Eining - 01.03.1957, Blaðsíða 5
EINING
5
Sjötugur
Halldór Þorsteinsson
útvegsbóndi í Vörum
„Sagt hefur það verið um
Suðurnesj amenn,
fast þér sóttu sjóinn og sækja
hann enn“.
Þannig syngjum við um Suðurnesja-
menn. Halldór vinur minn Þorsteinsson
ætti vissulega að fá góða kveðju frá
þessu blaði og ritstjóra þess, en enginn
minnisvarði verður það þó að þessu
sinni. Eg hef þekkt Halldór um langt
skeið, gist hans ágæta heimili og notið
þar gestrisni, setið með honum ánægju-
lega stúkufundi og átt við hann lítils-
háttar viðskipti, eingöngu blaðinu í hag,
en honum alls ekki. Þrátt fyrir þetta,
þekki eg ekki nægilega til athafnalífs
Halldórs né æviferils. Hvar sem fund-
um okkar he-fur boríð saman, hefur
hann verið glaður og reifur, en það er
einkenni tápmanna og nytsemdarmanna
mannfélagsins. Það eitt veit eg um
Halldór, að hann hefur verið dugandi
sjósóknari, ötull og áhugasamur útgerð-
armaður, elskulegur og ágætur félags-
bróðir, áhugasamur um bindindismálin,
trúr og traustur hvarvetna. Hið merk-
asta er þó ósagt enn. Þar er Halldór
samt ekki einn um hituna. Sinn part
verður þar að eiga af frægðinni hans
ágæta eiginkona, Kristjana Kristjáns-
dóttir. Þau hafa eignast 13 börn. 12
þeirra eru á lífi, öll hin mannvænleg-
ustu, alin upp af Halldóri og Konu hans.
Eiginlega eiga slíkir menn að fá sérstök
verðlaun, helzt dálítið betri en reyfara-
höfundar. Væri slíkt viðeigandi nú á
fjórum konum. Fjölkvæni hafði hann
samt ekki.
Auðvitað hefur öllu farið aftur og
einnig barneignum hjá sællífiskynslóð,
en Halldór í Vörum er lítt skemmdur af
þeirri öld og seiglast því hátt upp í
fræknustu forfeður okkar í þessum af-
rekum. Það er mikið og lofsvert verk
nú um stundir, að ala upp svo vel sé 13
börn. En þar má hlutur húsmóðurinnar
ekki gleymast.
Halldór Þorsteinsson er fæddur 22.
febr. 1887 að Melbæ í Leiru. Ætt hans
verður ekki rakin hér, en eins og aðrir
dugnaðarmenn er hann af góðu fólki
kominn. Brynleifur Tobiasson segir í
afmælisgrein, að Halldór í vörum sé
fjórði maður frá séra Snorra á Húsa-
felli, en hinn rammefldi klerkur andað-
ist 15. júlí 1803, og hafði þá þrjá um
nírætt“. Af þessu er ljóst, að óhætt er
að bíða enn með ævisögu Halldórs.
Fyrirgefðu svo Halldór minn þessar
fáu og fátæklegu línur. Beztu þakkir
fyrir ánægjulega viðkynningu og gott
samstarí. Vegni þér og þínum ávallt
sem bezt og verði dagar þín enn margir
og bjartir.
Pétur Sigurðsson.
-------ooOoo——-----
Áttrœður
Erlingur Friðjónsson
fyrrv. alþm.
Erlingur er einn inna þjóðkunnu
Sandsbræðra úr Aðaldal. Albróðir hans
er Halldór fyrrv. ritstjóri — En hálf-
bræður Erlings og Halldórs — sam-
feðra — voru þeir Sigurjón og Guð-
mundur, sem nú eru báðir látnir.
