Austurland - 12.02.1998, Blaðsíða 6
6
FIMMTUDAGUR 12. FEBRÚAR 1998
Mikill kraftur í starfsemi Rauða Krossins
Segir Óskar S. Jónsson, ný ráðinn svæðisfulltrúi
Um áramót tók til starfa hjá Rauða Krossi Islands Óskar S.
Jónsson sem svœðisfulltrúi Rauða krossins á Austurlandi. Eins og
flestir vita þá vinna fjölmargir sjálfboðaliðar samtakanna mjög
óeigingjarnt starf, oft þegar mest á reynir. Hinsvegar er nýlunda að
launaður starfsmaður sé staðsettur hér á Austurlandi og því lék
okkur hér hjá blaðinu forvitni á að vita hver hinn nýi starfsmaður
vœri, í hverju starfhans vœrifólgið o.s.frv.
Blaðamaður Austurlands hitti Óskar á kaffistofu Austurlands í
Brennu á dögunum og yfirheyrði hann.
Bakgrunnur
Ég hef verið að sýsla ýmislegt
áður en ég hóf störf hér. Ég hef
t.d. verið að vinna mikið innan
Slysavamarfélagsins, starfað við
æfingarbúðir í Hamraborg 3
sumur, unnið á skíðasvæðinu í
Oddsskarði á veturna ásamt því
að reyna að koma mér upp
einhverri menntun. Þó er ég ekki
orðinn full lærður ennþá. Ég er á
tæknibraut og stefni á að klára
það nám fljótlega. Ég er reyndar
ekki algerlega ókunnugur starf-
inu innan Rauða krossins. Ég er
t.d. menntaður vettvangsstjóri
frá Almannavörnum ríkisins og
þar lærir maður skipulag al-
mannavarna, þar á meðal upp-
byggingu fjölda- og félagslegs
hjálparstarfs. Síðan hef ég
kynnst starfi Rauða krossins á
þeim ferðalögum sem ég hef
farið Ég hef ferðast nokkuð
mikið, m.a. til Afríku þar sem ég
kynntist aðeins starfsemi sam-
takanna þar hjá félaga mínum
sem var sjálfboðaliði í Zim-
babwe. Einnig hef ég séð ýmis-
legt sem samtökin hafa verið að
gera í öðrum ferðalögum mínum
víðsvegar um heiminn. Ég hef
sem sé séð ýmislegt og þekki
aðstæður víða í veröldinni sem
er auðvitað góð reynsla.
Starfíð.
Ég hef verið að koma mér
fyrir og koma mér inn í öll þau
mál sem ég þarf að þekkja en í
fljótu bragði sýnist mér að
starfið felist í að halda þeim 11
deildum Rauða krossins hér á
Austurlandi saman, bæta sam-
vinnu milli þeirra og að koma af
stað nýjum verkefnum. Einnig
hjálpa ég þeim við þau verkefni
sem eru fyrir, aðstoða við dag-
legan rekstur og sinni þeim mál-
um almennt sem Rauði krossinn
er að vinna að á hverjum tíma-
punkti fyrir sig. Þar má t.d. nefna
neyðarvarnir sem er fjöldahjálp
og félagslegt hjálparstarf þegar
einhver vá steðjar að. Á ýmsum
stöðum þarf að endurskoða
aðeins þetta neyðarvarnarskip-
ulag að einhverju leyti og ég
held að það fari einmitt dálítill
tími í það til að byrja með.
Svo stendur Rauði Krossinn
fyrir almennri skyndihjálpar-
fræðslu fyrir allan almenning og
það er þáttur sem alltaf er verið
að vinna. Það er von mín að
hægt verði að auka þekkingu
manna á því sviði en það verður
gert með þeim hætti að
leiðbeinendur héðan af Austur-
landi munu sjá um það. Ég mun
hinsvegar aðstoða við að skipu-
leggja námskeiðin og reyni að
finna hvar þörfin er. Ég er t.d. að
kanna hvernig skyndihjálpar-
fræðslu er háttað í skólum en þar
er mjög misjafnt hvernig að
henni er staðið. Á mörgum
stöðum er mjög gott ástand og
þó nokkur fræðsla um skyndi-
hjálp. Annarsstaðar er þetta lítið
og þá reynum við að bregðast
við því.
