Neisti - 26.08.1949, Page 3

I
i
NEISTI
3
Ritstj. annast: Sig. Jónasson, Jón Sæmundsson og Hóhnst. Þórarinsson
Á það var bent nýlega í þessu
balði áð Sjálfstæðisfl. væri, sem
stæði, stærsti stjórnmálaflokkur-
* inn. Það var eins og ritstjóra Sigl-
firðings hefði áður sézt yfir þetta.
Hann kunni sér ekki læti, og f annst
að hann (flokkurinn en ekki rit-
stjórinn) væri orðinn svo stór, að
hann hefði möguleika á að ná
meirihluta-aðstöðu við næstu kosn-
ingar til Alþingis. Þó að það séu
hugarórar er ekki úr vegi að at-
y huga nokkuð hinn stóra!! flokk.
En við þá athugun mun koma í ljós
að Sjálfstæðisfl. er í raun og veru
ekki einn flokkur ,heldur ósamstæð
samsteypa, sem tekist hefur fram
að þessu að fleka menn með ólík-
ustu sjónarmið og hagsmuni, til
s þess að fylgja sér við kosningar.
Aðaluppistaða fiokksins er mynd
uð af auðugum heildsölum, iðnrek-
, endum og stórútvegsmönnum. Þá
fylgja einnig flokknum að máli
afturhaldssöm embættismanna-
stétt og ýmsir, sem hafa fengið
ákveðin sérréttindi með eignar-
rétti á húseignum, löndum og
lóðum svo og rekstri arðsamra
séreigna með einskonar einokunar-
aðstöðu, svo sem kvikmyndahúsa
og lyfjabúða.
/ Þegar Sjálfstæðismenn tala um
frjálsa verzlun, meina þeir ekki að
hver sem er fái að vezla, heldur
vilja þeir viðhalda þröngsýnu
„kvotakerfi," þar sem allur inn-
flutningur á að vera í höndum gam
alla rótgróinna verzlunarfyrir-
tækja, en þess gætt að kyrkja í
fæðingu hverja viðleitni ungra
fyrirtækja til verzlunarviðskipta.
'* Hefur þetta berlega komið fram
í afskiftum verzlunarráðsins, ;sem
er samband hinna fáu útvaldra. —
Fara saman hagsmunir heildsal-
anna, og neytenda og launamanna ?
Afdráttarlaust nei. Heildsalarnir
vilja sem mesta álagningu og sem
mestan gróða. Launamennirnir
iþurfa vörurnar sem ódýrastar og
* því með minnstri álagningu. Enda
hefur verzlunarstéttin kveinkað
sér mjög undan þeim ráðstöfunum,
sem gerðar hafa verið um minnk-
aða álagningu. Sjálfstæðisfl. hefur
tekizt að blekkja til fylgis við sig
ýmsa smásala og verzlunarmenn.
En það er hinn mesti misskilning-
* ur að Sjálfst.fl. eða máttarstólp-
ar hans hafi nokkuð fyrir þessa
menn gert eða vilji nokkuð fyrir
þá gera. Máttarstólparnir líta að-
eins á þá sem nauðsynleg tæki til
íþess að hagnast á. Það er líka
staðreynd að fæstir þessir menn
hafa fengið ríflegan hlut af verzl-
unargróðanum. Þeir munu vera
jafn nauðsynlegir til þess að ann-
ast dreyfingu varanna, þó að öll
innkaup færu fram á einni hendi,
t. d. með landsverzlun. Hlutur heild
salanna mundi að sjálfsögðu rýma
en hinna ekki. Smáverzlanir eiga
enga samleið með heildsölum, það
er aðeins nauðsynleg sjónvilla í
blekkingarkerfi Sjálfstæðisflokks-
ins að halda slíku fram.
Stóriðjuhöldarnir hafa að mörgu
leyti samskonar sjónarmið og heild
salarnir. Hagsmunir þeirra rekast
þó á öðru hverju, þegar þeir heimta
ákveðinn hluta af gjaldeyrinum
fyrir hráefni til iðnaðarins. En oft
er þetta hráefni ekki annað en duft
eða lögur á tunnum, sem sett er í
umbúðir hér innanlands. Þessi stétt
á heldur ekkert skylt við smáiðn-
rekendur, sem vinna úr íslenzkum
hráefnum eða stunda ýmiskonar
heimilisiðnað.
Hinir mörgu smáu útvegsmenn
eiga heldur enga samleið með hin-
um fáu auðugu stórútgerðarmönn-
um, jafnvel þótt þeir hafi látið
blekkjast. Það eru heldur ekki hags
munir þjóðarinnar að nokkrar f jöl
skyldur skuli eiga flest öll kvik-
myndahús í landinu eða að 2 bræð-
ur og frændi þeirra skuli eiga
3 stærstu lyf jabúðir landsins.
Vissulega þarfnast þjóðin sam-
starfs, en hún hefur ekki efni á
því að gefa það fyrir samstarfið,
að nokkrar fjölskyldur öðlist völd
og auð til þess að ráða yfir af-
komu alls þorra landsmanna. Hún
þarf samstarf, heilbrigt og vitur-
legt samstarf, sem byggist á þörf
o g mannsæmandi aðbúð allrar
þjóðarinnar, en það samstarf fæst
aldrei fyrir atbeina Sjálfstæðis-
flokksins. Þá má ekki alveg
gleyma bændadeild flokksins. Ætli
velflestir launamenn muni ekki
eftir „hækkuninni" hans Ingólfs á
Hellu, á landbúnaðarafurðunum,
þegar hann ætlaði að slá Fram-
sóknarmenn út. Þá verður einnig
'fróðlegt að vita um afstöðu full-
trúa Sjálfstæðisflokksins við verð-
ákvörðun landbúnaðarafurða á
hausti komanda. Bændur hafa nú
ódýrt vinnuafl (þýzka verkafólkið)
og margir hverjir góðan vélakost
með margföldum afköstum. Fá
launamenn og verkafólk að njóta
þess? | ; i
Þingflokkur Sjálfstæðisflokksins
hefur oft verið tví- og þriklofinn.
