Austurland - 08.08.1985, Qupperneq 1

Austurland
Viku - Færeyjarferð
Brottför 22. 8.
Benni & Svenni
S 6399 & 6499
35. árgangur.
Neskaupstað, 8. ágúst 1985.
27. tölublað.
Hjörleifur Guttormsson:
Yalddreiflng og ný verkefni
til héraða og sveitarstjórna
Tillögur um nýja byggðastefnu settar fram á Alþingi
Um og kringum sl. helgi voru smábátar í 5 daga veiðibanni. En
nú eru trillukarlarnir byrjaðir róðra aftur og m. a. þeir (f. v.)
Heiðar Sveinsson, Sveinn Þórðarson og Valgeir Kr. Guðmundsson.
Ljósm. Sigurður Arnfinnsson.
Seyðisfjörður:
Hótel Snæfell
Gott hótel í hjarta bæjarins
í grein í AUSTURLANDI
nýlega gerði ég að umtalsefni
þátt ríkisstjórnarinnar í þeirri
miklu byggðaröskun sem nú
stendur yfir og ógnar lands-
byggðinni.
Frumskilyrði þess að spornað
verði við þeirri öfugþróun er að
til komi ríkisstjórn og meirihluti
á Alþingi sem hafi skilning á því
að efla þurfi byggð um allt land.
Núverandi ríkisstjórn hefur sýnt
vilja sinn í veki í þessum efnum
og ljóst er að koma verður henni
frá, ef aðstæður eiga að skapast
til gagnsóknar fyrir landsbyggð-
ina.
Pá er og ljóst, að eigi að
treysta grundvöll atvinnulífs á
landsbyggðinni þarf rekstrarað-
staða frumvinnslugreinanna,
sjávarútvegs og landbúnaðar,
að komast í það horf, að þessir
atvinnuvegir hafi forsendur til
endurnýjunar og þróunar. Nú
er staðan m. a. þannig í sjávar-
útvegi vegna vaxtastefnu stjórn-
valda, að fjármagnskostnaður
Seyðisfjörður:
Útimarkaður
Kvenfélag Seyðisfjarðar
starfrækir í sumar útimarkað á
planinu við félagsheimilið
Herðubreið og er hann opinn á
miðvikudögum og fimmtudög-
um. Ýmiss konar varningur er
á boðstólum, einkum handunn-
in vara úr íslenskri ull.
Markaðurinn, ásamt ýmsu
öðru, er viðleitni í þá átt að auka
fjölbreytni í þjónustu við ferða-
fólk og hefur sú starfsemi gefið
góða raun. J. J. / S. G.
margra fyrirtækja í útgerð og
fiskvinnslu er meiri en launa-
greiðslur hjá sömu fyrirtækjum.
Á sama tíma ákvarða stjórnvöld
tekjur og helstu útgjöld í sjávar-
útveginum í gegnum gengis-
skráningu, orkuverð að með-
töldum olíukostnaði, auk vaxta-
greiðslna.
Það eru hins vegar fleiri þættir
sem þurfa að koma til, ef tryggja
á hlut landsbyggðarinnar, m. a.
í vexti þjónustugreina. Um þau
efni er fjallað í þingsályktunar-
tillögu um nýja byggðastefnu,
sem ég flutti á síðasta þingi
ásamt Steingrími J. Sigfússyni.
Verður hér vikið að því sem
varðar hugmyndir okkar flutn-
ingsmanna um nýtt stjórnsýslu-
stig og sveitarstjórnir.
Vald og verkefni
til héraðsstjórna
Jafnframt því sem greitt verði
fyrir sameiningu sveitarfélaga í
stærri og öflugri einingar en nú
er, verði dregið úr miðstýrðu
valdi ríkiskerfisins og Alþingis
með því að flytja heim í héruð
verkefni og ákvarðanir til lýð-
ræðislega kjörinna stjórna og til
sveitarfélaga um leið og þeim
verði tryggðir nýir og sjálfstæðir
tekjustofnar.
I tillögunni er ekki kveðið af-
dráttarlaust á um landfræðileg
mörk slíkra héraða, enda er
slíkt álitamál sem eðlilegt er að
nánar sé rætt í byggðunum. Við
flutningsmenn teljum einkum
koma til greina að miða stærð
héraða við skiptingu landsins í
þjónustusvæði, sem gætu orðið
allmörg, eða miða við núver-
andi kjördæmaskiptingu utan
Suðvesturlands.
Við leggjum áherslu á að hér-
aðsstjórnir verði kosnar beinni
lýðræðislegri kosningu, sem
eðlilegt er að fram fari samhliða
sveitarstjórnarkosningum. Hér-
uðin fái sjálfstjórn og umsýslu í
ýmsum málaflokkum, sem nú
eru í höndum ríkisins eða ríkis
og sveitarfélaga.
Héraðsstjórnirnar eiga sam-
kvæmt hugmyndum okkar
Steingríms að fá ákvörðunar-
vald í málum er varða viðkom-
andi svæði, þar á meðal um
skiptingu fjármagns sem Al-
þingi veitir til einstakra mála-
flokka, t. d. fræðslumála, sam-
göngumála og heilbrigðismála.