Voru foreldrar yngri bræðra Friðjón
Jónsson, bóndi á Sandi, og Helga
Halldórsdóttir bónda á Grímsstöðum í
Mývatnssveit Jónssonar. Ólst Erlingur
upp norður þar hjá foreldrum sínum,
þar til hann fór í Ólafsdalsskólann til
Torfa Bjarnasonar. Er Erlingur einn
inna mörgu nýtu manna, sem dvöldust
með Torfa. Frá Ólafsdal komu Erlingur
1902. Nam hann upp úr því trésmíði
og stundaði hana á Akureyri jafnframt
daglaunavinnu 1902—1918. Hann
varð framkvæmdarstjóri Kaupfélags
verkamanna á Akureyri 1918, og hefir
hann lengstum gegnt því starfi síðan.
Gerðist snemma forustumaður verklýðs-
samtaka á Akureyri og var það lengi
síðan. — Erlingur var bæjarfulltrúi á
Akureyri samfleytt 1915—1946 og
alþingismaður kaupstaðarins 1927—
1931. Ritstjóri Alþýðumannsins á
Akureyri var hann 1931 og lengi upp
frá því. Erlingur var einn af brautryðj-
endum ungmennafélagsskaparins hér á
landi, formaður Ungmennafélags Akur-
eyrar nokkur ár og héraðsstjóri félag-
tímum verðlaunanna. Annað var það
þótt langafar mínir kæmu þar ekki til
greina, á öld vesaldómsins, en annar
þeirra, Guðmundur í Naustum á Höfða-
strönd, átti 20 börn með sinni einu
konu, en hinn, Árni Sigurðsson í Stokk-
hólma í Skagafirði, átti 27 með sínum
anna í Norðlendingafjórðungi. En auk
verklýðsmála og ungmennafélagshreyf-
ingarinnar var bindindismálið og er enn
hugðarmál hans. Þar til má og telja
samvinnumálin. Stúkan Brynja nr. 99
* V.
var stofnuð 1904, og er Erlingur einn
af stofnendum hennar og félögum enn
í dag. Hefir mikið að honum kveðið,
bæði í félögum, í bæjarstjórn og á Al-
þingi í bindindismálum. Var hann einn
af flutningsmönnum áfengislagafrv1. á
Alþingi 1928, og hafði hann af þeim
málaflutningi sem fleirum mikinn sóma.
— Erlingur er vel gefinn maður, rökvís,
stundum nokkuð harðskeyttur á mál-
þingum, en drengur góður. Hann er
mikill starfsmaður og samvizkusamur,
farsæll maður við félagastörf, kann vel
til verka og ann hverju góðu máli sigurs.
Ég hefi unnið mikið með Erlingi og
þótt því betra með honum að starfa, sem
lengur leið, og höfum við þó ekki alltaf
verið sammála.
Erlingur Friðjónsson ber aldurinn vel.
Hann hefir reynst trúr hollum æsku-
heitum og nýtur þess nú. Bindindis-
hreyfingin á Islandi á honum mikið að
þakka. Nýtur maður og merkur getur
litið um öxl með gleði. Þakklátt þjóð-
félag hyllir hann.
Brynleifur Tobíasson.
Frumstæð áfengisgerð
Langt er síðan Indíánar lærðu að gera
sér áfengan drykk á sérstakan hátt. Hann
er búinn til úr maís. Hópur kvenna sezt
niður og tekur að tyggja maísbaunirnar í
mauk. Þetta reynir allmjög á kjálkabeinin,
og þær sein eru ekki nægilega starfhæfar,
skemmla þá hinum með söng og strengja-
leik. Þessu tuggumauki kvennanna er safn-
að saman og látið gerjast, svo þurrkað og
þar næst soðið. Bætt er þá í ýmsum jurta-
blöðum og kjöttætlum, og þannig fá þessir
frumstæðu menn sinn „svartadauða“.
Líklega er óliætt að segja frá þessu, án
þess að eiga á hættu, að konur á íslandi
taki upp slíka áfengisgerð, eða að menn
þeirra verði þyrstir í slíkan drykk.
Indíánarnir í Bolívíu nota enn þessa að-
ferð. Þjóðflokki þeirra er nú eyðing búin
af áfengisneyzlunni, ekki aðeins þessari,
lieldur og hinni almennu, og er nú mjög
rætt um að lögleiða algcrt áfengisbann í
Bolívíu. Á slíkt áform mikið fylgi þar.