Reyndar held ég að ástandið
sé nokkuð gott á flestum stöð-
um. Það þarf í versta falli
kannski að ýta aðeins við mönn-
um. Menn hafa kannski stoppað
í ákveðnum verkefnum og það
þarf einhvern utanaðkomandi til
að koma þeim í gang aftur, kippa
vandamálunum í lag og halda
áfram. En almennt gengur starf-
semin mjög vel. Töluvert sam-
starf er milli deilda hér fyrir
Austan og menn halda sína
samráðsfundi og tala saman. En
þó hefur verið svolítil lægð í
starfinu sumsstaðar og því nauð-
synlegt að koma því betur af stað.
Er þetta ekki mjög huglœgt
starf sem veltur mikið á þér
sjálfum?
Já og nei. Best er að hug-
myndir kvikni hjá deildunum
sjálfum, þ.e. í grasrótinni. Það er
það sem við viljum sjá að gerist.
I framhaldi af því kem ég inn og
hjálpa við að vinna úr þeim hug-
myndum. Síðan eru viss verk-
efni eins og skyndihjálpin og
neyðarvamir sem Rauði kross-
inn er búinn að taka að sér og
þeim verkefnum verður auðvitað
alltaf að sinna.
Svæðið/svæðisfulltrúar
Sumir hafa bent á að Austur-
land sé stórt svæði og að það geti
orðið eitthvert vandamál. Ég tel
að svo sé ekki. Þar sem gerðar
hafa verið tilraunir með slíka
svæðisfulltrúa hefur þetta heppn-
ast mjög vel þannig að þetta á að
heppnast vel hér lflca. Dæmi um
slík svæði er t.d. Norðurland
sem er óneitanlega einnig mjög
stórt svæði. Þar hefur verið í gangi
tilraunaverkefni með svona
svæðisfulltrúa í nokkur ár sem
gengið hefur mjög vel. Ásamt
þessum svæðisfulltrúa á Norður-
landi hafa einnig slíkir fulltrúar
verið starfandi á Akranesi og
Isafirði. Á öllum þessum stöðum
hefur þetta gengið það vel og
starfið hefur vaxið það mikið, að
það var ákveðið að gera þetta
víðar. Því var bætt við á Austur-
landi, Suðurlandi og Suðumesj-
um og því er búið að loka hringn-
um. Það er von mín að þetta þýði
að töluvert samstarf verði milli
landshluta og slíkt samstarf er í
bígerð nú þegar. Það þýðir að ég
hef aðgang að þeim mönnum
sem hafa verið að vinna í sams-
konar verkefnum annarsstaðar
sem þýðir að ég þarf ekki alltaf
að vera að finna upp hjólið,
heldur get ég leitað til þeirra sem
þegar hafa unnið fmmvinnuna.
Rauði krossinn.
Starfið byggist algerlega upp
á sjálfboðaliðum. Það er af illri
nauðsyn sem starfsmenn eru
settir svona út í landshlutana.
Það er þá til þess að auka upp-
lýsingastreymi svo að betra
samband verði milli höfuðstöðva
og deilda þannig að menn séu
betur inni í þeim málum sem
þeir eru að bardúsa í.
Það sem er helst sýnilegt í
starfi Rauða krossins er sjúkra-
bflareksturinn og hann er í nokk-
uð föstum skorðum en það þarf
náttúrulega alltaf eitthvað að
aðstoða deildir við það. Svo em
auðvitað önnur verkefni sem
Rauði krossinn sinnir og gaman
verður að vinna að fyrir mig
ásamt því að þau gætu orðið
mjög spennandi fyrir hinar ein-
stöku deildir. Það er m.a. þjón-
usta við aldraða þar sem þess
þarf. Þar er ég m.a. að ræða um
almenna þjónustu þar sem reynt
er að létta undir með þessu fólki,
t.d. með því að fara í búðir,
skrifa jólakort og almennt að
aðstoða aldraða.
Fyrir þá sem starfa innan
samtakanna er mikið úrval af
störfum. Dæmi um slík störf er
að myndaðir em neyðarvam-
arhópar í sambandi við fjölda-
hjálpina, menn hafa möguleika á
því að fara á leiðbeinenda-
námskeið í skyndihjálp, sál-
rænni skyndihjálp og í kjölfarið
farið að kenna öðrum þessa
hluti. Einnig em oft myndaðir
alþjóðahópar sem einbeita sér
sérstaklega að alþjóðamálum og
skipuleggja þá einhverskonar
hjálparstarf, t.d. peningasafnan-
ir, fatasafnanir eða hvað sem er.
