Austurland - 30.04.1998, Síða 7
FIMMTUDAGUR 30. APRIL 1998
7
1. maí ávarp iðnnemasambands Austurlands
Fjögur komma sjö prósent af engu er ekkert!
Iðnnemasamband Islands, hvað
er það spyrja kannski sumir.
Iðnnemasambandið er einn lið-
urinn í kjarabaráttu Islendinga
og berst fyrir kaupum og kjörum
Iðnnema. Þegar líða fer að 1.
maí fara verkalýðsfélögin að
taka upp gömlu kröfuspjöldin og
dusta af þeim rykið. En oft þegar
farið er í gegnum gömlu spjöldin
kemur í ljós að oftar en ekki má
nýta þau gömlu aftur. Iðnnemar
hafa nú oftast haldið á sömu
spjöldunum ár eftir ár. Þrátt fyrir
að nýlega hafi verið gerðir kjara-
samningar eru iðnnemar enn að
súpa seyðið af þeirri svívirðilegu
aðför sem gerð var að fram-
færslugetu iðnnema árið 1986
þegar hlutfallstenging við sveina-
kaup var afnumið. I kjarasamn-
ingum það ár seldi Alþýðusam-
band Islands nemanda fyrir eitt-
hvað bitastæðara og hefur kaup
iðnnema rýrnað um 30% á und-
anfömum áratug í samanburði
við laun sveina.
Vinnuveitendasambandið hef-
ur aldrei viðurkennt samningsrétt
Iðnnemasambandsins og hafa
hunsað kröfur iðnnema hvað eft-
ir annað. Ljóst er að vinnuveit-
endur munu seint sjá sóma sinn í
því að greiða nemum lágmarks
framfærslulaun. Sú hugsun læð-
ist að manni að vinnuveitendur
standi í þeirri trú að iðnnemar
þurfi ekki sömu lágmarkslaun og
aðrir. Það hlýtur því að vera okk-
ar metnaðarmál að leiða launa-
greiðendur í sannleika um það
að iðnnemar þurfa að borða jafn
mikið. Iðnnemar borga einnig
sömu leigu og annað vinnandi
fólk og gera sörnu kröfur til lífs-
ins og hinn almenni launþegi. Þær
tölur sem þjóðhagsstofnun er að
birta um lágmarksframfærslu á
líka við um iðnnema.
Fjögur komma sjö
prósent af engu er ekkert.
Þetta geta flestir sem lokið hafa
grunndeild í iðnskóla staðfest og
sannreynt. Engu að síður er flest-
um iðnnemum boðin sama pró-
sentuhækkun og öðrum og mega
þeir teljast ánægðir að fá fimm-
hundruðkall auka í launaumslag-
ið. Margir iðnnemar sem þóttust
geta veitt sér eina bíóferð í mán-
uði að loknum kjarasamningum
urðu fyrir vonbrigðum því allir
vita að fimmhundruð kall dugar
ekki fyrir bíómiða, hvað þá
poppi og kóki. Ekki svo að skilja
að aðal krafa Iðnnemasambands
Islands sé bíóferð fyrir alla iðn-
nema, en að geta fætt sig og
klætt hefur löngum þótt
sjálfsögð mannréttindi. Þau
mannréttindi eru brotin á
iðnnemum.
Um þessar mundir keppast
verkalýðsfélögin við að lýsa yfir
ágæti samninganna. Alþýðusam-
bandið hefur talað um tímamóta-
samninga og vinnuveitendur
þykjast hafa verið hlunnfamir.
Við spyrjum hvað tímamóta-
samningar eru það sem gefa
verkafólki 70 þúsund króna
lágmarkslaun þegar framfærslu-
þörfin er 120 þúsund. Þetta eru
samningar sem færa verkafólk
aðeins nær því að geta lifað af
laununum, ekkert meira. Við lif-
um í þjóðfélagi þar sem forráða-
mennimir em með fleiri hundruð
þúsunda króna í mánaðarlaun og
skammta sér brauðið eftir henti-
semi. Þegar kemur að kjara-
samningum hinna almennu laun-
þega virðist svo ekkert vera eftir
til að spila úr og almenningur
þarf að láta sér lynda lúsalaun.
