Eining - 01.03.1957, Blaðsíða 10

10
EINING
HRAFNHILDUR
Skdldsaga eftir Ástríði Torfadóttur.
XXII.
ndanfarin ár hafði frú Lína komið venjulega
einu sinni á vetri í heimsókn að Hrauni, oft-
ast rétt fyrir jólin. Það var börnunum og
Hrafnhildi jafnan mikið tilhlökkunarefni.
Að þessu sinni hafði þetta dregizt sökum
óveðurs fram yfir hátíðir. Börnin voru á gægj-
um dag eftir dag eftir frú Línu, og loks sáu þau bát koma
yfir fjörðinn. Þau klöppuðu lófum hvert í kapp við annað, —
„mamma, mamma, þarna kemur, þarna kemur hún“, og nú
varð allt á tjá og tundri, börnin fóru í skárstu fötin sín, sem
höfðu legið tilbúin nokkra daga, og þau gleymdu ekki að þvo
sér, og svo fór allur hópurinn, með Bergljótu og Hrafnhildi í
fararbroddi, niður að sjó til þess að fagna gestunum, og í
land steig frú Lína með tvö af börnum sínum og marga bögla.
Það varð fagnaðarfundur fullorðnu konanna, en börnin
stóðu kyrr fyrst í stað og horfðu á hvert annað hálf feimin,
þar til frú Lína sagði við þau: ,,Nú, ætlið þið ekki að heilsast
krakkar? Mér þykir nú líklegt að þið notið stundina og
skemmtið ykkur saman“. Og eftir andartak voru þau öll kom-
in á harðasprett upp brekkur og bala, með kassa og skíði
og hvað annað, er þau gátu náð í til að renna sér á, og hlát-
urinn og sköllin heyrðist langar leiðir.
Konurnar héldu inn í bæinn, og gleði, sem um langt skeið
hafði ekki bólað á ríkti nú þar. Frú Lína hafði frá mörgu að
segja og samtalið varð svo fjörugt, að Hrafnhildur gat naum-
ast slitið sig frá þeim til að hugsa um góðgerðir, og niður-
staðan varð sú, að þær fóru allar ofan til þess að láta á
borðið. Nú var tekið fram hangikét, skyr og rjómi og það sem
bezt fannst í bænum’ og svo var kallað á börnin. Glaða hópn-
um fannst hann sitja við ríkmannlegt veizluborð.
Þegar staðið var upp frá borðum, kallaði frú Lína börnin
til sín og sagði: „Á eg að segja ykkur, hvaða erindi eg á til
ykkar í dag? Eg ætla að bjóða ykkur á jólatrésdansleik á
þrettándanum. Mamma ykkar er hálfpartinn búin að gefa sitt
leyfi til þess að þið megið koma“.
Börnin hlupu hvert af öðru um hálsinn á frú Línu og þökk-
uðu henni boðið, en hún klappaði saman lófunum, brosandi,
og sagði: ,,Og nú, út með ykkur aftur í leikinn“.
Þegar þau voru farin, sagði frú Lína: ,,Það er einkenni-
legt, hve öll börn sem fæðast hér á Hrauni, eru falleg, hver
sem á þau“.
,,Já, greyin, þau eru snotur. Eg á þau öll“, sagði Hrafn-
hildur og augnabliks bros lék um andlit hennar. „Verst er að
geta ekki gert þau að manni, þegar ljóst er, að þau eru gædd
þeim hæfileikum, sem til þess þarf. Blessuð elzta telpan mín
hefur t. d. sönghæfni, en hvað heldurðu að verði úr henni
hérna hjá mér“.
„Láttu mig fá hana“, sagði frú Lína brosandi, „og skal
eg þá reyna að koma henni eitthvað áleiðis“. —
„Það stæði víst ekki á mér að koma henni til þín, en eg
er hrædd um, að faðir hennar gæfi það ekki eftir“. —
„Nú, hann er aldrei heima, hvort sem er, svo eg held að
honum mætti standa á sama“, sagði frú Lína og var ekki
laust við að dálítill kuldi væri í röddinni. „Eg skal taka hann
til bæna, er eg hitti hann næst og sjá svo, hvort hann sans-
ast ekki á að láta mig fá telpuna, eða eg get skrifað honum“.
„Er þér alvara, Lína? Viltu gera þetta? — Eg er víst
einkennileg móðir, en það er satt, að eg þrái að koma börn-
unum mínum burtu, strax er þau taka að stálpast“, sagði
Hrafnhildur með tárin í augunum“.
