Austurland - 26.11.1998, Blaðsíða 7

FIMMTUDAGUR 26. NÓVEMBER 1998
7
KK-Matvæli
Vaxandi fyrirtæki
Hjónin Kristbjörg Kristniundsdóttir og Hörður Þórhallsson við
hið nýja lnis KK-Matvœla. Með þeiin á myndinni eru fulltrúar
Fjarðalistans en myndin var tekin þegar þau fengu umhverfis-
verðlaun Sveitarfélags 7300. Ljósm. S.Ó.
Á Reyðarfirði er rekið fyrirtækið
KK-Matvæli. Það er í eigu hjón-
anna Kristbjargar Kristmunds-
dóttur og Harðar Þórhallssonar.
Kristbjörg og Hörður hafa búið á
Reyðarfirði síðan árið 1970, en
þá tók Hörður við starfi sveitar-
stjóra á Reyðarfirði og gegndi
íslendingar eiga við ákveðið
vandamál að glíma sem fáir hafa
sennilega gert sér grein fyrir
hvað er alvarlegt. Þetta vanda-
mál er sá óheyrilega langi tími
sem meðal Islendingurinn eyðir
á vinnustað sínum. Islendingar
vinna að jafnaði meira en ilestar
aðrar vestrænar þjóðir og tals-
vert meira en nágrannar okkar á
Norðurlöndunum, sem við mætt-
um reyndar gera talsvert meira
af að bera okkur saman við.
íslendingar hafa í gegnum tíðina
verið stoltir af þessari vinnusemi
sinni og hafa talið hana vera
grundvöllinn fyrir hinum ágæta
árangri sem þjóðin hefur náð
efnahagslega. Ástæðan fyrir
vinnuseminni er að einhverju
leyti ákveðin vinnuviðhorf sem
við höfum erft úr mótmælenda-
trúnni, en aðrir þættir hafa ef-
laust einnig haft áhrif. T.d. eiga
íslendingar allt sitt undir fisk-
veiðum og -vinnslu og hún hefur
löngum krafist langs vinnutíma.
Veiðarnar sjálfar voru vissulega
tímafrek iðja og aflann varð að
vinna þegar hann kom að landi.
Þetta hefur e.t.v. átt sinn þátt í að
valda því að Islendingum finnst
allt í lagi að eyða stærstum hluta
sólarhringsins í vinnunni. Annar
þáttur, sem eflaust hefur einnig
átt þátt í því, er sú láglaunastefna
sem íslensk fyrirtæki, þar með
því starfi í 20 ár. Kristbjörg
stofnaði svo fyrirtækið KK-
Matvæli árið 1987 og hefur rek-
ið það frá upphafi. Hugmyndina
að fyrirtækinu fékk hún þegar
hún var að vinna í Kaupfélaginu
ásamt vinkonu sinni, Klöru
Kristjánsdóttur. Þær stöllur sáu
talið íslenska ríkið, hafa að-
hyllst. Reglan er sú að greiða
skammarlega lágt grunnkaup fyrir
fulla vinnu og neyða starfsmenn
því til að vinna langt fram yfir
eðlilegan vinnutíma til að ná upp
launum sínum. Þetta telja vinnu-
veitendur sennilega að tryggi
þeim hámarks vinnuframlag
fyrir lágmarks kostnað. Það á
örugglega við í einhverjum til-
vikum, en einnig er það eflaust
algengt að menn gaufa í vinn-
unni yfir daginn til að hafa
örugglega næga yfirvinnu. Einn-
ig er það svo að afköst þeirra
sem vinna andlega eða líkamlega
erfiða vinnu hrapa eftir ákveðinn
tímafjölda og þar með er óvíst
hvort ávinningur vinnuveitenda
af skipulaginu er nokkur. En það
eru fleiri vandamál sem fylgja of
löngum vinnutíma. Við skulum
skoða nokkur dæmi:
-Vinnan verður síður vett-
vangur persónulegs þroska og
ánægju, en það er síaukin krafa í
nútímanum.
-Sá tími sem menn geta eytt í
að sinna hugðarefnum sínum og
áhugamálum verður of litill, en
það veldur því að lífið fer í sí
auknu mæli að snúast um vinn-
una. Þetta hefur slæm áhrif á
menningar- og félagsstarfsemi í
samfélaginu.
-Sá tími sem menn geta eytt
að vörur sem komu aðsendar
voru oft skemmdar og að ekki
yrði mikið mál að framleiða
samskonar eða betri vörur. Þær
hófu svo að framleiða matvörur í
kjallara úti í bæ og byrjuðu þær
á því að framleiða fiskibollur,
hrásalat og kindakæfu. Klara dró
sig fljótlega út úr rekstrinum, en
hún hefur þó alla tíð unnið fyrir
fyrirtækið. Framleiðslan vatt
fljótlega upp á sig og í dag fram-
leiðir fyrirtækið 40-50 vöruteg-
undir með 8-10 starfsmenn á
launaskrá. Fyrirtækið framleiðir
heldur meira af fiskafurðum en
kjötafurðum, m.a. síldarrétti,
graflax og fiskibollur ásamt því
að kaupa fryst flök, siginn fisk
og rækju og pakka í neytenda-
umbúðir. Fyrirtækið framleiðir
einnig ýmiskonar salöt sem hafa
verið vinsæl hjá Austfirðingum
ásamt kindakæfu, kjötbollum,
rúllupylsu og marmelaði. Krist-
björg segist selja talsvert af vör-
um til Hagkaups og Nýkaups og
séu það stærstu viðskiptaaðilarn-
ir auk Austfirðinga. Kristbjörg
segir samkeppnina við stóru að-
ilana vissulega vera fyrir hendi.
