Austurland - 29.01.1998, Page 7

FIMMTUDAGUR 29 JANÚAR 1998
7
Erlendir starfsmenn vlrðast
una sér vel á landsbyggðinni
Flóra farandverkafólks liefur í áranna rás veriö fjölskráðug í
Síldarvinnslunni hf í Neskaupstað. Þegar best lét vann þar fólk
af 14 eða 15 þjóðernum. Núna ber mest á fólki frá Austur-
Evrópu, Póllandi, Tékklandi, Rúmeníu, Búlgaríu, Rússlandi og
Albaníu og eru Pólverjar sem fyrr fjölmennastir. Ljósm. Eg.
Af samantekt félagsmála-
ráðuneytisins um útgefin og
framlengd atvinnuleyfi á landinu
síðustu þrjú ár má ráða að erl-
endir starfsmenn uni frekar dvöl
sinni á landsbyggðinni en í
Reykjavík. Þetta kemur í ljós
þegar talinn er saman fjöldi
framlengdra atvinnuleyfa, en á
hitt ber að líta að hlutfallslega
flestir erlendir starfsmenn koma
til starfa í Reykjavík en stoppa
þar skemur en þeir sem fara á
landsbyggðina og oftar en ekki
er þar um tæknimenntað eða
sérhæft starfsfólk að ræða.
Atvinnuleyfum er skipt í
nokkra flokka en aðallega er sótt
um tímabundið atvinnuleyfi,
sem þýðir að atvinnurekendur
sækja um atvinnuleyfi fyrir
starfsmenn sem þeir fá utan
EES. Obundið atvinnuleyfí er
svo leyfi, veitt útlendingum, til
að vinna á Islandi, hafi þeir starf-
að hér og haft lögheimili í þrjú
ár, svonefnt grænt kort. Nýtt
atvinnuleyfi er ekki veitt fyrr en
ljóst er að Islendingur er ekki
tiltækur til starfans. Þetta er
nokkuð skondið orðalag. A sama
tíma og þúsundir ganga atvinnu-
lausar er ekki hægt að tala um að
menn séu ekki tiltækir. Hið rétt
er að í lang flestum tilvikum er
sótt um leyfi til að ráða útlend-
inga í fiskvinnu, sem Islendingar
fást ekki til að vinna.
Atvinnuleyfum fer verulega
fjölgandi. Arið 1995 voru ný
leyfi 361 en í fyrra voru þau 875.
Framlengd atvinnuleyfi voru
árið 1995, 377, en 465 árið 1997.
Alls voru veitt 1172 atvinnuleyfi
árið 1995 en þau voru 1560 í
fyrra. Hafa ber í huga að hér er
aðeins um að ræða atvinnuleyfi
til þeirra sem koma frá löndum
utan Evrópska efnahagssvæðis-
ins. Hvað margir útlendingar frá
EES löndum starfa hérlendis eru
engar tölur til um.
Sem fyrr hafa Pólverjar
algjöra sérstöðu í þessum efnum
og hefur svo verið undanfarin ár.
I fyrra voru veitt samtals 642
leyfi til Pólverja en hliðstæð tala
fyrir árið 1996 var 395. Flest
óbundin leyfi á síðasta ári voru
veitt Pólverjum og þeir voru líka
flestir þegar sótt var um
framlengingu leyfa. Filipps-
eyingar eru í öðru sæti og í
þriðja sæti Tælendingar. Fisk-
vinnslan tekur mest til sín af
þessum starfsmönnum. Arið
1995 voru veitt 130 leyfi til
fiskvinnslunnar, en þau voru 401
í fyrra. Veruleg aukning hefur
orðið á veittum leyfum til
verslunar- og þjónustustarfa og
einnig hefur þjálfurum og leik-
mönnum í hinum ýmsu íþrótta-
greinum fjölgað verulega. I fyrra
voru synjanir samtals 307, þar af
var sama atvinnurekanda synjað
um leyfi til að ráða 239
útlendinga til landsins. Synjanir
voru hins vegar aðeins 39 árið
1996.
