Jafnaðarmaðurinn - 17.02.1932, Page 3

Jafnaöarmaðurinn
3
ið bæjarstjórninni frá árinu 1928.
en flokkaskipunin varð þá eftir
kosningarnar 42 verkamenn gegn
42 íhaldsflokkamönnum.
Viö korningarnar núna fengu
jafnaðarmenn 62 þúsund at-
kvæði, en töpuðu einum fulltrúa
en það nægði til þess aö skapa
íhaldsflokkunum sameinuðum
meiri hluta. Jafnaðarmenn bættu
við sig 3600 atkv. frá þingkosn-
ingunum í fyrra, en íhaldið sam-
einað tapaði 16 þúsund atkvæð-
um. —
íhaldsblaðiö „Aftenposten11 seg-
ir, daginn eftir að úrslitin voru
kunn:
„Við höfum nú fengið borg-
aralegan borgarstjórnarmeirihluta,
en það væri synd að segja, aö
það sje góður eða tryggur meiri-
hiuti“.
Öll auðvaldsblöðin höfðu spáð
þvf, aö verklýðsflokkurinn myndi
tapa geysimiklu, en raunin varð
önnur, og tltkoman myndi hafa
orðið enn betri fyrir jafnaöar-
menn, heföu tugþúsundir verka-
manna ekki verið búnar að eiga
í verkbanni svo mánuðum skifti.
Fyrir örfáum árum voru kom-
múnistar afarsterkir í Osló, en
nú fengu þeir að eins 695 at-
kvæði, og eru það alt saman
skoðanalausir ærslabelgir, sem
langar til að vera eitthvað rót-
tækt, en vita ekki hvað það á
aö vera. Er reynslan þar eins
og hjer.
í 47 stærstu bæjum Noregs ut-
an Oslóar fengu Jafnaðarmenn
133 þúsundir atkvæða og bættu
við sig 800 atkvæðum frá síð-
ustu þingkosningum. Ihaldsflokk-
arnir allir sameinaðir fengu 183
þúsund og töpuðu 48 þúsund
atkvæðum.
(Alþbl.)
Nýfandnaland.
Eyjan Nýfundnaland, sem er
lítið eitt stærri en Island og er
austan við Kanada, er ein af
sjálfstjórnandi nýlendum Breta.
Austan viö landið liggja hin
frægu fiskimið, Nýfundnalands-
bankinn, gem eru stærri en land-
ið sjálft og víðast með 25 til 50
faðma dýpi.
Qeysimiklir skógar eru á Ný-
fundnalandi, en þrátt fyrir þessi
auðæfi til lands og sjávar hefir
landið staðiö sig afar-illa um
langt skeið, en íhaldsflokkurinn
hefir verið þarna við völd stans-
laust.
í júní í fyrra lá landinu við
gjaldþroti, en fjórir af bönkum
Kanada lánuðu þá Nýfundna-
landi nægilegt fje í bili gegn
tryggingu í nokkrum af tolltekj-
um landsins, til þess að þaö gæti
staöið í skiium með afborgun
á ríkislánum sínum.
Núna um nýárið var aftur bú-
ist viö að landið mundi verða
gjaldþrota, en þessir sömu fjórir
bankar ljetu á síðustu stundutil-
lelðast að lána nóg fje til þess
að landið gæti staðiö f skilum,
gegn frekari tryggingu í tolltekj-
um þess.
Ekki verður vitað hvernig fer
í júní í sumar, hvort Nýfundna-
land verður þá nokkuð færara
en nú að borga rentur af ríkis-
skuldum sínum, eða hvort það
kemst þá fyrir fult og alt í hend-
urnar á Kanada-bönkunum, sem
hafa lánað því.
Það er víöa góð stjórn íhalds-
ins, eða hitt þó heldur!
(Alþbl.)
Bókasafnið á Seyðisfirði.
Aðsókn að safninu hefir veriö
með mesta móti í vetur. þaö er
opið til útlána á þriðjudögum
og föstudögum. Bókasafnið fær
nú árlega 1200 króna styrk úr
ríkissjóði og 1200 kr. styrk úr
bæjarsjóði Sfk. Ennfremur hefir
safnið fram að þessu haft nokk-
urn árlegan styrk úr sýslusjóði
Norður-Múlasýslu. Hefir safnið
verið endurbætt að ýmsu leyti á
síðari árum, spjaldskrá samin og
bókaskrá, sem ennþá er óprent-
uð en mun koma út bráðlega.
Einnig hefir verið keypt nokkuð
af nýjum útlendum bókum, og
mun verða gert árlega framvegis
eftir því sem fjárhagur safnsins
leyfir. Mesta mein safnsins er
það, hve óhentugt húsnæði það
hefir, og hlýtur það að verða
verkefni næstu ára að bæta úr
því svo sem föng eru á.
Takmörkunjiarneigna
Nýlega hjelt breska landsfjelag-
ið, er berst fyrir takmörkun barn-
eigna, fyrsta fund sinn á vetrin-
um í Coxton-höll, stórum sam-
komusal í Lundúnum.
Hjelt þar þjóöfrægur enskur
læknir, sir Thomas Harder, fyr-
irlestur um málið; sagði hinar
ótakmörkuðti barneignir gera
þjóöinni viðlíka skaöa og berkla-
veiki og krabbamein, enda væri
auðvelt að sýna fram á að hin-
ar stjórnlausu barneignir ykju
mjög þessa áminstu sjúkdóma,
en við hvorugum þeirra væri enn
fundin ráð. Hvatti hann mjög til
þess, aö upplýsa sem fyrst kon-
ur af öllum stjettum um að hæfi-
legar barnaignir (í stað þess að
láta tilviljunina ráða) væri grund-
völiurinn undir hamingju bæði
foreldra og barna.
Ræöa sir Thomas Harder vakti
mjög mikla athygli af því, að
hann er læknir prinsins af Wales
(breska ríkiserfingjans), því Bret-
ar eru alment með afbrigöum
konunghollir og telja þá menn
töluvert meiri menn, sem kunn-
ugt er um að sjeu innundir hjá
konungsættinni.
Harold Laski prófessor, sem
er heimsfrægur rithöfundur og
einnig hjelt fyrirlestur á fundin-
um, sagði, að ef menningunni
ætti að halda áfram aö fara fram,
yröu mennirnir að sigra á öllum
sviðum náttúrunnar, en það væri
gersamlega ómögulegt meðan
hending ein væri látin ráða því,
hvenær börn yrðu til. Eins og
nú væri (í Englandi) væru flestar
verkamannakonur orðnar fangar
á heimili sínu þegar þær væru
25—26 ára gamlar, sökum þess
að þær væru búnar aðeigafleiri
börn en þær með nokkru móti
gætu sjeð um þannig, að bæði
liði þeim sjálfum vel og börnun-
um, enda væri konan þá líka
venjulega orðin heilsulaus af of
tföum barneignum.
Hjer er um mál að ræða, sem
varðar okkur íslendinga mikils,
því sennilegt er að barnadauði
mundi minka og öll heilbrigði
aukast að sama skapi og tak-
mörkun barneigna færi í vöxt.
Álþbl.