Jafnaðarmaðurinn - 20.01.1928, Blaðsíða 4
2
JAFNAÐARMAÐURINN
og heldur því e. t. v. áfram. —
Það getur vel farið svo, að jeg
taki þátt í framhaldsumræðum
um mál þetta, og hefi jeg því
byrjað á því, að birta ályktun þá
orðrjetta, sem umræðurnar verða
að beinast að. — Næstur má
Hænir taka til máls. —
Sig. Baldvinsson.
Kosningar.
Samkvæmt iögum frá 1926 um
kosningar í kaupstöðum og sveit-
um á sú regla að komast á í
kaupstöðunum, sem hafa9menn
í bæjarstjórn, að 4 og 5 full-
trúar sjeu kosnir til skiftis. —
Áður var kjörtíminn 3 ár og
gengu þá úr 3 fulltrúar árlega.
Nú er kjörtíminn orðinn 6 ár og
ganga úr 4 í annað skiftið og 5
í hitt. —
Stjórnin heimilaði bæjarstjórn-
unum að velja leiðirnar til þess
að koma þessari reglu á. Hafa
allar bæjarstjórnirnar myndað
sjer reglur um þetta eftir sínu
höfði. Er nú allstaðar tvöföld
kosning í bæjunum, þannig að
fulltrúarnir eru kosnir til mislangs
tíma. — En eftir því, sem til
spyrst, hefir hvergi nema hjer á
Sf. þótt ástæða til að hafa tvo
kjördaga. Hin vísa kjörstjórn hjer
hefir komistað þeirri niðurstöðu,
að Seyðfirðingar hafi of lítið vit
í kollinum tii þess að getagreitt
atkvæði á tveim seðlum samdæg-
urs. — í hinum kaupstöðunum
er kjósendunum betur treyst, —
og auk þess mun þykja ástæðu
lítið að þvæla fólki frá heimilum
sínum og gera það verklaust í
tvo daga fyrir ekki umfangsmeiri
kosningar, en um er að gera.
Við kosninguna næstk. laug-
ard. eru 2 listar:
A. Eyjólfur Jónsson útbússtjóri.
B. Jón Sigurðsson kennari.
Hefir Hænir getið listanna og
þess, að flestum muni þykja
óvænlegt til sigurs fyrir Jón í
einvígi þessu. — Hversvegna,
greinir blaðið ekki. enda erekki
venja þar að rökstyðja málefnin.
Jeg hygg að þeir sjeu fleiri,
sem telja Jóni all-sigurvænlegt í
viðureign þessari. Til þess liggja
veruleg rök. — Jón hefir svo
margt fram yfir andstæðinginn
Er einmitt mörgum þeim bestu
kostum búinn, sem æskilegir eru
í opinberum störfum. — Hann
er greindur og vel mentaður
Hógvær, sannsýnn oggætinn, en
þó frjálslyndur og framsækinn
Hann hefir starfað vel og lengi
á andlega sviðinu — að fræðslu
ungdómsins, — hann hefir líka
stritað líkamlega alla sína daga
- og þannig öðlast þá þroskun og
lífsreynslu, sem hefir gert nann
aö heilbrigðum manni. — Þess
vegna er hann líka virtur, bæði
af flokksbræðrum sínum og and
síæðingum. fiann hefir engra
hagsmuna að gæta, er snerti
hag bœjarfjelagsins. — Þegar sú
aðstaða bætist við starfshæfni
mannsins, er hann einmitt einn
þeirra manna, er allra best má
treysta til þess að vinna hlut
drægnisiaust að almannaheill
• þessum bæ. — Þegar alls þessa
er gætt, má undarlegt virðast að
sigurinn sje Jóni tvísýnn. — Og
færi svo, að jón biði ósigur, væri
það enn einn sorglpgur vottur
þroskaleysis kjósenda í þessum
bæ, — enn einn sorglegur hnekkir
áliti bæjarfjelagsins.