í fyrra voru veitt leyfi fyrir 66
útlendinga til starfa á fimm
stöðum á Austurlandi. Flest á
Hornafjörð, 25, sem má rekja til
komu flóttamanna þangað, næst
flest til Neskaupstaðar, 18, til
Eskifjarðar 12 og 11 til
Stöðvarfjarðar. Árið 1995 voru
þessi leyfi 28 og 53 árið 1996.
Utlendingarnir virðast una sér
best í Neskaupstað ef marka má
framlengingu atvinnuleyfa því
þar sóttu 12 um framlengingu í
fyrra en aðeins 3 á einum öðrum
stað.
Upp til hópa eru atvinnu-
rekendur ánægðir með þetta
erlenda starfsfólk. Pólverjarnir
hafa þótt sérstaklega vinnusamir
og traustir, svo og Tékkarnir, en
þeim hefur farið fjölgandi
undanfarið.
Vangaveltur
Aðalbjörn Sigurðsson veltir fyrir sér liugsanlegri
markaðsstefnu íslenskra sjónvarpsstöðva.
Um daginn sat ég og var að
horfa á sjónvarpið einu sinni
sem oftar. Það er auðvitað ljóst
að ég sest ekki niður og skrifa
vangaveltur í hver sinn sem það
gerist, enda væri þá líklega
ekkert annað í Austurlandi
heldur en vangaveltur um hina
og þessa dagskrárliði sjónvarps-
stöðvanna frá undirrituðum.
Auðvitað þarf eitthvað sérstakt
að birtast á skjánum sem gerir
það að verkum að mér finnist ég
knúinn til að setjast niður og
setja nokkur orð á blað.
Það var nákvæmlega þetta
sem gerðist á dögunum og það
sem birtist á skjánum í þetta
skiptið var auglýsing frá Stöð 2
þar sem nýir framhaldsþættir í
febrúarmánuði voru kynntir. Um
tvær seríur var að ræða, báðar
íslenskum sjónvarpsáhorfendum
mjög vel kunnar, þ.e. The Simp-
sons og The X-Files. Ég verð að
segja að ég dáist að elju þeirra
Stöðvar 2 manna við að leita
uppi skemmtilega framhalds-
þætti og einnig verð ég að segja
að sú leið í að velja þætti sem
þeir virðast hafa valið sér er
mjög skemmtileg. Þama á ég við
að láta RUV prufukeyra þættina
fyrir sig og kaupa sjónvarps-
réttinn ef einhver nennir að
setjast niður fyrir framan hina
gamalgrónu stöð og horfa. Þann-
ig hafa þeir hjá Stöð 2 náð í stolt
RUV til margra ára, Enska bolt-
ann (þó án þess að kaupa Bjama
Fel með sem þýðir að hann situr
eftir með sárt ennið og kynnir
þýska boltann) ásamt áðumefnd-
um þáttum og sjálfsagt eitthvað
fleira þó ekkert komi upp í hug-
ann í augnablikinu. Nú er bara
að bíða og sjá hvort Stöð 2 haldi
áfram uppteknum hætti og kaupi
sjónvarpsréttinn af Fraiser og
Star Trek, þá tvo þætti í RUV
sem ég nenni ennþá að horfa á.
Ef slíkt gerðist myndi það þýða
að sú sjónvarpsstöð væri að
mestu útlokuð úr mínu lífl nema
ef ske kynni að ég kveikti til að
sjá fréttir, sem er (sem betur fer
fyrir RUV) einn af fáum dag-
skrárliðum sem leyfilegt er að
hafa á báðum stöðvum ennþá.
