Austurland - 23.12.1997, Blaðsíða 29
Jól 1997
29
séð hvort það var loðið, eða
hvort það var hvelja á því. Ef það
hefur verið loðið var það mjög
snöggt, en ég hallast að því að
það hafi verið hvelja, því við
fórum í land og að þeim stað, þar
sem það hafði legið í bæli, en
það var eins og það væri slepja í
bælinu. Það var saur eftir það
þarna, og hann var mjög þara-
kenndur.
Við lágum þama fram á næsta
dag, þar til lygndi, og höfðum
gætur á umhverfinu, en urðum
aldrei varir við neitt aftur.“
Endurbirt í Morgunblaðinu 5. júní
1983. Einnig í tímaritinu Hulinn heim-
ur, 1 (3),
þvengmjó en undarlega löng.“
Eftir Guðbjörgu Guðmundsdóttur.
Þjóðs. Sigf. Sigf. 2. útg., 4. bittdi, bls.
121.
Úr Seyðisfírði
Fjarðaralda: Árið 1911 urðu
menn varir við furðuleg óþekkt
dýr í þorpunum tveimur í Seyðis-
firði: Fjarðaröldu og Vestdals-
eyri, er sumir álitu vera otra.
Fyrsta atvikið átti sér stað 15.
janúar 1911. Þá var Sigfús Sig-
fússon (skrásetjarinn) að kenna
börnum í húsi Einars Long
Jóhannessonar á Oldunni.
Jónína
með opinn hníf í hendi, og
hlaupið í kringum húsið, en sá
ekkert, enda var myrkt.
Tveimur dögum síðar, eða 17.
janúar, var Karl Kristjánsson í
Skaftabæ, drengur á níunda ári
sendur ofan í hús Jörgensens
bakara. „Þegar hann kom ofan
hjá Glasgow, geymsluhúsi Þór-
arins kaupmanns Guðmundsson-
ar, segist hann hafa séð dýr á
stærð við hund, koma upp úr
sjónum á götuna til sín. Hann
vissi eigi neitt að óttast, því að
þetta var líkt hundi að stærð, og
bíður við. Þetta dýr var með
langt skott, reist
að aftan
bls
1988,
upp, og
m e ð
sperrt
eyru.
Úr Loðmundarfirði
Sævarendi: „Einar bóndi að
Sævarenda í Loðmundarfirði
föndraði við smíði einn frammi í
bæ; það var um bjart vetrar-
kvöld. Hann varð þá var við
ókyrrleik úti. Hann hrökk inn og
bað menn að forðast að hnýsast
út. Þorfinnur Þórðarson, þess er
þar hafði búið, gekk samt út og
austur fyrir bæinn, og kallaði
upp. Kom þá skepna í ljós, sem
hafði verið bakvið bæinn og
sneri hún til sævar. Hún var
framlág, með hnöttóttan, snubb-
óttan haus. Hún hljóp eigi, en tók
stökk eftir stökk. Guðbjörg segir
að skepnan hafi verið að teygja
sig upp í glugga á baðstofuþekj-
unni, sem er austan á, og orðið
kona
hans ætlaði út um kvöldið að
sækja skinn. Heyrði Sigfús hana
opna útidyrnar og ávarpa
einhvem með undarlegum
orðum, en síðan hörfaði hún inn
aftur og var sýnilega brugðið.
Hún lýsti þessu svo:
„...þegar ég kom út úr
skúrnum, sá ég kolsvarta þúst
koma eftir veginum, svo sem
hún kæmi úr lóninu, og stefna á
mig. Eg hélt það fyrst vera mann,
en sá svo að það var dýr, mjög
dökkt að lit, breitt að framan,
ólíkt nokkurri kind eða hundi.
Það glápti á mig grimmdarlega,
sem það vildi ráða á mig, og því
hörfaði ég inn“
Sigfús segist hafa snarast út.
er
skrýtinn hund-
ur“, hugsar hann, og
þrífur í bak dýrinu, og
fannst það blautt og hart, og
sýnist vera skeljar á því. Þá kom
kveita í hann, svo hann hleypur
af stað. Dýrið glefsar þá í hæl
honum, og klippti aftan af skón-
um það sem nam og þvengi, og
hélt með því skónum. Strákur
snýst að því, og hrifsar af því
skóinn, og hefur undan á hlaup-
inu í húsið, bæði hræddur og
móður, og gat nær ekkert sagt
fyrst í stað.“
„Olöf systir hans, 16 ára að
aldri, harðger stúlka, var hjá
Jörgensen, og var hún þá látin
fylgja Karli heim. Þegar þau
komu á sama stað hjá Glasgow,
er dýrið þar fyrir þeim. Karl
skýst framhjá því, en það snýr að
Sfarísfólk söluskála QLÍS í Reskaupsfað óskar
Rorðíirðingum glcðilcgra jóla
°9íar5a2ls Komandi árs.
Söluskáli
Þöhhum ánasgjuleg viðshipfi
á árinu sem er að líða
Söluskáli Qlís Rcskaupsfað
Ólöfu og rís á afturfætur, slær
framlöppum fyrir brjóst henni og
fellir hana, en bítur þó eigi.
Heyrist henni þá sem urr-úlgur í
því. Hún barði það af sér með
höndum og fótum, uns hún
komst á fætur. Stappaði hún þá
fótunum frammi fyrir því, og
veifaði höndunum. Þá kom
hundur frá Framtíðarbúðinni.
