Neisti - 20.05.1949, Qupperneq 2
NEISTI
/
NEISTI
— VEKUBLAÐ —
Útgefandi:
Atþýðuflokksfélag Sigluf jarðar
Átyrgðarmaður :
ÓLAFUK GUÐMUNDSSON
Ritst j. turnast blaðnefnd Neista
Btaðlð kemur út alla föstudaga
Áiskriftagjald kr. 20,00 árg.
AfgreiðfiJa í Aðalgötu 22.
Afstaða jafnaðar
manna
Rússlands
Byltingin á Rússlandi vakti þá
von meðal milljóna, vísvegar um
heim, að þar austur frá yrði stofn-
að það ríki jafhaðarstefnunnar,
sem fruinherjar og hugsuðir sósíal-
ismains höfðu boðað. Það voru ekki
einvörðungu alþýðustéttirnar, sem
væntu þessa. Skáld, listamenn og
aðrir anHans frömuðir hugðu hið
ttn.imt, og stuðningur þeirra við
málstað rússnesku byltingarinnar
átti veigamikinn þátt í því, hverra
vinsælda hún naut, meðain hún var
enn í deigluimi, og fyrst eftir að
hún var um garð gengin.*
En þessi viðhorf breyttust smám
aa.ma.n, og aðdáendur rússnesku
byltingarinnar urðu hver af öðr-
nm fyrir sárum vonbrigðum. —
Þegar Lenin var fallínn frá og
Stalin seztur í sæti hans, kom
fljótiega í ljós, hvert stefndi í
Rússlandi. Rússar gerðu alþjóða-
samtök kommúnista að viljalausu
verkfæri í sínum höndum; for-
mgjar byltingari nnar voru ýmist
drepnir eða látnir hverfa af sjónar-
sviðanu, og sovétstjórnin tók í arf
heimsveldisstefnu keisarastjómar-
innar jafnframt því, sem einræði
kommúnistaflokksins varð misk-
unnarlausara með hverju árinu,
sem leið. Fyrir og eftir heims-
styr jöldina síðari varð þessi þróun
þó enn gleggri. Rússland hóf árás-
arstyrjöld gegn friðsamri og frels-
isunnandi smáþjóð, sem ekkert
hafði til saka unnið, annað en að
vera nágranni einræðisr. Það lagði
EystrasaltsrQdn þrjú undi rjám-
hæl kúgunar sinnar, réðist að baki
Póllandi og skipti því milli sín og
Þýzkalands nazismans og hefur
eftir ófriðarlokin gert löndin í
Austur-Evrópu að leppríkjum sín-
nm hvert af öðra, ýmist í krafti
rússnesks setuliðs eða með því að
efla fímmtu herdeild kommúnista-
flokka þeirra til þessa hlutverks.
Tortýming kommúnista á lýð-
ræðinu í Tékkóslóvakíu slökkti
síðasta vonarneista jafnaðarmanna
t
Frú Kristjana Bessadótlir
MINNINGARORÐ
Þriðjudaginn 10. maí fór fram
jarðarför frú Kristjönu Bessadótt-
ur, Aðalgötu 8. Kristjana Bessa-
dóttir var fædd hér í Siglufirði 20.
júní 1868, dóttir merkishjónanna
Guðrúnar Andrésdóttur (Einars
Andréssonar skálds í Bólu), og
Bessa Þorleifssonar, hins v'iðkunna
sjógarps og hákarlaformanns. Tíu
ára gömul fluttist Kristjana með
ömmu sinni og afa að Ökrum í
Fljótum. Nýfermd fluttist hún með
foreldrum sínum að Sölvabakka í
Húnavatnssýslu. Árið 1887 kynnt-
ist hún þeim manni, Sigurjóni Bene
diktssyni, sem varð fífsförunautur
hennar og voru þeirra fyrstu kynni
með sögulegum hætti.
Árið 1887 2. janúar fóru 7 bátar
til róðra frá Höfðakauptúni og ná-
grenni. Sigurjón Benediktsson var
þá 16 ára og háseti hjá Benedikt
um, að kommúnistar liyggð-
ust ekki lengur koma sósíalisma á
með byltingu og ofbeldi. Þau ríld
í Austur-Evrópu, sem kommúnist-
ar liafa náð völdum í með einbeit-
ingu valdsins eru neydd til þess að
hlýta valdboði kommúnistaklík-
unnar í Moskvu, og þegar einliver
kommúnistinn gerizt of þjóðernis-
sinnaður eins og t.d. Tító, vill fyrst
og fremst framkvæma sósíalisma
eins og þjóð lians er fyrir beztu,1
er liann sekur fundinn og Marx- og
Lenins-kenning lians léttvæg fund-
in, vegna þess, að hann vill ekki
lúta valdsboði frá Moskvu. Rúss-
nesku kommúnistamir hæfa svikið
lýðræðishugsjón sósíalismans og
komið á lijá sér alræði kommún-
istaflókksins, sem svo stjóma
kommúnistaflokkum annara landa,
þar á meðal þeim íslenzka. Þess-
vegna berjast ungir sem aldnir
jafnaðarmenn gegn kommúnism-
anum, en fyrir hinn sanna sósíal-
isma, sem aðeins verður fram-
kvæmdur á lýðræðisgrundvelli og
af jafnaðarmönnum.