En það sem ég var að velta
fyrir mér er hvers vegna RUV
notfæri sér þessa stefnu Stöðvar
2 ekki, þ.e. hafi samband við
sjónvarpsstöðvar úti í heimi og
segi einfaldlega: „Við viljum fá
að sýna ákveðinn þátt sem þið
búið til. Við viljum hinsvegar
ekkert borga fyrir hann EN ef
einhver nennir að horfa á þáttinn
ábyrgjumst við að hin sjónvarps-
stöðin á Islandi, Stöð 2, muni
fljótlega hafa samband við
ykkur og bjóða stórfé í sjón-
varpsréttin á honum“. Þetta hlyti
fyrir ýmsar sjónvarpsstöðvar úti
í heima að vera nokkuð freist-
andi og þýddi að RUV gæti boð-
ið upp á nýjar seríur oftar en gert
er í dag. Þetta á einnig við
íþróttaviðburði því að þó fæstar
fótboltabullumar nenni að horfa
á þýska boltann sem RUV hefur
sett Bjama Fel í að markaðssetja
til að hafa eitthvað fyrir karl-
angan að gera, þá hefur betur
gengið með Formula 1 kapp-
aksturinn. Nú er bara spuming
hvort Stöð 2 kaupi sýningarrétt-
inn á honum líka eftir að RUV er
búið að búa til áhorfendahóp að
íþróttinni.
En RUV hefur fleiri mögu-
leika. Þeir gætu t.d. í fram-
haldinu farið að auglýsa sig eitt-
hvað á þessa leið; „Alltaf ný og
fersk“ en Stöð 2 héldi áfram að
auglýsa; „Við tryggjum góða
dagskrá" með viðbótinni;
„margreynt hjá tilraunastöð
Stöðvar 2, RUV“.
Sendibréf úr borginni
Inn um bréfalúguna kemur til
mín umslag, fundargögn bæjar-
stjórnar. Þessi pakki kemur í
hverjum mánuði. Úr þessum
gögnum fæ ég, útlægur náms-
maðurinn, upplýsingar um heima-
bæinn minn. Þetta er þjónusta
sem nýja sameinaða sveitarfél-
agið mitt verður að bjóða upp á.
Á bæjarráðsfundi þann 30.
desember kom fram sú tillaga að
byggja veg milli Víðimýrar og
Blómsturvalla. Þar sem áður
voru fjárhús og kindumar léku
við hvum sinn fingur. Sú tillaga
um vegatengingu þama á milli er
ekki ný af nálinni. Svipaðar hug-
myndir komu fram á síðasta
áratug. Þá var vilji íbúanna að
ekki yrði ráðist í slíkar fram-
kvæmdir. Ekki þekki ég vilja
íbúanna til málsins í dag.
Hvers vegna þessi hugmynd
kemur upp er mér hulinn ráð-
gáta. Ég hef heyrt að þetta gæti
létt umferðarþunga af öðrum
götum bæjarins. Þá er sérstak-
lega nefnt ófremdarástand það
sem hefur skapast við Þiljuvelli.
Það ástand stafar af skorti á bfla-
stæðum. Mér er spum hvort ekki
væri ódýrara fyrir bæinn að
leysa bílastæðavanda
Þiljuvellinga og leyfa gilinu að
vera í friði.
Þessi hugmynd um vegalagn-
ingu er ekki í samræmi við nú-
tímahugmyndir um íbúðargötur
og náttúmvemd. Það hefur verið
kvartað undan göngubrúnni sem
liggur þar yfir Kirkjubólslækinn.
Hún þykir ótraust. Væri ekki
nær að lagfæra göngubrúna
heldur en að byggja veg yfir
þetta gil. Ódýrara og umhverfis-
vænna.
Þegar ég var snáði lék ég mér
á götum Neskaupstaðar, á Mela-
götunni. Núna er það óðsmanns
æði fyrir fólk að vera úti á miðri
götu. Umferðarhraðinn er slíkur
að það er stórhættulegt. Það er
Guðsmildi að ekki hafa orðið
fleiri slys, en raun ber vitni. Þó
greinilega sé merktur 35 km.
hámarkshraði í Miðbænum,
Miðstræti, Melagötu og víðar,
keyra menn þessar götur á
slíkum hraða að einna helst gæti
maður trúað að þeir væru í
kappakstri. Þetta gera menn í
trausti þess að lögreglan geri
ekki neitt.
Höfum hugfast að umferðar-
þungi er ekki í Neskaupstað
nema nokkra klukkutíma á dag. í
kringum hádegið og svo á þeim
tímum þegar fólk fer úr og í
vinnu.
Höfum hugfast að við flestar
götur bæjarins býr fólk.
Kveðjur úr útlegðinni