Jón Sigurðsson var með bestu
glímumönnum á unga aldri. —
Hlutu þá margir slæman skell af
honum, sem hærri voru í lofti.
— Hann hefir áður háð kosn-
ingaglímu hjer. í slfkri glímu setti
hann draugasveiflu á andstæð-
inginn og rak hann niður fall
mikið. Var sá þó a. m. k.
líkamsþungur. — Væri nú vel,
að næsta laugardag yrði dynkur
svo mikill, að hallir íhaldsins
riðuðu. Væri ástæðulaust fyrir
almenning að hryggjast, þó sæi
yljar Eyjólfi. —
Eigi verður sjeð, að Eyj. Jóns-
syni sje vansi gerður, þó skör
ægra sje settur en Jón Sigurðs-
son. Hann getur átt marga góða
<osti í fari sínu samt. Eyjólfur
er líka svo marg forgyltur á í-
laldssniðunum, að ekki er á bæt-
andi. —
Vel má vera, að hann verði
óni þungur í svifunum. — Hann
er hnellinn og íhaldslega vaxinn.
— En víst er það, að kjósendur
3essa bæjar eiga ekki betra skil-
ið en að sitja með Eyj. áfram í
jæjarstjórn, ef þeir láta sig nú
)ann vansa henda, að fella Jón
Sigurðsson. —
Allir þeir, sem ekki eru fjötr-
aðir böndum eiginhagsmunaklíku
og haldnir meinlegri íhaldsblindu,
fylgja Jóni til einvígisins. -
Heill fylgi þeim öllum!
Kjósandi.
Meirihlutinn í Hsni.
í 1. tbl. Hænis 9. þ. m. gerir
„Áheyrandi" meirihlutann í bæj
arstjórninni að umtalsefni. Þykist
hann sjá fátt gott eða nýtiiegt í
æirn meirihluta. Ef þessi áheyr
ándi skyldi nú t. d. vera ritstjór
inn sjálfur, ætti ekki að vera
nema fróðlegt og skeintilegt fyrir
hann að setjast einusinni á bekk
meðal áheyrenda Hænis og reyna
að gera sjerljóst, hlutdrægnislaust
hvað sje meirihlutinn í blaði
hans. — Jeg hefi oft verið með-
al þeirra áheyrenda. Hafa sumir
lýst því áliti sínu, að auglýsing
arnar væru altaf meirihlutinn
Hæni, þegar ritstjórinn sjálfur
skrifaði ekkert í blaðið. En þeg
ar ritstjórinn tæki til máls í blað
inu, kveði þar einmitt alloftast
við þann tón, sem mest ber á
skrifi „Áheyranda". Það er því
ekki nema eðlilegt, að þeir, sem
þannig líta á, telji ritsmíðina um
meirihlutann í bæjarstjórninni
bera augljós eðliseinkenni ritstjór
ans, a. m. k. blandast kunnugum
ekki hugur um, að „Áheyrandi
og ritstjórinn sjeu í andlegu
bræðralagi, því væri ritstjórinn
sannleikselskandi og vandur að
viröingu sinni, sem blaðamaður
og bæjarfulltrúi, hefði hann ekki
hleypt Áheyranda með ritsmíðina
í blaðið þannig úr garði gerða
að sannleiktirinn væri sniðgeng
inn, en í stað þess að láta hann
koma fram í dagsljósið, haugað
saman rangfærslum og ósannind
um.
