Vera - 01.04.1997, Side 27

y
V
fræði í millitíðinni.
„Ég ætlaði alls ekki í lögfræði,“ segir hún
þegar leikhúsið og barnauppeldið hafa verið
krufin um stund. „Ég innritaði mig í lækna-
deild fyrst og fór á undirbúningsnámskeið fyr-
ir læknisfræðina. Ég var stúdent úr máladeild
Verslunarskóla og þetta námskeið átti að veita
hliðstæðan undirbúning í raungreinum og
stúdentspróf úr náttúrufræðideild. Þetta var
líklega einhver tilhneiging hjá mér til að sanna
að lögfræðigenin væru ekki svona sterk í mér.
Pabbi minn er lögfræðingur og tveir af þrem-
ur bræðrum mínum. En mig langaði, þegar á
átti að herða, ekki til að leggja læknisstörfin
fyrir mig. Ég endaði í lögfræðinni - en var
ekki alveg viss, svo ég lét líka skrá mig í bók-
menntasögu."
Eftir námið í lagadeild, tóku við hin ýmsu
störf í íslenskri stjórnsýslu, sem um getur hér
að framan, en árið 1992 bauðst Helgu að fara
til starfa hjá Alþjóðabankanum í Washington.
„Eftir að hafa starfað hjá Alþjóðabankanum
myndi ég kjósa nám í þjóðhagfræði, ef ég væri
að byrja í háskólanámi. Það er fag sem ég hef
afskaplega gaman að og tekur mannlega þátt-
inn að ýmsu leyti meira með í reikninginn en
lögfræðin gerir.“
En áður en Helga tók til starfa, settist hún á
skólabekk í kennslustofnun Alþjóðagjaldeyr-
issjóðsins. „Það var óskaplega skemmtilegt,“
segir hún. „Bæði námið og starfið. í hagfræði
og efnahagsmálum yfirleitt verður alltaf að
taka tillit til mannlega þáttarins; hvaða við-
brögð verði við tilteknum aðgerðum. Efna-
hagsstjórn felst ekki síst í því að geta séð fyrir
og ráðið í viðbrögð fólks og spurningar um
það hvort við náum fram þeim viðbrögðum
sem við óskum eftir, t.d. að vaxtahækkun leiði
til aukins sparnaðar, að skattalækkun leiði til
aukinna umsvifa og svo framvegis.
Námskeiðið hjá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum
fólst í því, m.a. að við fengum raunhæf verk-
efni. Við gerðum öll þjóðhagsáætlun - eftir að
hafa lært vissa aðferðarfræði - fyrir Kenya,
árið 1987. Þetta voru hópverkefni, sem tóku
tvær vikur og enduðu með kynningu á niður-
stöðum, sem síðan voru bornar saman við
raunverulega niðurstöðu ársins í Kenya. Við
urðum að velta því fyrir okkur hver líkleg þró-
un yrði, ef þetta gerðist, eða eitthvað allt ann-
að, skoða ýmsar forsendur, kynna okkur stað-
hætti - og treysta á „lógik.“ Þetta var mjög
skemmtilegt námskeið. Ég var ein í Was-
hington og gerði ekkert annað en að læra. Það
var gaman að vera stúdent aftur, miklu
skemmtilegra eftir að hafa hlotið reynslu á
vinnumarkaði."
Þú nefndir tnðbrögð fólks við vöxtum og
ertá móti verðbólgu. Mér hefur alltaf virst ís-
lendingar hrifnir af verðbólgu - það hafi svo
rnargir grcett á henni á árum áður -ogá móti
vöxtum.
„Vextir eru leið til að draga úr lánsfjáreftir-
spurn og umsvifum, þegar þenslan er að verða
of mikil. Og það er rétt, verðbólga er mjög
slærn fyrir þjóðfélagið. Það er margsannað
mál víða um heim hvað verðbólga eykur á
þjóðfélagslegt óréttlæti, færir fé frá þeim verst
settu til hinna sem eru betur stæðir og slævir
alla eðlilega skynjun á efnahagslegt umhverfi.
Við höfum haft tímabil stöðugleika í nokkur
ár og mér finnst afar miður að heyra fólk segja
að það skipti engu máli og hafi ekki skilað sér
til fólksins í landinu. Mér er spurn hvar við
værum stödd nú, ef ekki hefði tekist að ráða
niðurlögum verðbólgunnar. Fari verðbólgan
aftur á flot verður allt svo ótryggt, ekki verð-
ur hægt að gera raunhæfar áætlanir og ýmsir
vaxtarbroddar, sem sjá má í atvinnulífi nú,
munu kafna."
En fólk tekur ekkert mark á þessum stöðug-
leika og segir bara fyrirtœkin grceða á þeim,
fyrir utan að vextir séu ofháir og líka skattar.
„Við íslendingar höfum tilhneigingu til að
bera okkur saman við aðrar þjóðir. En oft ber-
um við ekki heildarmynd okkar saman við
heildarmynd hjá öðrum, heldur berum við
hvern afmarkaðan þátt saman við þá þjóð sem
hefur hann bestan. Ég er ekki viss um að við
yrðum ánægðari með þau efnahagskerfi sem
eru hjá þeim þjóðum sem liggja næst okkur.
Ef við höldum þeini stöðugleika sem við
höfum náð, vona ég að við þurfum ekki að
kvíða framtíðinni í efnahagslegu tilliti. Það
eru þó aðrir þættir þessu tengdir sem ég hef
mestar áhyggjur af. Ég óttast að okkur takist
ekki að viðhalda nógu fjölbreyttu þjóðfélagi
til að halda í fólk. Unglingarnir okkar hafa
fjölþjóða hugsunarhátt. Þeim finnst ekkert
óyfirstíganlegt stökk að færa búsetu sína til
annars lands. Við þurfum fjölbreytni og
áræðni til að vera samkeppnisfær við aðrar
þjóðir. Við eigum marga styrkleika í þeirri
samkeppni, en verðum að vera opin fyrir
möguleikum sem við höfum ekki þekkt áður.
27 v£ra