Eining - 01.05.1963, Blaðsíða 1

21. árg. Reykjavík, ,maí 1963. 5. tbl.
OGNIR
Svo heitir einn af pistlum ritstjóra
Kirkjuritsins, séra Gunnars Ámason-
ar, í 2. hefti árangsins 1963. Þar er
rætt mikið alvörumál, sem ekki má
svæfa með sinnuleysi og þögn. Eining
leyfir sér að endurprenta hér kafla úr
þessum pistli. Þar segir:
„Enn í dag er oss ekki holt að gleypa
við öllu utan úr hinum stóra heimi, en
værum sælastir ef unnt væri að forð-
ast sumt, sem þar veður uppi, svo lengi
sem framast er unnt. Þetta er að vísu
almennt viðurkennt í orði, en látið
danka í reyndinni. Vér erum snilling-
ar í að taka létt á öllu og þegja margt
í hel. Höfum gaman af að þyrla upp
orðaryki, sem fallið er niður á morgun.
Þetta sannast glöggt á umræðunum
um ofnotkun deyfilyfja og grun um
vaxandi eiturlyfjasölu, sem blöðin
ræddu nokkuð fyrir nokkrum vikum.
Það mál endaði á þeirri ályktun — að
mér skilst, að - enn væru ekki verulef
brögð að þessu — það væri óhætt ac
blunda ögn lengur á verðinum. Nóguj
‘tíriii seinna að taka rösklega í taum
ana, ef þörf gerðist.
Það er þessi gamla og nýja saga, ac
vér ætlum að verða vitrir eftir á. Er
það snjallræði hefur gefizt fremur illa
Máltækið segir, að þegar hús nábú-
ans stendur í ljósum logum sé mann?
eigið í hættu. Mig langar hér til a?
vekja athygli á greinum í sænske
kirkjublaðinu (Vár kirkja) 2. og 3
tbl. þessa árs, um ofangreind mál
Fyrri greinin nefnist: Töfluátið —
Þjóðarvoði? Upphafið er á þessa leið'
„Andlegt heilsufar vorter orðið áhyggj u-
efni. Fjórði hver Stokkhólmsbúi og
fimmti hver maður úti á landi þarfn-
ast einhvers konar andlegrar verndar.
Alltof mikið hugsunarleysi ríkir varð-
andi útgáfu lyfseðla út á svefn- og
taugameðul, og einnig deyfilyf." Þetta
lætur A. Engel, landlæknir hafa eftir
sér í blaðafregn.
Margir læknar taka í sama streng:
„Misnotkun taflna og hinna og þess-
ara lyfja grefur undan andlegu og
líkamlegu heilsufari þjóðarinnar. Eina
leiðin til að hamla á móti aukinni mis-
notkun er almennari fræðsla."
Síðar er m. a. getið um eftirfarandi
staðreyndir:
Árið 1962 gleyptu Svíar í sig töflur
og alls konar lyf fyrir um 4300 millj.
ísl. króna. Neyzlan vex um 125 millj.
ísl. króna árlega. Mest er neytt af alls
konar örvandi og styrkjandi meðulum
og í öðru lagi ýmis konar róandi lyfj-
um.
Rannsóknir hafa leitt í ljós, að fólk
er óspart á að koma öðrum, bæði vin-
um og vandalausum á bragðið og
hjálpa þeim um slík lyf, ef svo ber
undir. 25 af hundraði taka einu sinni
á viku inn meðul, sem þeir kaupa án
læknisráðs. 33 af hundraði víkja út af
fyrirmælum læknanna. Næstum annar
hver maður er svo hirðulaus um þessi
meðul, að börn og unglingar geta hæg-
lega náð í þau og vanið sig á þau. Þetta
er að verða sænskt þjóðarböl, sem
krefst nýrra aðgerða: Lækna, presta
og sálfræðinga. Ekki sízt sakir þess að
tala sjálfsmorða og tilrauna í þá átt
hefur fimmfaldast síðan 1946.
Vitinn í skuggahverfi lieitir þetta málverk GuSmundar Einarssonar,
myndhöggvara. Hér mun þó ekki haft í huga einhver hliðstæða
skuggahverfa stórborganna, heldur vitinn í fátæklegu og ljósvana
hverfi. — Lengi hefur það verið skoðun manna, að fátækt væri ein
orsök drykkjuskapar, og hún eigi lítil en nú er það ekki síður orðin
sannreynd, að velgengnin fæðir ekki síður af sér mikiö áfengisvanda-
mál og misnotkun lyfja. Sannar forsíðugrein blaðsins m. a. jjet.ta.