Væri litið á ritsmíð þessa beint
frá sjónarmiði velviljans, þá yrð
afsökun höfundarins sú, að heyrn-
in væri mjög slæm, jafnvel á
báðum eyrum, að minnið og
skilningurinn væri í samræmi
við heyrnina og innrætið og
menningin á sama stigi. Ef svona
hefði ekki verið ástatt fyrir „Á-
heyranda“, þá hefði hann sagt
eins og var, að Sigurður Bald-
vinsson taldi meirihluta yfirkjör-
stjórnarinnar hafa brotið lög með
því einu, að fresta bæjarstjórn-
arkosningum fram í februar. Þá
mundi hann líka hafa sagt þann
sannleika, að hvorki bæjarstjór-
inn sjálfur nje minnihluti bæjar-
stjórnarinnar treystist að mót-
mæla því, að með því að ákveða
Kosningu í febrúar hefðu kosn-
ingalögln verið brotin, og þá
mupdi hann hafa getið þess, að
reynt var að bera í bætifláka fyrir
agabrotið með því, að það væri
ramið með hagsmuni beggja
okka fyrir augum, svo að þeir
gætu notað þá menn, sem fjellu
við fyrri kosninguna, á lista við
hina síðari. Þá hefði hann og
hlotið að geta þess, að það upp-
ýstist á bæjarstjórnarfundinum,
að lagabrotið væri framið eftir
tilmælum hins „skjöldótta" í-
haldsflokks hjer í bæ. Þá hefði
„Áheyranda" einnig verið það
jóst, hversu mikil fjarstæða það
var hjá Eyjólfi Jónssyni, er hann
benti á, að einkis manns rjetti
væri hallað með því, þó að síð-
ari kosningin dragist þar til
:ebrúar“. Það var sem sje vitan-
egt. að með skipunum Esju og
Goðafoss færu hjeðan um miðj-
an janúar ýmsir menn, einkum
sjómenn, sem þar með voru úti-
okaðir frá því að neyta kosn-
ngarréttar síns. Þetta o. fl. bentu
)eir á Gunnl. Jónasson og Karl
'innbogason og færðu fyrir skyn-
samleg rök, sem vitanlega hvorki
hafa náð hlustum eða skilningi
„Áheyranda“. Þá hefði „Áheyr-
andi“ einnig heyrt og skilið það,
að Gestur Jóhannsson talaöi
aldrei um að fara bónarveg að
qörstjórninni meðaöbrjóta ekki
ögin, heldur lagði til að skoraö
væri á hana að gera það ekki.
Samkvæmt þessari tillögu Gests
breytti S. B. orðunum „leggur
fyrir kjörstjórnina" i „skorar á
kjörstjórnina". Þá hefði „Áheyr-
andi“ einnig skilið það, að S. B
beindi vítunum í garð bæjarstjóra
aðallegá að þeim gjörðum hans,
sem ósamræmar voru lögunum,
þar sem það hlyti að veikja
Kjörseöill
við bæjarstjórnarkosningu í Seyöisfjarðarkaupstað 21. januar 1928.
Eyjólfur Jónsson
B
Jóni Sigurðsson
Pannig lítur kjörseðillinn út, áður en kjósandinn greiðir atkvæði. — Þe ir
sem ætla að kjósa B-listann, ejga að setja X (kross) með blýantinum fram-
an við B ið, og lítur þá kjörseðillinn þannig öt:
Eyjólfur Jónsson
X B
Jón Sigurðsson
Varist að setja nokkur önnur merki en X á kjörseðilinn. — Verkamenn
og frjálslyndir borgarar! Standiðfast samann um B-listann, þá er sigurinnu vís. *
þaö öryggi, setr. bæjarstjórn og
bæjarfjelaginu í heild ætti að vera í
honum sem bæjarstjóra og lög-
fræðingi. Þá hefði „Áheyrandi"
einnig átt að skilja það, að ekki
þætti öryggið á bæjarstjóra vaxa
við það, aö hann setti upp háðs
glott við að heyra úrskurð ráðu
neytisins andstæðan athæfi meiri-
hluta yfirkjörstjórnar. Þá hefði
„Aheyrandi" einnig hlotið að segja
sannleikann um • afdrif ályktunar
þeirrar, sem S. B. bar fram, að
hún var samþ. að viðhöfðu
nafnakalli með 5 atkv. gegn 3.
