Eining - 01.11.1963, Síða 2
2
EINING
málin,“ en segir: „Mest aðkallandi, svívirðilegasta, skamm-
arlegasta og sorglegasta vandamálið er þögn.“
Heyri þessi orð allur lýður. Hið sorglegasta og skammar-
legasta er þögn — afskiptaleysið. Undan því hefur margan
sviðið sárast. 1 merku ensku kvæði er Kristur látinn koma
til borgar einnar. Hann var ekki krossfestur þar, en enginn
skipti sér af honum, og þá óskaði hann sér heldur Golgata.
Viljið þið hugfesta þetta, sinnulausu vinir. I hinu dásamlega
og mikla kvæði Einars Benediktssonar: Meistari Jón, segir
skáldið um biskupinn:
Um samsekt í þögn yfir þjóðarvömm
var þungur lestur hans reiði.
Hvar frekja sig ræmdi og raupaði af skömm,
þar reiddi hann öx að meiði.
Hver illgresi banvænu biður hlíf,
hann bælir og traðkar í eyði.
Sé drepinu hlúð, visnar heilbrigt líf,
og hefndin grær á þess leiði.
Samsekt þagnarinnar — afskiptaleysið, er hið átakanlega
undrunarefni.
Samkvæmt ósk bindindismanna á Akureyri, fór áfengis-
varnaráðunautur, séra Kristinn Stefánsson norður til þess að
predika í Akureyrarkirkju á bindindisdaginn. Til fundar við
hann í hótelinu komu á laugardaginn allir skólastjórarnir
á Akureyri, þar með menntaskólans og ritstjórar allra blað-
anna á staðnum, yfirlögregluþjónninn, æskulýðsfulltrúi
kaupstaðarins, áfengisvarnanefnd og framkvæmdanefnd um-
dæmisstúkunnar. Þarna áttu þessir ágætu menn alllangan,
góðan og gagnlegan fund.
Á sunnudaginn var svo fjölsótt messa í kirkjunni, séra
Pétur Sigurgeirsson framkvæmdi altarisþjónustuna, en ræðu
dagsins flutti séra Kristinn, og vitum við, sem til hans þekkj-
um, að efni dagsins hefur hann gert góð skil.
Fleiri fréttir utan af landi eru ekki komnar, varðandi
bindindisdaginn, þegar þessar línur eru skráðar, en áreið-
anlega hefur dagsins verið minnst hér og þar.
Sumir, sem skrifuðu í blöðin, minntust á það, sem ýmsir
telja skaðlausa „hófdrykkju.“ Þeir sérfræðingar, sem einna
mest hafa fjallað um áfengisvandamálið, segja, að vísinda-
lega dæmt sé engin áfengisneyzla skaðlaus, sízt á þessari öld
hraðans og tækninnar. En svo er það fordæmið. Ég gæti
nefnt hér nokkrar fjölskyldur, sæmdarfólk, embættismenn,
sem að jafnaði höfðu um hönd þessa hófdrykkju á heimilum
sínum. Þar vöndust börn þessara manna á áfengisneyzlu og
sum þeirra úr öllum þessum f j ölskyldum, urðu ræflar og eitt-
hvað af þeim lentu á Kleppi. Auðvitað kemur það einnig
fyrir, að synir bindindismanna verði drykkj uræflar, en þá
er það ekki fordæmi foreldranna að kenna, aðrir hófdrykkj u-
menn gætu þá stundum verið fyrirmyndin.
Einn þeirra manna, sem í blöðunum minntust á hóf-
drykkju, gerði það á sérstakan og mjög skemmtilegan hátt.
Það var Kristinn Björnsson, sálfræðingur. Fyrst segir hann:
„Skoðun mín á áfengisvandamálinu er því í stuttu máli
sú, að á því verði ekki ráðin teljandi bót, nema komið verði
á algeru banni við sölu og notkun áfengra drykkja, og þetta
þyrfti að gera.“ — Heill þessum orðum! Hér er málið rætt af
krókalausu raunsæi. Svo endar sálfræðingurinn grein sína
á þessum setningum:
„Þeir, sem drekka vín í hófi, ættu að stuðla að banni og
hjálpa með því þeim, sem haldnir eru geðveilum og öðrum
ágöllum, er gera menn ófæra til að umgangast áfenga drykki
sér og öðrum að skaðlausu.“
Betra heilræði hefur hófdrykkjumönnum aldrei verið gef-
ið. Ef þeir fengjust til að breyta samkvæmt þessu heilræði,
yrði áfengisvandamálið auðleyst. Hér er drengilega mælt.
