Vera - 01.12.1984, Side 59

frani, að hún hefur verið mótfallinn seinni eiginmanni Petru og
finnst fráleitt að Petra elski konu.
Maja: Ég held að innst inni sé Sidonie haldin einhvers konar
öfund þótt hún þori ekki að horfast í augu við það. Sidonie er
1 raun ekki hamingjusöm og sennilega upplifir hún svipaða
hluti og Petra í sínu hjónabandi en viðurkennir þá ekki fyrir
sjálfri sér.
Erla: Það er ekkert skrítið því að þegar maður upplifir sjálfur
að komið er við kvikuna á manni þá hrekkur maður við og fer
' vörn. Sidonie reynir að setja fram patentlausn á hjónaband-
inu.
Maja: Sidonie er þeirrar skoðunar að það beri að halda
hjónabandinu til streitu. Lausn hennar er sú, að hægt sé að
vera hamingjusamur í óhamingjusömu hjónabandi ef seglum
erhagaðeftirvindi. Petraeralgjörlegaósammálaþessu. Hún
er hamingjusöm þegar hún losnar úr misheppnuðu hjóna-
bandi. Mér finnst sú hugmynd að tefla þessum tveimur konum
saman strax í upphafi alltaf betri og betri, þessi sena útskýrir
' rauninni bæði fortíð þeirra og framtíð.
Sigrún: Lausn Sidonie er íhaldssöm, hún er í rauninni búin
gefast upp. Það sem er hins vegar mest spennandi í sam-
bandi Petru og Karinar er hve samband þeirra er ótrúlegt
vegna þess að það er svo mikill munur á þessum tveimur kon-
um.
Sonja: En hjónabönd fúnkera oft svo vel á þessum mun, er
Það ekki? Að karlinn hafi sterkari félagslega stöðu en konan,
hún sé t.d. minna menntuð og helst óörugg. Hann getur þá
verndað hana og umvafið.
Erla: Það er ríkjandi norm að karlinn eigi að vera sterkari og
ef konan hefur lægri þjóðfélagsstöðu hefur karlinn meira leyfi
fil að móta hana.
Sigrún: Það gerir leikritið sterkara að hafa tvær konur í ást-
arsambandi, hegðunarmynstrið verður skýrara. Hins vegar
fala allir um það hve það sé ótrúlegt að Petra sé ástfangin af
• .svona konu”.
Erla: Petra er fyrst og fremst ástfangin af ástinni og hún *
hrífst af Karin sem er öðruvísi en allt sem hún þekkir.
Sigrún: Ástin er sá mótor sem Petra gengur fyrir — hún
verður að vera tilfinningalega tendruð til að geta unnið.
Margrét Rún: En nú er Petra í miklu sterkari stöðu en Karin.
Vill hún ekki bara hrifsa Karin til sín í eigingirni sinni?
Sigrún og Erla: Nei, þetta gerist ekki svona meðvitað.
Maja: Jú, auðvitað er þetta eigingirni en ekki svona meðvit-
uð. Karin er líka mjög jákvæð, hún gengst inn á það sem er að
gerast mótmælalaust.
Erla: En Karin ber enga virðingu fyrir Petru. Hún snobbar
ekki fyrir þessari konu sem hefur náð svona langt.
Sigrún: Það er skiljanlegt að Fassbinder hafi haft samband
þeirra svona, hann var sjálfur alltaf ástfanginn af ótrúlegustu
mannverum.
Gerla: Ástin erlíkaóútreiknanleg. Maðurverðurástfanginn
af einhverjum sem passar alls ekki, sér öll rökin en lætur sér
ekki segjast því ástin er blind. Petra sér fyrir að samband
þeirra Karinar er vonlaust en vill ekki horfast í augu við það,
hún skilur hana ekki en lifir í þeirri trú að hún geti breytt henni.
Grimmd?
Maja: Ég held að Petra skilji Karin ekki og geri sér grein fyrir
því. Hún byggir sambandið allt á tilfinningalegum straumum.
Margrét Rún: Mér finnst Karin svo grimm og tækifærissinn-
uð.
Erla: Nei, Karin bregst mjög einlægt við tilfinningum sínum
— hún elskar Petru á sinn eigin hátt en ekki á þann hátt sem
Petra vill að hún elski sig.
Maja: Mér sem Petru finnst hún mjög grimm og mér sem
Maju finnst það líka.
Sonja: En er Petra ekki líka grimm, t.d. viö móður sína og
dóttur?
Maja: Mér finnst að móðir Petru sé eina manneskjan sem
Petra mundi í raun og veru lúffa fyrir. Hún heldur móður sinni
uppi, ber sterkar tilfinningar til hennar en fær ekkert í staðinn.
Margrét Rún: Er Fassbinder ekki að hrinda mýtunni um
móðurástina af stalli með því að láta Petru hrinda dóttur sinni
frá sér?
Sonja: Mér finnst sú mýta hrynja gjörsamlega til grunna í
þessu verki.
Maja: En þær eru orðnar svo fjarlægar hvor annarri þegar
leikritiö hefst. Gabi er alltaf á heimavistarskólanum.
Erla: Petra telur sig veita henni gott uppeldi með því að
senda hana á dýra heimavistarstofnun — en það er ekki ást-
ríkt uppeldi.
Margrét Rún: En hvað finnst ykkur um þessa mýtu? Er það
eitthvert lögmál að mæður elski börn sín?
Sigrún: Mæður þurfa ekkert frekar að elska börnin sín en
feður. Við foreldrarnir berum hins vegar ábyrgð á því að börnin
okkar komist í gegnum viðkvæmustu árin. Sambandið er bara
gefandi á aðra hliðina framan af ævi barnsins en breytist
seinna meir.
Maja: Ég elska barnið mitt meira en allt annað i lífinu.
Gerla: Það er líka spurning hvort manni beri að elska for-
eldra sína þegar maður á ekkert lengur sameiginlegt með
þeim.
Maja: Það er búið að innprenta fólki að það eigi að elska
börn sín og foreldrasama hvað á dynur. Og svo þessi ofsalega
móðurást sem á að kvikna strax á fæðingardeildinni! Sjálfri
fannst mér fæðingin hryllilega sársaukafull, ég fann ekkert fyr-
ir þessari móðurtilfinningu heldur fyrst og fremst létti og jafn-
vel stolti yfir að vera búin að Ijúka þessu af.
Hér rekum við viljandi endahnút á þessar samræður, skilj-
um þær eftir galopnar svo lesendur geti sjálfir haldið áfram og
komist að sínum eigin niðurstöðum — væntanlega eftir að
hafa séö Beisk tár Petru von Kant.
Mrún/sbj.