkalýðsmálaráðsins, sem
boða skal til aðalfundar þess á
árinu 1985. Stjórnina skipa:
Árni Þormóðsson, Neskaup-
stað, Sigfinnur Karlsson, Nes-
kaupstað, Margrét Óskarsdótt-
ir, Eskifirði, Helga Aðalsteins-
dóttir, Reyðarfirði og Eiríkur
Stefánsson, Fáskrúðsfirði.
Sigurjón Bjarnason
formaður
Stjórn kjördæmisráðsins er
þannig skipuð, að í henni eiga
sæti allir formenn aðildarfélag-
anna, sem nú eru 11 og þriggja
samningunum frá 1968, en þá
var eingöngu samið um hækkun
og vísitöluálag á dagvinnu.
Þetta átti að vera tímabundið
samkomulag.
Yfirvinna fór þá úr 60% niður
í 40% og næturvinnuálag úr
100% niður í 80%. Þetta hlutfall
hefur haldist síðan og ekki tekist
Framh. á 4. síðu.
manna framkvæmdanefnd, sem
kosin er á aðalfundi ár hvert.
Sigurjón Bjarnason, formaður
kjördæmisráðs AB.
Framkvæmdanefndin er
þannig skipuð: SigurjónBjarna-
son, Egilsstöðum, formaður,
Margrét Óskarsdóttir, Eskifirði
og Anna Þóra Pétursdóttir, Fá-
skrúðsfirði. Sigurjón og Mar-
grét voru bæði endurkosin, en
Anna Þóra kemur inn í stað
Stefaníu Stefánsdóttur, Nes-
kaupstað, sem ekki gaf kost á
sér til endurkjörs.
Endurskoðendur kjördæmis-
ráðsins eru Björn Ágústsson og
Kristinn Árnason, báðir á Egils-
stöðum.
Fundaraðstaða er góð í Stað-
arborg og margir fundarmanna
gistu í skólahúsinu í svefnpoka-
aðstöðu, en margir gistu einnig
á Hótel Bláfelli á Breiðdalsvík
og þar voru allir í veislufæði
fundardagana. Rómuðu fundar-
menn mjög hinar ágætu mót-
tökur og viðurgerning á Hótel
Bláfelli. B. S.
Þróttmikill fundur kjördæmisráðs AB