Eining - 01.06.1963, Blaðsíða 14
14
EININC
A5 þessu sinni Þjórsárdalur
Algengt er að heyra menn segja:
Versti stormurinn, versti hríðarbylur-
inn, versta áfallið, sem komið hefur
árum saman, og nú á Þjórsárdals
hvítasunnu hneykslið að hafa verið hið
versta. Viðbjóður var það áreiðanlega,
en engin nýjung.
Stundum hafa borizt óglæsilegar
sögur af skemmtunum manna á Þing-
velli. Minnistæð er mér nótt ein þar
fyrir mörgum árum, ég var þar reynd-
ar ekki, en vitnin voru næg. Salirnir í
Valhöll voru þéttsetnir eða fólk lá á
gólfinu dauðadrukkið. Aðrir hengu á
stólunum, einstöku svo óklárir í kollin-
um að þeir hnepptu frá sér til að pissa
út á gólfið. Ekki er langt síðan feit-
letraðar fyrirsagnir blaðanna sögðu:
Hvað er að frétta?
Framhald af hls 13.
meistarar landsins í ökuhæfni. öllum
konum er frjáls þátttaka, bæði félags-
konum og hinum.
Þá er sagt frá því, að í Sogn og Fjord-
ane hafi kærum fyrir ölvun fækkað
úr 179 árið 1958 og 82 árið 1961 nið-
ur í 41 árið 1962. Þykir þetta góð frétt
þar í landi.
Hinar leiðinlegu voru þó fleiri á þess-
ari sömu blaðsíðu. Maður dæmdur í
45 daga fangelsi fyrir ölvun við akstur,
endurtekið brot. Ung hjón farast í bíl-
slysi, sem ölvaður ökumaður veldur.
Hann dæmdur til mánaðar fangelsis-
vistar.
Og svo að lokum góð frétt. Templara-
kór elztu góðtemplarastúku Noregs, í
Porsgrunn, hefur afráðið að bjóða fjöl-
skyldu frá Alsír til dvalar hjá sér í
Noregi. Svo var þar ungur maður, sem
flutti mikla ræðu á fjölmennri samkomu
til framdráttar líknarstarfi í Alsír.
Ungi maðurinn er að fara þangað og
víst fleiri með honum. Þeir eiga að
vinna þar leiðbeiningastarf við fram-
leiðslustörf og menningarmál, og ungi
maðurinn segir: „Við ætlum okkur eng-
in laun. Okkur er fagnaðarefni að geta
látið þessa þjónustu í té“. — Það eru
Kvekararnir í Evrópu, sem skipuleggja
þessa hjálparstarfsemi í Alsír. Og gott
er til þess að vita, að einnig ísland
hefur rétt þar fram hjálparhönd.
Sem betur fer, lifa ekki allir fyrir
peningaöflun. Hinn kristilegi þjónustu-
andi er víða að verki, og vonandi verða
sigrar hans miklir í framtíðinni.
„Skógarhólar loguðu í áflogum," og
ljót var öll sú lýsing af fylliríi, flutn-
ingi á handjárnuðum mönnum og öðru
slíku.
Eitt árið var það svo Hallormstaða-
skógur. Það var sagt öllu áður verra.
Annað skiptið var það Þórsmörk, og
ófögur var lýsingin af því, að þessu
sinni Þjórsárdalur.
Tvennt er það, sem veldur þessum
ósköpum, svo að ekki sé minnst á dýpri
orsakir, en það er áfengið og frídaga-
vitleysa okkar íslendinga. Þessir frí-
dagar eru stundum allt frá tveimur,
þremur upp í fimm, í einu. Á öllum
þessum hátíðum og tyllidögum getur
þetta peningalausa kröfugöngu fólk
þotið um allar jarðir, bæði innanlands
og erlendis, og það er jafnvel orðin
atvinnugrein að spana fólk sem mest
upp í allt það flakk. Auðvitað er ekki
allt slíkt ámælisvert, en af öllu má of-
mikið gera, en þegar svo unga fólkið
leggur upp með miklar birgðir af á-
fengum drykkjum, þá fer eins og í
Þjórsárdal um síðustu hvítasunnu, —
laglegt helgihald eða hitt þó heldur.