Þegar hann sá dýrið hengdi hann
skottið og flúði upp í fjörð. En
dýrið sleppti Ólöfu og hvarf að
sjónum, og - að hún hélt - í hann.
Náði hún þá bróður sínum. Fóru
þau heim og sögðu sínar farir
ekki sléttar. Elís bróðir Ólafar
fylgdi henni heim í Jörgensens-
hús. Sást þá ei dýrið, en förin sá-
ust eftir það.. Förin líktust hunds-
förum, en voru þó miklu lengri,
svo sem væru þau eftir ilfeta.
Heita mátti að þeim systkin-
um bæri saman um stærð dýrs-
ins, en eigi að sama skapi um
hárbragð. Ólöfu fannst dýrið
ekki mjög loðið, og líkt sel í
háralagi, en rennvott. Hún sagði
að það hefði haft nærri meðal-
manns hæð, er það reistist á
afturfætur.“ (Sögn þeirra systkina).
Vestdalseyri: „Haustið 1911,
í september, sá Einar, sonur
Sigurðar Jónssonar útvegsbónda
á Vestdalseyri, dýr eitt hlaupa
þar aftur og fram í fjörunni,
nærri húsdyrum þeirra, eða svo
sem teigshæð frá. „Þetta er undar-
legur hundur“, hugsar Einar,
„svona gildvaxinn fyrir að sjá,
loðinn og hlutfallslega digur fram-
an við afturhlutann, svona lágir
og digrir fætur og síður kviður.
Nei, þvílíkan hund hefi ég aldrei
fyrr séð. Hann er víst ofan úr
Héraði.“ Svona kvaðst hann hafa
hugsað og gengið heim.
„Ámi bróðir Einars, nokkm
yngri, var að leita kúa um þetta
leyti, innar nokkuð, á Steðja- eða
Háubökkum. Mætir hann þá dýri
á veginum, eins í hátt. Það var
ærið ferðmikið og grimmilegt,
svo sem það vildi ráða á hann.
Hálfrökkvað var, og sýndist
honum það miklu þreknara, lág-
fættara og kviðsíðara en hundur.
Efldur hundur var með Árna, og
atti hann honum á dýrið. Hrökk
það ofan í bakkann og hvutti á
eftir og Árni síðastur. Þar hvarf
það í sjóinn." (Sögn Áma sjálfs)
„Þessi dýr, sem sáust á
Eyrinni og Öldunni, virtust öll
sömu tegundar. Er það eigi ólík-
legt að þetta sé allt sama og fjöm-
labbi, og hann sama og sæotur,
þótt lýsingar virðist ólíkar eftir
því sem á stendur.“
„Jón skósmiður, Lúðvíksson
Kemps, hafði verið utan. Eg
færði þetta í tal við hann allt
saman. Hann kvað mitt álit vera
rétt, að þetta hefðu allt verið
otrar. Kvaðst hann hafa séð einn
á Vestdalseyri, alveg eins og út-
lendir otrar séu. „Þeir em á borð
við stóran hund, en miklu bak-
breiðari og þéttlegri framan,
svartir, loðnir og þétthærðir.
Þegar þeir ganga slást afturfætur
saman og á mis, og getur slóð
eftir þá sýnst sem eftir einn fót.“
Mér dettur í hug, að af þessu geti
þeir líka sýnst sem sligaðir að
aftan.“
Þjóðsögur Sigfúsar Sigfússonar,
IV. bindi, bls. 107-110.
Úr Mjóafirði
„Á Rima í Mjóafirði segja
menn að fjömlalli hafi iðulega
gengið á land og snuðrað um
fjörur, og enda heirn að bæjum
Haga og Rima. Þeir sem nú búa á
Rima (1921), segja að hann hafi
haldið þar til um tíma á milli
bæjanna, seint á vetri. Loks hvarf
hann og sást eigi. Þá var það
löngu síðar, að þar í fremra bæjar-
læknum, upp undir brekkunni
vestur frá Rima, fannst beina-
grind úr dýri, sem hafði farið þar
niður um snjóloft, og að menn
hugðu soltið í hel, því djúpt var
undir. Sum af þeim beinum hafði
fólkið til sýnis, og kom öllum sam-
an um það, að þau væru líkust
hundsbeinum, og þó miklu gildari.
Maður einn var á veiðum eða
á gangi með byssu utarlega á
norðurströnd Mjóafjarðar, og
kom að þröngum og djúpum vogi.
Hann stansaði þar, horfði ofan í
voginn og gætti að því hvort
hann sæi fugl eða sel. Það varð
eigi. En aftur á móti sá hann dýr
synda út úr vognum. Hefir því
verið lýst að mestu eða öllu leyti
eins og dýrum þeim, sem nefnd
voru hér á undan, svo að auðséð
er, að það hefir verið sams konar
dýr. Ekki áræddi maðurinn að
skjóta á það, eða varð of seinn
áður en það stakk sér.“
Þjóðs. Sigf. Sigf., 2. útg., 4. bindi,
bls. 111-112.
Af Vattarnesi
Vattarnes: í bókinni Manna-
mál, sem Þórarinn Grímsson
Víkingur hefur fært í letur, eru
nokkrar sagnir af furðudýrum,
sem Ulfar Kjartansson bóndi í
ósm vimmviNUM
OKKAR 6imm JÓIA
06 fARSÆLS KOMANVIÁKS
PÖKKUM 1/IVSKIPTINÁ ÁRINU
SEMERAÐ LÍÐA
INNRÖMMUN OG SPEGLAGERÐ
KJARNARÁSI6 - 700 EGILSSTAÐIR