Birtingur - 01.12.1963, Blaðsíða 25
mistök, tjón, stöðnun, afturhvarf, ógöngur. En
jafnframt eygjum við hið heillandi og bjarta
„framlíf" (la Survie), sem okkur er heitið.
Hvað eigum við þá að gera til að öðlast þetta
„framlíf" (Survie), sem feður okkar hafa alltaf
óljóst trúað á? Við eigum einfaldlega að hlýða
þeim meginlögmálum, sem svo oft hefur verið
rætt um hér að framan. Er þá fyrst að forðast
einangrun, sem er ekki annað en burthvarf og
uppgjöf. Síðan skal minnzt meginreglu sannrar
heildarhyggju: í hverju sönnu sambandi er tekið
tillit til ólíkra eiginleika, en ekki reynt að jafna
þá. Enda þótt takmarkið sé sameiginlegt og geti
ekki orðið og eigi ekki að vera öðruvísi, þá
hvflir öll viðleitni á einstaklingnum, á þeim
möguleikum, sem með honum búa og hann nýtir
til Jiins ýtrasta. Okkur ber að leita „jarðaranda"
(un esprit de la terre) og hann finnum við, ef við
skipuleggjum leitina og beinum henni f æ rík-
ara mæli að manninum sjálfum. „Að vita í þvf
skyni að geta,“ segir T. de Chardin f stuttu máli,
„að geta í því skyni að framkvæma meira, að
framkvæma meira í því skyni að vera meira.
Með hvaða hætti getur slíkt orðið? Með þvf að
leggja stund á sanna menntastefnu (humanisme),
sönn vfsindi og samlyndi." Þetta eru fögur orð,
sem betur væri að menn tækju í eiginlegri,
upprunalegri merkingu þeirra í stað þess að
brosa að þeim því brosi lífsleiða og vantrúar,
sem slæmar bókmenntir hafa leitt í tízku nú á
tímum.
Markmiðið kemur nú skýrt fram, en Teilhard
de Chardin vill ekki gefa því nafn, þar eð hann
veit, að fákunnandi menn og smámunaseggir
mundu verða fljótir til að skipa honum í' flokk.
Hann nefnir þetta markmið einfaldlega
punktinn Omega.
Þetta skal nú skýrt frekar og leitazt við að sýna
fram á þá ströngu röksemdafærslu, sem leiðir að
þessum lyktum, Omega er hið yfirpersónulega
(hyper-personnel). Áður var getið um grundvall-
arlögmálið um samleitni, en Omega er einmitt
sú miðstöð samleitni, sem þróunin virðist hafa
stefnt að frá örófi alda, persónuleg miðstöð, sem
þegar var til. Þessi punktur hefur verið til áður,
því að sé um markmið að ræða, hlýtur raun-
veruleiki að hafa verið til alltaf, það er eilífur
raunveruleiki. Þessi punktur er einn, því að sé
Jjví svo farið, að þróunin vinni án afláts að því
að auðga ,,'hið innra“ á kostnað „hins ytra“,
auðga vitundina á kostnað fjöldans, getur endir
þeirrar þróunar ekki verið annar en fullkomin
vitund, takmörkuð við einn einstakling. T. de
Chardin segir: „Vizkan er afturhvarf til hins eina
upprunalega (l’Un primitif)" (Phen. humain).
Punkturinn Omega er algildur, því að „engin
ástæða gæti með réttu hvatt okkur til að stíga
hið minnsta skref fram á við, ef við vissum ckki,
að leiðin upp á við stefnir að einhverjum tindi,
sem lffið stígur ekki framar niður af. Hin eina
hugsanlega driffjöður þess lífs, sem einkennist
EIRTINGUR
23