Vera - 01.12.1982, Side 18

„Hauki pressara var sagt aö konur fari úr barneign þegar
þær verða fimmtugar. Hann var staddur í fimmtugsafmæli
frúar hér í bæ og þegar klukkan sló tólf á miönætti stóð
Haukur upp og sagði við frúna: „Nú eruð þér ónýtar, frú
mín góð.“ Eins er með þesa ríkisstjórn, hún er eins og
fimmtug kona, komin úr barneign og til einskis nýt.“
Varaformaður Sjálfstæðisflokksins á fundi um „Viðhorf í
íslenskum stjórnmálum“ (sic!) í Háskóla íslands í nóvem-
bers. 1.
„Ég get nefnt dæmi um málaflokka, sem við viljum gjarn-
an sinna — ég minni á málefni fatlaðra, á málefni aldraðra
o. s. frv., á verkalýðshreyfinguna, á samvinnuhreyfing-
una, á málefni kvenna (takið eftir niðurröðuninni) o. fl.,
o. fl....“
Félagsmálaráöherra í útvarpsviðtali um málefni Alþýðu-
bandalagsins aðspurður um dæmi um „einsmálahópa“.
„En ég hygg nú að þessi skýrsla, sem svo mjög hefur
verið gerð að umtalsefni, segi okkur nú næsta fátt, sem
menn ekki áður vissu. Pað þarf enga skýrslu til að segja
okkur að karlarnir sinni heimilisstörfum minna en kon-
urnar. Það vissu flestir fyrir og vita sjálfsagt flestir, þó
engin skýrsla komi til. Og það þarf enginn að segja okkur
það heldur með skýrslu, að fleiri konur stundi eingöngu
heimilisstörf heldur en karlar, það vissum við líka fyrir.
Þannig að í sjálfu sér þá hefur næsta lítið nytt komið fram í
þessari skýrslu, sem gefur tilefni til mikillar umræðu. Ég
get alls ekki verið sammála borgarfulltrúa Guðrúnu
Ágústsdóttur um það, að þarna komi fram einhver hrika-
Ieg sannindi. Kannske er þessi staðreynd slæm. En sé hún
slæm þá hefur hún legið fyrir lengi og skýrslan breytir
ekki nokkrum sköpuðum hlut um það. Það er bara bá-
bilja að ímynda sér það. Þessi staðreynd hefur lengi verið
svona og menn um það vitað. Hins vegar má ekki gleyma
því, að þetta hefur verið að breytast og það er mitt að það
sé ekki jafnréttisnefndir, sem breyti neinu þar um, eða
skýrslur, sem breyti neinu þar um. Það sem breytir mestu
er það, að konur hafa tekið þátt í hvers kyns þjóðfélags-
störfum og þær hafa sýnt það með störfum sínum þar, að
þar eru þær ekki síður gjaldgengar en karlar og það er sú
staðreynd, sem hefur áhrif, það er sú staðreynd, sem
kallar á eftirfylgjur, en ekki einhverjar félagsfræðilegar
skýrslur um efnið. Ég kannast ekki við að nokkurs staðar
sé hægt að sýna fram á það, í störfum þar sem konur hafa
haslað sér völl, að þær sinni þeim verr en karlar hafa gert.
Ég held ekki að þær sinni þeim neitt betur heldur en
karlar hafa gert. Þar komi ekki til neinn sérstakur sér-
reynsluheimur eða þess háttar. Ég held að þær sinni þessu
ósköp ámóta vel, ef báðir aðilar hafa jafn bokkaleg tæki-
færi til þess að sinna þessum þáttum. Þetta held ég að
varði mestu, en ekki um það hvort einhverjir félagsfræð-
ingar finna það út í skýrslum að karlarnir vaski sjaldnar
upp heima heldur en konurnar, sem legið hefðu fyrir
núna um áratuga skeið. Flestir okkar eru nú þannig,
karlarnir, að jafnvel þó að við hefðum nú vaskað upp
svona tvisvar, þrisvar á 12 ára hjúskaparferli, þá myndum
við ekkért vera að monta okkur af því. Við tökum það
sem hvern annan sjálfsagðan hlut og förum vel með. Ég
vil taka fram vegna þess að ég er alinn upp hjá tveimur
konum, bær kenndu mér að taka hlutverk mitt alvarlega
og ég hef gert það og mun gera það.“
Borgarstjórinn í Reykjavík.
