Vera - 01.06.1995, Blaðsíða 11
sem var þakin bókaskápum á alla vegu og
fengum okkur kaffi (sem staðfesti grun minn:
Bretar kunna ekki að búa til kaffi, hvílíkt gutl,
en ég lét mig hafa það.). Það fyrsta sem ég
spurði hana um var íslandsdvöl hennar, en
hún kom hingað árið 1986 á bókmenntahátíð.
„Þaö var afar stutt stopp, aðeins 5 dag-
ar. Það litla sem ég man er að karlmennirn-
ir drukku mikið og konurnar gerðu næstum
lesa um þær tilfinningar sem hrærðust t hin-
um raunverulega heimi. Auk þess sem það
var nokkuð erfitt að komast hjá þvt að vera
feministi, á þeim tímum sem ég var að alast
upp. Það varð hluti af eðli manns, lífinu. Og
það sem ég hef skrifaö hefur oftast hentað
feministum, þó ekki alltaf. En ég hef aldrei
starfað með kvenréttindahreyfingum, öðru-
vísi en að halda fyrirlestra og skrifa. Enda er
Baráttan átti kannski allan
tímann aö vera um að setja
karlmenn I pils en ekki
°kkur í buxur.
„Love is like genital herpes: once it has in-
fected you it’s there for ever: it stands by,
waiting, requiring only certain conditions to
bring it out. Debilitation, for herpes. A
surplus of energy, for love.“ Svo komst Fay
Weldon að orði í bók sinni Darcy’s utopia og
því eldri sem ég verð, því meira heillast ég
af þessari sam-
líkingu. En Fay
hefur ekki ein-
ungis verið mér
að leiðarljósi í
ástinni, hún hef-
_________________________ ur líka haft mikil
áhrif á feminíska
hugmyndafræði mína sem svo margra ann-
arra um víða veröld. Það var því ekki að
ástæðulausu að ég nagaði neglurnar, er ég
sat f leigubíl á leið í úthverfi Lundúna, að
hitta sjálft átrúnaðargoðið.
Bíllinn renndi í hlað við eitt dæmigert
múrsteinshús í Hampstead, nokkuð stórt
en ekki íburöarmikið. Ég reif út úr mér putt-
ana og hljóp undan rigningunni að húsinu.
Til dyra kom kona ein nokkuð mikil um sig,
greinilega T sínum uppáhaldskjól, mjög svo
þvældum. Mér datt ekki til hugar að þetta
væri Fay Weldon sjálf og spurði kurteislega
um húsráðandann. Um leið og ég sleppti
orðinu, gerði ég mér grein fyrir mistökunum.
Hún tók utan um mig, kyssti mig á báða
vanga og bauö mig velkomna í sín auðmjúku
húsakynni. Gleðin og hlýjan streymdu frá
þessari yndislegu konu, svo kvíði minn hvarf
sem dögg fyrir sólu. Við settumst inn í stofu
swna
því allt saman”, tókst henni að stynja upp á
milli hlátursrokanna.
Feministinn Fay
Fay hefur ótrúlega atorku ef dæma má af af-
köstunum. Hún byrjaöi ekki að skrifa fyrr en
um þrttugt og er í dag 64 ára gömul. Hún
hefur skrifað hátt á annan tug bóka, auk
sjónvarps- og kvikmyndahandrita, leikrita
fyrir útvarp og leikhús auk allskyns greina og
gagnrýni fyrir hin og þessi blöð. Og hún á
fjóra stráka.
Ég hef alltaf litið á það sem sjálfsagðan
hlut að sjá mér sjálfri farborða. Bæði móðir
mín og amma voru útivinnandi, auk þess átti
ég barn en engan eiginmann, var ekki nógu
siöfáguð til að fara eftir gildum samfélagsins.
Ég lærði hagfræöi og sálarfræði í St.
Andrews en vann aldrei við það. Lengst af
vann ég við auglýsingagerð, sem þá var ný
iðngrein. Þar lærði ég að vinna með orð,
sem ýtti mér af stað. Fyrstu bækur mínar
voru í raun handrit en ekki eiginlegar skáld-
sögur, einhverskonar prósar.
Skrif mín vöktu strax athygli með fýrstu
bók, þau voru í takt við tíðarandann. Fólk var
oröið leitt á að lesa um heim sem var svo
fjarri raunveruleikanum, það var þyrst í að
það svo að kvenréttindakonur geta ekki átt
sér flokk, skráða meðlimi og höfuðstöðvar.
Aflið felst í því að konur hittist og geri vanda-
mál sín skiljanleg gagnvart hver annarri og
heiminum öllum. En í dag er svo komið að
orðið feminismi hefur mjög neikvæða merk-
ingu. Sumar konur þvertaka fýrir að vera
feministar en í sama mund krefjast þær
sömu launa, sama réttar og sömu ábyrgðar
og karlar. Konur eiga í brjósti sér sömu von-
ir og við höfðum fýrir 15-20 árum og það er
að vissu leyti sigur að okkur hefur tekist að
flytja þessar vonir til dætra okkar. En stund-
um efast ég um að það sem hefur áorkast
hafi verið þess virði, þaö er eins og angistin og
örvæntingin sé það eina sem hefur skilaö sér.
Karlréttindahreyfing
Aðalvandamál okkar á 7. áratugnum og í
byrjun þess 8. voru
fúkyrðin sem karl-
menn létu dynja á
konum, þeir töluðu
um þær sem óæöri
verur, taugaveikl-
aðar, móðursjúkar,
óábyrgar o.s.frv. Það
var þessi daglega
En stundum efast ég um að
það sem hefur áorkast hafi
verið þess virði, það er
eins og angistin og örvænt-
ingin sé það eina sem hef-
ur skilað sér.
Hefur þú séð
í dag?
uop|9M Avj