Vera - 01.04.1985, Blaðsíða 30
Vísað til ríkisstjórnar
Við þessa umræðu sagði Guðrún Agnarsdóttir frá því
að Kvennalistakonur hafa hitt að máli þann hóp stjórn-
skipuðu nefndarinnar sem fjallar sérstaklega um geð-
heilbrigðismál barna og unglinga og komist að raun um
að hugmyndir þeirra um úrlausn þessa vanda ungra
fíkniefnaneytenda falla mjög vel að hugmyndum nefnd-
arinnar. Hún sagðist ennfremur vilja undirstrika og
leggja ríka áherslu á þaö aö þennan vanda mætti leysa
án þess að til kæmu húsbyggingarframkvæmdir eða
önnur dýr meðferðarúrræði. Allsherjarnefnd vísaði till-
lögunni til ríkisstjórnarinnar „í trausti þess aö fram-
kvæmdir verði í samræmi við vilja alþingismanna,
þegar tillögur til úrbóta liggja fyrir og til þeirra verði veitt
fé.“ Guðrún sagði flutningsmenn tillögunnar sætta sig
vel við afgreiðslu málsins með þeim skilyrðum sem alls-
herjarnefnd setti fram.
s
w
e
r
s
k
■ ■
o
t
t
u
n
s
a
m
s
k
■ ■
o
t
t
u
n
Þegar sérsköttun hjóna var tekin upp á
sínum tíma var stigið stórt skref ípá átt að
viðurkenna að lögum fjárhagslegt sjálfstœði
giftra kvenna. En löggjafinn tók ekki við sér
á öðrum sviðum eins og nauðsynlegt var og
hafði pað í för með sér að giftar konur
purftu að hafa meira fyrir hverri krónu sem
pcer unnu sér inn en áður, pannig að í reynd
pýddi sérsköttunin aukið vinnuálag á kon-
um. Alla tíð síðan sérsköttunin vartekin upp
hefur verið barist fyrir pví af hálfu kvenna
að ná fullnaðarleiðréttingu ípessa átt, fyrir
aukningu dagvistarrýmis, lengingu fæðing-
arorlofs og hærri launum, fyrirfjárhagslegu
sjálfstæði kvenna sem er meginundirstaða
frelsis og sjálfstæðis kvenna á öðrum svið-
um.
í stjórnarfrumvarpi um tekju- og eignaskatt sem nú
liggur fyrir þinginu er að finna ákvæði um samsköttun
hjóna á vissu tekjubili, eftir því hvernig tekjuöflun skipt-
ist á milli þeirra innbyrðis, þ.e. tekjuhærri makinn fær
ákv. frádrátt frá skatti sé hinn aðilinn með mjög lágar
tekjur. (í langflestum tilfellum er tekjulægri makinn kon-
an og með skattastefnu af þessu tagi eru skattalögin i
raun að taka tillit til þess að flestar konur bera ákaflega
lítið úr býtum fyrir framlag sitt á vinnumarkaðinum).
Kvennalistakonur tóku afstöðu gegn þeirri samskött-
unarstefnu sem í frumvarpinu er boðuð fyrst og fremst
vegna þeirrar grundvallarskoðunar að hvern einasta
einstakling, karl eða konu, beri að lita á sem fjárhags-
lega sjálfstæðan aðila, jafnt í skattalögum sem öðrum
lögum.
Réttlæting á lágum launum
Samsköttunarstefnan sem í frumvarpinu er kveðið á
um hefur í för með sér að konan er gerð að nokkurs kon-
ar viðhengi marka síns og lág laun kvenna úti á vinnu-
markaðinum um leið réttlætt. Kvennalistakonurteljaað
réttlæting á lágum launum kvenna eigi hvergi heima,
hvorki í skattalögum né annars staðar. Ef, hins vegar,
samsköttun ber að túlka sem skref í þá átt aö meta ein-
hvers vinnu inni á heimilunum, þá er hér um gersam-
lega óviðunandi fyrirkomulag að ræða. í fyrsta lagi ættu
launin að skrifast á þann sem heimilisstörfin vinnur en
ekki þann sem þeirra nýtur, en eins og þetta er sett fram
hér, er verið að veita þeim aðilum frádrátt frá skatti sem
hefur á framfæri sínu tekjulausan maka. í öðru lagi eru
heimilisstörf unnin á öllum heimilum, ekki aðeins á
heimilum hjóna eða sambýlisfólks. í þriðja lagi getur
ekki talist réttlátt að hér er ekki tekið tillit til þeirra
kvenna sem vinna fulla vinnu utan heimilis og síðan
heimilisstörfin að auki og búa þar af leiðandi við tvöfalt
vinnuálag.
Kvennalistakonur lögðu til að þeirri fjárhæð sem
þarna væri ætlað til millifærslu milli hjóna, samtals um
200 millj. kr. yrði greitt út í formi barnabóta sem þá
hækkuðu úr 15 þús. í 30 þús. kr. Á þann hátt nýttist
þetta fé best þeim sem verst efnin hafa og þeim sem
börnin eiga. Þessi tillaga fékk því miður ekki hljóm-
grunn meðal þingmanna og var felld, en þau sjónarmið
sem Kvennalistinn setti þarna fram voru einnig sett
fram af Kvenréttindafélagi íslands og Jafnréttisráði í
umsögnum um þetta mál, sem snertir grundvallaratriði
í hugmyndafræöi um kvenfrelsi.
Auknar barnabætur
Staðgreiðsla skatta
Staðgreiðslukerfi skatta er tvímælalaust hagsmuna-
mál margra þjóðfélagshópa og þá fyrst og fremst þeirra
sem hafa sveiflukenndar tekjur. Má þar sérstaklega
nefna sjómenn og fiskvinnslufólk, svo og konur sem
þurfa að minnka við sig störf utan heimilis eða hverfa
tímabundið af vinnumarkaði til að gæta bús og barna.
Kvennalistakonur lögðu á haustdögum fram tillögu,
sem enn er óafgreidd, um að komið yrði á staðgreiðslu
skatta, en tvisvar sinnum áður hafa verið lögð fram
frumvörp um þetta efni, án þess aö hljóta endanlega af-
greiöslu á þingi og margar ríkisstjórnir hafa haft stað-
greiðslu skatta á stefnuskrá sinni.
Kristín Halldórsdóttir rakti við flutning tillögunnar þá
margvíslegu kosti sem staðgreiðsla skatta heföi í för
með sér og sagði ástæðu til þess að ætla að slíkt fyrir-
komulag ætti sér fylgi innan allra flokka og samtaka
sem nú eiga fulltrúa á Alþingi. Með flutningi tillögunnar
vildu Kvennalistakonur látaí Ijós afstöðusínatil málsins
og með afgreiðslu hennar kæmi í Ijós hvort um meiri-
hlutafylgi væri að ræða. Atkvæðagreiðsla hefur enn
ekki farið fram.
30