ÞAKKARÁVAKP
lnnilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og j\arðarför
föður og tehgdáföður okkar, SIGURÐAIi SIGURÐSSONAR, llvann-
eyrarbraut 7b.
BÖRN OG TENGDABÖRN
Nokkrar fyrirspumir til A. R: Schiöth
I grein, sem birtist í 31. tbl.
Siglfirðings, eftir þig — með fyrir-
sögninni — Socialismi eða séreign
— eru eftirfarandi ummæli:
„Stjórnmálaibaráttan hér á landi
stendur um það, hvort innleiða
skuli sósíalistiskt þjóðfélagsskipu-
lag samkvæmt kenningum Ivarls
Marx, og er fyrirmyndin Rússland.
Frambjóðendur Alþyðuflokksins
og kommúnistaflokksins, þeir Er-
lendur Þorsteinsson og Áki Jak-
Heildsalar, bændadeild o.s.frv. —
Þetta eru staðreyndir, sem ekki
tjáir að. mæla mót. Og hvernig
hefir svo Sjálfstæðisfiokkurinn
tekið á velferðar- og umbótamál-
um alls almennings. Hann barðist
gegn 21 árs kosningarétti. Hann
barðist gegn afnámi sveitarflutn-
ings. Hann barðist móti lögum um
byggingu verkamannabústaða. —
Hann barðist gegn tryggingarlög-
gjöfinni. Hann barðist gegn orlofs-
lögunum og yfirleitt gegn þjóðfé-
lagsumbótum, meðan unnt var. Og
hver voru svo bjargráð flokksins í
vetur, þegar átti að f ara að spara ?
Það átti að afnema orlofslögin.
Það átti að stórlækka framlög til
trygginga. Það átti að afnema
ríkisrekstur arðbærra fyrirtækja.
Er það ekki von, að ritstjóri
Siglfirðings sé hrifinn af flokki
með þvílíka fortíð og nútíð? Er
það ekki von, að hann búist við
miklum sigri. Sjálfstæðisflokknum,
eins og hann er nú, má líkja við
gamla fúaduggu, sem hefur verið
„dubbuð" upp fyrir kosningarnar.
Það hefur kalfaktað yfir stærstu
rifurnar og tjargað yfir. Fyrir
ofan sjó er skútan máluð með
slagorðum og gimilegum kosninga-
loforðum, þar sem aílt á að gera
fyrir alla.
En fyrr eða síðar mun þessi
skúta stranda og liðast í sundur á
því skeri, sem heitir þekking og
hugsun.
Hér í Siglufirði mun þetta strand
ské fyrr en ella, þar sem við
stjórnvöl sitja, menn eins og nú-
verandi formaður flokksins og
fóðurmeistari íhaldsins, og það af
þeirri ástæðu, að þeir kunna ekki
skil á lýðræði og einræði. Þeir
munu hér eftir sem hingað til
vinna að framgangi kommúnista
með lýðræðisbros á vör og frelsis-
skraf á tungu.
obsson, stefna báðir að þessu
marki“.
„Menn verða að gera sér ljóst,
hvort þeir vilja stefna að því að
koma á sósíalistisku þjóðíélags-
skipulagi eins og tíðkast í Rúss-
landi og löndum þeir, sem þeir
liafa lmésett og svift frelsi, með
fangahúðum, ófrelsi og þræla-
haldi“.
IJt af þessu vil ég óska eftir
svari við eftirfarandi spurningum:
1. Er þetta sérskoðun þín eða er
þetta álit Sjálfstæðisflokksins á
Siglufirði ?
2. Geturðu bent á eitt einasta
land, þar sem jafnaðarmenn
hafa náð meirihluta, og neitað
að láta hann af hendi í frjáls-
um kosningfum ?
3. Geturðu bent á eitt einasta
land,þar sem kommúnistar hafa
náð meirihlutaaðstöðu og af-
hent hana í frjálsum kosning-
um?
4. Jafnaðarmenn hafa náð meiri-
'hluta í Noregi, Sv'iþjóð, Dan-
mörltu og Bretlandi.
Getur þú bent á, að 1 þessum
löndum hafi þjóðirnar verið
sviftar frelsi með fangabúðum
og þrælahaldi ?
5. Um áratugi hefur danska þjóð-
in við hverjar kosningar fylkt
séu um stefnu Alþýðuflokksins,
sem um árabil hefur verið lang-
stærsti flokkur landsins. — Á
sama tíma hefur gengi komm-
únista farið þverrandi og það
svo, að við síðustu kosningar
tapaði þessi flokkur helmingi
Iþingsæta. Danska þjóðin gerir
þessvegna mikinn mun á stefnu
kommúnista og jáfnaðarmanna
sem þú vilt setja undir sama
'hatt.
Telur þú, að þetta sé fyrir
menntunarskort eða þekkingar-
leysi dönsku þjóðarinnar á eðli
sósíalismans ?
. %
Eg vænti svars við þessum fyrir-
spumum hið fyrsta. Ef þú skyldir
ekki fá pláss í „Siglfirðingi,“ skal
ég reyna að tryggja þér rúm í
„Neista“.
Erl. Þorsteinsson
^tytufiaflarkíc
Föstudag og laugardag kl. 9:
KONA NÆTÚRVARÐARINS
Ný sænsk mynd
r
/