Aðeins að einu leyti virðist
„Áheyrandi“ hafa tilfinningu fyrir
sóma sínum og sinna. Þessi til
finning hefir ráðið því, að hann
tekur það úrræði, til þess að
reyna að bjarga sóma bæjarfull-
trúanna Sigurðar Arngrímssonar
Sigurðar Jónssonar og Jóns
Firði, með því að nefna þá ekki
Þar hefur honum þó skilist, að
svo veikt var fyrir, að ekki mátti
við koma. Vorkunnsemi „Áheyr-
anda“ í þessu efni gengur þó
full langt. Þeir menn, sem blygð-
unarlaust setjast í bæjarfulltrúa-
sæti, eiga ekki skilið að þeim
sje vorkent- takmar/calaust, og í
þessu tilfell/ verður að líta svo á,
að þessir þrír menn hefi bjargað
sóma sínum eftir efnum og á-
stæðum. Sig. Arngrímsson talaði
eins og hann vissi að íhaldinu
mundi best líka, og er ekkert til
þess að segja, að hjú reyni að
þóknast húsbændum sínum. —
Ýmsum kann að hafa virst að
Sigurður Jónsson hefði sýnt
meiri karlmensku í því að tala
og verja gerðir sínar, en það
gerði hann ekki og mætti ætla
að hann huggaði sig við gamla
spakmælið, að „sá er engi heimsk-
ur, sem þegja kann“.
Jón í Firði talaði allmikið á
fundinum, og á því virðist eng-
inn efi, að „Áheyranda“ hafi
fundist hann tala af sjer; og það
eru jafnvel líkur íil þess, að Jóni
lafi fundist það sama sjálfum,
dví þegar að atkvæðagreiðslunni
com, spratt hann á fætur og
eitaði útgöngu, með þeim um-
mælum, að hann „vildi ekki heyra
meira af heimsku". „Áheyr-
andi“ hefir skilið þessi orð sem
töluð til minnihlutans, því ella
mundi hann hafa, í samræmi við
;ðju sína, fært þau á reikning
meirihlutans. Verður því að
íæra bæði „Áheyranda“ og Jóni
)au til inntekta.
í góðu samræmi við ' gáfnafar
„Áheyranda" verður að telja það,
er hann telur það „athyglisvert
að minnihluti nefndar skuli gjör-
ast til þess, að beita valdi til þess
að afstýra lagaglöpum meirihlutans
og reyna þannig að halda uppi
heiðri bæjarstjórnar.
„Áheyrandi" telur sennilegt, að
kjörstjórnin virði ályktun bæjar
stjórnarinnar að vettugi. Hann
byggir máske á staðreyndum, að
íhaldið sje óbetranlegt. En þessi
ályktun „Áheyranda" og ávítur
hans og illkvitni í garð meirihluta
ive takmarkalaus óráðvendni í-
haldsins virðist í afskiftum afop-
inberum kosningum. Lög lands-
ins eru brotin hiklaust í flokks-
hagsmunaskyni og lögbrotin síð-
an varin með frekju og ofstopa.
^að er því gleðilegt, hve meiri
iluti bæjarstjórnarinnar hjer á
Seyðisfirði hefir í þessu tilfelli
tekið alvarlega á málinu og að
hann hefur borið gæfu til þess
að hindra þá smán, að kosning
Deirra manna, sem stjórna eiga
málefnum bæjarfjelagsins, yrði
bygð á ólögmætum grundvelli.
Jefir hann með því verki unniö
sjer virðingu og þakklæti hvers
heiðarlegs manns.
Að endingu vil jeg beina þeirri
ráðleggingu til „Aheyranda“, að
eggja ekki út í það aftur, að
rita frjettir af opinberum fundum,
fyr en hann hefir lært að gera
sannleikanum hærra undir höfði,
en hann gerir í umræddri grein
í Hæni. Ósannindi og rangfærsl-
ur á málefni, sem almenningi er
kunnur sannleikinn í, eru vopn,
sem líklegri eru til þess að hitta
)ann, sem til höggs reiðir, en
íinn, sem vegið er að.