Einnig fari héraðsstjórnir
með ráðgefandi vald í málum
sem sameiginleg eru með ríki og
sveitarfélögum á viðkomandi
svæði. Á vettvangi héraðs-
stjórna yrði einnig um að ræða
margs konar samráð í málum er
varða sveitarfélög innan sama
héraðs.
Tekjuöflun héraöa
og sveitarfélaga
Ætla þarf hverju héraði
tekjustofna til að standa undir
þeim verkefnum sem verða á
valdi héraðsstjórna svo og undir
sameiginlegum verkefnum sam-
kvæmt ákvörðun sveitarfélaga
innan héraðsins. Við bendum á
að tekjur til héraðsstjórna gætu
m. a. komið frá eftirtöldum að-
ilum:
# Frá ríki samkvæmt ákvörðun
Alþingis, m. a. með hliðsjón
af framleiðslustarfsemi og
verðmætasköpun á viðkom-
andi svæði.
# Úr ríkissjóði sem ákveðið
hlutfall af heildartekjum
ríkisins af söluskatti og þá í
samræmi við íbúatölu í hér-
aðinu.
# Frá sveitarfélögum skv. sam-
komulagi um sameiginleg
verkefni á svæðinu.
# Frá aðilum sem hafa stóran
hluta tekna sinna af viðskipt-
um við landsbyggðina en
greiða nú aðstöðugjald
þangað sem þeir hafa heimili
og varnarþing, aðallega til
Reykjavíkur. Er hérm. a. átt
við tryggingafélög, skipafé-
lög, innflutningsfyrirtæki og
banka.
Við gerum ráð fyrir að sveit-
arfélög afli áfram tekna með út-
svari en fái meira sjálfræði um
álagningu. Varðandi framlög úr
Jöfnunarsjóði sveitarfélaga er
bent á að taka þurfi meira tillit
en nú er til aðstæðna viðkom-
andi sveitarfélaga til tekjuöflun-
ar og krafna um þjónustu.
í tillögu okkar Steingríms
koma fram ýmsir fleiri þættir til
að treysta aðstöðu landsbyggð-
arinnar og mun ég fjalla um þá
síðar hér í blaðinu.
Hjónin Sigrún Ólafsdóttir og
Pétur Jónsson hafa undanfarin
misseri unnið að endurbyggingu
og endurbótum á Hótel Snæfelli
ogerþvíverki nýlega lokið. Síð-
ast var byggður við hlið hótels-
ins einkar laglegur veitinga-
skáli, sem rúmar 40 - 50 manns
í sæti.
Hótelið er miðsvæðis í hjarta
Eskifjörður:
Loðnubræðsla
hafin
Loðnuvertíð er nú hafin að
nýju og er veiðisvæðið á hinu
svokallaða „gráa svæði“ milli
Jan Mayen og Grænlands.
Fyrsta loðnan er þegar komin
til Eskifjarðar, en Guðrún
Þorkelsdóttir landaði þar sl.
laugardag og Svanur RE á
sunnudag, samtals 1.340-1.350
tonnum. Bræðsla hófst á sunnu-
dagsmorgun.
Pó nokkur skip eru byrjuð
loðnuveiðar, en Guðrún Þor-
kelsdóttir er eini Austfjarðabát-
urinn, sem byrjaður er veiðar.
Nokkuð hefir verið talað um
í fréttum, að Hraðfrystihús
Eskifjarðar yfirborgaði loðn-
una. Aðspurður um það atriði
sagði Magnús Bjarnason, fram-
kvæmdastjóri, að þeir borguðu
lítið eitt hærra verð, ef siglt væri
langt með aflann og hefði það
viðgengist áður og víða í ein-
hverri mynd, þó að það héti
annað en yfirborgun á loðnu-
verði. B. S.
bæjarins og er útsýnið úr nýja
skálanum einkar skemmtilegt
og innan dyra er snoturt og að-
laðandi. Tíu gistiherbergi eru í
hótelinu, bæði eins og tveggja
manna, og er snyrting og sturtu-
bað á hverju þeirra.
Nýi veitingaskálinn var opn-
aður 16. júlí og eru þar á boð-
stólum allar venjulegar veiting-
ar allan daginn. Auk venjulegr-
ar matsölu eru allar tegundir
víns fáanlegar, því hótelið hefur
vínveitingaleyfi.
Nýting matsalar og hótels hef-
ur verið góð og vaxandi, enda
hefur veitinga- og gistiþjónustu
vantað á Seyðisfirði hin síðari
ár. J. J. / S. G.
Börkur seldi í Hull
Börkur NK seldi afla í Hull í
gær, 146.375 kg fyrir kr.
4.877.720.00 og er meðalverð
fyrir kg kr. 33.32.
Mikill meirihluti aflans var
þorskur, en nokkuð var af ýsu
og kola.
Verð er lágt á Bretlandsmark-
aði núna vegna óvenju mikils
framboðs af fiski þar. í þessari
viku verða seldar þar um 3.(XX)
lestir af fiski frá íslandi og hefir
aldrei verið selt svo mikið af
fiski á einni viku á Bretlands-
markaði fyrr.
Einnig er þess að geta, að
enska pundið hefir fallið á
nokkrum dögum úr kr. 57.80 í
55.56.
Börkur lagði af stað heimleið-
is í gærkvöld og kemur heim um
helgina.