Húsfreyjan - 01.04.1965, Blaðsíða 8

Kæru konur og sýslungar!
Mér finnst ég ekki mega sleppa svona
einstæðu tækifæri án þess að segja við
ykkur nokkur orð á ö ð r u m nótum.
Eitt af því dýrmætasta, sem við eigum,
eru minningarnar. Mér er skapi
næst að telja þær okkar mesta auð, þegar
ellin fer að mæða. Þó eru þær furðu sund-
urleitar. Sumum fylgir ávallt angan vors-
ins, aðrar bera fölva haustsins. Engu að
síður geta þær brosað til okkar eins og
stjörnur í skýjarofi. Og þær bregðast
aldrei ef við biðjum um návist þeirra.
I dag eruð þið að safna minningum.
Lækirnir hérna hvísla sín ljúflingslög,
við undirleik árinnar jötunefldu. Sá óður
minnir á lífið, hina eilífu hringrás. Bjark-
irnar blaðmörgu umhverfis ykkur og
blómin eru táknræn um þau frjó, sem
móðir jörð getur varðveitt við brjóst sitt.
hér á norðurslóðum, svo að á hverju vori
fæðast nýir einstaklingar, sem vaxa og
dafna, þrátt fyrir öll hretin, köld og nöp-
ur.
Á öllum öldum hafa það verið þið kon-
umar, sem b e z t hafa skilið og af m e s t r i
mildi farið höndum um þessi frjó, þessa
ungu einstaklinga meðan þeir þörfnuðust
mestu hjálparinnar í hvaða mynd, sem
þeir hafa birzt. í baráttu þjóðarinnar í
ellefu hundruð ár verður konunum aldrei
þakkað eins og skyldi sá þáttur og þær
fórnir, sem þær hafa fært til blessunar
þessum nýgræðingum. Og það er víst, að
allt að þessu hefur við hvílu íslenzkra
barna verið sunginn sá óður, sem fegurst
hefur ómað og mestan styrk veitti þeim
á torsóttum leiðum og oft í tvísýnni bar-
áttu á liðnum öldum við eld og ísa og er-
lenda kúgara. Það er líka táknrænt, hve
mörg skáld hafa ort sín fegurstu ljóð til
mæðra sinna og kvenna. Öll munum við
játningu Arnar Arnars: „Móðir mín mild-
in þín, grát og gleði skildi.“ Það virðist
því auðsætt, að mesta hamingja lífsins er
að unna og finna endursvar. Sú orka er
svo máttug, að jafnvel hatrið stenzt hana
ekki. Hún e i n getur brætt hjartans ís,
sem er öllum hafís ægilegri.
Norska skáldið Ibsen lýsir þessu af
djúpum skilningi, þegar hann lætur Þor-
geir í Vík, hetjuna hugprúðu, hætta við
áform sitt, þá er hann ætlaði að hefna sín
á enska harðstjóranum, sem eitt sinn
sökkti fleytunni hans, með lífsbjörginni
allri handa vinunum heima. Nú var stund
hefndarinnar komin. Þorgeir hafði boð-
ið honum, ásamt konu hans og dóttur, að
koma niður í bátinn sinn, þegar skip hans
var að farast. Svo tók hann stefnuna á
blindskerið, þar sem brotsjóarnir æddu,
reis á fætur og mælti með þrumuröddu:
„Þekkir þú mig ekki? Ég er Þorgeir í Vík.“
Þ á mundi brezki harðstjórinn allt og
vissi, hvað Þorgeir ætlaðist fyrir. Hann
lét fallast niður í bátinn ásamt konu sinni.
En lítil dóttir þeirra fórnaði höndum og
kastaði sér í fang Þorgeirs. Og á sömu
stundu og hann tók um arma hennar,
hvarf harkan úr svipnum og í hug hans
kom minningin um dótturina ljúfu með
Ijósu lokkana, þar sem hann kvaddi hana
hinztu kveðju í vöggunni heima. Þá lagði
hann af stað til að sækja lífsbjörgina yfir
hafið, þar sem óvinirnir héldu vörð. Nú
var það minningin um h a n a — og hún
e i n , — sem á síðustu stund gat breytt
áætlun hans og forðað honum frá að
fremja glæp.
Slíkar minningar hafa gert og munu
alltaf gera kraftaverk. Þ a ð a n streymir
sá máttugi varmi — hið unaðsríka endur-
svar —, sem við öll þráum. —
Ætti ég eina ósk ykkur til handa væri
hún sú, að þegar m e s t á reynir eftir
erfiða daga eða andvökunætur, verði þó
aldrei svo myrkt, að þessi minninga-
varmi megni ekki samt að veita yl og
birtu og frið inn í hug ykkar. Þann auð
hygg ég beztan hérna megin grafar.
Einhvern tíma í nótt vona ég að farar-
stjórinn skili ykkur heim aftur öllum með
tölu heilum og glöðum. Á þann hátt, og
á þann e i n a hátt, enda líka bezt öll
ferðalög.
Teodór Gunnlaugsson
frá Bjarmalandi.
6
HÚSFREYJAN