Gefi sem flestir þeim orðum gaum.
Svo endurtek eg, í nafni Landssambandsins gegn áfengis-
bölinu, okkar beztu þakkir til allra þeirra, sem að þessu sinni
lögðu okkur lið. Okkar er að sá frækornum sannleikans í
þessu máli. Annar er sá sem ávöxtinn gefur.
Pétur SigurSsson.
SUMT MÁ EKKI
GLEYMAST STRAX
Lengi hefur legið á borði ritstjóra
blaðsins síðasta aprílheftið af sænska
blaðinu Reformatorn, þar skrifar snjall
bindindisfrömuður og ritstjóri, Sven
Elmgren, um brennivínsverkfallið í Sví-
þjóð í vetur sem leið. Athyglisverðar
eru þar eftirfarandi línur:
„Síðustu vikurnar hefur svipur þjóð-
félagsins verið að breytast smátt og
smátt. Lífið á götunni orðið rólegra og
hættuminna, sömuleiðis á þjóðbrautun-
um, afbrotum fækkað mjög, einnig of-
beldisverkum, innbrotsþjófnaður orðið
sjaldgæfari. Vandræðaástand á heimil-
um hefur varla komið fyrir. Konur feng-
ið peninga handa á milli, sem þær ann-
ars hafa orðið að fara venjulega á mis
við. Miklu færri drykkjumenn en áður
hafa beðið ósigur við batatilraunina.
Það er engu líkara en að stormviðri hafi
sópað burt mannlegri eymd og vanvirðu
úr þjóðfélaginu. Á þessum tíma brenni-
vínsverkfallsins höfum við fengið að
sjá hvernig áfengislaust þjóðfélag
myndi líta út... .
Þó verður ekki sagt, að þjóðin hafi
verið algerlega laus við áfengið, en
samt hefur breytingin orðið svo mikil
og víðtæk, að engu líkara er, en félags-
leg og menningarleg siðbót hafi um-
skapað þjóðfélagið."
Höfundur þessara orða er enginn
skvaldrari. Hann er gagnmerkur, gæt-
inn, reyndur og mikilhæfur starfsmað-
ur félagsmála og hefur haft allmikil
kynni af mörgum þjóðum.
Þegar nú augljóst er, hvílík gleðileg
breyting getur orðið á hverju þjóð-
félagi, ef það losnar við áfengið, hvers
vegna bönnum við þá ekki alla áfengis-
sölu? Það eitt er menningarþjóðum sam-
boðið.
FÁTT ER SVO MEÐ ÖLLIJ ILLT
Smáklausa er í Reader’s Digest, sem segir
frá manni í Englandi, er þakki sjónvarpinu
það, að hann hafi aukið að mun menntun
sina. Þetta gerðist á þann hátt, að maður-
inn fékk slíkt ógeð á sjónvarpinu, að kvöld
eitt lokaði hann því, rauk út og innritaði
sig í kvöldskóla. Og nú, fimm árum síðar,
er hann búinn að fá viðurkenningarskír-
teini um að hann sé vel að sér i ensku,
frönsku, reikningi og latínu.
-K -jC *
SÍÐASTA STAIJP KARLS XII
Svo er sagt frá Karli XII. Svíakonungi, að
hann hafi eitt sinn ölvaður gleymt að sýna
móður sinni þá virðingu, sem henni bar,
og hafi það fengið svo mjög á hana, að hún
hafi forðast son sinn marga daga á eftir.
Þegar Karl frétti þetta, lét hann færa sér
vínbikar, fór með hann til drottningar og
mælti: „Eg kem til að biðja yðar hátign
fyrirgefningar á ósæmilegu framferði mínu,
en svo að þetta komi ekki fyrir oftar, lofa
eg því, að þetta staup sem eg drekk yður
til heilia, verði hið siðasta á ævi minni.“ Og
konungur efndi heit sitt.
Frækorn.