Það er veikt þjóðfélag sem sýnir
hinu vinnandi fólki slíka lítils-
virðingu. Það er veikt þjóðfélag
þar sem forystumenn verkalýðs-
hreyfingarinnar tala um tíma-
mótasamninga þegar fólk þarf að
vinna 16 tíma vinnudag til að
eiga fyrir brýnustu nauðsynjum.
Það hefur lengi þótt kurteisis-
leg venja í kosningabaráttu að
minnast á bætta iðn- og starfs-
menntun en það hefur aldrei þótt
til siðs að fylgja því eftir. Þjóðin
stendur nú frammi fyrir því að
megnið af verkafólki er ófaglært
og stendur það ekki til bóta.
Reyndar hafa verið byggðir tveir
verkmenntaskólar á heimsmæli-
kvarða á undanfömum ámm en
fjármagnið á þá að sækja beint í
vasa nemendanna. Skólagjöld
hafa verið hækkuð, efnisgjöld
hafa aukist og nú síðast datt
Bimi það snjallræði í hug að
mkka nemendur sem ekki stand-
ast próf um fallskatt. Þegar nem-
endur kvarta er þeim bent á að
þeir em ekki lengur skyldugir að
greiða skólafélagsgjöld og þurfa
því ekki að taka neinn þátt í
félagsstörfum innan skólans
nema þeir hafi efni á því.
Iðnnemasambandið hefur
lengi bent á þörfina fyrir betri
námsráðgjöf í grunnskólum. Til
þess að fá hæfustu einstakling-
ana til að stunda iðn- og verk-
nám þarf að gera nemendum
grein fyrir þeim möguleikum
sem bjóðast. Nauðsynlegt er að
afnema efniskostnað í iðnnámi
en dæmi em um að iðnnemar
þurfi að greiða allt að 100
þúsund krónur í efniskostnað á
ári hverju. Það sjá það því allir
að ekki ríkir jafnrétti til iðnnáms
frekar en annars framhaldsnáms.
Á fyrsta maí 1998 er það
krafa Iðnnemasambands íslands
að hverjum og einum sé gert
mögulegt að stunda það nám
sem hugurinn stendur til. Iðn-
nemar krefjast þess að vera
metnir að verðleikum og fá greitt
samkvæmt vinnuframlagi. Við
krefjumst þess að geta bæði
menntað okkur og borðað. Við
munum ekki sætta okkur við þá
svívirðu að vera metin ódýrt
vinnuafl.
Stefnuþing
Fjarðalistans
Fjarðalistinn boðar til stefnuþings
laugardaginn 2. maí nfe.
Þingið verður háð í Safnaðarheimilinu
á Reyðarfirði og hefst fel. 13.00.
Þingið sitja frambjóðendur Fjarðalistans
en allir félagsmenn í Fjarðalistanum eru
velfeomnir til að tafea þátt í stefnumótun
fyrir næsta fejörtímabil.
Stefnusferárnefnd Fjarðalistans
Iðnaðarhúsnæði
Til sölu er iðnaðarhúsnæði að
Urðarteigi 22, Nesfeaupstað, um 290 ferm.
Eignin selst í einu lagi eða í minni einingum.
/
1
> r- l
\
Upplýsingar í síma
477 1237 Gunnar
477 1190 Rúnar
Sendum starfsfólki okkar
og launafólki um land allt
heillakveðjur á baráttudegi
verkalýðsins 1. maí
Hönnum vefsíður fyrir fyritceki,
stofnanir og einstaklingq
ELDSMIÐURIIXIN
Sími: 478-1600
webmaster@eldhorn.is
Netagerð
Friðriks Vilhjálmssonar hf.
Neskaupstað
Launþegar
Til hamingju
meö 1. maí
Kusfurland