Eining - 01.02.1963, Blaðsíða 10

10
EINING
SJÖTUGUR:
Ornólfur Yaldemarsson
Eining hefur varla við að flytja ýms-
um sæmdarmönnum, í sveit okkar bindind-
ismanna, heillaóskir, er þeir stíga styrk-
um fótum farsællega þrep af þrepi ofar
í aldursstiganum. Allmörg undanfarin ár
hef ég stundum hálfhlaupandi á götum
Reykjavíkur, rekist á Örnólf Valdemars-
son. Hefur mér þá jafnan fundizt sem við
værum báðir ungir enn, sérstaklega hann,
og er hann líka ofurlítið yngri. Ekki
gránar hár hans, glaðlega viðmótið hið
sama og áður, og svipurinn unglegur og
hreinn. Og svo er hann allt í einu orðinn
sjötugur.
Það var mér alltaf tilhlökkun á árun-
um 1930—1940 og jafnvel lengur, að
koma af fjöllum ofan eða á einhverri
fleytu til Suðureyrar í Súgandafirði, þeg-
ar Örnólfur var þar kaupmaður og
útgerðarmaður, og með lífi og sál at-
hafnasamur í félags- og velferðarmálum
Súgfirðinga. Þar naut þá góðtemplara-
reglan krafta hans og hans ágætu fjöl-
skyldu svo um munaði og það góða fylgi
hennar hefur enzt fram á þenna dag.
Þá voru á Suðureyri samtaka góðir
kraftar í bindindis- og félagsmálum, og
þótt mér séu þar einna minnisstæðastir
þeir, Kristján A. Kristjánsson, Örnólfur
Valdemarsson, séra Halldór Kolbeins og
Priðrik Hjartar, skólastjóri, og skyldulið
þeirra, þá er það glæfraskapur að nefna
nokkurn, því fleiri voru þeir þessir sam-
taka, sterku og góðu menn og fjölskyld-
ur þeirra. Hverju þorpi og hverri byggð
var vel borgið með slíkt starfslið i félags-
málum. Það var mjög til fyrirmyndar, og
gott var að koma á heimili þessa elsku-
lega, glaðlynda og trausta fólks. Hér er
ekki um neitt skjall að ræða, það átti
sannarlega skilið hið bezta, sem yfirleitt
verður um menn sagt.
Á 70. afmælisdaginn fékk Örnólfur tvær
heillaóskagreinar, aðra efir Snorra Sig-
fússon, fyrrv. námsstjóra, í Tímanum 5.
janúar s.l. og hina í Morgunblaðinu þann
sama dag, eftir séra Árelíus Níelsson.
Þessum greinum má Örnólfur vissulega
vel una. Þar mæltu menn sem gátu og
höfðu til þess næga þekkingu, drenglyndi
og hreinskilni. Meðal annarra orða
Snorra Sigfússonar eru þessi:
„Á ísafirði er Örnólfur fæddur 5. 1.
1893. Voru foreldrar hans Guðrún Sig-
fússdóttir trésmiðs Pálssonar og Valdi-
mar Örnólfsson, bókhaldari þar og síðar
á Suðureyri, bæði kvistir á góðum stofni.
Sótti Örnólfur Núpsskóla á sinni tíð og
naut áhrifa sr. Sigtryggs Guðlaugssonar,
sem orðið hafa honum giftudrjúg sem
fleirum. Hefur hann líka jafnan reynzt
þeim skóla sínum hollur vinur og um
skeið var hann þar formaður skólaráðs.
Og í verzlunarskóla sat hann einnig. En
eftir það gerðist hann skrifstofumaður og
síðar kaupmaður og útgerðarmaður um
langt skeið“.
Þá ræðir Snorri félagslífið á Suðureyri
og segir svo:
„Þar var þá vissulega líf og fjör í litlu
þorpi, og mátti með sanni segja um Ö.
