Eining - 01.02.1957, Blaðsíða 6
G
EININ G
E I N I N G
Mánafiarblað um bindindis- og menningarmál.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Pétur Sigurðsson.
Blaðið er gefið út með fjárstyrk frá ríkinu og stórstúku íslands.
Öll bréf til blaðsins og ritstjórans skulu send í Pósthólf 982,
Reykjavík, en ekki til afgreiðslunnar, Suðurbraut G, Kópavogi.
Sími blaðsins er 5956-
Árgangur blaðsins kostar 30 kr., en í lausasölu 3 kr. livert eintak.
Sefur hetja á hverjum bæ
itt sterkasta vopnið gegn bindindishreyfingunni
hefur ávallt verið rógurinn. Svo var það t. d. á
bannárunum hér. Þá var mönnum talið trú um
að heimabrugg væri á öðrum hverjum bæ í land-
inu. Stærri ósannindi var ekki unnt að hafa í
frammi varðandi það mál. Auðvelt var að benda á næstum
heilar sýslur, þar sem heimabrugg þekktist varla eða alls ekki.
Mætti þar t. d. nefna Breiðafjörð, Vestfjarðakjálkann að miklu
leyti, mikinn hluta Þingeyjarsýslanna, sömuleiðis mestan
hluta Skaptafellssýslanna, og svo er vandalaust að benda á
ýms minni svæði, auk þess, að í þeim sýslum, er mest bar á
heimabruggi, voru það aðeins einstöku bæir' er stunduðu
þau Iagabrot.
Þeir menn, sem nú iðka róginn, reyna að telja þjóðinni
trú um, að samtök bindindismanna vinni ekkert gagn. T. d.
hafi góðtemplarareglan misst forustuna úr höndum sér og
stundi nú aðeins fánýt fundarhöld. Sanngjarnar aðfinnslur
og ávítanir, eru ævinlega réttmætar, og flest menningarstarf-
semi þarfnast þeirra, en ósanngirnin kemur jafnan upp um sig.
Þegar góðtemplarareglan var stofnuð, bjó hún ágætt og
notalegt félagsheimili þeim mönnum, sem hún hafði hug á að
bjarga og jafnan eyddu kvöldstundum sínum á knæpunum.
Fundarhöld reglunnar voru einmitt sniðin með það fyrir aug-
um að vega upp á móti hinu. Áherzla var lögð á hlýjan félags-
anda, vistleg, björt, hlý og prýdd fundarhús, og félagslífið var
margþætt. Þar fór saman fræðsla, skemmtun og sú mannbæt-
andi alvara, sem einlæg guðstrú jafnan fæðir af sér. Veikir
menn og valtir á fótum þurftu einmitt þeirrar aðstoðar. Regl-
an hefur jafnan lagt áherzlu á fræðslu, ræðuhöld, upplestur
ljóða og góðra sagna, söng, leiklist og hollar skemmtanir.
Nú hefur sú breyting orðið á, að reglan á að keppa við
ofurefli. Peningagræðgin heldur með margvíslegum og áköf-
um áróðri að kynslóðinni öllu því, sem mest æsir og ginnir.
Nú er það ekki aðeins áfengið, heldur allar þær æsandi
skemmtanir, sem þá eru oft um leið greiðasti vegurinn að
áfengisneyzlunni, og blátt áfram skólar í drykkjuskap. Urmull
er af kaffi og veitingahúsum, sem kvöld eftir kvöld bjóða
dansskemmtanir þar sem hljómsveitir iðka sinn seiðmagnaða
tónagaldur, sem vissulega er ekki stilltur til eflingar guðs-
neistanum í manns sálinni, heldur þvert á móti til uppörfun-
ar afmenningaröflunum í manninum. Allir þekkja aðdráttar-
afl æsimynda bíóanna' og þau troðfyllir fólkið oft á dag.
