Húsfreyjan - 01.10.1967, Page 40

Vísnarabb
Fyrir rúmum úratug, sennilega af ein-
liverju tilefni, sem ég man ekki lengur,
datt mér í lmg að rifja upp gamlar vístir,
húsganga og lausavísur sem ég læ.rði í
æsku, 'en liafði varla leitt hugaritl að síð-
an.
fig tók lilað á vinnuborði mínu og lirip-
aði niður upphöf Jieirra vísna, sem ég kom
fyrir mig þá í svipinn. Þau urðu um
þrjátíu og Jiótti mér |>að allnokkuð; gerði
varla ráð fyrir að sinna því meira.
En J)að fór á annan veg. Þessir upp-
vakningar mínir, sem margir hverjir höfðu
varla komizt á blað fyrr, virtust kunna J)ví
býsna vel og bafa ekki látið mig í friði
síðan.
Ég fór að bera vísurnar undir aðra,
spvrja um þær og leita eftir því sem mig
vantaði í sumar þeirra. Þá kom )>að upp
úr kafinu að fólk kannaðist yfirleitt ekki
við þær, jafnvel elztu menn höfðu aldrei
lieyrt þær. Þetta kom mér á óvart, því í
æsku vandist ég J)ví að geta snúið mér
til hvers sem var á heimilinu og spyrja
livort ég liefði vísuna rétta, eða hvernig
liún byrjaði, alltaf voru til svör við |>ví.
Vísurnar voru liluti af önn og lífi dags-
ins, bamagælur, minnisatriði, siðaboð,
glettingar, og svo kváðumst við á, gat J)á
jafnvel lotan staðið dögum saman, ef ekki
Jiraut vísur. Það var góð upprifjun og
átylla til að næla sér í fleiri. Krakkarnir
fóru til þeirra eldri að sækja sér vístir,
Jiau þurftu á þeim að halda í leiknum,
þetta varð margri vísunni til lífs, sem ann-
ars befði horfið.
Vísurnar voru notaðar. Daglega gáfust
mörg tækifæri að rifja upp vísu. Barni
losnaði skóþvengur, en vildi lielzt koma
sér undan lagfæringu; J)á kunni fóstran
svo skemmtilega vísu, að J>að taldi ekki
eftir sér töfina frá leik:
Liggur illa á litlum dreng
lætur liann eins og k jóinn
getur enginn gefið þveng
garminum í skóinn?
Þegar kom að J>ví að setjast á skólabekk,
við eldbúsborðið lieima, var tilsögnin oft
í ljóðum, svo hún festist betur í minni og
væri tekið meira mark á henni:
Skrifaðu bæði skýrt og rétt
svo skötnum J>yki snilli,
orðin standa eiga J)étt
en þó bil á milli.
Þínum penna J)ú svo lialt
þrír að gómar stilli
stafina liréina skrifa skalt
og skilja vel á milli.
Og þau yngstu böfðu ckki um annað að
velja, en að flýja á náðir svefnsins frá
vögguvísunni góðu, sem oft var þrauta-
lending:
Við skulum ekki bafa liátt
bér er margt að ugga
eg bef heyrt í alla nátt
andardrátt á glugga.
Því er ekki að leyna, að það var ekki
alltaf gaman að vísnasönglinu, stundum
var )>að næstum eins leitt og verstu simfó-
níur í biluðu útvarpstæki. En J)að bafði
sína þýðingu, og margt af því lætur enn
bb'tt í eyrum. Án J>essara söngva befði
þögnin oft orðið J)ung.
Stundum þungbær Jiögnin er
þrautalífs á vciku,
en alltal’ lifnar yfir mér
ef ég raula stöku. HBB.
34
IIÚSFREYJAN