Neisti - 27.11.1941, Blaðsíða 2

2
NEISTI
arstjórnin lítillega hafizt handa
með úthlutun kartöflugarðanna út
á ströndinni, eins með úthlutun
slægjulandsins í Skarðdalslandi i
sumar, þó það væri ekki úthlutað
til ræktunar nú, þá komu fram í
bæjarstjórninni sterkar raddir um
að það ætti að gjöra slíkt og nú
er tækifæri til að fá styrk til sam-
eiginlegrar framræslu og girðir.gar
og eg er viss um að ’ ekki mun
standa á þeim' mönnum, sem höfðu
landið til slægna i sumar, að
leggja fram krafta sína til að gjöra
það að töðuvelli, ef þeim er tryggt
(Framhald).
Það var bent á það í greininni
hér á undan, að innlenda varan
hefði hækkað vísitöluna um meira
en helming.
Um kaupgjaldið má benda á
reynslu stríðsáranna 1914—18. Þá
hækkaði kaupgjald mjög lítið og
óx þó dýrtíðin jafnt og þétt, engu
síður en nú. Enn nærtækara dæmi
er aukning dýrtíðarinnar árið 1940,
þegar kaupið var lögbundið og
ekki greidd full dýrtíðaruppbót.
Þá hækkaði dýrtíðin en örar en
í ár (1941) eftir að farið var að
greiða fulla dýrtíðaruppbót oglög-
binding kaupsins var afnumin. Er
af þessu augljóst, að það er hin
mesta fjarstœða að telja dgrtíðar-
uppbótina höfuðorsök dýrtíðarinnar.
Til að hamla á móti dýrtíðinni,
lagði Alþýðuflokkurinn til að tek-
inn væri verulega hærri stríðs-
gróðaskattur en sá, sem að lokum
var samþykktur af þiriginu. Sömu-
leiðis hafði flokkurinn sumarið 1940#
bent á þá tekjuöflunarleið, að lagt
yrði útflutningsgjald á þærafurðir,
sem fluttar voru út með striðs-
gróða og þessu fé varið til verð-
lœkkunar innanlands.
Þessar tillögur náðu ekki fram
að ganga og sú heimild, sem síð-
asta Alþingi samþykkti í þessa átt,
hefir enn ekki verið notuð, enda
er aðstaða útflytjenda nú önnur
og lakari en áður.
Ef útflutningsgjaldið hefði verið
lagt á meðan útflytjendur græddu
sem ^mest, hefði mátt með því
ná stórfé til þess að halda niðri
vöruverðinu, auk þess sem út-
flytjendur sjálfir hefðu fengið mínna
að njóta stráanna fyrir skepnur
sínar.
Bæjarstjórninni ber því nú, við
samningu fjárhagsáætlunarinnar,
að taka þetta mál til rækilegrar
íhugunar og láta nú þegar mæla
upp og kortleggja þá staði, sem
hún gæti látið bæjarbúum í té.
Þeir tímar geta komið fyrr en
okkur varir, að hver handfylli af
gróiruii mold er okkur meira virði,
sem björg og blessun en gull.
Kappkostum því að nota hvert
frjómagn sem finnst í siglfirzkri
mold.
fé til umráða og þannig verið
dregið úr verðbólgunni óbeint, því
vitanlega hefir talsvert af því fé
er græddist á þennan hátt, farið í
allskonar smákaupmennsku.
Eg hefi nú bent á nokkur þau
atriði málsins, sem mikilvægust
eru og mest er um deild, svo
menn geta hæglega áttað sig á
því, hvað er að gerast, enda sann-
ar hin daglega afkoma okkar
verkamannanna allt þetta. En
hvernig dýrtíðarsjóðurinn má bæta
hér úr skák og hvernig hann
verður myndaður, um það segir
svo í greiðargerð frumvarpsins:
»Til þess að standa straum af
útgjöldum þeim, sem ákveðin verða
til dýrtíðarráðstafana, skal stofna
sérstakan dýrtíðarsjóð, og eru
tekjur hans þessar til ársloka 1942:
1. 8. milj. kr. framlag úr ríkissjóði.
2. Tekjur af stríðsgróðaskatti af
tekjum ársins 1941.
3. Sérstakt gjald er lagt sé á
þær skömmtunarvörur, sem út-
hlutað er sérstaklega til veitinga-
húsa, (það er um fram skömmt-
unarseðla almennings), iðnfyrir-
tækja og brauðgerðarhúsa.
4. Aukaskattur -á kvikmyndasýn-
ingar.
5. Álag á tekju- og eignaskattinn,
sem þegar hefir verið á lagt
samkvæmt heimild frá síðasta
Alþingi.
6. Útflutningsgjald á vörum, sem
seldar eru með stríðsgróða«.
Það hefði verið freystandi að
taka meira upp úr greinargerðinni,
svo menn gætu betur séð hve
feikna mikill munur er á tillögum
Alþýðuflokksins og hinna flokk-
anna.
Munurinn liggur í því að Fram-
sókn og Sjálfstæðið ætlast til að
það, sem gert er, sé gert á kostnað
launastéttanna í landiriu einna.
Það má ekki skerða gróða út-
gerðarmanna, sem hafa grætt
milljónir króna undanfarin ár. Það
má ekki lækka farmgjöldin, sem
hafa fært skipaeigendunum milljónir
kr. síðastl. ár. Óþarfa eyðslu má
ekki skerða, því hennar njóta yfir-
stéttirnar einar. Og þegar allt er
komið í öngþveiti vegna fjárgræðgi
framleiðenda og kaupsýslumanna,
á að gera alþýðu manna, hjúin á
þjóðarheimilinu, að bandingjum,
sem ekki eru frjálsir gerða sinna
til heiðarlegrar sjálfsbjargar.
Þettaer megin þátturinn í »bjarg-
ráðum« Framsóknar- og Sjálfstœð-
isflokksins, þegar erfiðleikarnir
fœrast að dyrum þjóðarbúsins.
Alþýðuflokkurinn hefir hvað eftir
annð varað við hættunni, — fyrst
fyrir tveimur árum síðan. — Hinir
flokkarnir hafa ekki viljað hlusta
á hann.
Alþýðuflokkurinn hefur frá önd-
verðu bent á sömu leiðirnar og
hann gerir nú. Aðeins eru áætlan-
ir hans víðtækari nú en fyrr, vegna
þess að dýrtíðarfárið er nú orðið
meira en áður.
Alþýðuflokkurinn veit og viður-
kennir, að kauphækkunin er aðeins
eðlileg og nauðsynleg afleiðing
vaxandi dýrtíðar. — Launþegarnir
hafa alltaf haft seinni leikinn. —
Hann vill ekki viðurkenna þann
órétt, sem þessu fólki er gerður,
með því að svifta það borgara-
legu og viðurkenndu frelsi, sem
það hefir aflað sér með heiðar-
legri baráttu svo tugum ára skiptir.
Alþýðuflokkurinn vill láta nota
hluta af stríðsgróðanum til að
stöðva dýrtíðina. Og hann vill
tryggja þjóðina á breiðari grund-
velli. — Hann vill láta byrjaland-
ið að nauðsynjum, og safna fé
til seinni tíma, þegar kreppan og
atvinnuleysið heimsækir okkur eftir
stríðið.
Þetta allt ætlast Alþýðufiokkur-
inn til að allar stéttir hjálpist að
koma i framkvæmd og þeir taki
á sig aðal byrðarnar, sem breið-
ust og sterkust hafa bökin.
Dýrtíðarmálin.