Þannig er ljóst að mjög mikið
úrval er af störfum. Félagsmenn
eru auk þess að reyna að skoða í
kringum sig og athuga hvort
einhver sé útundan í þjóðfélag-
inu eða á bágt einhverra hluta
vegna og koma þeim til aðstoð-
ar. Það eru sérstakir hópar sem
fara í heimsóknir í fangelsi,
hópur sem svarar í vinalínunni
og trúnaðarsímanum. Menn geta
farið að hjálpar geðfötluðum,
almennt fötluðum eða þroska-
heftum. Það eru sem sagt ótal
verkefni sem menn geta tekið sér
fyrir hendur. Það er heldur
enginn skortur á félagsmönnum
þó alltaf megi gera betur. Það
eru 50 deildir í landinu og
félagar tæplega 18.000. Þannig
að það er ljóst að það eru margir
félagar skráðir, þó það séu
kannski ekki allir virkir sem
vinna hið óeigingjarna starf
innan samtakanna.
Alþjóðasamstarf
Auk hinna hefðbundnu verk-
efna er alltaf möguleiki á að
hugsa aðeins út fyrir landstein-
ana og taka að sér stærri verk-
efni, t.d. á aiþjóðavettvangi.
Deildir hér innanlands láta til sín
taka í alþjóðamálum, t.d. taka að
sér sérstök verkefni. Dæmi um
slíkt er að deildir á Norðurlandi
Óskar S. Jónsson er nýráðinn svœðisstjóri Rauða krossins á
Austurlandi. Hann hefur mikla reynslu af starfi innan
Slysavarnafélags Islands og er menntaður vettvangsstjóri frá
Almannavörnum ríkisins. Ljósm. as
styðja verkefni í Lesóto í Suður
Afríku. Þessar deildir reka heilsu-
gæslu og aðstoða Rauða kross
deildimar í Lesóto við að hjálpa
sínu fólki. Það er mjög náið sam-
starf milli þessara deilda og hef-
ur gefið deildunum á Norður-
landi ákaflega mikið. Slík sam-
vinna sprettur hins vegar ekki af
sjálfur sér. Þetta ræðst t.d. af því
hvort áhugi er fyrir hendi meðal
sjálfboðaliðanna hér fyrir Aust-
an. Ef slíkur áhugi er fyrir hendi
þá efast ég ekki um að samstarf
verði tekið up við einhverja sem
þurfa á því að halda. f því sam-
bandi er hægt að gera fjölmargt.
Á Norðurlandi er t.d. verið að
senda einn og einn fulltrúa í
heimsókn á þá staði sem verið er
að styrkja, t.d. á heilsugæslu-
stöðvar eru að þeir sjái hvað um
er að vera. Einnig fer mikið af
fatasendingum til samstarfsaðila
Norðlendinga, landshlutinn gerir
kannski átak og sendir einn gám
af fötum og þá er það oft einhver
sem fylgir með. Það eru gagn-
kvæmar heimsóknir milli deilda,
þannig að þeir úti eru boðnir til
íslands og svo öfugt. Því er
hinsvegar ekki að neita að það
sem kemur best út í slíku
hjálparstarfi er að senda pen-
ingana beint.
Framtíðin
Það sem við höfum auðvitað
alltaf áhyggjur af er nýliðunin.
Það eru mikið sömu mennir sem
vinna starfið innan hreyfingar-
innar ár eftir ár sem er auðvitað
að vissu leyti heppilegt. En þrátt
fyrir að gott sé að njóta krafta
einstaklinga sem lengi hafa unn-
ið fyrir samtökin verður vonandi
einhver breyting þar á, þ.e. að
meira verði um að nýir einstakl-
ingar gangi til liðs við samtökin.
Mikill kraftur er t.d. í starfsemi
Ungmennahreyfingu Rauða
kross Islands og það getur vel
verið að sú starfsemi fari í gang
hér fyrir austan ef áhugi er fyrir
hendi. Það er deildunum í sjálfs-
vald sett hvort þær auglýsa eftir
nýjum félagsmönnum en ég á
alveg von á því að um leið og
kraftur er kominn í starfið þá
flykkist fólk að. Um er að ræða
mjög góð málefni sem verið er
að vinna að. Hinu er ekki að
neita að það er mjög margt í boði
sem einstaklingar geta tekið sér
fyrir hendur og keppnin um
frítíma manna sé nokkuð hörð,
ef svo má að orði komast. Ég
held hinsvegar að Rauði kross-
inn standi mjög vel að vígi því
þau málefni sem verið er að
vinna að eru mjög göfug og því
held ég að samtökin séu ekki í
vandræðum með fólk til að
vinna fyrir sig. Og það ber
einnig að hafa í huga að það eru
alltaf næg verkefni fyrir þá sem
vilja ganga til liðs við samtökin.