Þetta þjónar betur eðli vanþroska mannkyns en starfsemi
bindindismanna, en við niðurrifsöílin bætist svo í samkeppn-
inni hin jákvæða og gagnlega félagsstarfsemi, svo sem íþrótta-
hreyfingin, leiksýningar, héraðasambönd og svo fjölda margt,
svo að ekki sé nú minnst á ásælni pólitísku flokkanna í æsku-
menn og allan lýð og ennfremur blessaða skólana, sem hirða,
ClCýCl (ý
Sjá þjón minn, sem eg leiði mér við hönd, minn
útvalda, sem sál mín hefur þóknun á; eg legg anda
minn yfir hann, hann mun boða þjóðunum rétt.
Hann kallar ekki og hefur ekki háreysti og lætur
ekki heyra raust sína á strætunum. Brákaðan reyr-
inn brýtur hann ekki sundur, og dapran hörkveik
slökkur hann ekki. Hann boðar réttinn með trú-
festi. Hann daprast eigi og gefst eigi upp, unz
hann fær komið inn rétti á jörðu, og fjarlægar
landsálfur bíða eftir boðskap hans. —
Jesaja 42, 1—4.
,,Hann boðar réttinn með trúfesti“, ekki með
hatri og ofsa eins og nú tíðkast meðal þjóða.
Er okkur ekki hollt, nú á tímum vonbrigða,
öryggisleysis og kvíða, að gleðjast við huggun fyr-
irheitanna? Hér er því heitið, að hinn mikli lausn-
ari manna, muni ekki daprast né gefast upp, unz
hann fœr homið inn rétti á jörðu“. Hvað sem böl-
sýni, kvíða og hræðslu líður' þá er sigur hins góða
framundan. Alls staðar í heilagri ritningu er lögð
áherzla á þetta: Verið óhræddir, skelfist ekki,
hræðist ekki, óttist ekki. Maður sem trúir á Guð,
verður að vera geiglaus, lifa óttalaust, hræðast
ekki einu sinni þann, sem líkaman deyðir. Hræðslan
tærir anda, sál og líkama. Betra er að deyja en lifa
í hræðslu.
ÖIl mannadýrkun og allt fráhvarf frá trúnni á
hinn eilífa kærleika, á eftir að verða sér til mikill-
ar háðungar, en hús þeirra mun standa, sem byggja
það á bjargi aldanna, á trúnni á fagnaðarboðskap
friðarins.
að heita má, öll ungmenni, unz hár þeirra tekur að grána.
Allir sanngjarnir menn munu því skilja, að félagsskapur, sem
hefur fyrst og fremst það markmið að forða mönnum frá
skaðnautnum, á hér öfluga keppinauta, reyndar bæði góða
og skaðlega. Hinir góðu eru auðvitað samherjar og er því
sízt ástæða til að amast við þeim en fólkið skiptist þó meira
nú milli margra aðilja, en áður var. Hinir skaðlegu keppi-
nautar eru þó miklu skæðari í því að höndla fólkið, og er
ástæðan augljós, eins og áður er vikið að.
Þetta þyrftu allir, sem bindindi og reglusemi unna, að gera
sér ljóst og skilja, hve nú er þess mikil nauðsyn að þeir
haldi vel saman. Eitt alvarl'egasta mein bindindisstarfsins í
landinu er, að heita má:
að sofi hetja á hverjum bæ.
Ef allir bindindismenn landsins, konur og karlar, ungir
sem aldraðir, væru glaðvakandi, áhugasamir og samtaka, þá
mundi þjóðin bæði sjá og reyna, að styrkur þeirra væri mik-
ill. T. d. gæti jafnvel þetta blað orðið dálítið vald í landinu’
ef allir bindindismenn þjóðarinnar legðu því lið, og hið sama
má segja um allt félagslíf bindindismanna. Það sefur hetja
á hverjum bæ, en við trúum því og vonum á það, að enn
rísi sól nýs dags, veki menn og kalli þá til starfa. Þegar þörf
er mest, finnast jafnan bjargráð bezt. Þörfin er öllum augljós
og þjóðhollir menn hljóta að vaxa upp til hinna miklu og
aðkallandi viðfangsefna, og hið stærsta er: allsherjar, róttæk
siðbót í þjóðfélaginu. Hún ein nægir gegn hinum undirokandi
spilliöflum peningagræðginnar.