„Það vildi eg, Hilda mín, að þú hefðir tækifæri til þess að
koma út eftir með börnunum á þrettándanum. Þú þarft
nauðsynlega að lyfta þér eitthvað upp“. —
„Það vildi eg líka“, sagði Hrafnhildur, „en blessuð litla
Bergljót mín og búskapurinn leyfa það ekki. Og svo er eg nú
að búast við Pétri á hverjum degi, og það væri kuldaleg að-
koma hjá honum, ef bærinn væri mannlaus, þegar hann
kemur“.
Komið var fram á kvöld, er báturinn kom aftur að sækja
gestina að Hrauni. Börnin voru stúrin, er þau urðu að kveðja
gesti sína, en gleðin gerði fljótt vart við sig aftur, er þau
fóru að opna bögglana og fundu þar spariföt handa öllum
hópnum. Það var undirbúningur undir þrettándann.
Bergljót bauðst til að fara með börnunum. Hún hafði frétt,
að hjónin í Gerði ætluðu út eftir þenna sama dag. Börnin
ætluðu alveg að springa af eftirvæntingu. Og svo rann hinn
þráði dagur upp, bjartur og fagur með blíða logni, en langa
stund tók það að komast af stað, því að margs þurfti að gæta.
Hrafnhildur batt Bergljótu litlu í eins konar fatla um háls-
inn á sér, og svo héldu þau öll af stað og mættu Gerðishjón-
unum og fylgdarmanni með sleða rétt fyrir neðan bæinn
þeirra, og allir voru glaðir og kátir. Þau skiptust á um að
bera barnið, þangað til þau komu út undir hálsinn. Þar tók
Hrafnhildur við litlu dóttur sinni og stóð ein eftir og horfði
á eftir hópnum upp hálsinn, unz hann hvarf henni. Tárin
hrundu niður kinnar hennar og hún þrýsti Bergljótu litlu fast
að barmi sér. Allt var þögult og hljótt í kringum hana, ekkert
hljóð heyrðist neins staðar nema marrið í snjónum undir fót-
um hennar við hvert spor, er hún steig, og óljóst svarr í
grjótinu við útsog bárunnar niður við ströndina. Tunglið var
að koma upp. Hún nam staðar og fannst allt í einu sem ein-
hver unaðaralda streymdi um sig alla. Hún fann, að þessa
stundina átti hún sig sjálf, var frjáls og mátti hugsa um
annað en hversdags strit og störf og þjáningar. Hún gekk
hægt og horfði upp til fjallanna, er blöstu við henni drífhvít
og merluð mánagliti upp til efstu tinda, sem blá himinhvelf-
ingin virtist hvíla á. Allt var fágað og fagurt eins og skínandi
brúðarlín eða helhjúpur. Sums staðar læddust skuggar
um hlíðar eins og einhverjar vofuslæður, en uppi í hásölun-
um stigu norðurljósalog og leiftur lipurt dans og virtust stund-
um stíga næstum niður til jarðar. Gat það verið, að slík
undrafegurð stafaði frá núningi svartra skýjabólstra. Voru
þessi ljós ekki miklu fremur kveðjur frá einhverjum vitsmuna-
verum úti í ómælisgeimnum, sem vildu vitja okkar vesælla
jarðarbúa?
Hrafnhildur gekk eins og í leiðslu, og nam þá fyrst staðar,
er hún stóð frammi fyrir geysiháum skafli, sem náttúran hafði
hlaðið úr agnarsmáum ískornum. Hann gnæfði þar sem
traustur varnarmúr eða skjólveggur ofan við heimilið hennar,
glitraði í tunglskininu og endurvarpaði geislabrotunum líkt og
skærustu demantar. Gagntekin og næstum óafvitandi söng
hún: „Þú ert mikill, hrópa eg hátt, himna Guð, eg sé þinn
mátt“, en leit um leið um öxl sér og sá híbýli sitt, frosinn,
niðurníddan og hálfhruninn moldarkofann, — mannaverkin.
Það fór hrollur um hana. Hún fann, að nú var hún komin
heim.
Hún heyrði geltið í Trygg, hundinum þeirra, innan við
lokaða bæjardyrahurðina, og það var henni nokkur hugar-
léttir. Hún hafði ætíð fundið til einhvers geigs í bæjardyrun-
um síðan fyrstu jólanóttina á Hrauni. Hún opnaði hurðina
og Tryggur flaðraði upp um hana. Hún klappaði honum og
sagði: „Þú ert sannefndur Tryggur, gamli, góði héppi minn,
og ert í því fremri mörgum manninum".
Hún flýtti sér nú upp á loft, kveikti og lagði Bergljótu litlu
í rúm Gunnhildar sálugu. Bætti svo í ofnskríflið og tók til í
baðstofunni. Kallaði svo á Trygg upp á loft, sem fékk annars
aldrei að koma þangað, lagði undir hann poka framan við