Vera - 01.06.1995, Blaðsíða 29
náöu vinsældum. Þó var tíska enn forréttindi ríka
fólksins. Ýmsir tískuhönnuðir komu meö nýjar hug-
myndir, og Coco Chanel var ekki ein um að skapa
tísku þriöja áratugarins. En hún skapaði sérstakan
stíl sem varö lang vinsælastur. Hún hannaði einfald-
an fatnað og stílhreinan, en tókst að varðveita glæsi-
leikann.
Það hefur verið sagt um Coco Chanel að hún hafi
sjálf viljað ganga í þægilegum fatnaði sem líktist fatn-
aði sterku, sjálfstæöu karlmannanna sem hún
þekkti, því þeir höfðu þá stöðu og völd sem hana
dreymdi um. Sjálf hafði hún verið of lengi háð fjár-
stuðningi þeirra og þeirri niðurlægingu sem því fylgdi.
Hún var hrifin af vinnufatnaði og stórum peysum
sem konur klæddust er þær gengu í karlastörf í fyrri
heimsstyrjöldinni. Hún hreifst af grófum efnum, og
sótti fyrirmyndir í skosk og Islensk prjónamynstur.
Hún barðist gegn fordómum og fyrir henni vakti að
framleiða sígildan fatnað. Hún lét þau orð falla aö
hún hannaði föt sem konur gætu lifað í, andað T, lið-
ið vel í, og verið unglegri í. Stíll hennar var kvenlegur,
en byggði á einfaldleika herrafatnaðar. Tlska hennar
var I algerri andstöðu við tísku Viktoríutímans - líf-
stykki, stíf millipils, og þvingandi hárgreiðslur. Nýja
tískan var mun ódýrari en sú eldri, vegna þróunar I
framleiðslu og nýrra, ódýrari fataefna svo sem jersey
og rayon, og náði smám saman til almennings. Hár-
tískan breyttist um leið og fötin. Stuttklippt og frjáls-
legt hár var I takt við nýja tíma. Fyrir áhrif Chanel náðu
gerviskartgripir, eins og t.d. slðu perlufestarnar mikl-
um vinsældum. Hinar sígildu dragtir frá Chanel, jakk-
ar með stórum vösum og gylltum hnöppum, og skór
með gylltum spennum einkenndu hönnun hennar.
Chanel kom því til leiðar að drapplitur og svartur urðu
tískulitir, hún hannaði sportfatnað og tók undir það
að fínt væri að vera sólbrúnn. Hún fékk konur til að
ganga I buxum en hannaði aldrei buxnadragtir. Hún
hafði pilsfaldana styttri en aðrirtískuhönnuðir, en var
þó síður en svo hrifin af minipilsunum þegar þau
komu til sögunnar.
í byrjun slðari heimstyrjaidarinnar dró Coco Chan-
el sig I hlé, en þá stóð hún á hátindi frægðar sinnar.
Á striðsárunum vingaðist Chanel við nasista og aö
stríðinu loknu var hún sögð hafa starfað fyrir þá. Hún
var ekki sótt til saka, en þetta varð til að sverta nafn
hennar. Dagar Chanel I tlskuheiminum voru þó ekki
taldir. Árið 1954 kom hún aftur fram I sviðsljósið, og
þá I þeim tilgangi að hefta framgöngu tískuhönnuðar-
ins Dior. Hún kunni ekki að meta hönnun hans og hélt
því fram að aðeins kona gæti hannað fallegan kven-
fatnað. Tveimur árum slöar kom hún marglitum drögt-
um úr tvídefni og móhári á markaðinn. Þær náðu gíf-
urlegum vinsældum og lét Chanel ekki af störfum fyrr
en hún var háöldruð. Hún lést 10. janúar 1971, 88
ára að aldri. Henni hafði tekist ætlunarverk sitt - að
skapa sígilda tísku - og að gera nafn sitt ódauðlegt.
Vala S. Valdimarsdóttir tók saman
Coco Chanel
með vini sín-
um Serge Lif-
ar, en hann
var frægur
ballettdansari.
Umboðsmenn um land allt
Þekking Reynsla Þjónusta
SUÐURLANDSBRAUT 8 • S: 91-814670
ÞARABAKKA - MJÓDD • S: 91-670100
- HeimilistækjadeHd Fálkans • Heimilistækjadeild Fálkans •
FÁLKINN