Nú hefur ríkisstjómin sett á lagg-
irnar nefnd til að rannsaka fyrirbær-
ið, vonandi upplýsir sú nefnd á sínum
tíma, hvar unglingarnir fengu allt það
áfengi er þeir höfðu meðferðis og hve
löglegt allt hefur verið.
„Eitthvað verður að gera, eitthvað
verður að gera,“ segir nú hver í kapp
við annan, og það er skorað á okkur
bindindismenn að gera eitthvað. Þá
spyrjum við: hvað á að gera? Þá gef-
ur enginn greið svör. Við erum margir
bindindismenn, sem vitum vel hvað ætti
að gera, en það fæst ekki gert. Hags-
munahyggja annars vegar og nautna-
sýki hins vegar veldur því, og í báðum
þeim flokkum er það fullorðna fólkið
sem ræður.
j Lítið á myndina. Maðurinn, sem
reiðir exina til höggs, veit réttu lausn-
ina, en áfengisauðmagnið, samtaka um
allan heim, afvopnar hann og svo lifir
ófreskjan áfram góðu lífi á blóði kyn-
slóðanna, ekki sízt æskumanna nú um
stundir. Slík er raunhyggja menning-
arinnar, fálm og kák og óheilindi, van-
þroski manna gerður að gróðavegi
þeirra, sem blindaðir eru af hagsmuna-
hyggju. Spámaðurinn var orðheppinn,
er hann sagði: „Þeir lifa af synd lýðs
míns og þá langar í misgerð þeirra.u
— „Því voldugri sem þeir urðu (vel-
gengnin) því meir syndguðu þeir gegn
mér; vegsemd sinni skipta þeir fyrir
smán.. Hór, vín og vínberjalögur tek-
ur vitið burt... Fyrir því drýgja dæt-
ur yðar hór og fyrir því hafa yðar
ungu konur framhjá... því að þeir
ganga sjálfir afsíðis með portkonum
og fórna sláturfórnum með hofskækj-
um, og fávitur lýðurinn steypir sér í
glötun.“
Þannig talaði spámaðurinn Hósea á
þeirri öld. En á þessi mynd við um líf
þjóðanna á okkar öld? Svari hver sem
bezt hann kann. Við nútímamenn þor-
um ekki að tala eins og Hósea, þorum
ekki að kalla hlutina réttu nafni á hinu
gamla og góða rnáli, spillinguna spill-
ingu og syndina synd. Við iðkum
vangaveltur og málskrúð.
Kosningadaginn 9. júní skrifa ég
þessar línur. Blaðið er að rnestu leyti
sett, en í dag kemur svo Morgunblaðið
með svar frá fimm mönnum, þremur
sálfræðingum, einum ungum náms •
manni og einum kennara, — við spurn-
ingu blaðsins:
„Hvað finnst yður? Hverjar teljið
þér forsendur þess er gerðist í Þjórs-
árdal um síðustu helgi, og hvað er
hugsanlegt að gera til lausnar þessu
vandamáli?“
Enginn hinna aðspurðu telur sig
geta sagt hið eina og algilda lausnar-
orð. Sálfræðingurinn Örn Helgason
minnist m.a.o. á þetta „vaxandi vanda-
mál víða um heim og þó fyrst og
fremst meðal þeirra þjóða, sem fremst-
ar eru taldar að efnalegri velmegun og
menningu."
Gamla sagan, sterk bein þarf til að
þola góða daga. Peningarnir trylla
menn. Sálfræðingurinn mælir í niður-
lagsorðum sínm á þessa leið:
„Engin ráð eru tiltæk er leysi vand-
ann að fullu, en draga má úr með um-
fangsmiklum og kostnaðarsömum að-
gerðum. Þann skatt munum við þurfa
að greiða fyrr eða síðar.“
Þá vitum við þetta. Við bindindis-
menn höfum reyndar vitað það áður,
til viðbótar því, að við teljum margir
eitt ráð geta leyst vandann, en meðan
þjóðir vilja ekki sinna því, þá er að
notfæra sér það sem sálfræðingurinn
bendir á: Umfangsmiklar og kostnað-
arsamar aðgerðir. Þarni skatt verði
ekki komizt hjá að greiða fyrr eða síð-
ar.
Áratugum saman höfum við, félags-
bundnir bindindismenn hér á landi
knúð á dyr Alþingis og ríkisstjórnar
um að greiða að einhverju leyti þenna