V„ að hann væri þar eigi aðeins dug-
mikill athafnamaður við útgerð og verzl-
un, heldur og líka ötull starfsmaður við
hvers konar menningarlegt framtak þorps-
búa. Enda naut hann trausts þeirra, sat
m. a. lengi í hreppsnefnd og var um skeið
oddviti hennar. Áttum við þá um margt
samstarf, nágrannarnir, sem höfðum sömu
trúnaðarstörfum að gegna. Er margs að
minnast frá þeim dögum, því að hvorug-
um var um það gefið að láta halla á
sína sveit í þeim viðskiptum, en margt
gat orkað tvímælis í samskiptum sveita
þá.
Var þá gott að kynnast og eiga sam-
skipti við jafn drengilegan mann og reglu-
saman sem oddviti Súgfirðinga reyndist
þá jafnan í því starfi og margs konar
öðrum félagslegum viðfangsefnum, sem
á baugi voru á þeirri tíð.
Örnólfur Valdimarsson er tvíkvæntur
Fyrri kona hans, Finnborg Kristjánsdótt-
ir, útvegsbónda og verzlunarstjóra á Suð-
ureyri, ágæt kona, lézt eftir stutta sam-
búð. Eina dóttur áttu þau, sem ber nafn
móður sinnar.
Síðari kona Örnólfs er Ragnhildur Þor-
varðsdóttir prests að Stað, Brynjólfssonar
og Önnu Stefánsdóttur konu hans. Er
Ragnhildur hin ágætasta kona, dugmikil
og stjórnsöm og hin bezta móðir. Hefur
heimili þeirra hjóna jafnan verið fjöl-
mennt og gestrisið menningarheimili, sem
jafnan var gott að gista, og munu margir
eiga þaðan góðar minningar. Þó gáfu þau
hjón sér tíma til að sinna ýmsum þegn-
skaparstörfum utan heimilisins, hafa m.
a. alla tíð verið áihugasamir og starfandi
góðtemplarar og samhent um að ala börn
sín upp í þeim anda. Enda njóta þau nú
þeirrar hamingju að sjá þeim stóra og
mannvænlega hópi vel farnast".
Um Örnólf Valdemarsson skrifar séra
Árelíus Níelsson á þessa leið:
„Hann er mikill gæfumaður. En vel
mætti segja mér, að hann væri fyrst og
fremst sjálfur sinnar gæfu smiður með
trú sinni á „Guð í alheimsgeimi og Guð í
sjálfum sér“.
Stundum er traustum mönnum og trú-
um líkt við fjöl og dranga. Og þaðan mun
orðið drengur runnið.
Og þar er Örnólfur í fremstu röð, sam-
kvæmt skilgreiningu Snorra Sturlusonar.
Hann er vaskur maður og batnandi, það
er vaxandi. Hann sameinar til fyrirætl-
ana og framkvæmda trúmennsku, skyldu-
rækni og ást á fögrum hugsjónum, svo
sem íslendingur gæti orðið prúðastur.
Hann bregzt ekki í smástaf né stafkrók
en er samt manna frjálslyndastur. Trú-
mennska hans og vandvirkni er með ó-
líkindum, en samt er hann umburðar-
lyndur og laus við smámunasemi og nöld-
ur.
Hann er svo hreinskilinn og hispurslaus
að ég hygg að enginn mundi væna hann
um „að vinna það fyrir vinskap manns
að víkja af götu sannleikans", en samt
segir hann sannleikann á svo ástúðlegan
hátt, að vart gæti ég hugsað mér nokk-
urn reiðast honum.
Hann er bindindissamur og hófsamur,
en heldur samt hinar prýðilegustu veizlur,
þar sem allir skemmta sér konunglega.
Byrja veizlur hans gjarnan með „Cock-
tail“, sem allir verða að taka þátt í af
fjöri og þoli. En sá „cocktail“ er almenn-
ur söngur ljóða og laga af svo breiðum
vettvangi, að þar finna allir eitthvað
handa sér. Og í þessari „andlegu ádrykkju"
er f jölskyldan svo æfð og samtaka, að allir
eru svifnir á ljóðvængi ljóss og tóna eftir
örskamma stund án fyrirhafnar, eins og
æfður söngkór.
Örnólfur er kvæntur hinni ágætustu