Kristján Benediktsson: Herra forseti.... En það sem ég
vildi segja hér er það, að þetta er hið merkasta plagg og
það er borgarstjórninni til sóma að hafa stuðlað að því að
þessari könnun væri gerð á sínum tíma, og ég er með-
mæltur því sem fram hefur komið, að það verði haldið
áfram að vinna einstaka þætti út úr þessari skýrslu. Ég
held að það væri til gagns og fróðleiks. Hins vegar verð ég
að segja það að mér finnst umræðurnar hér í kvöld hafa
verið nokkuð einhæfar og mér finnst konurnar, sem hér
hafa tekið til máls vera full-viðkvæmar fyrir ýmsu. Ég
kannast t. d. ekki við það að borgarstjórinn hafi flutt neitt
óeðlilega ræðu hér áðan. Mér fannst það vera ákaflega
eölileg og sanngjörn ræða, sem hann llutti. þó hún hafi
farið í taugarnar á einhverjum kvenfulltrúum hér. Mér
finnst að þær konur, sem hér hafa talað, þær hafi dregið
fram vissa þætti í þessari skýrslu. Það er ýmislegt, sem má
lesa út úr þessari skýrslu, og þó að við séum nú slæmir
karlmenn einnig þá crum við nú ekki al-vondir, eins og
þið vitið, og allt stendur nú þetta til .. . Það heíur nú t. d.
ekki verið rætt um það hér, sem ég held að við þurfum nú
ekki að deila um, að stúlkur og piltar, börn og unglingar
og fullorðið fólk það hefur jafnan rétt til skólagöngu hér á
Iandi. Stúlkur hafa nákvæmlega sömu möguleika til þess
að ganga í framhaldsskóla hér og ljúka prófum eins og
karlmenn. Þetta var reyndar ekki svona hér áður, en ég
hygg að það sé hægt að mótmæla því að þessi réttur er
jafnt til staðar. Annað sem ég vildi draga hér fram er það,
að — og ekki hefur verið rninnst hér á, aö við vesalings
karlmennirnir í þjóðfélaginu — það hef ég reyndar gert á
vissu aldursskeiði — við tökum nú aö okkur að vinna
yfirleitt erfiðustu og óþrifalegustu störfin í þjóðfélaginu.
Þetta losna konurnar við. Þetta vi! ég að sé einhvers
metið. Ég get hins vegar fúslega tekið undir það og það
gefur þessi skýrsla ótvírætt í Ijós, að konur þær eru í
miklum mæli sérstaklega hjá opinberum aðilum í þeim
launaflokkum, scm eru verr launaðir. Og á þessu þarf
virkilega að verða breyting. Við getum alveg verið sam-
mála um það. Hvaða ráð eru til þess að breyta því — ég
hef ekki patent lausn á því. Sumir segja að þetta stafi af
því að konur séu ekki eins metnaðargjarnar í störfum eins
og karlmenn. Þær sækjast ekki eins mikið eftir því að
komast í stjórnunarstörf og trúnaðarstörf. Um þetta skal
ég ekki dæma. En það er alveg rétt að konur eru verr
launaðar á vinnumarkaðinum heldur en karlar, þó eru
undantekningar í vissum stórum greinum, eins og t. d.
með kennara, þar sem konur sitja nákvæmlega við sama
borð og karlar að ég hygg. En til þess að draga nú hlut
okkar karla örlítið hérna fram í dagsljósið — þið heyrið
það að ég er sammála svo mörgu, sem hér hefur verið sagt
af konum, en mér finnst málflutningurinn hafa verið
býsna einhæfur, og það hefur verið dregið svona fram,
það sem er okkur frekar til hnjóðs og þeim finnst að þeim
sé misgjört. En ég ætla að benda ykkur hér á bls. 76. Nú
þurfa allir að vinna, allir að minnsta kosti að hafa tekjur til
að geta séð sér farborða og flestir, sem betur fer, þeir
vinna fyrir sínum tekjum. Það kemur í Ijós hér, í kafla
3.2.1, hvers vegna karlar sem svara sem eru virkir í at-
vinnulífinu, vinna utan heimilis, hvers vegna vinna nú
karlar utan heimilis. Við skulum athuga það. Það eru 506
sem svara. Af þeim segja 337 að þeir vinni utan heimilis
til þessað sjásérogsínum farborða. Síðan eru það 12 sem
segjast vinna vegna þess að þeir þurfi að afla tekna og
vegna þess að þeir hafi ánægju af því, — takið eftir því.
Síðan kemur þriðji liðurinn og það eru tveir, sem segjast
vinna eingöngu af ánægju. Þetta er til í skýrslunni á bls.
76. Síðan eru það 155, sem ekki svara. Nú skulum við
fletta yfir á bls. 79. Þar eru konur spurðar hliðstæðra
spurninga. Og það eru 327 sem svara. Þetta eru konur,