Brodd-Helgi.
bæjarstjórnarinnar, verður dálítið
skoplegt, þegar Iitið er af annari
yfir á þriðju síðu nefnds tbl
Hænis, og þar blasir við auglýs
ing bæjarstjóra f. h. kjörstjórnar
um að kosning tveggja fulltrúa
til 5 ára í bæjarstjórn Seyðis
fjarðar, sem auglýst var í síðasta
tbl. Hænis að fram ætti að fara
11. febrúar, fari fram 28. þ. m.
Með auglýsingu þessari er koll
varpað, þegar í sama blaði, öl
um þvættingi „Áheyranda". Og
frekari staðfestingu á því, að
meirihluti bæjarstjórnarinnar ha'
verið á rjettri leið í þessu máli
er í raun og veru ástæðulítil.
Öll hin minniháttar ósannind
„Áheyranda" í umræddri grein
læt jeg afskrftalaus, þau standa
og falla sínum herra.
Það er þegar orðið áhyggju
efni öllum heiðarlegum mönnutr,
Rv. 20. jan. FB.
Alþingi sett 1 gær. Séra Friðrek
Hallgrímsson prédikaði. Samþykt meö
27 gegn 25 að fresta að taka kosningu
Jóns Auðunns gilda. Forseti samei -
aðs þings kosinn M. Torfason með
20 atkvæðum. Jóhannes fékk 15atkv.
6 seðlar auðir. Forseti neðrideild Ben.
Sveinsson, efri Quðm. Ólafsson. Erl-
ingur og Páli Hermannsson kosnir til
efrideildar, en Jóhann Jósefsson og
Einar Jónsson eru nú í neðri deild.
Helstu frumvörp: Fjárlagafrv., frumv.
um smíði og rekstur Strandferðaskips
400-500 smál. er hafi 70-80 tenings-
metra kælirúm, og40-50 farþegarúm.
Kosnaður við kaup og rekstur greið-
ist úr ríkissjóði. Frumv. um búfjár-
tryggingEr og varnir gegn gin- og
klaufaveiki, Frumv, um dýralækna,
frumv. til stjórnarskipunarlaga, breyt-
ing stjórnarskránni. Frumv. um eftir-
lit með verksmiðjum og vélum, lífeyri
fastra starfsmanna Búnaðarfélags fsl-
ands, um menningarsjóö til stuðnings
almennri menningu, rannsókn íslensk-
rar náttúru og þróun þjóðlegra Iista.
Til sjóösins falli árlega alt andvirði
áfengis, sem ólöglega er flutt til Iands-
sins. Frv. um friðun Þingvalla, bráða-
birgðabreytingaríhegningarlöggjöfinni,
kynbætur naulgripa, frv. til fjárauka-
laga og samþykt landsreikninga, fram-
lenging á gildi laga um verðtoll af
nokkrum vörum, frumv. um breyting
á 25%gengisverðaukalögum. Heimild-
in framlengist til 1930. — Frumv. um
meðferð skóga og kjarrs, friðun á
lyngi, — ríkisrekstur á víðvarpi (menta-
málanefnd íslandsj u.n sundhöli í Rv.
um fræöslumálanefndir, — um heimild
fyrir stjórnina til að reisa betrunarhús
og letigarð, — um heimild fyrirstjórn-
ina til að reisa byggingu fyrir opin-
berar skrifstofur, — hjúalagafrumvarp
og frumv. um að dýrtíðaruppbót starfs-
manna ríkisins, haldist til ársloka
1930. —
Ritstjóri og ábyrgöarmaður
Jónas Quðmundsson.
P entsmiöja Sig. Þ. Quðmundssonar
Seyðisfiröi.