Frímamissyni. Bátur Benedikts fór
í róður þennan dag. Þegar leið að
hádegi bráðhvessti og var þá þeg-
ar skollinn á blindhríðarbylur. Að-
eins tveir bátar náðu landi og var
annar bátur Benedikts. Nokkrir af
skipshöfn Benedikts gistu eftir
þessa hrakninga að Sölvabakka
hjá þeim Bessa og Guðrúnu, þar á
meðal Sigurjón og voru það fyrstu
kynni þeirra Kristjönu. Árið 1891,
16. desember, giftust þau Sigurjón
og bjuggu fyrsta árið að Sölva-
bakka, en fluttust síðan til Blöndu-
óss. Á Blönduósi stundaði Sigurjón
Benediktsson járnsm'ioar og þótti
æfinlega hagleiksmaður. — Frá
Blöndúósi fluttust þau 1907 hing-
að til Siglu'fjarðar, með stóran hóp
barna, sem öll voru á unga aldri.
Þessum stóra barnahóp komu þau
hjónin upp með mikilli prýði og
myndarskap.
Frú Kristjana Bessadóttir var
glæsileg kona. Það sem einkenndi
Kristjönu mest var tryggðin, hag-
sýnin og dugnaourinn og 'hve
framúrskarandi húsmóðir hún var,
enda var hjónaband þeirra Sigur-
jóns til mikiliar fyrirmyndar. Þeir,
sem heimsóttu þau hjónin meðan
þau áttu heima á Blönduósi, svo
og eftir að þau settust að hér í
Siglufirði, róma mjög, hve Krist-
jana hafði sérstaklega gott lag á
því að taka á móti gestum og gera
dvöl þeirra heimilislega og eftir-
minnilega, enda var Kristjana
fyndin og fjörug í viðræðum og
glöð í anda.
Þessi mikilfenglega kona er nú
horfin sjónum ástvina sinna og
samt'íðarmanna, en minninig henn-
ar er sveipuðhugljúfum endurminn
ingum um trygglynda og ástríka
móður, heillaríkan lífsförunaut og
gagnmerka og góða konu.
Blessuð sé minning frú Krist-
jönu Bessadóttur.
F. U.J. SIÐAN
Ritnefnd: Sig. Jónasson, Jón Sæmundss. og Hólmsteinn Þórarinss.
Þann 5. maí s.l. átti Samband
ungra jafnaðarm. 20 ára afmæh.
Samb. var stofnað 5. maí 1929. —
Vegna ofbeldisaðferða og ofr'ikis
kommúnista, sem þá voru að kljúfa
Alþýðufl., og hugðust ná hinu unga
sambandi í hendur sér, varð að
fresta framhaldi þingsins en fram-
haldsfundur síðan boðaður í Rvík.
20 ára afmælis sambandsins var
minnzt 'i Alþýðublaðinu 5. maí s.l.
Félag ungra jafnaðarmanna í
Siglufirði sendi sambandinu eftir-
farandi heillaóskaskeyti í tilefni
af æfmælinu:
„F.U.J., Siglufirði, liyllir lieild-
arsamtök ungra jafnaðarnianna
tvítug, og heitir að vera samtök-
unum hollur og traustur liðs-
kraítur í sameiginlegrj, baráttu
migra og gamalla sósíaldemó-
krata á íslandi fyrir nýju þjóð-
sldpulagi, fyrir frelsi, jafnrétti
og bræðralagi.“
Félagstalan tífaldast
á þremur árum
Það er kunnara, en frá þurfi að
segja, að enginn stjórnmálaflokkur
hér á landi héfur staðið af sér jafn
alvarlegan klofning, sem Alþýðu-
flokkurinn á árunum 1930 og 1938,
og sér í lagi síðara árið.
Áhrifa þessara atburða gætti ekki
hvað sízt innan samtaka migra
jafnaðarmanna, enda voru samtök
þeirra ung og l'ítt mótuð af reynslu
og þekkingu.
Villie'm Ingimundarson
núverandi forseti S.U.J.
Þótt nokkuð hafi dregið úr vexti
samtakanna við þessa blóðtöku, þá
hefur reynslan sannað það nú, að
hér hefur aðeins átt sér stað nauð-
synleg blóðhreinsun, sem hefur að
nýju hleypt örari vexti í samtökin
en áður var, og gert þau samstillt-
ari og sterkari en fyrr. Enda má
nú með réttu segja í sambandi við
tuttugu ára afmæli Sambands
ungra jafnaðarmanna, að aldrei
hafa áhrif þess verið jafn mikil
utan flokksins sem innan.
Á þremur síðustu áruunum hef-
ur meðlimaf jöldinn innan SUJ allt
að því tífaldast, og átta FUJ-félög
hafa verið stofnuð á sama tíma og
telja þrjú þeirra úti á landi yfir
eitt hundrað meðlimi innan sinna
vébanda.
Starfsemi FUJ félaganna og
(Framliald á 3., síðu)
V