Þó að Austurlandsmarkaður sé
vissulega tiltölulega langt frá
stærstu framleiðendunum þá eru
með fjölskyldunni verður einnig
lítill og menn hafa oft ekki orku
í innihaldsrík samskipti við sína
nánustu. Þetta getur valdið því
að uppeldi barna þeirra sem
vinna of mikið verður ófullnægj-
andi með tilheyrandi vandræð-
um, jafnvel útistöðum við lög og
rétt, misnotkun vímuefna o.fl.
Þessi vandamál eru bæði stór
og alvarleg og afleiðingar þeirra
eru vel þekktar og erfiðar við-
fangs. Þegar þessi vandamál eru
höfð í huga ætti að vera ljóst að
öll þessi vinna sem við leggjum
á okkur er ekki fyrirhafnarinnar
og vandamálanna virði. Ef vinnu-
tími yrði styttur myndum við
afkasta meiru yfir daginn, auk
þess að eiga möguleika á inni-
haldsríkara lífi og samveru-
stundum með fjölskyldunni. En
til þess að þetta geti orðið að
veruleika þarf einhver að taka
frumkvæðið. Atvinnurekendur
gætu séð hag sinn í því að stytta
vinnutíma til að auka afköst og
fá þar með meira út úr starfsfólk-
inu á styttri tíma, auk þess sem
hamingjusamt fólk vinnur betur
en óhamingjusamt. Launþegar
gætu líka ákveðið að það væri
margt mikilvægara í lífinu en að
kaupa sér nýtt sófasett eða ryk-
sugu og dregið þannig úr yfir-
vinnu sinni og jafnvel gert kröf-
ur um styttingu dagvinnunnar.
samgöngur orðnar það góðar að
hún er í bullandi samkeppni við
aðila á höfuðborgar- og Eyja-
fjarðarsvæðinu. Kristbjörg segir
rekstur fyrirtækisins ganga ágæt-
lega og hafi það náð að skapa sér
stöðu á markaðinum með gæða-
vörur á samkeppnishæfu verði.
Hún segir að eina leiðin til að ná
árangri sé að framleiða betri vör-
ur en samkeppnisaðilamir, sem
eru mjög margir, og það hafi
tekist í mörgum tilvikum. T.d. er
kæfan frá KK- Matvælum orðin
vinsælasta kæfan í verslunum
Hagkaups. Hins vegar segir hún
fjarlægðina frá stóra markaðin-
um vera dálítið vandamál, en
sendingarkostnaður er talsverð-
ur. Ef fyrirtækið nær stóra mark-
aðinum gæti það sérhæft sig
meira en í dag og vélvætt fram-
leiðsluna í ríkara mæli. I dag
framleiðir fyrirtækið vörur á
Austurlandsmarkað sem krefst
fjölbreyttrar vöru í litlu magni
og það er í raun fremur óhag-
kvæmt. Austfirðingar kunna hins
vegar vel að meta vörur frá KK-
Matvælum og því hefur rekstur-
inn gengið jafn vel og raun ber
vitni. Fyrirtækið flutti fyrir ekki
alls löngu í nýtt húsnæði og
heppnaðist það svo vel að það
fékk umhverfisverðlaun sveitar-
félags 7300 í sumar. Framleiðsl-
an hefur aukist síðan flutt var í
nýja húsnæðið og starfsfólki hef-
ur einnig fjölgað. Kristbjörg hef-
ur þó náð að halda stjómunar- og
skrifstofukostnaði í lágmarki
með því að sinna þeim störfum
sjálf og segist hún oft sitja yfir
bókhaldi fram á kvöld.
KK-Matvæli eru skemmtileg-
ur hluti af fyrirtækjaflóru fjórð-
ungsins og það er ljóst að ef það
væri ekki fyrir hendi þá myndi
talsvert fjármagn streyma úr
honum sem nú helst hér fyrir
austan. Austurland hvetur því
Austfirðinga til að velja Aust-
firskt enda ætti enginn að vera
svikinn af því að kaupa vörar frá
KK-Matvælum.
Laugardaginn 1S. desember
Lúxusjólahlaðborð - Sálarveisla - „Soul" tónlist
Blús, rokk og jazzklúbburinn á Nesi Neskaupstað
og Hótel Snæfell Seyðisfirði kynna:
Lúxus 30 rétta jólahlaðborð-
tónlista rveisla
og dansleikur.
Bergþór Pálsson verður með einsong.
Fyrir allt þetta þarftu aðeins að borga nnOr'
YX.
Hvernig væri að dekra við sig og gista hjá okkur.
Gisting í 2ja manna herbergi m/morgunverði kr. 2.500,-
Dansleikur eftir Sálarveisluna með
fólkinu úr Sálarveislunni.
Miðaverð á dansleik 1.500,-
Miðapantanir í síma 472 1460 og
861 7760 fyrir 7. desember
Hótel Snæfell Seyðisfirði

Hinir 10 starfsmenn KK-Matvœla framleiða 40 til 50 vöruteg-
undir og meðal annars hina víðfrœgu KK kœfu sent er mest selda
kœfan í verslunum Hagkaups. Ljósm. S.Ó.
Vangaveltur
Sigurður Ólafsson veltir vöngum yfir
„þrælabúðunum íslandi“