Neisti - 25.02.1936, Blaðsíða 1

Útgefandi: Jafnaðarmannafélag Siglufjarðar.
IV. árg.
Siglufirði, þriðjudaginn 25. febrúar 1936
5. tbl.
Til athu£unar.
Á síðasta bæjarstjórnarfundi var
til umræðu tillaga frá Jóhanni F.
Guðmundssyni og Póroddi Guð-
mundssyni, svohljóðandi:
„Bæjarstjórnin skorar á Alþingi
að veita Siglutjarðarkaupstað
einkarétt á bíórekstri og einka-
sölu á kolum í umdæmi kaup-
staðarins".
Tillagan var borin upp í tvennu
lagi. Fyrri liðurinn samþykktur
með 6 gegn 3 (Andrés Hafliðason
greiddi ekki atkvæði), en hinn síðari
með 5 gegn 4 atkvæðum. (Bæjar-
fógeti greiddi ekki atkvæði með
seinni liðnum og Andrés Hafliða-
son grciddi atkv. á móti).
Verða þetta hér eítir taldar tvær
tillögur.
Sjálfstaeðismennirnir töluðu og
greiddu atkvæði á móti tillögunum,
töldu þetta vera hina mestu fjar-
stæðu. Pó vildu þeir ekki mótmæla
því, að bíórekstur hér væri góð
atvinnugrein, en hinsvegar mundi
bærinn tapa á því eins og öllu
öðru, að undanskildu vatnsveitu
og rafveitu. Peim gat ekki skilist,
að þótt einhverju fyrirtæki hafi
verið illa stjórnað, þá er ekki þar
með sagt, að það geti aldrei öðru-
vísi verið. Pað mætti t, d. benda
þessurn góðu mönnum á það, að
þessi tvö fyrirtæki (raf- og vatns-
veitan) voru flest árin rekin með
tapi fram að 1927, og eftirlæt eg
þeim að skýra frá orsökum þess-
Pað verður ekki á móti því mælt
með frambærilegum rökum, að
bíórekstur ætti að vera í höndum
þess opinbera, eins og t. d. póstur,
sími og útvarp. En jafnvel Sjálf-
stæðismenn treysta sér ekki til að
mæla með því, að rekstur þessara
fyrirtækja sé látinn i hendur ein-
staklinga. Pað skiftir engu í þessu
sambandi, hvort það er ríkis- eða
bæjarsjóður sem í hlut á. — Um
kolaverzlun er öðru máli aðgegna.
Par er ekki um menningarlegt
gildi að ræða, og áhætta talsverð,
en með góðri stjórn ætti það að
geta orðið drjúgur tekjustofn. Pað
verður einnig að líta svo á, að
meiri trygging fengist fyrir því,
að ávalt væru til nægilegar kola-
byrgðir á staðnum, ef verzlunin
væri í höndum bæjarins, og er
það eitt nægileg ástæða.
Undir umræðunum spurðist full-
trúi Sjálfstæðisflokksins. A. Schiöth,
fyrir um það, hvernig á því stæði,
að ekki væri einnig farið fram á
heimild til þess að yfirtaka og
starfrækja afgreiðslu Eimskipafélags
íslands hér á staðnum. Sagði hann
að nettó tekjur af afgreiðslunni ár-
ið 1934 hefðu verið kr. 25 þúsund.
Skattskýrsla afgreiðsumannsins
mun hafa sýnt talsvert verri útkomu,
og ummælin því all alvarleg í hans
garð, en það er þessu máli alveg
óviðkomandi.
Pað er sízt þess að dyljast að
þessi tekjustofn væri bæjarsjóði
kærkominn, jafnvel þótt tekj-
urnar væru ekki eins miklar og
Schiöth heldur fram. Fulltrúar
Alþýðu- og Kommúnistaflokkíins
lögðu því fram svohljóðandi tillögu:
„Par eð Eimskipafélag íslands
nýtur árlega styrks úr ríkissjóði,
en ríkissjóður verður að hlaupa
undir bagga með bæja- og
hreppsfélögum þegar til vand-
ræða horfir, samþykkir bæjar-
stjórnin að skora á þing og
stjórn að útvega Siglufjarðar-
kaupstað afgreiðslu Eimskipa-
félags Islands hér á staðnum,
sem vitanlegt er að gefur mjög
miklar tekjur".
Pessi tillaga var felld með 6
gegn 4 atkvæðum (Framsóknar- og
Sjálfstæðismenn allir á móti).
Petta afgreiðslumál hefir áður
verið á dagskrá. Otto Jörgensen
hóf máls á því fyrir nokkrum ár-
um, að bærinn ætti að taka í sín-
ar hendur allar skipaafgreiðslurnar,
en þá fengust engin ráð til þess
að knýja það fram. Pað er að vísu
svo enn. Bæjarstjórnin getur ekki
af eigin ramleik framkvæmt þetta
frekar en bíó- og kolarekslurinn.
en þar sem ríkissjóður veitir Eim-
skipafélagi íslands all ríflegan fjár-
styrk árlega, þá væri málið auð-
leyst, ef Alþingi setti það sem skil-
yrði fyrir styrkveitingunni, að bæja-
félög, utan Reykjavíkur, hefðu
heimild til að taka afgreiðsluna í
sínar bendur, hvert á sínum stað.
Ef þessi heimild fengist, mundi
engum bæjarfulltrúa líðast að láta
það velta á sínu aikvæði, að bær-
inn notaði ekki heimildina, jafnvel
ekki sjálfum afgreiðslumanninum.
A. Schiöth fullyrti, að í sumum
tilfellum réðiþað atkvæðum manna
um einkasölutillögur, hvar í flokki
þeir menn stæðu, sem stunduðu
umrædda atvinnu sem einkarekstur.
Ef þetta væri rétt, væri sannfær-
ingin látin víkja fyrir ódrenuskapn*
um og skoðanir manna í þeim til-
fellum um rétt og rangt að miðast
við það, hvort það er þessi eða
hinn sem í hlut á. Pað vakti þess-
vegna mikla undrun, að fulltrúar